MET SNELTREINVAART DOOR DE DAGEN

I) INLEIDING

Delen jullie, samen met mij, de verheugende vaststelling, da Paus Franciscus op een andere manier benaderd wordt, door zowel vriend als door vijand, als ooit een van Zijn voorgangers? Ah, het klinkt een beetje badinerend, als een slimmerik in zijn artikel spreekt over Badoglio (spreek uit Bad Olio : slechte olie), Hem op die manier onbewust een heel pak eer meer aandoend door te wijzen op Zijn Italiaanse roots. U weet wel, de Rots van Rome, waarop Zijn kerk is gebouwd.

Mij doet Paus Franciscus denken aan Pater Damiaan op de hoogste leerstoel van de Katholieke Kerk, met de eenvoud van een kind. U weet wel : Santo subito scandeerde het volk van Rome, toen Paus Woytilla was overleden. Wat zal er voor deze Paus geroepen worden als het ooit zo ver komt? Ik woon op amper 100Km van Rome, en hoop ooit tussen zoveel andere Italianen, oog in oog met deze Paus te kunnen staan.

Ik zag Hem, Paus Franciscus gisteren, maandagmorgen vroeg bij de morgenkoffie nog op het Nieuws op Rai Uno, de Staats-zender, bij zijn gewone zondagse rondgang op het St Pietersplein in Rome, klein en nietig verloren in die enorme mensenmassa. Nooit gezien wat toen de camera vast legde : een ouders man uit het volk greep plotseling met beide handen het hoofd van de Paus, trok Hem naar zich toe, en kuste Hem op beide wangen. Waarna beiden weer doodgewoon hun plaats in het protocol innamen. Ik dacht : dat moest Felix Timmermans ooit meegemaakt hebben : Suskewiet onderweg naar de Hemel, ontmoet Ons Lieven Heerken.

Ach! Ik kan dat zo niet beschrijven. Maar ik ben dan ook de Fé niet, hé. Waarbij ik dàt dan voor heb op de Fé, op het netvlies gebrand, iets wat op geen enkel Vlaamse Primitief ooit geconterfeit werd. Waarom toch in s hemelsnaam, bestaat hiervan geen schuilderij, waarover later kan gedicht worden zo innig gevoeld en zo diep?

Even nadien klonken de woorden die Hem onsterfelijk zullen maken : werk (en inkomen) = waardigheid.

Ik zou zeggen, Heren Politici : zij maar content dat er een harde scheidingslijn ligt tussen Kerk en Staat. Kwestie van jullie werkzekerheid, ziet U. En à propos : wie het schoentje past, trekke het aan. Geen beunhazen à la Van de lala, die veel wind blazen om (met verlies) stroom te produceren, maar wel de naarstige kleine (West) Vlaamse Ondernemer, die hard knokt om het hoofd boven water te houden, en om zodoende zijn klein ploegje aan het werk te kunnen houden. Vooral dat laatste is zowat het Sursum Corda van een gevuld leven in dienst van zoveel kleine neringdoenders.

"Franciscus doet zelfs vrijzinnigen dromen van een betere wereld", schrijft Patrick Loobuyck, hoofddocent levensbeschouwing aan de Universiteit Antwerpen. Volgende week verschijnt zijn boek 'De seculiere samenleving. Over religie, atheïsme en democratie'. .

De verwachting leefde dat Franciscus organisatorisch en inhoudelijk het verschil zou maken met de voorbije conservatieve pontificaten. Tot hiertoe heeft hij die hoop waargemaakt

Al van bij zijn eerste woorden heeft Franciscus indruk gemaakt. Hij verpersoonlijkte meteen de hoop op verandering binnen de kerk. De verwachting leefde sterk dat hij organisatorisch en inhoudelijk het verschil zou maken met de voorbije conservatieve pontificaten. Tot hiertoe heeft hij deze hoop waargemaakt.

Zijn pontificaat heeft een vliegende start genomen, al is het natuurlijk nog veel te vroeg om te kunnen inschatten wat hij echt zal verwezenlijken. Hij moet alvast opletten voor een Obamascenario, waarin de politieke verwezenlijkingen niet in verhouding zijn met zijn enthousiasmerende retoriek. Maar we kunnen hem tot daartoe het voordeel van de twijfel geven, want zoals hij het zelf uitdrukt: diepgaande verandering heeft tijd nodig.

Deze week verscheen wereldwijd een eerste lang interview met hem (te lezen op streventijdschrift.be). De vragen worden gesteld door een toegewijde ordegenoot, waardoor de toon mild is, maar dat neemt niet weg dat ook de delicate thema's aan bod komen. Franciscus doet echter nergens boude uitspraken waardoor hij mensen tegen zich in het harnas jaagt. De Belgische aartsbisschop Léonard, en met hem veel andere bisschoppen die nog door voorgaande pausen zijn benoemd, kunnen er wat van leren.

Doorheen het interview maken we kennis met een bescheiden, cultureel en theologisch goed gevormde man die nergens mensen veroordeelt. Hij beschouwt zichzelf als "een zondaar op wie de Heer zijn blik gericht heeft", als iemand die in het verleden fouten heeft gemaakt en daaruit wil leren.

Voor de kerk gebruikt hij een krachtig beeld: een veldhospitaal - een plek waar wonden kunnen worden geheeld en mensen elkaar meevoelend nabij kunnen zijn. Het meest gebruikte woord in zijn betoog is barmhartigheid. Hij baalt van legalisme en restauratie en verzet zich tegen principiële en doctrinaire zekerheden. De kerk is volgens hem te veel een instituut geworden dat - in plaats van "de aangename geur van het evangelie" te verspreiden - vanuit het grote morele gelijk voorschriftjes uitvaardigt. Hij pleit voor een herbronning en stelt dat Gods liefde boven het dogma en het religieuze gebod komt. Ik begrijp dat heel wat katholieken hierover echt enthousiast worden.

Een thema dat niet aan de orde wordt gesteld, is zijn verhouding ten aanzien van de Argentijnse junta. Critici beweren dat hij zwijgend heeft toegestemd. Zelf zegt Franciscus in het interview dat hij nooit rechts is geweest en 1 oktober verschijnt het boek Bergoglio's List met daarin het relaas van hoe Franciscus mensen van vervolging heeft gered. Het lijkt erop dat hij ook op dat heikele punt goed wegkomt.

Kortom, de katholieken hadden het slechter kunnen treffen. Maar hetzelfde geldt voor de niet-katholieken: als er dan toch kerkleiders nodig zijn, dan is Franciscus nog de kwaadste niet. Diegenen die het rabiaat en goedkoop antiklerikalisme niet willen overstijgen, worden door een figuur als Franciscus in het ongelijk gesteld.

Sommige verzuilde vrijzinnigen zullen het horen donderen nu, maar ik ben als humanistisch vrijzinnige van mening dat in de strijd om een betere wereld Franciscus een gesprekspartner kan zijn.

III SLOT

Ja, mijn Beste Gelovigen, die weten dat ik een boontje heb voor de wijsheid van de H. Augustinus, hier past het om weer eens een goed belegen wijsheideke van hem boven te halen.

Het berouw komt altijd nà de zonde. Nooit ervoor.

Neen, natuurlijk is noch deze Paus, noch de Kerk, een achtste Wereldwonder. Maar als iets goed is, moeten wij daar toch niet over zwijgen?

De Forza Italia van Il Cavaliere,, President Poetin die de Koran laat verbieden, samen met de massa-immigratie, Paus Franciscus die dagelijks de wereld Urbi et Orbi omarmt : stel die drie zaken tegenover het Internationaal Socialisme dat al jaren vruchteloos op zoek is naar zijn tweede adem, en U zult akkoord zijn met mij, vooral op deze zonnige najaars dag : que la vita è bella. Madonna!!! (=GVD in Algemeen Beschaafd Italiaans) : ik zal nooit lang genoeg leven om dat als een merel in zijn avondlied, wereldwijd Urbi et Orbi te kunnen uitbazuinen.

Hoe zei Hij dat ook weer? Diepgaande veranderingen hebben wat tijd nodig? Volledig mee akkoord. Als er aar n begin aan is!