MET SNELTREINVAART DOOR DE DAGEN

Sorry, mensen, dat ik zon beetje kort door de bocht ga. Maar korter kon echt niet! Altijd beleefd blijven, hé Moeke!?

Dat is een beetje de waanzin à la Hitler voorbij! Voor Uw ogen staat een kalf, ge weet dat zon ding op 4 poten het voortbrengsel is van een koe, en ge moet het aanspreken met iets dat noch mossel noch vis is. Voorbeeld: een Gentse Turk, of een Mechelsse koekoek. Turk? Dat is toch iets voor Turkije! Da moete ge niet eens zeggen, dat ziet en ruikt ge zo!.

Zo lang het over Gent alleen gaat, zou ik gewoon zeggen : kaakn kaak, giene twiedekker, moar ne Strop. Als het ding niet vliegt, maar loopt en donker van coleur is, zal t nen echte zijn. Is die integendeel donker van coleur, en spreekt hij Turks, dan is t nog ne strop. Spreekt hij Marokkaans, of Berbers, t blijft ne Strop. Ze laten zich niet vangen door één gat. Vooral niet als ze nog jong zijn, of minderjarig.

En zon Mechelaar is geen koekoek, maar ne Maneblusser.

n Brusselaar is n Kiekefretter, enz. Voor mij goed. Maar altijd erbij denken : watte begot doet die in Gent, resp. Mechelen, resp. Brussel, enz. Wat heeft die hier verloren?

Anders gezegd : hoe meer dat men roert in een strnt, hoe meer die stinkt.

Voilà, weer iets dat geboekstaafd is!

Een kleine vijf maanden geleden besliste deze krant om het woord 'allochtoon' zoveel mogelijk te mijden in de kolommen. In interviewcitaten en ingezonden opiniestukken door derden kan het uiteraard wel nog, maar de redactie nam zich voor om zelf het woord zo min mogelijk te gebruiken. Vandaag zondigen we tegen de aan onszelf opgelegde regel, maar we doen dat bewust, en zelfs met enige trots.

In Nederland heeft het gemeentebestuur van Amsterdam, de grootste en meest divers gekleurde stad van het land, beslist om de begrippen 'allochtoon' en 'autochtoon' uit de officiële bestuursstukken te schrappen. Het zou te ver gaan om te zeggen dat dat besluit er 'dankzij' De Morgen gekomen is, maar het debat werd in Amsterdam wel op gang getrokken nadat het nieuws van hieruit naar Nederland overwaaide. En er is nog meer nieuws op komst. Ook de op een na grootste stad van het Vlaamse gewest, Gent, bereidt zich voor op een gelijkaardig initiatief. "De noemer allochtoon verbindt niet, maar sluit uit", stelt schepen voor Gelijke Kansen Resul Tapmaz in deze krant. "We kennen een migratiegeschiedenis van vijftig jaar, het is tijd voor diversifiëring." Zo is het maar net.

Er bestaan nogal wat karikaturale misverstanden over de reden om het woord 'allochtoon' niet meer te gebruiken. Critici hebben ons verweten dat we etnische verschillen, en de spanningen die daaruit voortvloeien, willen verzwijgen of ontkennen.

Het tegendeel is waar. De hoofdreden om tot deze beslissing over te gaan is net van journalistieke aard. In de praktijk is gebleken dat 'allochtoon' verworden was tot een stopwoord, een uniforme vlag die totaal verschillende bevolkingsgroepen dekt. Die betekenisvervuiling staat zorgvuldige berichtgeving in de weg, zowel bij het benoemen van problemen als bij het aanstippen van kansen. Het staat ook zorgvuldig bestuur in de weg, omdat het begrip ten onrechte de indruk wekt dat alle burgers met vreemde roots tot dezelfde aparte doelgroep horen.

Natuurlijk geef je ook een maatschappelijk signaal door het woord 'allochtoon' te vermijden. Noem je iemand 'allochtoon', dan sluit je hem en al zijn nakomelingen op in een semantisch getto, waaruit ontsnapping onmogelijk is. Dit wij-zijdenken problematiseert en betonneert het verschil in plaats van het als realiteit te aanvaarden. Dat is vooral onnuttig in het licht van een toekomst waarin het straatbeeld met name in de steden alleen maar diverser en gekleurder zal worden. Het is dan ook tijd dat we onze samenlevingsproblemen correct en taboeloos benoemen. Alleen zo kunnen we er in gedeelde verantwoordelijkheid samen het beste van proberen te maken.

(Get) AA 3AB, strijder-schrijver op rust van blog-bubbels. Hij observeert de wriemelende mensenmassas en licht op klaarlichte dag het gebeuren bij met een stal-lantaarn. Want hij heeft niet graag dat Breedsmoel-kikkers in zijn zonlicht komen staan.

15-02-2013, 16:05 geschreven door Jean