MET SNELTREINVAART DOOR DE DAGEN

Het eerste gebruik van een aardappelmesje, isaardappelen schillen. Nuttig dus. In de handen van een psychopaat verandert het in een moordwapen, en kleine kinderen kunnen er zich lelijk aan zeer doen. Met een aardappelmesje kerven naar het nationalisme in de ziel van iedere mens : een specialiteit van de NV-A. De Heer Jaak Peeters, van wie onderstaand hoogdravend proza is over het enig goede nationalisme ter wereld, dat van zijn eigen partij, is de theoreticus van BDW en apostelen. In plaats van theoreticus, had ik bijna theoloog, godgeleerde, geschreven, zodanig kabbelt de alwetendheid als een fijn bergriviertje tussen de lijnen door. Merk wel : het is een alwetendheid van de oppervlakkige soort, want een aardappelmesje snijdt niet diep. Hij snijdt daarenboven zeer selectief, en daar waar geen zenuwen zitten. Het is met andere woorden Eigen volk Eerst.

Ik laat derhalve ineens de eer aan de Heer der Heren!

Onder deze voor sommigen ongetwijfeld uitdagende titel schreef de Amerikaanse hoogleraar uit Wisconsin, David Rowley, een artikel in het januarinummer van het prestigieuze blad Nations and Nationalism, dat wordt uitgegeven door wat wellicht het wereldcentrum van de studie van nationalisme en etniciteit is: de London School of Economics.

De auteur behandelt daarin de opvattingen van de te onzent volkomen onbekende Italiaanse nationalist Giuseppe Mazzini (1805 1872). Samen met Cavour en Garibaldi was hij één van de hoofdfiguren van de Italiaanse Risorgimento, zeg maar: de Italiaanse nationale renaissance, die de talrijke kleine staatjes op het Italiaanse territorium tot één nationale staat verenigde.

Rowley beschrijft Mazzini als een modernist of tenminste: in hoofdzaak als een modernist.

De modernistische strekking in de theorievorming over het nationalisme zegt in wezen dat nationalisme een recent verschijnsel is. Het treedt op in de periode dat de oude naties zich transformeerden tot de huidige gemoderniseerde naties, zeg maar: vanaf de 18 e eeuw. Voordien bestond er volgens deze opvatting geen nationalisme. Vele nationalisten zijn het hiermee totaal oneens. Bekende vertegenwoordigers van deze opvatting zijn onder anderen: Gellner, Hobshawn, Anderson en Breuilly. Hun punt is dat het nationalisme zoals we dat vandaag kennen maar kon ontstaan omdat daartoe eerst de noodzakelijke sociale, politieke en technische voorwaarden moesten worden vervuld. Van deze technische voorwaarden is algemene scholing een voorbeeld. Een voorbeeld van de sociale condities die tot het ontstaan van een nationale beweging kunnen leiden is de sociale ongelijkheid. Voorbeeld van deze strekking is Gramsci, die in de overleden Antoon Roossens een overtuigd aanhanger vond.

Mazzini was van oordeel dat een natie een menselijke constructie is, en niet iets dat overgeërfd wordt van illo tempore. Mazzini was van mening dat de Italiaanse staat moest ontstaan om de macht in Italië onder controle van het volk te brengen. Mazzini was zodoende dus ook een sociaal ijveraar, die zich verzette tegen een wereld waarin mensen en volkeren door hoge heren over hun hoofden heen bestuurd werden. Er moest dus een Italiaanse staat komen, een heuse republiek die alle Italiaanssprekenden in één staat zou verenigen, en dit met verwijzing naar de oude Italiaanse geschiedenis en de culturele vormen van de bevolking.

Echter: die staat moest er niet komen omdat die staat op zichzelf een doel was. Mazzini was van voordeel dat die staat van, door en voor het volk zoals hij dat in lezingen altijd zei nodig was voor het bereiken van verder gelegen doeleinden: democratie, rechtvaardigheid en internationale vrede.

Wat kun je als enkeling uitrichten voor de morele verheffing van de menselijke soort en de vooruitgang van de menselijkheid? Als enkeling loop je verloren tussen andere talen, rassen, gewoonten, vermogens en politieke krachten. Je hebt een georganiseerde staat nodig, om voor je eigen volk en voor de mensheid in haar geheel iets waardevols te realiseren. Daarom zei hij op een ander ogenblik: de tijd van het individualisme is voorbij. Het is nu zaak de tijd van de samenwerking een aanvang te laten nemen. De doctrine van de liberale vrijheid is onmachtig om de problemen van onze planeet op te lossen. Voor liberalen is er, brutaal gezegd, geen gemeenschap, alleen een losse verzameling individuen die de minimaalste inzet van de staat vragen met uiteindelijk als enige bedoeling het eigen voordeel zoveel mogelijk te bevorderen.

Sommige ideologen doen het ook vandaag nog voorkomen als zou het liberalisme een progressieve leer zijn die de vrijheidsdoelstellingen van de Franse Revolutie wil waarmaken. Karel De Gucht is zo iemand. Maar Mazzini had al in de negentiende eeuw in de gaten hoe de liberale vork echt aan de steel zit.

Hij wist dat vrijheid niet betekent: vrij spel hebben. Vrijheid vereist integendeel het actieve deelgenootschap aan een goed georganiseerde nationale staat, want die is nu juist nodig om de democratie ten volle in de praktijk te brengen. Een staat van, door en voor het volk. Mazzini was een fervent voorstander van algemeen stemrecht, een sterk parlement en een bevolking die via staatsburgerlijke opvoeding tot goede patriotten wordt opgeleid. En is dat laatste nietnationalisme?

Omdat Mazzini een beroep deed op de historische grootheid van Italië (het Romeinse rijk), de gemeenschappelijkheid van gewoonten voor alle Italianen en hun gezamenlijk gehanteerde Italiaanse taal (waarmee hij in de voetsporen van Dante trad), was hij in de strikte zin geen modernist, maar was zijn leer een synthese van civiel-nationale en etnisch-nationale opvattingen.

Deze (te) korte samenvatting van Rowleys artikel brengt ons meteen tot enkele duidelijke, maar niet altijd onderschreven inzichten.

Ten eerste: er is geen tegenspraak tussen een etnisch en een civiel nationalisme. Het laatste is veeleer een gemoderniseerde vorm van etnisch nationalisme. Zelfs de meest civiele democratieën zoals Frankrijk het prototype van de civiel-nationale staat zijn gebouwd op etnische grondslagen (het uitgewaaierde dialect van Ile de France als draagster van het nationale genie, het beroep op Vercingetorix, de afstammingsmythes van de Franken enz.)

Ten tweede: nationalisme en democratie gaan perfect samen. Mazzini had gelijk: je kunt een democratie niet realiseren, tenzij in een georganiseerde staat. Zonder zon staat geldt alleen het recht van de sterkste. Zodoende ligt nationalisme inderdaad in de lijn van de democratische logica.

Ten derde, en mede als gevolg van het voorgaande: de nog steeds geldende opvatting van het liberalisme als zou de staat zoveel mogelijk moeten worden teruggedrongen moet op de schop. Mazzini was duidelijk: waarom profiteren zo weinigen van de alom geprezen vrijheid?

Ten vierde: niemand kan er omheen: Mazzini was een democraat, een sociaal bewogen ijveraar, maar hij was ook een nationalist tenzij men het ijveren voor het ontstaan van de Nationale Italiaanse staat niet langer als nationalisme wenst te kwalificeren, maar dan zijn we, denk ik maar, zowat uitgepraat.

Nationalisme is niet louter doel op zich. Voor Mazzini was nationalisme een middel om de democratische staat te verwezenlijken. Nationalisme is dus geen verwerpelijke leer, al kan het, zoals elke ideologie, misbruikt worden.

Dezer dagen verscheen een geschrift van een zeker Ilco Maly. Die zegt woordelijk: De effecten van dat ideologisch nationalisme (van N-VA, jp) blijven daarbij niet beperkt, ze hebben ook grote consequenties voor de rechten van de mensen en de twee kernwaarden van de verlichting: gelijkheid en vrijheid.() De natie primeert, de mens is ondergeschikt.

Laten we die beschuldiging pareren met volgende gedachtengang: Mazzini, democraat, sociaal strijder en nationalist streefde naar de zelfstandige Italiaanse staat om een democratisch bestuur mogelijk te maken. N-VA streeft naar de zelfstandige Vlaamse staat om een goed bestuur mogelijk te maken waartoe behoort: een democratische ordening waarin de wensen van de modale Vlamingen doorwegen en niet langer gecounterd worden door de wensen van een àndere democratie.

We weten allemaal dat Italianen een fijn volk zijn, de uitzonderingen niet te na gesproken. Laat toe hen samen te vatten in slechts een paar namen : Dante Allighieri en Michelangelo. O Ja, Don Camilloe en Peppone mogen we ook niet vergeten! Ten persoonlijken titel kan ik daar nog bijvoegen : Machavelli en Kardinaal Mazarin, deze laatste in dienst van de Frabse Koning met de gedraaide hondenpootjes, Louis 14, dezelfde als van het Frans Imperialisme. Mazarin was eigenlik Mazarini, maar hij verkoos als Eerste Minister vreemde meesters te dienen, liever dan die van zijn verscheurd vaderland. De Mazzini waarmee Jaak Peeters schermt, leefde ruim 100 jaar later, en de Eenmaking van Italië (1860) was zowat de laatste van de nieuwgevormde natie-staten in Europa.

Dat koninkrijk begon met de Hertog van Turijn als koning Umberto van Savoye en eindigde in 1945 met als laatste koningin de maîtresse van Mussolini, het Sexen Coburg-zusterke van Leopold III, de Führer-vriend (moest Hitler dat gewild hebben!)

Tot mn 65^ste wist ik over Italië niets meer dan wat iedereen weet : Julius Cesar, de Oude Romeinen en een kluts wetenswaardigheden over Mussolini, al was dat dan meer als operette-figuur.

Sindsdien heb ik dag na dag bijgeleerd over de banden tussen Italië en Vlaanderen, over hun geschiedenis, over de volksaard, en vooral over het zich toe-eigenen van vreemd grondgebied in het algemeen. Over Bismarck, en later de strijd vanwege Elzas en Lotharingen tussen Duitsland en Frankrijk, enz. Het begon bij Maarschalk Tito en WO II met verjaagd worden uit de landstreken (Triëste - Zuid Tirol) waar men even voordien anderen had uit weggejaagd. Het ging over de landing van de Amerikanen op Sicilië in 1943 en hoe de maffia als gids werd ingehuurd, daar waar ze onder Mussolini niet meer bestaan hadden. Naarmate de tijd vorderde, leerde ik dat Garibaldi slechts één keer een veldslag tegen de Pauselijke Zouaven had verloren bij manier van spreken in mn eigen achtertuin, en dat was gekomen dank zij de strijdlust in het Pauselijk Leger van de Vlamingen (en Zwitsers).

Ik las over Marconi, de uitvinder van de draadloze telegrafie, over burgerlijke en kerkelijke bouwkunst, en over nog zovele dingen, die mij deden besluiten : had Italië niet moeten bestaan, het had moeten uitgevonden worden.

***

Zo. Iedereen in the mood omde sprong te wagen, van de uterus van BDW naar de loopgraven van het Vlaams Belang?

Hier gaan we dan. We vliegen samen NV-A en VB, door tijd en ruimte : Nationalisme = democratie en democratie = veiligheid

Maar dan scheiden zich onze wegen! Hun partij houdt het bij woorden, en gekonkelfoes om in de gratie van de Machtshebbers te komen of te blijven. Onderaan deze blog staan ze opgesomd, opdat niemand ze ooit zou vergeten.

Zij tuimelen dus verder, holder de bolder naar beneden, tot ze bij de lijn komen die de daad scheidt van het woord. Daar op dat punt zitten wij al lang op hen te wachten. Onder de Vrijheidsboom. Maar spijtig om zeggen : gekneveld aan handen en voeten, door het spreekverbond van de schutkring, mede in stand gehouden door de eigen wapenbroeders.

Onze vriend theoreticus is dus onnadenkend aan het spelen met een aardappelmesje, zonder te beseffen dat hij zich kan snijden, of meer, dat het een moordwapen kan zijn.

(*) De Ccn T federale Maatschappij waarvan de Smalle dAnvers spreekt, wordt op deze blogs ingedeeld in

(**) Voor die tussenliggende hoofdletter T in ~~kontT~~ conT dient U zich een kudde Islammers op straat voor te stellen, in de richting van Mekka op hun knieën biddend, hun kont naar de camera gekeerd. Dat is poere koeltoer om ons hun respect te betonen.