MET SNELTREINVAART DOOR DE DAGEN

A.D. zondag 9 september 2012xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Afschuwelijk! Ik was al dagen lang aan het bekomen van de shock over de eerste beelden op de TV, en dacht : Goed doorknijpen, dat wordt ge wakker maar neen het beeld bleef. Vandaag vond ik een dichterlijke beschrijving van het gedrocht, door een of andere verliefde wilde boerendochter. En neen, uit esthetisch oogpunt heb ik geen bezwaar (het zijn meestal de Gentenaars die er moeten op kijken), maar wel uit historisch! In een tijdperk waar de Muzelarij voor de deur staat, zet men toch midden in de stad geen nieuwe varkenshouderij neer! Zo kortzichtig kan men toch niet zijn!

Kroniekje over : de collectieve misdaad va een Lager Bestuur, waar slechts één stem heeft tegen gestemd : die van het gezond verstand. De burgers zelf van de goede stad Gent? Die zullen alleen inwendig beschaamd zijn, en ze zullen, net als de verstomde Klokke Roeland, blijven zwijgen uit schrik voor de meelopers. Dat het afgrijselijk duur gedrocht precies op Vlaanderens heiligste grond werd opgetrokken, mag symbolisch zijn voor de ontsporing. Driedubbele heiligschennis, als U het lmij vraagt : zonde voor het geheel, zonde voor de locatie, en zonde voor het weggesmeten geld

dm column De week van Griet Op De Beeck, waarin de veelbesproken Gentse stadshal een hoofdrol opeist. .

Niet het jaarlijkse paar sokken onder de kerstboom of de bloemen van het tankstation zijn de fijne cadeaus om krijgen, maar net datgene wat ik niet had verwacht, wat anders uitpakt dan de doos deed vermoeden, waarvan ik niet meteen weet wat voor nuttigs ik ermee zou kunnen doen, daar word ik vrolijk van. Ik kan dan ook niet anders dan fan zijn van de vers ingewijde Gentse stadshal van Robbrecht & Daem-Van Hee architecten.

Maar niet iedereen is enthousiast. Hoe dichter bij het eindresultaat, hoe luider het gemor en gemopper begon te klinken. Dat verbaast mij geenszins. Verandering is vaak moeilijk voor mensen. Dat heb ik ook gemerkt toen ik destijds betrokken was bij Brugge 2002, Culturele hoofdstad van Europa. Ook daar waren bewoners verbolgen over het staaltje hedendaagse architectuur in hun heilige gouden driehoek. Protestacties vooraf, oeverloos gezeur op café nadien, er kwam geen eind aan. Architect Toyo Ito koos nochtans voor een bescheiden, transparant ontwerp dat als een tere bloem tussen de boomhoge torens zijn nederige plaats innam.

Maar Gent was altijd al dat gezellige tikje brutaler dan het pittoreske Brugge. Het stadsbestuur koos niet voor discrete lieftalligheid, maar voor een gebouw met een smoel, een hal die zijn plek opeist, zoals dat hoort voor een stad met visie. Een stad die haar historisch centrum in ere wil houden, zonder de tijd daarom stil te doen staan. Onder de naam KoBra nemen ze in fasen de hele buurt om en rond het Belfort, de Sint-Niklaaskerk en de Sint-Baafskathedraal onder handen, om te komen tot - zoals ze dat noemen - een meer open en eengemaakte ruimte.

Toegegeven, toen ik voor het eerst bewust de werken zag opschieten, schrok ik ook een beetje van de omvang. Vooral omdat ik zo gewend was geraakt aan die eindeloze leegte tussen al die torens in. Maar net dat gevoel - van even moeten wennen, even de ruimte herdenken, even je spontane gedachten herijken - wijst op een interessante keuze, vind ik. Het werd meteen een spannend project, een gebouw om naar uit te kijken.

Het voorbije weekend is de stadshal eindelijk officieel geopend. Ik heb gewacht tot na het feestgedruis, om er zonder al te veel andere mensen in de buurt eens rustig in te staan, en om en onder te lopen. Ik heb gekeken en gedacht: ik geloof dat ik het mooi vind. Dat zachte geweld met zijn referentie aan Middeleeuwse hallen, met zijn veertig bij vijftien imposante meters, met zijn stalen constructie, bekleed met hout, op vier betonnen sokkels, met zijn zestienhonderd kleine raampjes die het daglicht gefilterd binnenlaten. En al vond ik het nu niet mooi, daar gaat het niet eens om.

Het wordt een plek in de stad waar geen mens omheen kan. Een afdak om onder te schuilen voor de regen, een hal om evenementen in te organiseren, een rustpunt om weg te dromen bij het groen - nu nog in aanleg - en bij de wriemelende drukte eromheen, ook vanuit het half ondergrondse grand café dat ze nog aan het afmaken zijn. En zelfs al zal de stadshal niet alle dagen ostentatief haar nut staan te bewijzen, net dat vind ik goed. Dat schoonheid wars van louter utilitarisme zijn plaats krijgt in de stad, in de wereld.

Een van de veelgehoorde kritieken is dat het zicht op het Belfort nu belemmerd wordt. Alsof het onverdraaglijk zou zijn om die paar meters verder te moeten lopen om dat fijne historische gebouw vanuit een andere hoek te gaan bekijken. Een béétje werken voor de kunst, dat mag toch?

Een theoretisch sympathieker klinkend tegenargument is: al dat geld, moeten we dat niet gebruiken voor de mensen, voor een socialer doel? Want het totale project zal op het eind 3,7 miljoen euro gekost hebben. Natuurlijk is het belangrijk dat een stad ook investeert in - ik zeg maar wat - armoedebestrijding en sociale woningen, maar wat een misbaar om te doen alsof het het ene óf het andere zou moeten zijn. Investeren in cultuur, of het nu om hedendaagse architectuur gaat of om een klein theater of een groot museum voor hedendaagse kunst, is een wezenlijk onderdeel van elk verstandig bestuur. Een blijk van zelfrespect voor een stad. Een blijk van waardering voor haar inwoners, die recht hebben op op alle vormen van beschaving.

De Gentse stadshal staat er nu. Ze werd destijds goedgekeurd door alle politieke partijen, behalve het Vlaams Belang. Laten we het gebouw nu met zijn allen omarmen, of het nu beantwoordt aan ieders persoonlijke smaak of niet. Want als er in de familie een nieuw kindje wordt geboren waarvan de meerderheid vindt dat het maar een lelijkaardje is, dan wordt ook die kleine niet minder graag gezien dan de neefjes en de nichtjes, toch? Soms zijn de dingen misschien gewoon zo simpel. .

Alles samengeteld en gedeeld door twee : de wilde boerendochter begint haar lofzang met een dubbele bodem. Ze kan niet anders dan de stadshal mooi winden.

Een bekentenis van belang! Natuurlijk kan ze, om den brode, niet anders. Het wicht weet heel goed wat wijlen Roger VanHoutte bij de GVJanssens is overkomen, en ze gedraagt zich daarnaar. Stel U voor dat ze haar hart rechtuit had geschreven : dan was ze nu werkloos voor de rest vazn haar bestaan. Want de Roden hebben hetzelfde olifanten-geheugen als de Siciliaanse maffia.

Kan de Gentse burgervader TerMont van nu af aan, niet beter door het leven gaan als ter Schure (met kleine T), in afwachting dat hij door zijn kompaan, le Roi Albèr, geridderd wordt? Denk even aan de plechtige receptie der BVs, ter dier gelegenheid in de nieuwe stadshal ter Schure : netjes in half-open lucht, beschut tegen de meeste regen, de Gentse Overheden gezellig rondlopend tussen de andere stamboek-varkens.