MET SNELTREINVAART DOOR DE DAGEN

A.D. dinsdag 19 juni 2012xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Wat Valery Giscard enzovoort vergeten is toen hij de Europese Grondwet (zie hieronder) op stapel had gezet? Prikkeldraad en landmijnen aan de buitengrenzen te voorzien. Nu hebben de Eurobazen het al lang in het snotje : dank zij de aanrukkende aasgieren kunnen zij in het zadel blijven.

Te simpel om aan de kiekens te geven, en toch! Iedereen loopt er in!

Wat de Griekse verkiezingsuitslag leert: populisme is geen fataliteit en het samenhorigheidsgevoel in Europa is groter dan algemeen gedacht. Dat vindt Bernard Bulcke. Bulcke is Europaspecialist en De Morgen-columnist.

De markten hebben het gebrek aan politieke unie en de ongeloofwaardigheid van de euro blootgelegd Natuurlijk is de crisis nog lang niet over. Het stond er overal zo nadrukkelijk bij in de koppen en commentaren over de Griekse verkiezingsuitslag van zondag. Vreugdekreten of pure opluchting leken niet op hun plaats in veel commentaren. Het is een aandoening die ook de markten aanstuurt: positief wordt gewantrouwd.

Toch is de uitslag een hoopgevende gebeurtenis. Want de Grieken hebben met hun stemgedrag minstens twee dingen getoond waaraan veel Europese chefs zich de komende weken zouden kunnen laven.

Ten eerste hebben ze het bewijs geleverd dat populisme geen fataliteit is als er moeilijke en welvaartsvernietigende maatregelen worden genomen in een democratie. Redelijkheid is de keuze voor redelijk leiderschap dat

perspectieven biedt. Populisme daarentegen staat veelal voor radeloosheid en wanhoop, een reactie op maatregelen die op ideologisch cynisme gelijken. Het wordt gestimuleerd door politieke angsthazen en kortzichtige cijferaars of door ontgoocheling omwille van manifeste onmacht bij de aanpak van de eurocrisis. Degenen die vooraf gezegd hebben dat ze onder redelijke voorwaarden voor de euro blijven kiezen, hebben het in Griekenland gewonnen van zij die er voor pleiten om desnoods uit de euro te stappen zonder uit te leggen hoe ze avonturen zullen vermijden.

Onder meer politiek Den Haag zou, in het licht van de Griekse verkiezingsuitslag en in de aanloop naar de eigen verkiezingen van september, eens goed moeten nadenken over de repliek als in de komende dagen het debat losbarst over plannen om de euro te verankeren in een versterkte politieke unie. Bijkomende overdracht van soevereiniteit naar het Europese niveau is daarbij onoverkomelijk.

Ten tweede is de voor de zoveelste keer bewezen dat er in brede lagen van de bevolking, na zestig jaar Europese integratie, wel degelijk een onbestemd samenhorigheidsgevoel bestaat tegenover Europa en zelfs tegenover de eurozone. Het is 'de affectio societatis', zoals Valérie Giscard d'Estaing het tien jaar geleden noemde bij de opening van de Europese Conventie, die de grondwet zou uitschrijven. Dat die Conventie, na een doelbewuste ingreep vanuit de regeringen, verkeerde inschattingen heeft gemaakt over het bestaan van die samenhorigheid, zijn we nu aan het betalen. De referenda die in het voorbije decennium over Europa werden gehouden, toonden altijd aan dat er bereidheid is om voor meer Europa te kiezen als het er echt op aankomt. Een keuze tegen Europa wordt in brede lagen van de bevolking als de kortste weg naar rampspoed aanzien, zo niet gevreesd. Zeker de burgers van de kleine en middelgrote staten voelen stilaan dat hun bestuur irrelevant is geworden in de globalisering. Het besef dat het zonder de Europese hefbomen niet meer kan, stimuleert dat latente samenhorigheidsgevoel dat niet voldoende wordt aangeboord in de politieke actie of, omwille van het opleuken van het verhaal, gewoon over het hoofd wordt gezien bij de scenarioschrijvers van de Griekse exit.

Maar wat kopen de Grieken daar nu voor? Op korte termijn weinig of niets natuurlijk, hoogstens een toezegging dat het tijdpad van de sanering wat verlengd wordt. Omdat de planning sowieso al redelijkerwijze onhaalbaar was en Spanje eenzelfde toezegging kreeg.

De crisis van de eurozone moet overigens niet in Athene opgelost worden, maar in Brussel. De leiders van de grote industrielanden van de G20 hebben gisteren nog maar eens gezegd dat Europa werk moet maken van een geloofwaardige aanpak. En dat zal alleen maar kunnen indien er meer politieke eenheid komt.

De voorbije twee jaar hebben de markten op niets anders dan dat gespeculeerd: het gebrek aan politieke unie. Ze hebben ermee de ongeloofwaardigheid van de euro blootgelegd. De 'elk-voor-zich-monetaire unie' zoals Duitsland ze in het Verdrag van Maastricht aan Europa heeft opgedrongen, is voor altijd haar geloofwaardigheid verloren in de kolk die de Spaanse banken en de hele Unie dreigt te verzwelgen. De Europese Raad moet eind deze maand durven afrekenen met die Duitse 'stabiliteits-obsessie' van het Verdrag van Maastricht. .

Alles samengeteld en gedeeld door twee : in wijlen de USSR had men gemeend, dat als eenmaal de productie-middelen in handen waren van de massa, dat de massa zich dan als goede huisvader ging gaan gedragen. Gedaan dus met het profitariaat van het patronaat! Die hielden de productie weliswaar in stand, maar ten eigen bate. Maar nu, dank zij de Roden, zou dat even anders worden : iedereen zou er wel bij varen. Allez, dat was de theorie. In de praktijk viel dat ietske helemaal anders uit, en werd iedereen even arm.

En precies deze gang van zaken zin de Eurobazen aan het bekokstoven bij ons. Het artikeltje hierboven laat niets aan de verbeelding over : alle individualiteit moet worden opgeheven, en de Staten mogen alleen nog blijven bestaan om de plaatselijke folklore in stand te houden.

Weet U wie al jaren een van de hardste voorvechters daarvan is? Dat is de man van de Vier Weverkes-in-een, die Belgie ziet verdampen in Europa, om vervolgens rond de kerktorens de boerinnekes te zien dansen.

Antwoord : is er dan niets vrouwelijks aan een straathoer? Jazeker! Gezien ze nog kan functioneren.. Anders zou het zijn, als dat ongelukkig wezen helemaal kon herbakken worden; Desnoods in een huisje-tuintje-kindje-versie. Was er in dat leven een ander begin geweest, dan was de dame misschien een soort Angela Merkel geworden.

Al eens nagedacht hoe de Zwitserse Kantons samenwerken? Al eens nagedacht hoe Noorwegen, Zweden enz en anderen buiten de Eurozone voorspoedig zijn?

Kortom : nieuwe verkiezingen in ieder land over een fris Europees project dart lering trekt uit de fouten van het verleden : waar wachten we op?