MET SNELTREINVAART DOOR DE DAGEN

A.D. dinsdag 22 mei 2012xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Aangezien het hier om een duidelijk afgelijnd onderwerp gaat, zal ik kort zijn. Smetje van t Gazetje had er bijna 900 woorden voor nodig, het dubbele van zijn gewone artikels. Hoogst uitzonderlijk voor zon doodsimpel verhaal.

Aangezien het ook over pure ethiek gaat in zijn zuiverste vorm, voel ik mij niet bevoegd en moet dus toekijken van op afstand, lijk ik ook doe voor de wereldberoemde cloaca-machine van die begenadigdde artiest-fantaisist. Ik wacht met een visdademke op een boek over dit onderwerp van de hand van Herman Brusselmans die met zwier de nodige pis en kak zal uitstrooien over de grafzerken met Eeuwige Vergunning.

Het unanieme afwijzingsfront vanuit de katholieke wereld tegen euthanasie verbrokkelt meer en meer. Na tien jaar euthanasiepraktijk weegt de ervaring op het veld stilaan zwaarder dan de principes en de dogma's.

De wet moet niet worden teruggeschroefd. Wie voor euthanasie kiest, heeft geen toestemming van zijn schoonmoeder nodig

CD&V-senator Rik TorfsCD&V-voorzitter Wouter Beke had het in De zevende dag wat moeilijk om uitgelegd te krijgen waarom zijn partij zich niet alleen verzet tegen een uitbreiding van de euthanasiewetgeving, maar zelfs de huidige wetgeving in vraag zou willen stellen. Beke doet niet langer een beroep op kerkelijke argumenten of pauselijke veto's, maar hanteert vooral de tegenstelling 'individu' tegen 'gemeenschap'.

Daar kom je een eind mee wanneer je je wil positioneren in socio-economische dossiers, maar minder wanneer het over ethische thema's gaat. De keuze voor de manier waarop je je levenseinde wil ondergaan, is zo existentieel dat ze haast niet anders dan door de betrokkene zelf kan worden gemaakt. Wanneer Wouter Beke ervoor pleit hier een groepsgebeuren van te maken, met inspraak van familie, de medische en de verplegende staf, oogst hij vooral opgetrokken wenkbrauwen.

Dat was ook de mening van CD&V-senator Rik Torfs, die onmiddellijk na de uitzending dit bericht rondstuurde: "De wet moet vooral niet worden teruggeschroefd. Wie voor euthanasie kiest, heeft daarvoor geen toestemming van zijn schoonmoeder nodig." Veel kernachtiger kan je je eigen voorzitter niet op de vingers tikken.

Het is niet de eerste keer dat zulke meningsverschillen binnen CD&V naar buiten komen. In zijn vorige week verschenen Memoires wond Jean-Luc Dehaene er ook geen doekjes om. Dat zijn partij zowel bij abortus, het homohuwelijk als euthanasie een wetgeving moest slikken die veel verder ging dan wat ze aanvaardbaar achtte, noemde hij hun eigen stomme fout, omdat ze zo lang in het onhoudbare verzet bleven tegen ontwikkelingen die in de samenleving op een zeer groot draagvlak konden rekenen. Dat is vandaag niet anders. Onderzoek van de Nederlandse peiler Maurice De Hond voor het Beneluxparlement wees uit dat in de hele Benelux de uitbreiding van de euthanasiewetgeving tot minderjarigen en dementerenden op goedkeuring van meer dan 75 procent van de bevolking zou kunnen rekenen.

Op het veld is ook evolutie merkbaar. Vorig jaar werd in België een recordaantal van 1.133 euthanasiegevallen geregistreerd, 82 procent daarvan in Vlaanderen. Euthanasie blijft daarmee nog steeds een randfenomeen in het totale aantal overlijdens, maar is ook geen absolute uitzondering meer. In de praktijk is ook stilaan de trouwens valse tegenstelling tussen palliatieve zorg en euthanasie aan het verdwijnen, en veel hulpverleners beschouwen vandaag euthanasie gewoon als één mogelijke vorm van palliatieve zorg.

Typerend was een colloquium eerder dit jaar naar aanleiding van het verschijnen van een boek over euthanasie bij mensen die ondraaglijk psychisch lijden. Dat is wettelijk weliswaar mogelijk, maar het blijft een heikel thema, zeker in een psychiatrische zorgwereld die in overgrote meerderheid in katholieke handen is. Toch dienden de organisatoren uit te wijken naar de grootste aula van de KU Leuven, en dan nog moesten ze belangstellenden weigeren. Het thema houdt dus duidelijk het veld bezig.

Typerend was ook wat daarna gebeurde. Broeder René Stockman, de generale overste van de Broeders van Liefde, de orde die heel wat psychiatrische instellingen beheert, keerde zich in een vrije tribune nadrukkelijk en met vrij grove argumenten tegen iedere vorm van euthanasie bij deze problematiek. Hij kreeg onmiddellijk weerwerk van Joris Vandenberghe, professor-psychiater aan de KU Leuven, en van Paul Schotsmans, professor medische ethiek aan diezelfde universiteit. Zij verweten de generale overste te zijn blijven hangen "in een uiterst conservatieve interpretatie van de katholieke visie". In plaats daarvan pleiten zij "bij onze collega's psychiaters voor terughoudendheid en een lang en zorgvuldig proces tussen euthanasieverzoek en eventuele uitvoering. Vanuit diezelfde bewogenheid pleiten we bij de Broeders voor meer openheid voor euthanasie."

Ook afgevaardigd bestuurder Raf De Rycke van de Broeders van Liefde nam afstand van zijn generale overste.

Zulke discussies zouden tien jaar geleden ondenkbaar zijn geweest, en tonen aan dat tien jaar euthanasie-ervaring duidelijk heeft gemaakt dat de concrete werkelijkheid op het terrein niet alleen zeer individueel is, maar ook meer uit grijstinten bestaat dan de klassieke polarisatie tussen de katholieke en de vrijzinnige wereld zou laten vermoeden.

De discussie zal dus niet stoppen, en de voorstanders van de uitbreiding van de wet hebben wel één doorslaggevend argument: zij vragen uiteindelijk alleen respect voor de manier waarop ze zelf zouden willen sterven, terwijl de tegenstanders hun manier van sterven willen opdringen aan iedereen.

Alles samengeteld en gedeeld door twee : Sterven is zeer persoonlijk en men doet het maar een keer, en er is geen herkansing. Zij die over ethiek veel woorden in de mond hebben maar waarschijnlijk handelen met een dubbele agenda, roepen het een beetje te hoog van de toren. Om redenen van gemeenschapzin heeft men er voor lastige klanten, die uit het leven willen stappen, een nieuwsoortig ethisch begrip bij gemaakt. Naar goede Linxe gewoonte, gebruikt men mooie woorden voor lelijke dingen. Wijlen Dr. Goebbels was een Meester in dat soort zaken. In die tijd zijn zelfs hele fabrieken van de Dood opgericht. Nu pakt men het individueler aan, om nutteloze eters uit de weg te ruimen. Euthanasie een eufemisme voor koelbloedige moord of zelfmoord. Rik Torfs weet waarover hij spreekt : men heeft er zijn schoonmoeder inderdaad niet bij nodig. Geen pottenkijkers, hoogstens een TV-camera voor een soort Grieks dramaà la Claus..

Kijk : na rijp beraad zou ik de voorstanders wel gelijk willen geven en dat is op voorwaarde dat ze geval per geval hun eigen verdict met eigen handen uitvoeren. Door hun handen vuil te maken. Niet door laffelijk beroep te doen op Dr.Spuit die in stilte werkt als de Witte Dood, maar door een meer plastische uitvoering van het doods-besluit. Verhanging tot de dood er op volgt : dat is tenminste een duidelijke en niet mis te verstane keuze.

Te realistisch, zegt U? Komaan! Wie A zegt, moet ook B zeggen! En vooral : denk ook aan de besparingen! Zon strop kost twee keer niks en gaat een mensenleven mee!

Hoe de Dames en Heren Esculapen deze Witte Dood in overeenstemming kunnen brengen met hun gezworen eed om hun kennis alleen aan te wenden voor het heil van om het even welk mensenleven, is inderdaad een ongemakkelijke waarheid. Hieronder volgt de tekst van de Eed van Hypocrates. Volgens de huidige normen zou dit eerder de Eed van Hypocrytis moeten zijn!

In BelgiëDe artseneed van de Orde van geneesheren van België werd voor het laatst aangepast in 1994

"Op het ogenblik dat ik opgenomen word onder de beoefenaars van het medisch beroep, verbind ik mij plechtig mijn leven te wijden aan de dienst van de mens.

Ik zal mijn leraars en meesters de achting en dankbaarheid betonen die hun verschuldigd zijn.

Ik zal de gezondheid van mijn patiënt als mijn voornaamste bekommernis beschouwen.

Ik zal tot het uiterste de eer en de edele tradities van het medisch beroep hooghouden.

Ik zal niet gedogen dat mijn houding tegenover mijn patiënt beïnvloed wordt door beschouwingen van godsdienst, nationaliteit, ras, partij of sociale stand.

Zelfs onder bedreiging, zal ik mijn medische kennis niet aanwenden in strijd met de wetten der menselijkheid.