Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
04-09-2005
JACQUES LEBEL
Gisteren een dag op trot geweest naar de Ardennen met de Wijngilde van Sint Job. Een medereiziger van ongeveer mijn leeftijd, fruitliefhebber en bijenteler vertelde mij dat de Jacques Lebel de lievelingsappel was van zijn jeugd. Ik voelde mij onmiddellijk zielsverwant, want dit was ook mijn lievelingsappel. De pluk gebeurde traditioneel het eerste weekend van September. Ik herinner mij vooral de eerste jaren internaat in de Gele Doos te Torhout, begonnen in het zesde studiejaar en toen ging het nog in periodes van 2 maand voor je weer naar huis mocht. Op de zolder in het internaat had elk zijn koffer staan en s middags mocht je er iets uithalen. Ik had altijd een voorraad Jacques Lebel appelen. Ik hield erg van die sappige, zure appel. Nu nog lust ik die, zij het zonder de de taaie, wat wrange, vettige schil.
Jacques Lebel werd in Frankrijk gelanceerd in 1849. Het is een ras dat het ook goed doet op de lichtere zandgronden. Hij vormt van nature een mooie kroon met spreidende takken. De bladeren zijn vrij groot en minder vatbaar voor schurft. Bij mij valt de kankergevoeligheid goed mee. Jacques staat geklasseerd als keukenappel, doch als eetappel mag hij er best zijn. Een van de betere oude rassen, die nog steeds een plaats verdient in de fruittuin.
Gisteren middag telde ik ze nog allemaal de 15 kuikens bij de moeder in de kippenren. Vanmorgen zijn ze nog met 6. Geen sporen gevonden.
Was het een kat? een bunzing? Ratten? Toch een roofvogel? De natuur is hard.
Het Centre de Recherches agronomiques de Gembloux heeft destijds uitgebreid de oude fruitrassen bestudeerd en van de interessantste enten bezorgd aan de boomkwekers.
Hieronder waren 4 pruimenrassen: Belle de Thuin: langwerpig, zeer groot, geel.(Dit jaar had ik geen enkele vrucht) Prune de Prince: klein, blauw, zeer zoet. Vorig jaar veel vruchten, maar ze gingen er allemaal aan door de monilia, een schimmelziekte. Voordien nooit meegemaakt met dit ras. Dit jaar zijn er wat vruchten die nu rijp worden. De moniliaaantasting is veel minder. Sainte Catherine met gele pruimen die eind september rijpen heeft bij mij haast nooit plukrijpe vruchten. Wignon is voor mij veruit de interessantste. Vorig jaar was er een voldoende oogst en dit jaar opnieuw. Het oogsten van de rood-blauwe, vaste, goed smakende vruchten is begonnen. Matige aantasting van monilia.
Ik had ook als titel kunnen kiezen: Als je van de duivel spreekt zie zijn staart. Als je het over iemand of iets hebt dan zie je die plots.
Of letterlijk dan: hybride kippen zijn des duivels voor biofundamentalisten. Of nog een derde titel: ze kunnen het nog de oudjes. De dag na de blog over de steriele Rumstse kippen kom ik in ons kippenhok en ik hoor gepiep van kuikentjes. Na onze terugkomst had ik op 9 augustus bemerkt dat een kloek op een berg eieren zat. Ik wist niet hoelang het broeden al begonnen was. De broedster was deze keer een witte kip met zwarte halsveren, een knappe madam. Verder lopen er nog 3 zwarte en 1 bruine kip. Allemaal hybriden. Ze zijn 3 jaar oud. Maar ze leggen nog meer dan 50 %. In het voorjaar was het bijna elke dag hun ei. Een broedzitting van een vorige kip, die onberispelijk broedde, had geen resultaten opgeleverd. Ik was er vast van overtuigd dat mijn hanen te oud waren.
Vorig jaar had Jasmien, een kleinkind, een oud koppel kippen gekregen van mensen die verhuisden. Een oude, zware haan met veel wit en iets bruin. Waarschijnlijk een gespaarde braadkip en een gewone, bruine, klassieke kip. Dit voorjaar is die op een dag bezweken. Er was niets aan te merken en ze had haar gewicht.
De oude, grote haan was hier steeds de assepoester geweest, tot deze winter. Mijn oude haan, Brakelhybride begon er erg gebogen bij te lopen en geraakte nog zeer moeilijk vooruit.Hij zag er echt ziek uit. Ik dacht dat hij het niet lang meer zou trekken. Van die omstandigheden profiteerde de andere haan om zelf nummer één te worden. Mijn oude haan kwam er tegen alle verwachtingen in weer boven op, zij het dat hij er nog wat gebogen bijloopt, maar hij werd weer nummer één!
Een zeldzame keer zag ik de hanen een kip trappen. Maar een eerste maal was er geen resultaat geweest. Dan had een kennis van ons, ondanks het negatieve advies, eieren onder een kloek gelegd met als resultaat toch een paar kuikens.
Zonder veel verwachting heb ik de kip op de berg eieren laten
broeden. Twintig dagen waren intussen verstreken en wat zie ik: een kuiken. 't Was 's avonds en 's anderendaags ben ik beter gaan kijken.
Ik kon mijn ogen niet geloven. Een hoop kuikens, waaronder eentje, een zwartje, dat pas uit een ei kwam. Ik heb de resterende eieren vanonder de kip gehaald en op de composthoop gegooid. Er was nog een bevrucht ei bij. Terug in het hok heb ik de kip van het nest genomen en de kuikentjes geteld: vijftien. Vandaag is moeder kloek met hen een eerste maal buiten gaan wandelen, na een dag wachten. Eerst waren er enkele in het hok achter gebleven. Ik heb ze over de drempel van de uitloopopening geholpen en vanavond gecontroleerd of er geen achter gebleven waren buiten. Dit was niet het geval.
Vijftien kuikens! Begrijp je nu de derde titel die ik had willen geven: ze kunnen het nog de oudjes!
Naar analogie van de bloedappelsienen heb ik het over bloedpruimkens.
Het zijn mijn laatste kerspruimen. Ze zijn blauw-donkerrood en hebben geel-rood vlees. De smaak is aangenaam. Kerspruimen of myrobolanen behoren tot een aparte pruimensoort, Prunus cerasifera. Ze hebben 16 chromosomen, net als de Prunus spinosa, de beter bekende sleepruim, die eveneens 16 chromosomen heeft.
De Prunus domestica (gedomesticeerd of gecultiveerd) waartoe de meeste gekweekte pruimenrassen behoren hebben 32 chromosomen.
Als je de rijke verscheidenheid van de kerspruimen ziet, van geel (waarvan er sommige behoorlijk groot zijn), verschillende rode en blauwe variëteiten, met heel veel verschillende smaken, waaronder vrij lekkere, ziet het er veel duidelijker naar uit dat de cultuurpruimen afstammen van de kerspruimen en niet van niet te pruimen (te eten) maar in andere opzichten wel waardevolle sleedoorn.
Ik heb een tiental verschillende kerspruimen staan, waaronder de roodbladige met rode vruchten die er net als kersen uitzien en best lekker zijn als de merels ze niet allemaal geplunderd hebben.
Dit jaar had ik massas kerspruimen, in tegenstelling met de zeer karige oogst van de gewone pruimen. Kerspruimen bloeien al in maart met een overweldigende bos witte bloempjes. Ik vind het altijd een feeërik gezicht.
Via Google kwam ik op hun site terecht en wat staat er letterlijk: De klassieke legkip is een hybride soort dit wil zeggen een soort die onvruchtbaar is.
Vanwaar komt die onjuiste bewering? Op het einde van het artikel haalt men drie bronnen aan; o.a. een artikel van een VELTmedewerkster. In 2000 lanceerde ik een actie met biolegkippen. Een project dat achteraf gelauwerd werd door de Koning Boudewijnstichting met 70 000 BEF. Ook in Seizoenen verscheen ooit dezelfde steriiteitskwakkel. In VELTmiddens ondervond ik heel wat weerstand om wille van de vermeende steriliteit van hybride kippen.
Wat meer uitleg over hybriden.
Een hybride kan de kruising zijn tussen twee SOORTEN. Sommigen kruisingen zijn niet levensvatbaar. Andere zijn onvruchtbaar B.v.een paard en een ezel. Het resultaat, de muilezel is zelf niet meer vruchtbaar. Er
zijn kruisingen tussen diersoorten die wel vruchtbaar zijn. Zo las ik onlangs dat een bepaalde soort coyote (een Amerikaanse wolf) dreigt uit te sterven door vermenging met zwerfhonden.
In een soort heb je diverse RASSEN. ( In de gewone omgangstaal heeft men het meestal over soorten als men in feite rassen bedoelt. Je weet wel : welk soort appel is dit? als men feitelijk naar de rasnaam vraagt.)
Als je op rasniveau blijft -en dit is het geval met de hybride kippen - is voortplanting zeker mogelijk. Alleen bekom je weer een grote waaier aan eigenschappen en niet meer de superieure eigenschappen van de ouders.
Als je binnen het ras blijft en twee rassen kruist bekom je geen steriliteit. Als je wil kan je de eieren van hybride kippen laten uitbroeden (Je blijft immers op rasniveau) en je bekomt een bonte mengeling van leuke bastaardkippen met goede en minder goede eigenschappen, natuurlijk voor een gedeelte afhankelijk van de gebruikte haan.
Momenteel heb ik er nog één exemplaar , een stokoude haan, die veel gelijkenis vertoont met zijn vader, een zilverbrakel.
De moeder was een hybride kip. (Zijn zusjes werden 3 jaar terug opgepeuzeld door een vos).
Hoe komt men nu tot de hybride kippenrassen?
Enerzijds kweekt men de hennen tot deze allemaal dezelfde erfelijke eigenschappen bezitten (lijnenteelt). Dit vergt meerdere generaties van uitselecteren. Soms komen hier ook kruisingen en herkruisingen tussen. Tegelijkertijd doet men dit ook met de hanen. Via lijnenteelt van vrouwelijke en mannelijke kippen komt men dus tot dieren met eenvormige erfelijke eigenschappen. De aldus bekomen hennen en hanen worden samen geplaatst op een vermeerderingsbedrijf.
Uit de broedeieren komt het hybride F1 ras (first filial generation eerste nageslacht) met superieure eigenschappen. In de biologie spreekt men van het heterosis effect en dit is een biologisch gebeuren.
Door de gerichte kruising bekomt men een superieur nageslacht, met leg - (Legkipppen) of groeieigenschappen (mestkippen), die moeilijk geëvenaard kunnen worden door een zuiver ras.
Van de firma Schrijnwerkers kreeg ik volgende info:
Geachte,
Bedankt voor Uw mail.
Wat betreft diepgevroren bessen: op moment is het aanbod van dit soort bessen beperkt tot industrie bessen tbv van het zelf maken van wijn. Deze bessen worden tegen de zeer schappelijke prijs van 1 /kg afgegeven.
Er staan hier op moment zeker een 100 150 kg in de vriescontainer.
Vandaag zijn ook nog 600 kg naar het vrieshuis gegaan met de bestemming voor vlaai te laten baken voor bakkers of andere. Deze bessen zijn ook uitstekend geschikt voor het maken van confituur of andere bereidingen. De prijs hier van is 3,5 /kg.
In de loop van het seizoen zal mijn persoonlijke diepvries ook nog volgeraken met bessen voor de normale consumptie in yoghurt, fruitsalades of andere recepten. Deze bessen zijn dan ook af bedrijf te koop per volle kist van 5 kg. De prijs is helaas nog niet verder bepaald.
Ik hoop U en Uw lezer hier verder mee te kunnen helpen. In de Standard van 22 juli en Het Nieuwsblad van 5 aug (beiden editie Limburg) vindt U 2 artikelen over ons bedrijf in België waar we sinds 1991 actief zijn en waar sinds een jaar of 6 het brede publiek ook zelf bessen mag komen plukken. (Tussen haakjes: onze VELTafdeling is er al tweemaal gaan plukken.) Zie voor verdere info ook onze website www.blauwebessen.be
NB. : de bevroren bessen staan in Gruitrode.
Met vriendelijke groet,
Ruth Schrijnwerkers - Scheer
Blauwe bessenplantages Schrijnwerkers
Weg naar As 121
B - 3670 Gruitrode
tel. +32 - 89 85 89 33
fax. +32 - 89 81 23 53
www.blauwebessen.be
www.schrijnwerkers.nl
Vandaag kreeg ik dorpsgenoot Guido De Coene op bezoek. Hij woont nauwelijks op een km afstand en vertelde mij dat hij de takken van zijn Anna Späth pruimeboom moest onderstutten. Aan mijn boom hangen slechts enkele vruchten. Heb je wel voldoende gekalkt? 't Is al een tijdje geleden dat ik nog kalk strooide. Anderzijds kregen de bomen wel houtasse en kippenmest. In beiden zit kalk. Toch nog meer kalken?
Ik ben geneigd te denken dat de lentenachtvorst bij mij de spelbederver was.
Geachte heer/mevrouw
Ik las dat u iets schreef over blauwbessen uit de diepvries. In Nederland ben ik nog nooit ingevroren fruit tegen gekomen, maar ben er wel hard naar op zoek. Heeft u merknamen of bedrijfnamen die blauwbessen bevroren aanbieden? hopelijk hoor ik van u,
Met vriendelijke groet,
S. de Kruijf Fennema
ANTWOORD:
Kijk eens op www.schrijnwerkers.nl en leg hen uw vraag voor.
In Grubbenvorst hebben ze een Blauwbessencollectief en hopelijk voor u weten zij of en wie hun bessen diepvriest. Destijds heb ik het gros van mijn collectie rassen bij hen aangeschaft.
Ingevroren fruit kan je o.a. vinden bij de Duitse Firma Bofrost.Zij zijn ook in Nederland actief.
Ik haal 2 voorbeelden aan uit hun catalogus:
0800 Vruchtenmix Extra fijne vruchtenmix van aalbessen, braambessen, frambozen en kersen. Losgevroren. 1000g 5,25
0802 Frambozen Volrijpe bessen, voorzichtig geplukt en zorgvuldig per stuk schokgevroren. 1000g 7,95
Bij het invriezen van bessen letten wij er op dat er slechts één laag van gave vruchten is. Ze worden dus 'losgevroren'. Daarna gaan ze in een grotere verpakking.
Een andere mogelijkheid is de bessen tot moes te mixen en deze moes in te vriezen. Dit bespaart plaatsruimte.
Ik kreeg volgende vraag: wat zijn jouw ervaringen met Jostabes?
Mijn eerste Jostabes kreeg ik meer dan 25 jaar terug van Herman De Waele van Geraardsbergen, die kort daarop VELTvoorzitter werd. Toen de plant vruchten moest gaan dragen waren er in de tachtigerjaren nogal veel lentevorsten met het bevriezen van de bloemen als gevolg. Het waren magere kleinfruitjaren. Geen zwarte bessen, haast geen stekelbessen en maar weinig rode bessen, behalve een late bloeier als bv Rondom.
Nu ik dit schrijf lijken die slechte jaren al lang achter de rug. Slechte jaren zijn er al meer dan 10 jaar niet meer geweest.
Jostabes is een Duitse kruising tussen zwarte bes en stekelbes. Het resultaat zijn vergrote zwarte bessen, met een zachtere smaak dan de doorsnee zwarte bessen. Ook de struikgroei is een stuk feller dan zwarte bes. Van de stekelbesouder is niet veel te bemerken, behalve wat in de (vergrote) bladvorm. Merels lusten Jostabessen nog liever dan zwarte bessen. Bij deze laatste heb ik het meest last van houtduiven!
Met Jostabessen maak je lekkerder confituur dan met zwarte bes.
In een mixer mixen we enerzijds bessen en anderzijds nog groene, vroege appelen. Zo heb je natuurlijke pectines die zorgen voor het stijf worden bij de bereiding van de confituur.
Hierbij gebruiken we ongeveer ¼ rietsuiker.
Ik ben van plan de Josta, bij de herinrichting van mijn kleinfruitkooi, een plaats te geven naast de Worchesterbes (spreek uit woesterbes) en de Black Velvet (kruising van Worchesterbes met zwarte bes). Beiden zijn even felle groeiers als de jostabes, maar struiken en vruchten hebben alle kenmerken van een stekelbes. De vruchten zijn echter een stuk kleiner dan de doorsnee stekelbessen. De vruchtdracht is evenwel veel groter dan bij Josta.
Beide soorten zijn zeer gezonde groeiers. Als belagers zijn er enkel de bessebastaardrupsen; maar aan zon grote struiken kunnen ze minder schade berokkenen dan aan de kleine stekelbessen.
Iemand vroeg mij op welk perceel men best aardbeien teelt.
Dikwijls gebeurt dit na vroege aardappelen. In de literatuur raadt men dit af omdat aardappelen en aardbeien dezelfde bodembelagers zouden hebben.
Zelf plant ik graag na tuinbonen (labbonen), erwten of op het veld van de ajuinen en sjalotten.
Sinds enkele jaren teel ik mijn aardbeien op voorgeponst antiworteldoek van 1,14 m. Op de witte naden, die 25 cm van elkaar liggen, heeft men om de 25 cm een gat geponst.
De buitenste rijen gaten liggen slechts op 7 cm van de rand en worden mee ingegraven. Ik leg verhoogde bedden aan; maak aan weerszijden een rechte geul en leg de boorden strak in. Verhoogde bedden zorgen ervoor dat de planten niet met hun wortels in het water zitten. De waterspiegel hier in de Kempen staat 's winters praktisch gelijk met de grond. Door de ophoging win ik al ongeveer 15 cm. Ergens heb ik gelezen dat de wortels van aardbei tot 1 m diep kunnen gaan. Alleszins niet bij mij. Waarschijnlijk wortelen mijn gtootste bomen niet onder de 80 cm! Het grootste voordeel van het geweven antiworteldoek is het verhinderen van onkruidgroei en dus geen wiedwerk. Daarbij komen vervroeging, de propere vruchten en betere opdroging, met minder vruchtrot als gevolg. Het grote nadeel is de verhoogde lentenachtvorstschade. Bij dreigend gevaar is afdekken de boodschap.
Het voorbije seizoen heb ik geexperimenteerd met drie rijen, omdat in biologische teelt de bladgroei minder is en omdat er steeds nogal wat uitval was wegens wortelrot. Vorig jaar teelde ik met eigen uitlopers, vooral van Gorella en misschien van nog overgeschoten Elsanta. Ik had ook wat planten van Malling Pandora.
Ik heb de indruk dat de dichte planting de wortelrotaantasting nog meer in de hand gewerkt heeft.
Het late ras Pandora bijft gelukkig gezond!
Vorige zondag heb ik nieuwe planten aangeschaft op de markt te Heist-op-de-Berg.
Ik was zeer gelukkig er vooral planten van Korona te kunnen kopen. (10 per bak van 25 goed bewortelde planten.) Verder Darselect (30 cent) en een pak losse planten ( 10 voor 50). Ik kocht ook een bak MELATE. (30 cent). Het zou een gezond en lekker laat ras zijn. Maar ik heb er nergens gegevens over gevonden. ( Mocht er iemand onder de lezers zijn die hier meer over weet, dan zou hij/zij mij een plezier doen met die info.) En tenslotte nog enkele Selva, doordragend ras (50 cent) en Fragoo ® F1 White (40 cent).
FRAGOO is de hybride aardbeiserie van S&G Flowers. Bijzondere kleuren en grote bloemen, die fraai contrasteren met het donkergroene blad. Vanaf het voorjaar continu groei en bloei en de hele zomer volop smakelijke rode aardbeien! Dankzij de compacte plantbouw is Fragoo uitstekend te telen in 10.5 cm potten en hangpotten. - Gemakkelijk en snel te telen - Minimale groeiregulatie nodig (natuurlijk compact) - Hele zomer volop aardbeien.
KORONA is al een oud ras , 1978, van het Veredelingsstation van Wageningen.
Het is een productief, zeer goed smakend, middentijds rijpend ras. De plant is matig vatbaar voor vruchtrot. Verder weinig vatbaar voor verwelkingsziekte, roodwortelrot en meeldauw. Elsanta, maar ook Gorella zijn daar te gevoelig voor.
DARSELECT is een nieuwer, vroeg Frans ras met grote, goed smakende vruchten. De vatbaarheid voor bodemziektes zou gering zijn.
Ik heb drie nieuwe, verhoogde aardbeibedden aangelegd. Daarbij ga ik als volgt te werk:
Eerst strooi ik een dun laagje bentoniet, het beste kleimineraal. Hierop komt een laag oude paardenmest. Voor de ophoging heb ik momenteel de beschikking over een jaar verteerd en afgedekt materiaal van het uitgraven van de gracht aan onze kant van de landbouwweg waarlangs wij wonen. Dit meng ik met leem, die overschoot na de bouw van de lemen woning van mijn zoon. Hierop komt het antiworteldoek.
Met een plantschupje duw ik de grond naar twee kanten opzij. In het gat doe ik een schep eigen wormencompost en boetseer een kuipje voor de aardbeiplant, die er precies in past. Nog wat aandrukken en klaar is Kees.
Ik plant nu op twee rijen, 50 cm van elkaar. Op de rij staan de aardbeien op 25 cm en per pand staan er 80 planten.
Ik zie al uit naar de oogst!
Het was een hele poos geleden dat ik nog een merel in de fruitkooi betrapte. Wou hij iets anders tussen de wormen door? Hij was inderdaad aan het ruien. De nieuwe veerscheuten waren duidelijk te zien.
Op 16 mei zaaide ik 6 rassen suikermais uit de Organic Catalogue van de Henry Doubleday Research Association ( De Engelse VELT) en de firma Chase Organics.
Vandaag genoten we van een eerste ras: SWEET NUGGET F1. (Volgens de Cataloog een super zoet hoofdras, rijp begin september (in Engeland), met lange, goed gevulde kolven. Groeit goed in koele omstandigheden). Het is inderdaad een mooi gewas met mooie kolven. Vogels waren ons nog voor geweest en hadden bovenaan de kolven al aangepikt, een onmiskenbaar teken van rijpheid. Yasmien, de zesjarige kleindochter was al direct aan het snoepen.
Aleide en ik hebben ze liefst gestoomd en nog warm, gesmeerd met boter en met een tikkeltje zout. Hierbij een parelende Cava, Spaanse Champagne om het geheel nog feestelijker te maken!
Via mail kreeg ik enkele dagen terug vogend Bericht en Vraag:
Ik heb bij een Turkse groenteboer een paar wilde perziken gekocht. Ze zijn bijna de helft kleiner dan de gekweekte en veel platter van vorm. Wit vlees, heel lekker! Ik heb drie pitten en vraag me af wanneer en hoe ik die kan zaaien. Weten jullie dat?
Ik heb mijn licht opgestoken bij Fik Denissen:
Hierbij mijn poging (zegt Fik) tot een bevredigend antwoord.
Hoe zou ik te werk gaan met die 3 perzikpitten ?
Ik zou ze nu reeds in de grond deponeren, en de stenen niet volledig laten uitdrogen. Liefst op een plaats waar een mogelijke zaailing niet meer verplant moet worden, en op een diepte : 1 à 1,5 maal de dikte van de steen. Met een stokje erbij vind je de steen terug tussen de misschien ondertussen verwilderde omtrek.
Ook zou ik je aanraden om je kaars eens op te steken bij Vincent.
Dit heb ik gedaan en hij vertelde dat bij onmiddellijk planten van de steen het lukkingspercentage zeer hoog lag in tegenstelling met gestratificeerde stenen.
Vanmorgen had ik weer een interessant telefoongesprek met mijn goede vriend Vincent, excellente natuur-en fruitkenner en we hadden het onder andere over de heden ten dage minder op fruit beluste merels.
De hypothese van Vincent zal wel de juiste zijn. Wellicht zitten de merels nu in een ruifaze en is dit voor hen een moeilijkere periode.
De behoefte aan eiwitten ligt een stuk hoger en daarom schakelen ze tijdelijk over op meer eiwitrijk voedsel als wormen en dergelijke.
Al een week zie ik geen enkele merel in de fruitkooi. De week voordien waren er steeds meerdere indringers. Aan hapjes ontbreekt het alleszins niet. De late blauwe bessen zijn nu volop aan het rijpen. En blauwe bessen, daar zijn ze normaal verzot op!
Vroegere jaren heb ik ook gemerkt dat de merels tijdens de tweede helft van augustus precies minder fruit belust zijn. Ook de herfstframbozen laten ze een tijdje met rust en aan de eerste rijpende druiven komen ze niet aan. Van de kornellebessen blijven ze af. Soms zie ik wel een aangepikte pruim.
In september komt hun snoeplust echter terug. Dan moeten alle druiven afgedekt worden en in de kooi hebben ze het gemunt op de laatste blauwbessen.
Wat zou de reden zijn dat ze tijdelijk veel minder fruitlustig zijn?
Fantastisch die extra grote bessen met 'onze' bramensmaak. Sinds een paar dagen beginnen ze rijp te worden. Meer dan een week geleden ontmoette ik kennissen die al heel wat vruchten geoogst hadden, "maar ze hadden geen goede smaak". Heel waarschijnlijk hadden ze hun vruchten te vroeg geoogst. Bramen zijn al een tijdje zwart vooraleer ze echt rijp zijn. Rijpe vruchten moet je leren herkennen. Ze zijn iets doffer zwart en komen los in je hand bij zacht trekken. Nog duidelijker is het wanneer je een of ander insect op de vrucht ziet zitten, die beestjes weten perfect wanneer een vrucht rijp is!
Van een Russische dorpsgenote, mevrouw De Meutter kreeg ik 25 jaar geleden papaverzaad . Ze bracht het mee van haar familie in Ukraine. Jaar na jaar oogstten we maanzaad, want het plezante is dat de plant zichzelf steeds uitzaaide.
Sinds vorig jaar hebben de koolmezen echter geleerd systhematisch alle zaadbollen leeg te snoepen. Hopelijk laten ze hierbij weleens wat zaadjes vallen. Anders is het binnenkort gedaan met de vrolijke papaverbloemen, overal verspreid.
Ik zal er sommige moeten afschermen.
Dit jaar had ik weer de grote, witbloemige papavers van De Bolster gezaaid en toen we terugkeerden van het 90 ste Universala Kongreso de Esperanto in Vilnius, de mooie hoofdstad van Lithauwen, was meer dan de helft al geplunderd. Ik wierp er direct een net over dat tot op de grond hing. En wat bleek: tot tweemaal toe heb ik er een koppel koolmezen moeten uit bevrijden. Ze geraakten er wel in, maar niet meer uit! En intussen hadden ze zich weer erg te goed gedaan.
Ik moest het net ingraven, zodat er toch iets zou overschieten!
