Friends Day  Brogdale  (Faversham Kent) zo 23 juli 2006

Brogdale is een begrip in de fruitwereld. Daar staat de nationale fruitcollectie van Engeland, wellicht de grootste collectie van de wereld: 2300 appelrassen, 550 peren, 350 pruimen en haast evenveel kersen, perziken, abrikozen, kweeperen, hazelnoten, mispels, druiven enz. Van elk ras werden er telkens 2 bomen aangeplant. Verder collecties kleinfruit. De oppervlakte bedraagt zo’n 150 acres (30 Ha).

In 1991 werd Brogdale geprivatiseerd (tijdens de nadagen van Margareth Tatcher) en werd een Stichting met als hoogste patroon prins Charles en (adellijke) geldschieters. De Engelse schatkist staat in voor het voortbestaan van de collectie als genenbank. Het onderzoeksinstituut te Brogdale werd afgeschaft en geconcentreerd te East Malling. Studenten van de Hogere Tuinbouwscholen van Hadlow en Wye kunnen er nog terecht voor stage en eigen onderzoekswerk in verband met hun eindwerken betreffende fruit.

Daarnaast werd de vrijwilligers organisatie “The Friends of Brogdale” opgericht, die mee instaan voor de verkoop in het ‘Garden Center’, de winkel en restauratie. Elke dag staan er vrijwilligers in voor gidsbeurten in de collecties. Er zijn ook studiedagen en cursussen. Telkenjare organiseren zij ook fruitacties in Londen en nog op andere plaatsen.

De veroudering van de leden vormt wel een groot probleem.

Dit bleek voor ons overduidelijk op de zomerbijeenkomst van de Friends, die dit jaar in het teken stond van de kersen. Aleide en ik, toch al zeventigers, rekenden ons bij de jongere deelnemers. “De jeugd komt uit Vlaanderen” merkte de met ons meegereisde Ingolf op, samen met zijn vriend Christof en Vincent de jongsten uit het gezelschap.

Joan Morgan, de presidente van de Friends loodste ons langs de rijen meestal rijk beladen kerselaars. De vroege rassen waren al voorbij. Enkel de laatste rassen waren nog niet rijp. Voor de meeste rassen kon de datum niet beter gekozen zijn.

Overal werd er geproefd en ervaringen uitgewisseld. Naar het einde ging het proeven de capaciteiten van de meeste te boven. Naar de tientallen rassen krieken (zure kersen) werd nog nauwelijks omgekeken.

Wat smaak betreft was er geen enkele kers die mij niet voldoende beviel. (Bij appelen zijn er wel tientallen die geen hap waard zijn. Maar het kan dat ze wel goed zijn in de keuken of om te drogen bv). Er zijn natuurlijk wel vele gradaties in de smaken. Windsor Black vond ik bv uitstekend.

Na de lunch had men Derek Jennings, de grote onderzoeker van het Scottich Crop Research Institute uitgenodigd.

Hij vertelde over de evolutie bij de frambozen, grotendeels zijn werk. De interessantste evolutie bij herfstframbozen werd echter te East Malling verwezenlijkt door het inkruisen van de arctische bes in Autumn Bliss, de bekendste rode herfstframboos.

Na zijn pensionering (17 jaar geleden, zoals hij mij vertelde) heeft hij nog enkele uitstekende herfstframbozen – Herfstframbozen groeien, bloeien en geven vruchten in hetzelfde jaar. Zomerframbozen bloeien en geven vruchten in het tweede jaar – ontwikkeld, waaronder Joan Squire, benaamd naar zijn vrouw, het commerciële ras Joan J , Joan Irene en als laatste Brice. Met sommige herfstrassen (bv met Joan J) is een dubbele oogst mogelijk. In de herfst met grote bessen van 6 g . Daarna knipt men het bovenste gedeelte dat gedragen heeft af en in de lente heeft men opnieuw een oogst van bessen van 3 g, doch even vroeg als de vroegste zomerrassen en dus commercieel interessant. Of de plant dan nog kracht genoeg heeft om nieuwe, sterke stengels voor de herfstoogst te ontwikkelen vertelde hij er niet bij en ik ben het vergeten te vragen.

Simon Brice, fruitkweker op rust, had de drie huidige, commerciële zomerrassen mee: Glen Ample, die volgens de meeste de beste smaak had; Tulameen (Canadees) en Octavia, kleine, maar stevige en de laatst rijpende van de drie (misschien nog een tikje te onrijp). Dit is het laatste, te East Malling ontwikkelde ras.

Daarna stond nog het proeven van een zestal kersen op het programma.  Norvegian, een kleinere rood-gele kers. Ik noteerde rijk gevarieerde smaak; Turkey Heart, vast, knappend, zoet; Knight/Kent Bigarreau, rood-geel, de nummer één van Aleide; Pointed Black, goed, nog beter rechtstreeks van de boom? Alman Geilrod (Zweeds) rood-geel, zeer gevarieerde, lekkere smaak; de nummer 1 van Ingolf en van mij. En Colney zwart-rood, aantrekkelijk.

In het Garden Center pikte ik nog een koopje (£5) op: Coeur de Boeuf op MM 106, een grote, roodgebloste appel, die mij al opgevallen was op tentoonstellingen. In het Book of Apples van Joan Morgan lees ik dat het al een Middeleeuwse appel kan zijn. De smaak is fruitig en zoet (quite sweet in Nov.) Geeft een zoete, citroenkleurige appelmoes. Bewaart zeker tot maart.

Dat belooft met een voorkeur voor zoet als je ouder wordt!

Noot: als je in september nog mee wilt naar Brogdale: er resten precies nog 9 plaatsen voor de reis naar Yalding en Brogdale, die ik met Velt Zoersel inricht op zat 23 sept. (De zondag kan je nog uitrusten!) Opstapmogelijkheden in Wommelgem, Gent en Loppem.