|
Zeer vroege appelbloesems en optimale bestuiving: lekkere
appels
Bericht
uitgegeven door Wageningen UR op vrijdag 22 april 2011
De afgelopen twintig jaar bloeiden de appelbomen gemiddeld twee weken eerder
dan daarvoor. Dit jaar staan ze zelfs zeer vroeg in bloei. Met het zeer warme
aprilweer tot nu toe kunnen we rekenen op een zeer korte bloeiperiode.
Tegelijkertijd zijn de bijen al massaal actief door het warme en droge weer. Door de intensieve bestuiving door insecten kunnen we dit jaar
rekenen op vroege, smaakvolle en lang houdbare appels.
Dit jaar begon de bloei van appelbomen zeer vroeg. Alleen in 1990 en 2002 waren
de appelbloesems nog vroeger dan dit jaar. Gisteren werd al in veel boomgaarden
de volle bloei van de Elstar bomen bereikt. De warme januari en februari en de
zeer warme april zijn hiervan de oorzaak. De vroege bloei sluit aan bij de
trend van de afgelopen jaren. De appelbomen komen sinds 1990 gemiddeld op 22
april in bloei. Voor 1990 begon de appel gemiddeld bijna twee weken later met
bloeien, op 3 mei. De gemiddelde temperatuurstijging van anderhalve graad in de
eerste vier maanden van het jaar is voor 75 procent verantwoordelijk voor deze
vervroeging. Dit blijkt uit een onderzoek van student Milieukunde Linda
Rohnstock aan Wageningen University in het kader van De Natuurkalender. Het
studentenonderzoek is begeleid vanuit de Leerstoelgroep Milieusysteemanalyse,
PPO Fruit, en Plant Research International (allen onderdeel van Wageningen UR).
Voor het eerst zijn waarnemingen van de start en het einde van de bloei van
appels van diverse locaties in Nederland gedigitaliseerd en geanalyseerd.
Zeer korte bloeiperiode
Naast de zeer vroege bloei van appels is het uitzonderlijke van dit jaar dat de
duur van de bloei waarschijnlijk zeer kort zal zijn, erg gunstig voor de
fruittelers. Normaal gesproken is bij een vroege bloei de kans op een lange
bloeiperiode groter. Dit komt doordat de duur van de bloei voor een deel
bepaald wordt door de hoogte van de temperatuur tijdens de bloei. Meestal is
deze temperatuur bij vroege bloei wat lager. Het uitzonderlijk warme weer
tijdens de bloei op dit moment kan de bloeiduur echter verkorten. De bloeiduur
van appels in de periode 1955 tot en met 2010 varieerde zeer sterk per jaar en
was gemiddeld 19 dagen. De temperatuurstijging in de afgelopen decennia heeft
niet geleid tot een verlenging van de bloeiduur. In de zeer vroege jaren 1990
en 2002 bloeide appel respectievelijk 26 en 31 dagen. Het jaar met de kortste
bloeiperiode tot nu toe was 2006. De appel stond toen maar elf dagen in bloei.
Na de koude start van 2006 was mei zeer warm waardoor de bloemen snel
uitgebloeid raakten. Dit jaar ontwikkelt de appelbloesem zich ook zeer snel, de
gemiddelde start van de bloei van verschillende rassen ligt naar schatting op
14 april. Op 21 april stonden de appelbomen in volle bloei en naar verwachting
zijn de appelbomen rond 27 april al uitgebloeid. Een verwachte bloeiduur van
dertien dagen dus.
Lekkere appels bij goede bestuiving
In het onderzoek is ook bepaald wat de optimale vliegomstandigheden voor
honingbijen zijn. Zij spelen een zeer belangrijke rol in de bestuiving van
appelbloesem. De temperatuur moet daarvoor boven de twaalf graden Celsius
liggen en de neerslag moet minder dan een halve millimeter per dag zijn; op dit
moment zijn de omstandigheden dus optimaal voor de bijen, die dan ook massaal
aan het bestuiven zijn geslagen. De bijen hebben het erg druk. Normaal
gesproken volgen de appelbloesems na de bloei van kersen en peren. Nu overlapt
de bloei van deze fruitbomen. De concurrentie tussen bomen om de bestuivers is
in dit soort jaren hoog. Gelukkig staan er naast de bijenvolken van imkers ook
veel wilde bijensoorten, hommels en andere vliegende insecten paraat om de vele
bloemen te bestuiven. Ook de gaasvliegen doen daarbij goed mee, met als
bijkomend voordeel dat gaasvliegenlarven plaaginsecten opeten.
Als de bloemen goed bestoven worden, vormen zich in
de appels veel gezonde pitten. Deze pitten produceren bepaalde plantenhormonen
die ervoor zorgen dat de appels meer mineralen en suikers aanmaken. Daardoor
smaken de appels beter en blijven ze ook nog eens langer houdbaar.
De ontwikkeling van bestoven bloem tot volgroeide appel duurt tussen de 120 en
130 dagen. Naar verwachting zal de oogsttijd dit jaar eerder zijn dan
voorgaande jaren en kunnen de extra lekkere, verse appels van eigen bodem rond
half augustus geplukt worden.
Tekst: Arnold van Vliet, Linda Rohnstock
en Fedor Gassner, De Natuurkalender, Wageningen University; Frank Maas,
Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Bloembollen, Boomkwekerij & Fruit;
Bram Cornelissen, Plant Research International. Alle organisaties zijn onderdeel
van Wageningen UR.
Met dank
aan Nynke voor het overmaken van de gegevens
Eigen
illustratiemateriaal van vandaag 24/04
1.
Kweepeer Lescovacs, bijna in
volle bloei
2.
Idem, met een deel van de bramenrij.
3.
Kwee Champion al ver uitgebloeid
4.
Eerste vruchtjes van de geënte
noot Koenen zijn al te zien in het midden Dit ras hoort bij de vroeg uitlopende noten. (Vorig
jaar geen enkele noot, alles bevroren)
5.
De Crawley Beauty opent pas de
allereerste bloem.
6.
Dit is
een van de laatst bloeiende rassen, zoals hier meer in detail te zien is op
deze foto. (Bloeidag 29 in de rangschikking van Brogdale)
7.
Edward VII , een late bloeier al
in volle bloei (Bloeidag 21 in de rangschikking van Brogdale)
8.
Naast Edward VII rechts de
uitgebloeide Ashmeads Kernel (bloeidag 14).
9.
Idem
24-04-2011, 13:17 geschreven door Daantje
|
