Yacon (Smallanthus sonchifolius)

Een knolgewas uit de Andes

Dit voorjaar leerde ik Yacon kennen door Lieven David (Zie blog van 03/05/2011).

We proefden de ene knol. De smaak viel onmiddellijk mee.  De andere heb ik rond 10 mei geplant. Ik herinner mij dat de pel grijs-zwart was. Bij de oogst verwonderde ik mij over de klare violet-roodachtige kleur van de verse knollen.

In Seizoenen 4/2011 verscheen intussen een zeer informatief en uitstekend geïllustreerd artikel van Velt-medewerker Luc Vanhoegaerden. Luc kreeg de knollen eveneens van Lieven David en teelt Yacon nu al voor het tweede jaar. Wat mij wel verwonderde was dat de knollen op de foto’s in het artikel een witachtige pel hebben. Blijkbaar zijn er meerdere rassen.

Mijn plant groeide fors uit tot de vorst van midden oktober.

Onlangs heb ik alles uitgegraven. Voordien was er al een knol geoogst en toen al werd geconstateerd dat de knollen voorzichtig dienen geoogst te worden, want ze breken gemakkelijk.

Bij de definitieve oogst maakten we een ruime opening en ondergroeven de knollen. Bij het uittrekken komt de klont met wat men de vegetatieve knollen noemt mee en een gedeelte van de consumptieknollen die aan iets langere wortelranken groeien. Enkele consumptieknollen zijn toch afgebroken, zo bros zijn ze.

Blijkbaar mag je de knollen niet in de grond laten als bij aardperen, waarmee ze overigens als plant veel overeenkomsten vertoont. Blijkbaar behoren ze allebei tot de zonnebloemfamilie. De bewaring gebeurt vorstvrij in zand tegen het uitdrogen en ze zijn te gebruiken tot april.

Yaconknollen proeven knapperig, zeer sappig en aangenaam zoet. Yacon vind ik beslist een aanrader. De knollen zijn een stuk groter dan aardperen, groeien gelijkaardig, smaken beter en zijn productiever.

Ze kunnen op meerdere manieren verwerkt worden en de bladeren kunnen gebruikt worden voor thee.

Op het internet is over Yacon veel te vinden.

Plantgoed bekomen (Info uit Seizoenen):

-Cook & Herb Brasschaat

-Sanguisorba  Ranst

- Vreken’s Zaden Dordrecht

-Hof van Twello  Twello

-www.ecozoekertjes.be

FOTOMATERIAAL

1.  De plant

2. Eerste opgraving knollen

3. Idem

4. Grootte plant met Berten

5. Uitgraving

6. Idem

7. Idem, meer in detail

8. Aparte stengel met onderaan vegetatieve knollen

9. Totala oogst van één plant. Let op de vegetatieve wortelkluit rechts

Aleide terug van een maand Kameroen

Al 10 jaar heeft zij diverse projecten in het hoge, droge noorden van Kameroen. Zij startte toen al met o.a. een graanproject en de aanschaf van een 10 PK graanmolen. De kruik gaat zolang te water tot zij breekt. Dat doet ook een stevige graanmolen zonder onderhoud.

De aankoop van graan gaat nog altijd door. Het wordt opgeslagen in een destijds van hieruit verstuurde container, die na veel gepalaver en vertragingsadministratie, met meer dan een half jaar vertraging daar toch eindelijk aankwam. Men koopt nu het graan tegen de hongermaanden juli- augustus en men aldus de woekerprijzen voor graan ontwijkt.

In het totaal kocht men op de markt 100 zakken van 100kg . Dit gebeurde op diverse marktdagen.

Hierna foto’s op een van die markten. Boeren-verkopers hebben meestal maar een of twee zakken te koop, want meer dan dat kunnen zij wellicht in een keer niet aanvoeren of wellicht hebben ze ook niet meer voor de verkoop. Zij hebben het geld vooral nodig voor het betalen van het schoolgeld voor hun kinderen.

Dit graan is voornamelijk de rode sorghum of gierst, een kleinzadig graangewas, veruit het hoofdgewas in deze streek. De witte en gele sorghum worden vroeger geoogst.

Op de eerste foto zijn de drie rassen te zien.