De takken van zwarte bes hebben een speciale geur, niet bepaald aangenaam, maar wel typisch zodat je alleen al hieraan zwarte bessen van rode kunt onderscheiden.

Ik heb als kind zwarte bessen of beter paters (de volksnaam in West-Vlaanderen) leren eten. Deze rassen hadden de sterke smaak.

Men is er in geslaagd deze stoffen op te sporen. Het zijn namelijk zwavelverbindingen, die reeds in zeer geringe concentratie te ruiken en te smaken zijn.

Bij het onderzoek naar nieuwe rassen tracht men deze zwavelverbindingen er uit te kruisen. Een eerste ras waarbij dit lukte is het Poolse ras Bona (1991). Dit ras heeft grote bessen en een zoete smaak; blijkbaar een eerste selectie voor de verse consumptie. Dit ras heeft echter minder zuren. Kinderen vinden deze bessen aangenaam smaken , doch iemand die de sterke smaak gewend is vindt ze niet sterk genoeg.

Polen, het Europees land met de grootste productie  van zwarte bessen heeft het proefstation: Research Institute of Pomology and Floriculture (RIPF) te Skierniewiece.

Naast Bona  (1991) kwam in 1991 ook het ras Ceres op de Poolse rassenlijst. Dit laatste ras was een van de eerste met resistentie tegen de bessenrondknopmijt.

Maar er zijn een reeks nieuwe rassen:

Tiben (laat) en Tisel (de vroegste) :  in 2000 op de Poolse rassenlijst.

Ores (laat), Ruben (laat) en Tines (midden): 2005

Gofert : 2009

Zwarte Bessen (Ribes nigrum)

De “Paters “ in West-Vlaanderen

Aleide vroeg van er terug werk van te maken en een nieuw veld aan te leggen. Zwarte bessen vragen af en toe nieuwe grond. Na een tiental jaar is het best een nieuw perceel voor te bereiden. Een overgroeid perceel heb ik deze zomer overtrokken met antiworteldoek om de begroeiing te doen afsterven. Deze winter wordt er compost en verteerde paardenmest op gevoerd.

Uit Engeland wil ik Big Ben betrekken; een nieuw ras van het Scottish Crop Research Institute bij Dundee met zeer grote bessen en een zoetere smaak.

De proefstations zijn de laatste jaren rassen aan het selecteren voor de verse consumptie: langere trossen en dikkere bessen.

Met Big Ben is Schotland hierin geslaagd.

Vervolgt

Mashua

Nog een knolgewas uit Zuid-Amerika

Van Lieven David kreeg ik ook een paar Mashua knolletjes. En van Stijn Demeulenaere gelijkaardige, maar iets grotere knollen.  Beiden waren oranjekleurig. Het zijn beide grondbedekkers: de eerste meer gedrongen met kleine blaadjes, de tweede meer rankend met grotere blaadjes. Zijn het beiden Mashua’s?

Rauw geproefd zijn ze beiden te sterk, met een peperachtige  smaak. Bereid, smaken ze een stuk beter. Voor de productie moet je het niet doen: weinig opbrengst of lag het aan de vroege vorst? De knollen ontwikkelen zich pas heel op het einde van het groeiseizoen.

Volgende gegevens vond ik op het internet:

Mashua is verwant met Oost-Indische kers van het Tropaeolum genus

Een knolgewas uit Zuid-Amerika, ook wel bekend als Anu; nauw verwant met Oost-Indische kers, en een even vlotte klimmer. Voor de bloei en de knolvorming moet je wachten tot het najaar. Blad en bloem zijn erg sierlijk, en smaken pittig. (Tussen haakjes:  bloemen zijn mij niet opgevallen Was 10 mei een te late plantdatum?)

Eventueel zet je het plantgoed vanaf begin april al in potjes met grond in de serre; zo heeft deze exoot al meteen een mooie start. Plant de knollen, al dan niet voorgekweekt, begin mei op één meter afstand van mekaar aan gaas of een andere klimsteun – ook als bodembedekker fungeert deze plant goed.

Mashua heeft graag veel organisch materiaal op de bodem: regelmatig een laagje grasmaaisel aan de voet strooien helpt hierbij. Verder heb je er geen omkijken naar: het gewas komt traag op gang, maar tegen de herfst is het een prachtig groen gordijn van mooi ingesneden blaadjes. Ziektes of plagen: geen last van!

Enige probleem: als de vorst te vroeg komt, zoals in 2009, heb je eigenlijk ... geen opbrengst.

De knollen graaf je dus na de eerste vorst op, en je bewaart ze vorstvrij. Radijs met iets van gember erbij, daar smaakt deze Andesknol naar in rauwe toestand. Je kunt mashua ook koken, roerbakken, ... en dan smaakt hij duidelijk milder.

FOTO’S

1.De Mashua van Lieven David, bevroren door de paar graden vorst van half oktober.

2.Van de vele blaadjes is een maand later niets meer overgebleven.

3. We graven de knolletjes uit. De knolletjes zijn erg klein.

4. Het gewas van Stijn Demeulenaere. Zijn het 2 verschillende rassen Mashua ? Of betreft het nog een andere soort?

5. Bij deze plant zijn de blaadjes groter en de ranken langer.

7. De geoogste knollen zijn iets groter

Opmerking:  Het zou best kunnen dat de knolletjes iets groter hadden kunnen uitgroeien zonder de tamelijk vroege vorst. Wellicht is het ook wenselijk iets vroeger met de opkweek te beginnen.

8. Ook de wilde doornappel was geraakt door de vroege vorst.