Gecultiveerde Frambozen

 zwarte framboos

Vanmorgen was ik zwarte frambozen aan het plukken maar het begon weer wat te regenen. Een gelegenheid om wat te lezen.

Wellicht kunnen volgende basisgegevens ook u interesseren.

Ik vertaal uit : ‘Small Fruit Crop Management’, een Amerikaans handboek van 1990.

Hoe zijn de gecultiveerde frambozen ontstaan?

De meeste, rode frambozen stammen af van 2 ondersoorten (subspecies) van de diploïde soort Rubus idaeus L(innaeus),

Namelijk Rubus ideaus vulgatus Arrhen, de rode framboos van Europa

en Rubus ideaus strigosus Michx, de  rode framboos van Noord Amerika en Oost Azië.

Vroeger werden deze soms als soorten beschreven, maar nu worden ze algemeen als 2 ondersoorten beschouwd.

Het verschil bestaat er in dat de vruchten van de R. i. vulgatus gewoonlijk donkerder rood zijn en conisch of vingerhoedvormig met weinig of geen klierhaartjes.

De vruchten van R.i. strigosus zijn lichter rood, rond van vorm en hebben veel klierhaartjes.

De groeiwijze van deze Amerikaanse ondersoort is meer open, met slanke stengels, grijsgroen en stijvere, donkere stekels.

Deze is ook de meest winterharde van de twee.

Deze ondersoorten kruisen gemakkelijk met weinig of geen steriliteit bij de nakomelingen.

Maar nog andere, diploïde Rubussoorten worden gebruikt bij het opzoekingswerk naar nieuwe rassen.

Men maakt o.a. gebruik van de Rubus occidentalis L., de zwarte framboos.

Deze soort was een genenbron voor resistentie tegen vlugge rotting na de pluk, voornamelijk veroorzaakt door Botrytis cinerea Pers. (de bekende grijsrotschimmel).

-Bovendien ook tegen Amphora idaei Born, de luisvector van het mosaic virus.

-Voor de vastheid van de vrucht

-En voor late rijpheid.

Resultaten hiervan zijn bv 4 Engelse rassen: ‘Malling Leo’, ‘Malling Joy’, ‘Glen Prosen  en ‘Glen Moy’ (dat echter een vroeg ras is).

De soort Rubus articus L., de Arctische (Noordpool) framboos werd gebruikt als genenbron voor extreme winterhardheid, alsook voor de vroege rijpheidsfactor van herfstframbozen.

Voorbeeld: ‘Malling Autumn Bliss’.

Twee Aziatische soorten Rubus kuntzeanus Hemsl en Rubus parvifolius Nutt waren de bron voor lage koudebehoefte en verdraagzaamheid t.o.v. de schommelingen in wintertemperaturen en hoge zomertemperaturen.

Deze eigenschappen werden ingebouwd in ‘Dormanred’, het grote broertje van de ‘Japanse Wijnbes’.

De purpere frambozen zijn gewoonlijk F1 (First filial generation- eerste nageslacht) van de kruising tussen een Rubus occidentalis (zwarte framboos) en de Rubus ideaus (rode framboos).

Pimpelmees heeft de mineerwormpjes ontdekt

Het is zondag 19u20. Het regent zachtjes. Ik zit aan de computer en wordt weer afgeleid door de kreetjes van de Grauwe Vliegenvanger.

Dicht tegen het raam hangen bladeren van de paardenkastanje.

Alle bladeren vertonen bruine vlekjes; het ene blad al meer dan het andere. Het bladgroen tussen onderhuid en bovenhuid is weggevreten door een mineerwormpje. Deze infectie zie je de laatste tijd op veel paardenkastanjes. Dit is niet de gevreesde paardenkastanjeziekte die zich voordoet als een vochtuitstulping op de stam. ( Ik heb dit enkel gelezen; zelf nog niet gezien.)

Plots komt er een pimpelmees aan een blad hangen en ik zie de vogel pikken in de bruine plekjes. Zit het wormpje er nog in of is het reeds een popje? Blad na blad wordt geïnspecteerd. Ik merk voortdurend pikken. Minutenlang kan ik het vogeltje van op anderhalve m gadeslaan. Sommige bladeren vertonen kleine gaatjes. Een kwartier later, net nadat ik de tekst uitgetikt heb, komt het weer eventjes aan een van de twintigtal zichtbare bladeren hangen.

Grauwe Viegenvanger – Vervolg

Als ik aan de computer zit hoor ik met tussenpozen de opgewonden kreten van de vogel die broedt en lekkers toegestopt krijgt van de partner.

Daarna gaat deze soms op een lage tak van de Reinette Hernaut tegenover het raam zitten en buitelt af en toe een insect achterna. Koddig om zien.

Die dag toen ik het begin van de netbouw opmerkte, heb ik een laag steunplankje geklopt. Onmiddellijk herbegon de nestbouw met verdubbelde ijver. Nu broedt men al een week op 4 eitjes.

Net nadat ik dit geschreven heb, zie ik de vogel naar een plas vliegen en een drietal keren een plonsbad nemen.

Ik was binnengekomen voor de vlaag.

Je ziet waarvoor die dan toch nuttig was!

Loganbes

“Is er veel verschil tussen Tay-bes en Loganbes?

Ik heb hier de twee soorten staan maar vrees dat er een fout is opgetreden en dat ik tweemaal hetzelfde heb.”

De Loganbes is de eerste bekende braamboos, ontstaan in de tuin van de heer Logan, een rechter in Santa Cruz, in Californië. In 1881 zaaide hij zaadjes uit van de door de framboos Red Antwerp bestoven West Amerikaanse braam “Aughinbaugh”.

Hij kon een honderdtal zaailingen uitplanten. Een van die zaailingen werd de Loganbes. De groei was sterker, de bladeren groter en de eerste vruchten in 1983 rood-purper.

De vruchten zijn kleiner dan deze van de Taybes. De smaak is iets zuurder, maar best aangenaam bij volle rijpheid. De productiviteit ligt duidelijk lager.