Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
28-05-2005
SPOTVOGEL
Twee dagen terug hoorde ik eindelijk nog eens de metalige zang van de spotvogel. Het is waarschijnlijk de laatst terugkerende trekvogel. Vele jaren terug was het een van mijn broedvogels. De spotvogel zong de ganse namiddag, maar te vergeefs. Er kwam geen vrouwelijk gezelschap. Noodgedwongen moest hij weer elders op zoek.
Jasmien was gisteren druk doende met allerlei emmertjes en potjes.
In de zandbak had ze letterlijk diverse kevertjes onderschept. Ze vulde haar collectie aan met enkele rupsjes.
Ook het karretje van Jonathan was aangeslagen als mierenbak. De jongen wou er water in doen. De mieren zouden verdrinken. Tegen die argumentatie kon de jongen niet op en kon hij niet gaan rijden met zijn wagentje. Hij ging dan maar in de zandbak spelen.
Er was ook een tamelijk grote, zwarte loopkever bij.
Mijn kindertijd werd destijds verblijd met de prachtige gouden loopkevers, met hun goud-groen gestreepte glitterpakjes. Helaas zijn die nu bijna uitgestorven.
Vanmorgen was mijn eerste taak appelen op te halen uit de aparte bewaarkelder. Dit was vroeger de aalput van de koeienstal. s Winters komt hier altijd water in en moet ik geregeld pompen. Het is er fris en vochtig.
Tijdens herfst en winter staan onze appelen onder een open afdak. Bij vriesweer worden die afgedekt, maar als het feller gaat vriezen gaan ze de kelder in, doch daarna komen ze weer onder het afdak. Als het warmer wordt, gaan ze weer de kelder in, omdat de temperatuur daar dan lager ligt.
Vanmorgen bracht ik de appel President van Dievoet mee. Eind de tachtigerjaren propageerde het Centre Régional de Ressources Génétiques van Villeneuve dAscq ( bij Lille) dit ras onder de naam Cabarette. Ik ging zon boom kopen in Frans-Vlaanderen. De jonge boomkweker wist mij nog te vertellen dat zijn vorige cliënt ook een Willaeys was, anders een zeldzaam ras!
Mijn Presidents van Dievoet zien er nog vrij goed uit, enkel wat rimpeltjes aan de neus en nog vrij vast. Opvallend wit vlees en nog lekker. Het zwart van de regenvlekkenziekte heeft precies minder vat op de gele pel van deze appel.
Aleide heeft haar eigen manier om pompoenpittenmelk te bereiden.
De pitten worden in wat water gemalen. Het bekomen melkachtig vocht wordt gefilterd in een zeef, zodat enkel de pelletjes achter blijven en de pompoenmelk is klaar.
Die gaat terug in de mixer met de in 4 of meer parten gesneden appelen. Hierbij komen nog wat vruchten uit de diepvries bv blauwbessen en ons eerste ontbijt is klaar.
Een half uur daarna komen de boterhammen.
Volgende tekst schreef ik jaren geleden. Enkel voor wie meer wil weten over dit onderwerp.
Bij het overzetten van de tekst naar de blog gaat spijtig de layout verloren, zodat de tekst massaal overkomt
De FAMILIE DER KOMKOMMERACHTIGEN
Ghelyc ook Cauwoerden, Concommeren, Citrullen, Arichauts, sparges en de derghelyck hofgewas ,een oude aanhaling van Guicciardini, een Italiaans historicus die in zijn geschriften de Vlaamse landbouw heeft beschreven, waaruit blijkt dat de teelt van mergpompoenen, komkommer en watermeloen reeds in voege waren tijdens de Renaissance.
Voor een beter inzicht in de hoeveelheid van de pompoenrassen, eerst iets over de BOTANISCHE INDELING. Elke plant heeft twee namen in het latijn met erachter nog de naam van de benoemer van de plant. (Meestal de Zweed linnaeus) De eerste naam duidt het geslacht (genus) aan en de tweede naam, beginnend met kleine letter? de soortnaam (species). In de soorten onderscheidt men variëteiten, cultuurvariëteiten of rassen.
Naar boven toe vormen de geslachten families. De families behoren tot een orde; die dan weer behoort tot een onderklasse of klasse, verder tot een afdeling, om tenslotte te komen tot een van de twee hoofdafdelingen: enerzijds de sporeplanten en anderzijds de zaadplanten..
Zo behoren de pompoenen tot de orde der Cucurbitales en de famililie der Cucurbitaceae (komkommerfamilie).
In de Cucurbitaceae onderscheidt men meerdere geslachten .
In onze inheemse flora kunnen we maar één geslacht in de familie der komkommerachtigen aanduiden, namelijk de heggerank (Bryonia dioica). Het is een snelle groeier, die ganse struikcomplexen kan bedekken. De bloempjes zijn onopvallend vuilwitgroen. De besachtige vruchtjes zijn mooi steenrood gekleurd. De wortel kan tot enorme afmetingen uitgroeien, het lijkt haast een reuze voederbiet. De heggerank vinden we vooral in het duinengebied waar pannebosjes voorkomen, maar ook in de streek van de holle wegen, zoals in Limburg, Brabant en de Vlaamse Ardennen.
De andere geslachten uit deze familie hebben zich in onze streken eerst moeten inburgeren. Ze komen vooral uit de subtropen. Sinds de XVI de eeuw is deze invoering aan de gang en deze loopt nu nog steeds door. De zuiderse broertjes zijn niet winterhard, maar kennen wel zulk een explosieve groei dat ze op één zomer, mits enige verzorging bij ons toch productief blijken te zijn.
Eerst iets over de andere geslachten uit de komkommerfamilie:
- Het meest gekend zijn de komkommers en augurkjes (Cucumis sativus), vooral wegens hun gebruik in slaatjes (in verse of ingemaakte toestand).
- De meloen (Cucumis melo) is een zoete frisse vrucht met een uitgesproken geparfumeerde smaak. Er bestaan diverse rassen en variëteiten.
- Ook komt nu meer en meer de watermeloen (Cucumis citrullus) op de markt.
- Menigeen kent ook wel de harde fleskalebassen (Lagenaria vulgaris) en de sierkalebassen (Cucurbita ovifera) of kleuriger gezegd, de kolokwinten.
- Heel spectaculair is de springkomkommer (Ecballium elaterium). De kleine vruchtjes, net augurken, vallen bij rijpheid af en uit de ontstane opening spuiten de zaadjes met grote kracht weg. Deze kracht is zo sterk dat het echt pijnlijk is als ze in de palm van je hand tot een explosie komen.
-Een andere rare kwast is de sponskomkommer (Luffa cylindrica). Wanneer de zachte
gedeelten, zoals het vruchtvlees, weggeweekt zijn, blijft er een hard, vezelachtig kluwen over dat erg veerkrachtig is. Een ideale spons om je huid eens grondig te boenen !
-Eveneens minder gekend is de Cucurbita ficifolia, die als onderstam dienstig is orn komkommers op.te enten, daar deze pompoensoort Fusariumvrij is.( Fusarium is een zwamaantasting). Tot deze soort met vijgeblad behoren ook een reeks sierpompoenen met gespikkelde en gevlekte groen en crémekleurige, eivormige vruchten. Ze zijn eetbaar, maar niet smakelijk.
Maar we willen het vooral over het geslacht Cucurbita zelf hebben.
De soort met de meeste rassen is de CUCURBITA pEPO met verschillende ondersoorten:
Om deze soort te herkennen let men best op de vorm van de steel. Bij de pepo is deze scherp geribd, dikwijls 5 hoekig en gerimpeld, met slechts een kleine vergroting tegen de vrucht.
Steel en bladeren zijn stekelig behaard. Hartvormige bladeren, diep ingesneden lobben met zaagtandige randen.
In deze soort vindt men de vroegste rassen, maar ook lang te bewaren vruchten als bv het oude Franse ras Melonette Jaspée de Vendée.
Een eerste groep: Courgetten (courgette, courgette, Zuchini). Rassen: All green Bush, Ambassador F1, Clarella , Defender F1, van Britse origine, donkergroen, Jemmy F1 V. S. , geel, Zuchini F1, slanke donkergroene vruchten. Cocozelle Italië 1885, donkergroen met lichtgroene strepen. Witte van Egypte 20 to 25 cm lang, buikig. Goed van smaak en goede opbrengst. Crémekleurige tot donkergroene vrucht. Groene van Milaan: donkergroen Zucchini Elite: open gewas, vroeg oogstbaar, lange vruchten, langwerpig, slank, grijsgroen gespikkeld. In essentie zijn courgetten hetzelfde als mergpompoenen, marrow in het Engels, maar men plukt ze in een zeer vroeg stadium en met een lengte van 15 à 20 cm. Pas dan groeien voortdurend nieuwe vruchtjes. Zoniet heeft men een 2 à 4 tal grote mergpompoenen, die tijdens de winter kunnen benut worden.
Een tweede groep: zomerpompoen of mergpompoen (marrow in het Engels, courge pépon in het Frans en Gartenkürbis in het Duits.) Rassen: Green Bush, groen met lichtgroene strepen, Tiger Cross F1. De eerste vruchtjes kan men oogsten als courgettes. Long green Trailing, per uitzondering een rankend ras en Minipak, donkergroen, soms geelgevlekt met opvallende créme-gele strepen.
Patisson (custard marrow, patisson, Schildkürbis) vormt een andere groep. Er zijn witte Custard White, geeloranje Sunburst F1 en tweekleurige Wit met groen.
Spaghettipompoen (vegetable spaghetti, spaghetti végétal, Spaghetti-Kürbis) geeft na te zijn gekookt op spaghetti lijkende draden.
Andere rassenen: Early Acorn F1 : hartvormig, donker groen, geribd, 16 cm lang. Kan ook onrijp als zomer squash gegeten worden, zacht oranje vlees, wordt wat bloemig bij lang bewaren. Rond 1,5 kg. Cream of the Crop is een bleke variant, 1,5 kg, fijne nootsmaak, half-struikvormig.
Jack-be- Little Zeer klein, tot 10 cm,fel oranje, met diepe groeven, fijn oranje vlees, goed om te bakken en te stoven. De pel is goed te eten wanneer deze voor het bakken eerst een 5 tal minuten licht gekookt wordt voor het bakken. Ook een sierpompoentje dat lang bewaart.
Delicata een zoete aardappel winter squash, langwerpige,cylindrische vruchten, 20 cm lang,8 cm breed, 0,5 à 1 kg, met beige pel en groene strepen., uit de V.S. 1894, verwant aan Sweet Dumpling. Oranjegeel stevig vruchtvlees dat van smaak aan noten en kastanjes doet denken. Lang te bewaren. Sweet Dumpling: rankend ras met een 10 tal kleine vruchtjes van rond de 500 gr . Ivoorkleurige huid, sterk gegroefd met donkergroene strepen, rond tot tasvormig. Zacht en zoet oranje vruchtvlees. Smaak doet aan noten en kastanjes denken.Houden 3 tot 6 maand. Ook als versiering.
Melonette Jaspée de Vendée Bolronde pompoen uit Frankrijk met oranje-gele vruchthuid,waarop bij rijping witte aders verschijnen. 5 tot 7 vruchten van 1 à 3 kg. Zeer zoete smaak, bij volle rijpheid zelfs zoeter dan peren zegt men. Wordt rauw als een meloentje, of in gerechten (taart, pudding) verwerkt. Te bewaren tot de lente. Zijn uitstekend te gebruiken in pannekoekendeeg en voor wafels (Terre de Semence)
Nog een Lillyputtertje: Pomme dOr, geeft een 20 tal ronde vruchtjes met een diameter van 6 8 cm. Heel fijne smaak, als artisjok. Harde oranje schil bij rijpheid. Goed te bewaren.
Table Gold is een bewaarpompoentje met bolronde eikelvorm, uitlopend op een puntje.10-12 cm in doorsnee.Bij vroeg oogsten helder geel, later oranje. Niet-rankend.
New England Pie en Small Sugar zijn in de V.S de klassieke pompoenen voor het bakken van taarten. Tot deze groep behoren ook Tom Fox F1 (3 6 kg ) en Rocket F1 (6 10 kg).
Beiden met forse stelen. Zeer populaire rassen voor de Halloween viering (31 okt) in de V.S. (De Halloween viering wordt nu ook bij ons gecommercialiseerd). Voor andere bereidingen kunnen ze niet tippen aan bv. De Hokkaïdos.
Meer peervormig zijn de Butternut-types bv. Cobnut, ontwikkeld in Engeland, vroegrijpende, gelijkvormige, demiddelde vruchten met goede smaak.
Er zijn ook siervruchten bij als de Summer Crooknecks, knuppelvormig met een knik in de vrucht en Straitnecks zonder knik. Jonge vruchten zijn smakelijk, oudere hebben vooral sierwaarde. Verder zijn er nog een hele reeks kleinvruchtige, oneetbare pepo-pompoentjes in diverse vormen en kleuren, met zowel een gladde als een zeer wrattige huid die alleen sierwaarde hebben. In Frankrijk spreekt men van Coloquintes.
(Echter niet verwarren met de echte colocwint Citrullus Colocynthis uit Azië, een ras verwant met de watermeloen.)
Herkomst: C. pepo wordt al 8000 jaar geteeld in Mexico en het zuiden van de V.S.
Verschillende rassen werden al sinds de 16 de eeuw in Europa ingevoerd en succesvol gekweekt. In Engeland heeft men het meer voor de forse Vegetable Marrow rassen terwijl de Fransen en Italianen de fijne courgetten en Zuchini-types verkiezen.
Vegetable Spaghetti stamt uit het noord-oosten van China.
De voor de biologische telers interessantste soort is wellicht de CUCURBITA MAXIMA
De maxima rassen hebben een dikke ronde steel, wat dikker tegen de vrucht. De steel wordt kurkachtig bij het afrijpen. De meer niervormige en minder ingesneden bladeren voelen ook ruw aan, maar de stekelige haren zijn minder in aantal en fijner dan bij C. pepo.
De Hokkaido-pompoen is het in Veltkringen het meest bekende ras van deze soort. De eerste vruchten die in 1957 door Georges Oshawa, de stamvader der Macrobiotiek werden meegebracht uit Japan waren grijsgroen, haast metaalachtig van kleur en zacht glanzend. Ze zijn eerder klein. Men kan ze omvatten met de beide handen. De pompoen is vast en hard, met een warm-oranjekleurig vruchtvlees. Ze geeft een volle klank wanneer men er op klopt. Middenin zitten de zachte zaadlijsten met de vele ovaalvormige en platronde pitten, waarbij het kiembeginsel zeer goed te zien is aan één uiteinde.
Huidige groene rassen zijn o. a. de Groene Hokkaido van De Bolster (Donkere, grijsgroene, ronde, zeer aangenaam smakende vrucht. Per plant 1 à 3 vruchten van 1 à 2,5 kg. Lang te bewaren.) en Pompeon (blinkende, groen-zwarte vruchten van 1 à 2 kg, halfstruik type, korte ranken. Zeer smakelijk en bewaart lang.)en Greenwich, een Kabosha type met ronde, donkergroene vruchten van 1,5 à 2,5 kg. Uitstekende smaak voor bakken, soepen en taart., uit de Organic Catalogue, bewaarpompoen. Verder nog Kabosha (BG) middelgrote, groene pompoen met oranjekleurig, melig, zoet vruchtvlees. Goede bewaarbaarheid. Goede smaak voor soep en gegratineerde schotels .
Het aantrekkelijkst oogt de oranje Uchiki Kuri synoniem Red Kuri. Lekkere vruchten van 1 à 2,5 kg die lang en sierlijk bewaren in de huiskamer.
Ook de Hubbard groep: Golden -, Blue en Green Hubbard behoren tot de maxima. Het worden vrij forse, iets langere, aan beide kanten meer puntige vruchten, met pokkige pel, goede smaak, goede bewaarbaarheid. (+/- 5 kg)
Deze rassen hebben een veel betere smaak dan de flauwe, maar flink uit de kluiten gewassen Franse pompoen: de Gele Centenaar en de rode variant Rouge Vif d Etampes, eveneens maximas.
Een moderne versie is Sumo F1. De diepe, onregelmatige groeven doen aan een sumo-worstelaar denken. 25 100 kg. en dan heb je nog Hundredweight, afgeplat bolvormig, lichte abrikooskleur en blekere groeven. Kan 450 kg bereiken.
Nog meer maximas:Buttercup. Iets afgeplat-rond tot iets hoekig, donkergroene kleur en een tulband aan de onderzijde. Boterzacht en zoet oranje vruchtvlees, wegen 1,5 - 2,5 kg.) Blue Ballet metaalblauwachtige, effen pel, puntig aan de steel, rond aan de bovenzijde, zacht oranje vlees; +/- 2 kg) . Een kleine pompoen is Golden Nugget, oranje vruchten van 1 kg die goed bewaren. Ze groeien in struikvorm. Nog kleiner is Little Gem, een rankend ras met veel vruchten. Golden Delicious is een variant van Golden Hubbard met dikke, gladde, diep oranje pel, zacht, melig. Goede smaak en hoog gehalte aan vitamine C. Vaak gebruikt in babyvoeding. Kan 2 - 4 vruchten van 3 tot 8 kg produceren. Bewaarbaarheid van 4 tot 8 maanden.)
Een ander uitstekend ras is Sweetmeat, vlugrijpend, lang bewarend, heerlijk, diep oranje, vast, zoet vlees, harde vaal- groen-blauwactige pel, 3 7,5 kg. Hij lag op de Veltstand op Tuin 98 en werd in gewicht danig onderschat!
Mooregold geintroduceerd in 1940 door de Universiteit van Wisconsin, V.S. oranje schil, smakelijk vruchtvlees. Kan al gegeten worden voor volle rijpheid. Gewicht: 1 - 2,5 kg, vorm van Buttercup. Bewaart lang.)
Tot deze soort behoort ook Turks Turban, Turkse Muts , Giraumon Turban plat (BG) Brede en platte oranje vrucht met een onregelmatig oranje, groen en crémekleurig hoedje. Eetbaar vlees, maar meestal als sierpompoen gekweekt.
Vermelden we nog de bij ons vrij onbekende groep van Banana Squashes, forse vruchten in de vorm van een zeer lange courgette, die doet denken aan een banaan. Een ras in deze groep is bv Pink Jumbo Banana, een perzikroodkleurige, 25 kg zware pompoen voor dierenvoeding.
Herkomst:: in Peru werden 700 jaar oude zaden van C. maxima gevonden. Zoals we reeds vermeldden werden in Japan superieure rassen ontwikkeld, die bij ons meer en meer populair worden.
Een derde soort vormen de CUCURBITA MOSCHATA.
Hier is de lange steel hoekig en vlezig; deze van de maxima is eerder rond. De inplanting in de vrucht is stervormig en knobbelig. De bladeren zijn breed, ondiep gelobd, somtijds met grote, witte vlekken.
Namen: Fr.: Courge musquée, Du.: Moschuskürbis, It. : Zucca moscata. Sp. : Calabaza moscada.
Rassen: Butternut-groep, nootsmaak. Het rijke oranje vlees is op zijn zoetst na 3 maand bewaring.1 jaar houdbaar. Peervormig, crémekleurig, licht geribd. Er zijn meerdere variëteiten: Cobnut , Engels ras. Ponca, rond 1 kg; Waltham 2,5 kg en meerdere F1 hybriden als Sprinter, Ultra en Nicklows Delight.
Phoenix F1 een uitstekende cultuurvariëteit, is traanvormig, lichtgroen met crémegele plekken; vast goudgeel, zoet en smakelijk vlees. Perfect om te stoven.
Een tweede groep zijn de Crook-necks. Van vorm gelijken ze op de C. pepo Crook-necks, maar met een effen pel en niet wrattig of geribd. Ze zijn ook zwaarder: 5 à 7 kg; Golden Cushaw en Canada Crookneck behoren tot dit ras.
Herkomst:: zou uit Mexico of Centraal America stammen. Deze soort is sinds 5000 jaar reeds wijd verspreid in zowel N als Z America. Op alle continenten verbreid sinds de Spaanse verovering. Het is de meest gekweekte soort in de tropen, minder in Europa, alhoewel de Butternuts nu meer bekend worden. Er is nogal wat invoer in (Engelse) supermarkten.
Vermelden we tenslotte nog de CUCURBITA MIXTA.
Vroeger beschouwde men deze pompoenen als een variëteit van de C moschata, waarop ze sterk lijken. De bladstelen zijn zacht behaard, niet ruw en hard, duidelijk 5 hoekig. Vruchtsteel sterk verwijd door kurkweefsel, maar niet breder aan de vrucht.
Rassen: de best bekenden zijn de Cushaw pompoenen, langwerpige vruchten, gewoonlijk gebogen in het midden of bij de nek, crémekleurig met groene strepen of lichtgroen met donkergroene strepen als Japanese Pie. Tennessee Sweet Potato is een brede, licht peervormige, gele vrucht van 5 8 kg.
Tot deze soort behoren ook een aantal van de recent in Japan ontwikkelde pompoenen.
Behoort de Furusato hierbij? Het is een ovaalvormige vrucht , groene pel met lichtere vlekken, goed bleekoranje vlees. 1 Kg.
Herkomst: eveneens uit Mexico en Centraal America als de vorige soort. Was al voor Columbus ingeburgerd in het Zuiden van de V.S.
In Europa vindt men deze vruchten vooral in het Mediteraan gebied en in Centraal Europa.
Waar de naaktzadige Lady Godiva (Biau Germe) rangschikken? De zaden hebben geen schaal, enkel een vliesje. Ze dienen wel goed gedroogd te worden. Het gele vruchtvlees is maar van matige kwaliteit, maar kan wel goed gebruikt worden in soep.
Nog een andere speciale pompoen is de groene, gemarmerde Siampompoen of ook Bananenblad pompoenen genoemd. Het zijn grote, rond ovaal vormige vruchten,met veel sierwaarde, die uitstekend bewaren.
Het witte vlees is goed te gebruiken in gerechten als vulstof.
Als plant is het de felste groeier die ik ken. Vele, tot 10 m lange ranken en gemakkelijk 10 en meer vruchten!
Pompoenen kunnen vele kleurschakeringen hebben: oranje, donker hardgroen, roodachtig, gevlamd met oranje of groen of zelfs met allebei. De vruchten kunnen gladhuidig zijn of met ingezonken naden en zelfs ook wel eens gebult. De vorm kan hoogrond of meer peervormig zijn. Ze kunnen bij uitzondering zelfs platrond zijn.
Evenwel zou de meest authentieke Hokkaïdo de grijsgroene, gladde, haast ronde vrucht zijn, met een spitsere uitstulping naar de dikke, vleesachtige steel toe. (Dit in de Yange visie van de ware makrobiotieker).
Wanneer een pompoen groter wordt, waterachtiger en minder vast, dan betekent dit dat er een kruising is ontstaan met een andere pompoen, soms de plaatselijke Franse pompoen (door het pollen overgebracht door de bijen). Het kruisingsproduct herkent men gemakkelijk, niet alleen aan zijn grotere omvang, maar ook aan zijn gladde huid en aan de holle klank die hij weergeeft.
Gezien de veelheid van pompoenen die heden ten dage gekweekt worden, zijn bij het uitzaaien van zelf gewonnen zaad veel verbasteringen mogelijk
Ook staat men soms te kijken naar de afwijkingen die opduiken bij links en rechts aangekocht zaad.
De pompoenen zijn gezaaid en geplant.
Pompoenen zijn bij ons al een oud verhaal.
De eerste pompoen die ik mij herinner was de grote Franse, gele. Ik zie die nog staan, of beter liggen in onze tuin, die moest wijken voor de bouw van varkensstallen. Ik was 4 en mijn ouders waren vooruitstrevende West-Vlaamse boeren. Van dit ras hebben we ooit massaal soep gemaakt voor een van de Antiduwvaart manifestaties, begin der zeventiger jaren. Rom De Cock van de Leefmilieugroep Zoersel had voor de vruchten en de melkkruiken gezorgd, want men verwachtte 2 000 deelnemers. Daar er beduidend minder volk kwam opdagen, hebben we geloof ik, al de ouderlingtehuizen van Schoten afgedweild om de soep aan de man en vrouw te brengen!
Halverwege de zestiger jaren kregen we zaden van de Hokkaido pompoen. Ik weet niet meer of het van Pierre Gevaert van Lima of van Alberic Splllebeen, van het Berkenhof te Zwevegem, een van de eerste biologische boeren, was. Oshawa, of zijn vrouw Lima hadden die nog meegebracht vanuit Japan. De meesten waren donkergroen, maar sommigen hadden een rode blos. Later zag ik te Sint Maartens-Latem enkel nog de oranje Hokkaido, heel decoratief, opgehangen in een groot net aan de balken van de zoldering van wat toen de Wereldcommune heette.
We teelden die jaar na jaar verder van eigen zaad.
In 1970 stichtten we het Groencomité Halle. Als adviseurs vroegen we de heer en mevrouw De Belder van het Arboretum te Kalmthout, zeer entoesiaste mensen , waarvan we veel geleerd hebben.
Mevrouw bezorgde ons diverse pompoenzaden, die we zaaiden en oogsten. De moeite waard. Maar het volgende jaar zaaide ik weer onze Hokkaido. Het resultaat was verbluffend: Vruchten in allerlei vormen, kleuren en grootte!
Onze Hokaido waren we kwijt. Daarvoor had de kruisbestuiving van het jaar voordien gezorgd.
Sinsdien zaaien we diverse rassen. De oranje Hokkaido (Uchiki Kuri of Red Kuri) en de groene Hokkaido zijn daar steeds bij. En toch is daar variatie in . Het ene jaar bewaren die al beter dan het andere. Meestal is de pel mee te genieten.
Het voorbije jaar werden zij overvleugeld door de Acorn, de eikelpompoen. De laatsten van deze groene pompoen zijn nu oranjegeel geworden en hebben hun goede smaak tot nu bewaard. Het betreft biologisch zaad uit de Organic Catalogue van Chase Organics en de Henry Doubleday Research Association.
In het verleden had ik ook zaad van Peter Bauwens. Van hem hebben we nog steeds de Siam of Bananenblad pompoen: groot, ovaal, groengevlekt op vuilwitte ondergrond.
Deze pompoen heeft wit vlees en behoort tot een aparte soort.
Ik heb het ooit meegemaakt dat een dergelijke pompoen ontkiemd was op een plaats waar hij naar alle kanten de nodige ruimte had, met ranken tot 10 m. Ik oogste maar eventjes 41 grote vruchten! Daarna heb ik dit nooit meer meegemaakt.
Het wordt laat. Een andere keer meer.
In een aparte blog kan je meer lezen over de pompoenfamilie. Al een hele tijd terug heb ik me daar ooit mee bezig gehouden. Voor sommigen misschien interessant genoeg?
Al enkele jaren heb ik deze bloem hier in de omgeving niet meer opgemerkt. Zopas zag ik die naast de parkeerstrook voor de schuur. Tedere witte bloemen met 6 witte bloemblaadjes en gouden hartje. Ik ben een gewaarschuwd man voor de volgende maaibeurt.
De entingen die tot leven waren gekomen hebben wellicht een nekslag gehad van de laatste vorst. Ze waren nog niet sterk genoeg om het uitdrogend effect van de laatste vorst te doorstaan. Volgend jaar proberen we het opnieuw. Ze stonden ook het meest open en bloot. Op meer beschutte plaatsen doen de entingen het wel.
Ik zag enkele spinselnesten op het uiteinde van appeltakken, met enkele gestippelde zwarte rupsjes. Dit zouden de rupsjes van de appelstippenmot (Yponomeuta malinellus Zeller) zijn. Vanaf juli zou je de witte motten met aan weerszijden 2 lijnen stippels kunnen waarnemen. Bij motten of nachtvlinders zijn de sprieten opvallend veel langer dan bij de vlinders.
Telkens als ik bij de stekelbessen en de rode bessen kom, heb ik werk.
Rupsen en rupjes van alle leeftijden. Wie zijn handen niet vuil wil maken legt een (bruin) papier onder de struik. Iets oudere rupsen laten zich gemakkelijk vallen wanneer je schudt. Of verkies je een kaal gevreten struik? Dan moet je niet ingrijpen.
Zon maand terug heb ik Marleen Beckers geholpen om haar kelder te ontruimen. Ze woont met haar 2 zonen: Christophe en Alexander op Stuivenberg in wat een van de laatste boerderijen in Antwerpen was. Onbruikbare spullen voerde ik naar het containerpark. Hout kon ik recycleren; inbegrepen het proefwerk nestkastje van Christophe.
Thuisgekomen heb ik het kastje opgehangen aan de Reinette dHernaut. Ik heb de boom van boomkweker Adams van Ruisbroek bij Brussel. Zijn vader ontving het ras van zijn medewerker Hernaut, die de zaailing halverwege de jaren dertig vond op het stort van Anderlecht. Het is een grote, donkergroene vrucht met rode blos, een echt lekkere winterappel. In de streek, het Pajottenland, noemt men hem dubbele Speeckaert. Een tiental jaar bleef de boom bij mij zeer gezond, sinds dan is er nogal wat kankeraantasting.
Een nestkastje hangt men normaal op in de winter, zodat de nestzoekende vogels ruim de tijd hebben om de woning in hun trouwplannen op te nemen.
Toevallig zag ik er een koolmees uitkomen en vond een nest met 5 eitjes.
Bij mij hangen er nogal wat nestkastjes , met als bewoners kool en pimpelmezen.
Tot 3 jaar terug waren er ook altijd ringmussen, een iets kleinere mus , waarbij mannetje en wijfje dezelfde bruine vederdos hebben. Opvallend is het bruine kopje met witte wangplek. Bij de huismus verschillen mannetje en wijfje zeer duidelijk. Dit laatste is veel egaler grijs-bruin. Het mannetje is opvallender getekend, met een grijze kruin.
Waarom is de ringmus verdwenen?
Hoe nuttig zijn mezen?
In de mailgroep tuin op het Seniorennet plaatste Tuinvlinder een interessante observatie met conclusie. Ik heb zijn instemming om die over te nemen. Hij heeft een eigen website: www.tuinvlinder.nl
Toen ik vanmorgen om half zes ontwaakte hoorde ik het hoge gepiep van de jonge koolmezen alweer. Draaide de lamalellen een stukje open en ik kon pa en ma bezig zien.
Ik telde hun frequentie waarmee ze kwamen aanvliegen met een rups in de snavel. Elke minuut, bijna precies getimed, kwam er een nieuwe hap aangevlogen.
Zodoende kwam ik tot de volgende berekening:
1x per minuut = 60x per uur;
zeg dat ze 15 uren per dag voeren dan komt dat neer op 15 x 60 = 900 maal per etmaal. Dat zijn 900 rupsen of spinnen ed. naast wat ze nog zelf moeten eten om dit te kunnen doen.
Stel dat ze om een rups te moeten vangen 100 meter moeten vliegen dan leggen pa en ma per dag een afstand af van 90 km!!!!!!!! dat is 45 km per vogeltje......... per etmaal!!!!!!!!!!! en ik vermoed dat dit alles aan de lage kant is, want ik denk dat er veel langer gevoerd wordt, wel 17 uur en dat de vliegafstand ook wel eens meer zou kunnen zijn dan 100 meter.
Ja je moet wel wat voor je kinderen over hebben!
Een van mijn favorieten is suikermaïs. Ik heb de indruk dat dit gewas bij ons nog niet zo populair is. In de VS is dit een zeer populair gewas. Mijn vader Jules, geboren in hetzelfde jaar als Hitler, 1889, en allebei korporaal, wel in een verschillend leger, had altijd gedroomd om uit te wijken naar VS. Zijn jongere broer Kamiel had het wel gedaan in 1913. Hun vader Felix, mijn grootvader dus, de dorpssmid, was al overleden aan een pleuritis (longontsteking) toen mijn vader, als oudste van 4, pas negen jaar was. Het zou kunnen dat mijn eerste herinneringen terug gaan naar mijn grootmoeder , Rosalie Vermeersch. Ik zie mij nog gaan aan haar hand aan de kant van de weg, aan de rechterkant van ons hekken (toegangspoort). In mijn geheugen zit er ook nog een flard van haar overlijden. Ik was toen 2,5 jaar.
Als oudste kon mij vader niet weg. Zorg voor moeder en zusters.
Daar kwam nog bij dat hij tot de laatste lichting behoorde die moest loten om al of niet soldaat te worden en hij trok een hoog nummer. Hij vertelde dagenlang over zijn belevenissen tijdens de eerste wereldoorlog. Maar toen hij , na krijgsgevangenschap bij de doorbraak in 1918, als laatste in februari 1919, na honger te hebben geleden in Göttingen in Duitsland, terug thuis kwam, mocht hij van zijn moeder geen kwaad vertellen over de Duitsers. Zwijgt, het zijn ook iemands kinders.
Thuis nog geen 14 km van Diksmuide-, lagen 4 jaar lang, getrouwde Duitse boeren ingekwartierd, die met paard en wagen de invoerders waren naar het front.
Zij deden het boerenwerk voor mijn grootmoeder: ploegen en zaaien en oogsten.
Mijn vader kreeg zelfs twee brieven van zijn moeder. De Duitser stuuurde de brief van mijn grootmoeder naar zijn vrouw in Duitsland, die de brief naar de broer van mijn vader, Kamiel Willaeys, groetenkweker in Detroit zond De West-Vlamingen trokken massaal naar die contreien. Ze hadden er hun eigen krant: Gazette van Detroit. Ik weet niet of die nu nog bestaat, maar in 1979 was dit nog wel het geval.- die de brief terug stuurde naar Diksmuide! In 1917 werden de VS bij de oorlog betrokken en kon dit niet meer.
Net voor mijn vader 90 werd, heb ik het gearrangeerd dat wij: mijn moeder en vader, mijn broer Raphael, Aleide en ik naar mijn tante in Detroit gingen. Mijn nonkel was al een tijd overleden. Mijn nicht Evelyne en haar man Achille waren toen nog groentenkwekers. Hun bedrijf , 8 Ha lag naast de drukke 20 mile road, 6 baans vak, dus op 32 km van het centrum. De stad begon zich toen tot daar uit te strekken. Even verder lag de Mall, een viertal zeer grote warenhuizen en aanpalende winkels met een gigantisch parkeerterrein. En jawel, mijn oom had al gezien dat er 1 bus reed waarmee je naar het centrum kon. We hebben er gebruik van gemaakt.
Toen mijn nonkel er aankwam werd de kerk van de Vlamingen gebouwd op de 9 de mile road. Een Vlaamse scheutist was er in 79 pastoor. Die plaats lag dan al in volle stad, ingepalmd door de zwarten en daar kwam mijn familie niet meer. Trouwens dat was een heel eind weg. Ze hadden het niet voor zwarten en waren zeer republikeins gezind. Hun specialiteit was busselajuin van Hollands zaad. Ze hadden voortdurend een zestal studentinnen in dienst om de ajuinen te plukken. De ajuinen werden daarna gewassen en gebusseld en in kisten verpakt. Andjoens pelen in het Belgisch, waarmee zij het West-Vlaams bedoelden. Mijn nicht sprak nog vlot Belgisch, alhoewel haar moeder al in de VS geboren was. Mijn tante las de Gazette van Detroit. Mijn aangetrouwde kozijn , geboren in Pas de Calais, uit gevluchte West-Vlamingen was daar al niet meer toe in staat.
Twee maal per week bracht mijn nicht de groenten, met de vrachtwagen in het holst van de nacht naar de groothandelsvroegmarkt in Detroit, die om 4 u s ochtends begon. Ik ben een drietal keren meegereden. Een zwarte boy bracht de verkochte waren naar de wagen van de koper. De groenten waren verpakt in houten kisten, die voortdurend werden gerecycleerd. Trouwens bier werd toen daar al gedronken uit blikjes met statiegeld.
Wel, een van hun wensen was ons te laten genieten van de nieuwe suikermaïs.
Ik herinner mij nog dat , toen Mieke, 8 september 1965, hier thuis geboren werd, de suikermaïs Golden Bantam volop rijp was. Aleide kon ervan genieten. Er was overvloedig melk voor de jongste spruit.
Dit jaar heb ik alleen rassen uit de Organic Catalogue van de Henry Doubleday Research Association ( de Engelse Velt) en Chase Organics (Bio wordt in het Engels vertaald als organic) gezaaid.
Welke rassen?
Sweet Nugget F1 , een superzoet ras, rijp begin september. Groeit goed in een koeler klimaat.
Kelvedon Glory F1 is wellicht het vroegste ras. Ik ben er al jaren tevreden over.
Golden Jubelee, biologisch zaad, is een iets later ras met 22 cm lange kolven.
Northern Extra Sweet F1 is zoals de naam zegt een superzoet ras. Men raad aan om superzoete rassen minstens op 8 m van andere rassen te zaaien, omdat bij kruisbestuiving het superzoete verloren gaat. (Ik ben dit dit jaar vergeten. Dat gebeurt als je ouder wordt!)
En Swift F1, een recent tender sweet type, is vroeg rijpend.
Ik kijk al uit naar eind augustus, begin september om de heerlijke, zoete, gestoomde korrels te genieten, ingesmeerd met wat boter en een tikkeltje gezout, en deze door te spoelen met een sprankelende, frisse ( schuim)wijn.
Op een andere plaats zaaide ik strawberry popcorn, biozaad van het Franse biobedrijf St. Marthe. Men raadt aan de rode kolfjes de nodige tijd op een koele plaats te laten drogen. Dan 2 dagen in de vriezer te leggen en dan verder te bewaren in een luchtdichte container. Microwave whole crop until popping stops. (Leg ze in de microgolf tot ze geploft zijn). Daar we geen microgolfoven hebben hoop ik dat het klassieke popcorn maken ook nog zal lukken.
Popcorn , nog zo'n populair gerecht in Amerika.
Leen, onze oudste dochter was AFS studente op een farm in de cowboystad Abilene in Kansas. Toen we haar pleegouders hier op bezoek hadden, was het hun uitdrukkelijke wens om op zondagavond popcorn te bereiden. Dat was hun traditie.
Toen we gisteren thuis kwamen fladderde een grauwe vliegenvanger binnen tegen het raam. Mezen en roodbortjes komen regelmatig binnen piepen maar een vliegenvanger?
De verluchtingsklep boven het raam van de bibliotheek-computerkamer stond open en je weet op de richel heeft de roodborst zijn nest gebouwd.
Vroeger was dat meermaals de plaats van de grauwe vliegenvanger.
Hij was nog eens komen kijken en had zich te ver gewaagd.
Zijn nestje is hij voor 't eerst aan het bouwen in een half open nestkastje dat al enkele jaren tegen de zuidmuur van de schuur hangt.
In Ichtegem woonde hij in een pruimelaar op de stam waar de gesteltakken vertakken of in een 1 liter blik dat ik op een liggende tak had gebonden .
Ter gelegenheid van de pensionering van dorpsgenoot Luc zag ik de collegas van de vroegere PMS terug. Dertig jaar terug was Small is beautiful. De dag van vandaag is het big, bigger en biggest. In het Engels klinkt dat nog serieuzer! Nu heet het CLB (Centra voor Leerlingen Begeleiding), een mooie naam en big.
Ik heb altijd bewondering gehad voor het vakmanschap, maar als ik hoor dat het aantal leerlingen in deze onderwijstak nog slechts één tiende bedraagt van het aantal van 30 jaar terug, althans in het ruime centrum van Antwerpen, dan begrijp ik dat er meer misnoegde mensen dan vroeger rondlopen. Technische interesse en vakmanschap wordt reeds lang ondergewaardeerd. Deze talenten blijven onder de korenmaat.
Gisterenavond kwam Jasmien naar mij. Wil je een snoepje? Ze had een kommetje bij met de langwerpige, groene zaden van de Roomse kervel (Myrrhis odorata Scop) . Die hebben een heerlijke anijssmaak. Het zijn de eerste zaden. De roomse kervel is nog volop aan t bloeien.
In jong stadium zijn de zaden het lekkerst, geleidelijk worden ze taaier, maar je kan ze nog kauwen en de pulp uitspuwen.
Gisteren kwamen Andre en Chris Jacobs van Pulderbos. Ze kwamen Kombucha halen. In ruil hadden ze tomatenplantjes bij van zaad meegebracht uit de Provence. Op een biobeurs te Arles hadden ze de zaden van de Associaton Kokopelli leren kennen. www.kokopelli-seeds.com
Voor mij nog onbekend. Ook in Seizoenen, het lijfblad van VELT had ik er nooit over gehoord. Ze zijn nochtans de opvolger van Terre de Semences, biozaden die vroeger via VELT verdeeld werden, tot een besluit van de Franse minister van landbouw de normen voor zaden zo sterk verstrengde dat de zaak falliet ging.
De zonen Jacobs zijn fervente natuurliefhebbers en - kenners.
Zoon Maarten heeft een formidabele website: www.maartenjacobs.be
Terwijl ik hier vanmorgen aan de computer zit , hoor ik geritsel boven de linkerkant van het raam, dat omringd is met klimopbegroeiing. Een roodborst vliegt op de gtond en verzamelt stukjes van de paardenkastanje bladeren op de kasseien voor het raam. Onverdroten gaat het werk door. Aan de rechterkant staat een vlinderstruik en die wordt dikwijls benut voor het aan - en wegvliegen. Het is het wijfje dat praktisch al het werk doet. Ik heb meneer maar een keer zien komen kijken of ze het werk wel goed doet.
Onze plaatselijke weerman www.weerstation.be heeft -0,4 ° C geregistreerd, de koudste nacht deze maand.
Bij de Mollenhoeve, mijn overbuurman heb ik ernstige schade gezien bij zijn vroege aardappelen. Bij mij zijn er, waar het vliesdoek er op de rustte, ook enkele bevroren bladeren.
Een notenboom die pal op het noorden naast de schuur staat, vertoonde dan weer geen schade (warmteafgifte van de schuur?). Bij andere noten zijn de jonge scheuten flink bevroren, ook op 8 m hoogte bij mijn hoogste boom, die nochtans vrij beschut staat. Wellicht geen vruchten?
Mijn oud, onbeschermd aardbeienbed kreeg er nu wel van langs.
Wat met de laatbloeiende appelen? Courtpendu staat nog in volle bloei. Het kan in de Kempen nog later vriezen.
In 1962, ons eerste jaar hier, dacht mijn vrouw eerst dat ik de struikboontjes te veel bemest had omdat ze op 1 juli bladverbranding vertoonden op een hoek naast de wei. Meneer de vriezeman zat er tussen en niet uw dienaar!
Een tijdje terug hadden we het over de krulziekte op perzik en consulteerde ik Fik. Hij moest toen mensen gaan begeleiden die het heropenen van een oude monding van de Schijn, een bijrivier van de Schelde bestuderen. Fik is al jaren bezig met de studie rond de Schijn. Alhoewel dit riviertje door het Ter Rivierenhof in Deurne loopt, is het een open riool geworden. Hieraan is men de laatste tijd wel aan het dokteren. Nu is de monding een eind in de haven , na herleggingen en inkokeringen. Enkele jaren terug was de verstopping daar de oorzaak voor de grote overstromingen in Schoten en Brasschaat.
Fik was een van de pioniers van onze Veltwerkgroep Fruit, waar we begin der tachtiger jaren mee startten. Ik dank hem van harte voor zijn bijdrage.
PERZIKEN 17 mei 2005 fikdenissen@tiscali.be
Op aanraden van Daniël Willaeys uit Zoersel heb ik mijn 25jarige ondervinding inzake perzikenkweek en -teelt genoteerd.
Zelf ben ik geboortig van 1937 . Mijn overgrootouders teelden reeds voor 1900 deze zeer lekkere perziksoort waarvan ik de naam nog niet ken en reden ermee naar de Antwerpse markt. Zij hadden een boomgaard op het Eksterlaar in Deurne-Zuid bij Antwerpen. Waarschijnlijk ben ik de enige nakomeling die onze perziksoort van de ondergang heeft gered. Mijn hoogstamboomgaard bestaat -buiten een mengeling van groot en klein fruit- uit een aanplant van 30 jonge en oudere perzikbomen. In 1980 kreeg ik twee perzik-zaailingen van een grootoom als geschenk, t.g.v. het aanschaffen van een ½ ha grote weide voor de aanleg van een boomgaard.. Wat mij er vooral toe aanzette om zelf beginnen te kweken is de ondermaatse kwaliteit van de ingevoerde perziken t.o.v. onze Belgische. Mijn bomen dragen in het derde jaar +- 1 kg kleinere vruchten. Het vierde jaar +- 5 kg iets grotere vruchten , en vanaf het vijfde jaar 25 à 30 kilo volwaardige perziken met een gewicht tussen 100 en 130 gram per stuk, afhankelijk van de goede bevruchting, de late nachtvorst en de vruchtdunning.
ZAAILINGEN KWEEK
In 1985 begon ik zelf met het kweken van zaailingen. De verzamelde vruchtstenen van de beste perziken worden in de herfst 3 à 5 cm diep, op een rij in volle grond geplant, tussen enkele markeringsstokjes. Hiervan ontkiemen er ongeveer 1/3 vanaf begin mei. De wortelkluiten worden in de zomer voorbereid : op een doormeter van 35 cm wordt rondom de zaailing +- 40 cm diep met de schop een bewortelde kluit afgestoken en ter plaatse voorbereid. In november worden de best groeiende en half-jarige jonge zaailingen geselecteerd en verplant in een plantgat dat rondom tot 1,5 m doormeter grasvrij gehouden wordt. De minder goed groeiende zaailingen worden meteen afgeknipt tot op de grond. Na het planten wordt de omgeving van de zaailing rijkelijk voorzien van rijpe compost. De nieuwe boom wordt nog enkele jaren gekoesterd en grasvrij gehouden met een laag compost : +- 1 ½ x de boomkroondoormeter.
Zelf zoek ik nog naar de goede bodemverzorging bij volwassen perzikbomen, zodat zij jaarlijks voldoende stevige nieuwe scheuten blijven vormen. Hierop ontstaan dan volgend jaar nieuwe vruchttakken Naar mijn gevoel zal ik best alle perzikbomen gedurende heel hun productieperiode onder de kroon grasvrij houden en steeds voorzien van bv. compost.
SNOEI
Ik snoei de perzikbomen in het vroege voorjaar, tijdens de bloesemtijd. De jonge scheuten van vorig jaar, en voorzien van bloesems waarin een bladbot ontluikt worden terug gesnoeid tot maximum 10 bloemen. Jonge scheuten zonder bloesem worden terug gesnoeid tot +- 2 botten, en waarvan de laatste bot best in de richting wijst, diametraal weg uit het center van de hoofdstam. De nieuwe vruchttwijg die hieruit ontstaat zal volgend jaar vruchten dragen.
Alle overige voddetwijgjes kunnen weggesnoeid worden
VRUCHTDUNNING
De vruchtjes kunnen vanaf begin mei uitgedund worden tot er maximum alle 20 cm één blijft staan : d.w.z. max. 3 perziken per ingesnoeide vruchttak. Vruchtjes die in een aftakking groeien worden verwijderd. Wanneer zij uitgroeien tot een volwaardige perzik zullen zij zichzelf vastgroeien en tijdens de pluk beschadigd worden. Omdat er rond de ijsheiligen op 12, 13 en 14 mei nog flinke nachtvorst kan voorkomen, en de vruchtjes afvriezen, is het- om geen verloren werk verricht te hebben- dus geraadzaam om nog te wachten met uitdunnen tot 15 mei. Door benevelen tijdens vorst-nachten kan de oogst nog gered worden omdat de verse vruchtjes dan beschermd worden door een ijslaagje. ( Hier zal Daantje even aanvullen: zolang het blijft vriezen moet het benevelen aanhouden. Op het reeds gevormde ijslaagje komt water dat op zijn beurt aanvriest; maar dit verschijnsel gebeurt bij 0° C !, omdat de ijsvorming terzelfdertijd gepaard gaat met warmteontwikkeling. Als de buitentemperatuur weer tot boven de 0 ° gestegen is, stopt men het beregenen.) Zelf vind ik dit te omslachtig omdat mijn boomgaard zich op 2 km van huis bevindt, en er geen electriciteit en stromend water ter beschikking is.
KRULZIEKTE
De krulziekte waaraan mijn perzikbomen onderhevig zijn ( door overgevoeligheid van deze soort of door de omgeving ? ) wordt tijdens de vruchtdunning aangepakt. De aangetaste blaadjes worden met de vingers afgepulkt. De boom herstelt zich vrij snel. Het is wél zo dat de zaailingen tijdens het eerste voorjaar door de krulziekte ernstig kunnen aangetast worden. Ik verwijder de aangetaste blaadjes door regelmatig afpulken.
LUIZEN
Luizen vestigen zich graag aan de onderzijde van de bladeren. Deze beestjes worden er als een veestapel verzorgd door de mieren : zij melken ze voor hun zoete afscheiding. De luizen halen de suikers uit de perzikbladeren en ontnemen dus de zoetigheid die voor de vruchten bedoeld is. Wij kunnen gebruik maken van oorwormen en lieveheersbeestjes. De oorwormen jagen s nachts op die luizen en de lieveheersbeestjes overdag. Het is dus geraadzaam om onze helpers een behuizing te bezorgen.midden hun jachtgebied : bv. een ondersteboven gehangen bloempot, half gevuld met hooi of stro, en door middel van een opgekrulde ijzerdraad doorheen het hooi en het bodemgaatje van de pot, en met een krul aan een tak tegen de stam aanleunend, zodat hij stormvast hangt. Aan jonge boompjes kan een bundeltje holle stengels van bv. riet opgehangen worden. Reeds na enkele dagen worden zij bewoond door oorwormen, en breiden er snel hun kroost uit. De bladeren die onderaan dicht bevolkt zijn door luizen kunnen eventjes met duim en wijsvinger verwijderd worden, zonder het blad te beschadigen. Na enkele weken regelmatig nazicht ondervindt de boom een evenwicht : de prachtig diepgroene bladeren blinken in de zon, lieveheersbeestjes doen in de dag en de oorwormen s nachts hun ronde om de sporadische luizen te verwijderen waardoor de vruchten uitgroeien tot prachtig zoet fruit. Ook wespen komen likken aan het zoete luizenvocht boven op de bladeren en verraden dat er daarboven nog luizen actief zijn.
KONIJNENVRAAT
De jonge uitgeplante zaailingen zijn vooral in de winter een lekkernij voor de konijnen : zij lusten blijkbaar de amandelsmaak van het zachte stammetje (ook jonge wortelopslag van pruimelaars worden gelust, maar de perziken hebben in mijn boomgaard - misschien door de ligging t.o.v. de konijnenpijpen - de voorkeur). Om te voorkomen dat zij alle afgeknakt worden, breng ik vanaf de grond tot op 0,5 m hoogte dunne zachte plastic aan rond de stam d.m.v. nietjes. In de volgende zomer wordt de bast van de zachte stammetjes harder en misschien minder lekker en worden niet afgeknakt.
- 2° C in Brasschaat hoorde ik op het nieuws van 7.
Onze weerman heeft sinds gisterenavond andere dingen rond zijn hoofd.
Een wit waas ligt over het gras. Het dak van een buitenstaande wagen glinstert. Ook op sommige donkere pannen van het dak zie ik rijpvorming. Op het zeil van de trampoline staat een plasje water met een stevige ijslaag. Hoe zullen de vruchten en de aardappelen de kou doorstaan hebben?
