Mère de Ménage -Koningin Emma

Dank zij Nynke Zijlstra van de Stichting Fruit yn Fryslan

http://www.fruitynfryslan.nl/

vernam ik dat Koningin Emma een synoniem is voor Mère de Mènage.

In Brogdale, Kent is dit een van de meer dan 2000 appelrassen die ze er hebben staan.

Joan Morgan in haar ‘Book of Apples’ schrijft het volgende over Mère de Ménage:

Was in de late 1700 jaren bekend in Europa. Maar een verwarrende geschiedenis. Veel synoniemen, waaronder: Flander’s pippin, Combermere Apple, Queen Emma, Husmoder, maar waarschijnlijk niet Zweeds, Danish HusmØder.

Vroege bloeier. Grote, rode appel. Pluk eind oktober, bewaart tot februari. Keukenappel. Kookt tot puree, zoet, doch ook wat zuur, niet zeer sappig, wordt aanbevolen voor ’Apple Charlotte’ (Voor recepten kijk op Google). Een in de 19 de eeuw wijd verspreid ras in Engeland. Was tot 1930 in de handel in East Anglia.

Te oordelen naar de vele synoniemen moet dit vroeger een bekende appel geweest zijn.

De Weg is vrij

Zondag komt het jong volk van de familie. Voor enkelen is het de gelegenheid om bessenstruiken en stekken mee te nemen.

Er staat een speciale happening op het  programma: het verplanten van een vrij grote notenboom.

Ik heb die reeds helemaal rond gestoken. Nu nog de dikke touwen er rond,  om, na nog wat verder ontbloten van de wortels, met zijn twintigen de boom los te trekken en naar de nieuwe plantplaats te trekken.

Hopelijk blijft het voldoende lang droog, want er wordt regen voorspeld voor zondag.

Als titel van dit stukje koos ik: de weg is vrij.

Inderdaad. Op hetzelfde perceel van de okkernoot  stonden ook enkele jonge appelboompjes. Vandaag heb ik die uitgegraven en op hun definitieve plaats gezet.  Er is nu ruimte om te passeren met de noot.

Vorig jaar was de plaats waar nu de appelboompjes uitgeplant werden nog helemaal overgroeid met netels en bramen. Ik heb nog voor de winter die plaats afgedekt  met  worteldoek en alles eronder  is afgestorven en gecomposteerd. Het heeft mij dus niet het minste werk gekost om een propere plantgrond te bekomen!

Bij het maken van de plantputten heb ik enkel nog wat dikke wortelresten verwijderd.

Wat heb ik uitgeplant:

Koningin Emma, een Nederlandse appel, genoemd naar het  eerste vrouwelijke staatshoofd  in Nederland: koningin-regentes Emma. De 10 jarige Wilhelmina werd koningin bij het overlijden van haar vader Willem III. Tot haar 18 jaar  (1898) was haar moeder  koningin- regentes.          Ik heb nog niet kunnen achterhalen wie deze appel, koningin Emma gecreëerd heeft.

Het tweede boompje zou Sunset  moeten zijn (Nog niet gedragen). Sunset is een zaailing van Cox’s  Orange Pippin in Kent. Kwam in 1933 in de handel. Het is een kleine appel (te klein voor het commerciële circuit), doch met een goede Cox smaak. Het ras groeit veel gezonder dan de ouder. Een goed ras voor de liefhebber, zeer verbreid in de Engelse tuinen.

Nummer 3: : Jupp’S Russet. Een Nieuw Zeelandse appel die in 1951 naar Brogdale kwam. Ik kreeg een ent van mijn goede Engelse fruitvriend Howard Stringer. Joan Morgan omschrijft de vrucht aldus.

“Gelijkt op een bruinkleurige (russet) Sturmer Pippin. Een goede, rijke smaak, zoet maar evenwichtig, knapperig vruchtvlees. Groeit uit in de breedte. Boomri jp eind october, eetrijp januari- april.”

Nr. vier Santana, bekomen door Wageningen uit een kruising met Elstar. Sinds 1996 in de handel. Het is een schurftresistent ras. Wel vatbaar voor meeldauw, weinig kankergevoelig. De vrucht is rood, vast, sappig en knapperig, met een friszure, aromatische smaak. Pluk eind september. Eetrijp okt. Tot ?

Foto’s:

Emma

Sunset

Foto’s Sapbedrijf Lombarts Calville te Voormezele

Eind september brachtten we (de foto's zijn van Aleide) onze lege bakken terug naar het sapbedrijf te Voormezele bij Ieper.

Bedrijfsleider Luc Goossens was volop bezig met vullen van het de vorige dag geperste sap. Het sap blijft een dag staan voor spontane filtering. De zware delen zakken naar de bodem en het klaardere, gepasteuriseerde sap gaat op fles. Bewaarbaar tot 2 jaar.

Van de gelegenheid maakten we gebruik om op bezoek te gaan bij Gerard en Irene Ameeuw te Houthulst.

Foto van de oprit met rechts een kleine glimp op zijn ‘Potager du Roi’ met een zeer interessant perenassortiment.

Historie van de Pruimen

Van Nevers bracht ik het deze maand door de Crocqueurs de Pommes uitgegeven CARNET nr 2  LE PRUNIER mee.

Over de verspreiding van de  pruimen in Europa moet ik mijn kennis, zeker wat de myrobolanen of kerspruimen betreft, helemaal herzien.

De Prunus spinosa (sleepruim, sleedoorn, prunellier, spine noire) is bijna over gans Europa verspreid, in de Kau­kasus en in het noorden van Afrika. De soort groeit tot op een hoogte van 1500 m . In Europa vindt men stenen vanaf  3 000 en 2 000 voor J.-C

Soms vormt de sleedoorn met zijn doornen ondoordringbare hagen. De kleine (7-12 mm), donkere vruchten hangen lang aan de takken. De bittere smaak verdwijnt pas na vorst.

Men kan de sleedoorn als onderstam gebruiken.

De Prunus cerasifera of Myrobolaan, Kerspruim afkomstig uit de Balkan en geacclimatiseerd tot in Siberië, van oorsprong komende uit de Kaukasus, werd pas sinds de 19de eeuw verspreid in West-Europa!

De kerspruim groeit tot 8m, bloeit zeer vroeg, een maand voor de sleepruim, die samen bloeit met de vroege eetpruimen. De 2-3 cm dikke, groen, gele of rode vruchten variëren van sappig tot melig. Sommige smaken tamelijk goed. Sommige geven een uitstekend confituur.

Geselecteerde types werden gebruikt als onderstam voor hoogstampruimen.

De Prunus insititia, in het Frans prunéolier, afkomstig uit centraal Azië, is minder verspreid, maar bezet praktisch hetzelfde gebied als de sleepruim. De verspreiding in Europa zou gestart zijn in de 10 de eeuw na Christus.

De boom of struik heeft weinig of geen doornen. De gele of zwarte vruchten (2,2 cm doormeter)rijpen laat, vanaf september. De mirabel en de Saint julien worden gebruikt als onderstam.

De Prunus domestica. Hierin steekt domus = huis in het latijn, gekweekt in bewoond gebied. Deze pruim komt van de Kaukasus en het Midden-Oosten en stamt af van de Prunus insititia.  De Prunus insititia is dan weer het kruisingsproduct van de sleedoorn met de kerspruim.

De Prunus domestica bestaat uit 3 ondersoorten: 1. De (cultuur)pruim 2. De Reine Claude 3. De kwets.

De cultuur van de pruim dateert al van de oudheid. Ze was al zeer verspreid in de streek van Damascus.

2.000 jaar voor chr. werd de pruim al geteeld in China. Gedroogde pruimen werden in het graf van Kha, de architect van Thebe (Egypte) gevonden. Een eeuw voor Chr. kenden de Romeinen al een 12 tal variëteiten of rassen.

De kruisvaders in de 12 de eeuw brachten pruimen uit Damascus mee naar Zuid-Frankrijk.

Een eeuw later entten de monniken van Clairac bij Agen locale rassen en bekwamen de pruim d’Ente (van enter), de basis voor de pruimedant, pruneau in het Frans, de droogpruim van Agen.

Later ontstonden nog meerdere rassen.

In Brogdale (Kent) heeft men er 350 verzameld.

Mijn Compostverhaal

Eind der zestigerjaren begon ik met het opzetten van een composthoop. Dat was eerst een bescheiden hoop.

Halverwege de zeventigerjaren waren dat grote hopen. Steeds werd er op de goede verhouding gelet van ‘bruin’ materiaal (vooral hakselhout en droge resten) en ‘groen’ materiaal (verse bladeren, gras, tuinresten en mest). Er werd kalk toegevoegd. Iets later vernamen we dat uit onderzoek bleek dat dit normaal niet nodig was. Na composteren bekomt men een neutraal materiaal. (Dit is natuurlijk niet het geval als men zuur materiaal als bv dennentakken op zichzelf laat verteren. Zie verder).

We hadden toen een hakselaar met een elektrische motor van 1,5 PK. Kort daarop werd die vervangen door een grotere met een 10 PK benzine motor.

Ik vond het geen pretje met de geluidsoverlast en de uitlaatgassen.

Begin der tachtigerjaren werd die doorverkocht en ging ik op volgende manier te werk.

Mijn takkenmateriaal kreeg jaar na jaar een plaats op een uithoek van het terrein. Het was/is nestplaats voor vogels en schuilplaats voor egels. Aan de oudste kant heb je na twee, drie jaar de dikkere takken maar uit te nemen voor houtstook (na droge opslag). Het fijne materiaal werd tussen het kleinfruit gestrooid.

Voordien lieten we al ganse ladingen rijpe compost aanvoeren voor de geïnteresseerden.

Nu nog laat ik haast elk jaar een container compost brengen (tussen de 17 en 19 ton).

Een hakselfirma heeft enkele maanden geleden 3 ladingen afgezet. De eerste hoop bevat nogal wat zuur materiaal van coniferen. Die hoop laat ik nu een jaar verteren en zal dit materiaal gebruiken als mulching voor mijn zuurminnende blauwbessen en tussen de aardbeibedden.

De andere ladingen waren enkel van populieren. Na de vrij vlugge vertering bekomt men een basisch product. Vroeger dacht ik dat populier zorgde voor een zure compost. Ik had het verkeerd voor.

Compost wordt bij mij nooit gezeefd, maar vooral in de lente ingefreesd. Een enkele keer zeef ik voor een zaaibakje.

Het afvalmateriaal van de keuken wordt meestal in de kippenren gegooid, waar de kippen er nog iets in vinden en verder scharrelen. Peulen van citrusvruchten bv zie na een maand al niet meer. Dit proces noemt men vlak composteren. De natuur gaat op dezelfde manier te werk.

Daarnaast heb ik een wachthoop-composthoop voor allerlei grof materiaal. Tijd om te keren steek ik er niet in. Na een jaar heb je ook deze compost maar uit te voeren.

Ik vind het niet nodig meer arbeid te verrichten dan strikt nodig.

Het uitvoeren van compost op zichzelf is al een zeer zware klus!

Bezoek aan Goossens Flevoplant Aardbeiplanten Te Ens

Op uitnodiging van Dirk Verheyen (foto 3), de vertegenwoordiger in België kon ik mee.

Ens ligt in de Noord-Oost Polder van Flevoland, de provincie van Nederland die ontstond door het droogleggen van een groot stuk van de Zuiderzee of Ijsselmeer.

Eerst bezochten we een paar grote vermeerderingsvelden op humushoudende zandgronden in Drente. Men streeft ernaar een groot aantal A+ planten te bekomen.

We krijgen plastiek overtrekkers aan tegen mogelijke besmettingen. Enkele planten worden uitgegraven en beoordeeld. De stevige, dikke, witte wortels wijzen op veelbelovende planten. Over een week, als de groei gestopt is door de winterkou, begint men met het rooien en gaan de planten de koelcellen in als wachtbedplanten.

Het land, met een humuspercentage van minstens 7 % wordt voor een jaar gehuurd. In de voorgaande jaren mogen er geen aardappelen gestaan hebben wegens de aaltjes of nematoden die eveneens schadelijk zijn voor de aardbeiplanten.

Bij liefhebbers gebeurt het wel meer dat in augustus geplant wordt op het pas vrijgekomen bed van de aardappelen.

Op het eerste perceel is nog wat te merken van de 50 ml regen van de laatste dagen, op het tweede perceel niet meer.

Op het bedrijf staat net een nieuwe aardbeienplanten oogstmachine klaar.

We zien werkhal en koelplaatsen. Nemen een kijkje in de serre met de jongste trayplanten.

De firma investeert in onderzoekswerk. We mogen een blik werpen in de onderzoeksserre met vele nieuwe, unieke planten, waarbij hopelijk de plant met formidabele eigenschappen, als basis van een nieuw ras. Onder de schragen staan al veel uitgeselecteerde planten, bestemd voor de composthoop.

Buiten staan de trayplanten bestemd voor de verkoop. Vliesdoek ligt ernaast om erover te trekken bij vorst.

Als laatste bezoek trekken we naar het vermeerderingsveld voor bioplanten. Men is er nog maar pas mee begonnen en zal  nog moeten leren hoe het onkruid te beheersen.

Yves Hendrickx (foto 8), de verantwoordelijke voor de bioproeftuin in Pamel, Roosdaal vertelt hoe ze dit bij hen, zij het op kleine schaal onder de knie hebben. De moederplanten staan geplant in plastiek. Wanneer zich de uitlopers gaan vormen wordt een 5 cm dikke, onkruidvrije, biologische compost gestrooid. Hierin ontwikkelen zich de planten zeer gezond. Hij heeft al geconstateerd dat moederplanten die toch wat sporen van witziekte vertoonden, door de compost weer helemaal gezond werden.

Voor meer info zie:

http://www.flevoplant.nl

http://www.flevoplant.be

Naar EURO CROQ' POM Nevers

Vorige vrijdag reden we de 650 km naar Nevers in midden Frankrijk, een goede 200 km voorbij Parijs. Relatief weinig moeten aanschuiven in Parijs. Vanaf Porte de Bagnolet tot Porte d’Italie gaat het immers over de route perépherique.

In Ieper had ik LPG (Liquid Petrol Gaz) getankt voor €0,42.

In Frankrijk GPL (Gaz Propane Liquide) wordt dat €0,84 en €0,81

Ons hotel Ibis lag net over de 500 m brede Loire. Als je 2 maanden op voorhand reserveert betaal je slechts €40 in plaats van €59 ter plaatse voor een 2 persoonskamer.

Tegen 17 u, sluitingstijd konden we nog net een plan bemachtigen op het bureel voor Toerisme in het Palais Ducal.

Een gedeelte van de oude stad is winkelwandelzone.  De Fransen zijn precies muzikaal: we zagen maar eventjes 3 muziekwinkels (instrumenten), niet zover van elkaar. In een krantenwinkel bemachtigden we een erg interessante hors-serie uitgave van Le Chasseur Français ‘Pommes/Poires  Les 200 meilleures Variétés régionales’ met foto, beschrijving en tot 4 waarderingssterren voor 5 gebruikscategorieën:  1. à croquer  2. en tarte  3. en buisson  4. au four  5. en cidre, uit alle streken van Frankrijk. We hadden geluk de laatste exemplaren te bemachtigen.  €6,9, in België €7,5. Eigenaardig: op de Expo niet te vinden, alhoewel de gegevens toegeleverd werden door heel wat afdelingen van de Crocqueurs!

Het avondmaal wordt geserveerd vanaf 19 u.

Terug in het hotel hadden we een gezellige en fruitige babbel met een koppel uit de Bourgognestreek. De man was een sterke liefhebber van bio-dynamische wijnen.

Op zaterdag waren we al zeer vroeg in het grote Expo Centre.

Op de stand met plantmateriaal een Ontario in pot aangeschaft,  op sterke onderstam (franc, er was geen andere keuze) €25.

Van Montbéliard, ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan van de Croqueurs, had ik 1988 een Reinette Blanc op MM 106 meegebracht, een ras dat ik later in ‘Le Jardin du Roi’ te Versailles veelvuldig tegenkwam.

De stand van Charolais-Brionnais uit het westen van het département du Saône-et-Loire wist ons het sterkst te boeien met eigen truffels, confituur van Catillac peren en nog een aantal andere proevertjes. De presidente is iemand die sterk ecologisch gericht is op de landelijke omgeving en de laatste fruit- en natuurresten op de buiten, nog tegen de gangbare mentaliteit in, tracht te redden. 

De Royal Horticultural Society van Wisley stapelt de tentoongestelde vruchten in torentjes, heel typisch. Jim Arbury, de head gardener en auteur van de boeken ‘Pears’ en ‘Plums’ bemande de stand.

Zeer artistiek is de stand van de Jardin du Luxembourg, waar de Senaat van Frankrijk zetelt.

Ook de Potager du Roi van Versailles heeft een fijne stand.

Verder zijn er nog zo vele anderen.

Tenslotte vermeld ik nog de grote V vorm met vruchten van het teerste groen tot het donkerste rood; indrukkend naar hoeveelheid vruchten, vorm en kleur. 

FOTO’S

De eerste lezing ging ter herdenking van Charles Baltet van Troyes (1830-1908), 100 geleden overleden, telg uit een boomkwekersgeslacht en zelf ook boomkweker (o.a. Transparente de Croncel), schrijver van o. a. de heruitgegeven ‘Les bonnes Poires’. Een van de redders van de franse wijnbouw, die teloorging door de Phylloxera (druivenluisziekte) , door het enten op de ongevoelige Amerikaanse druif als onderstam. En tenslotte als politieker.

Op de foto Jean Lefevre, hoofdredacteur, die de lezing hield en ernaast Claude Scribe, ondervoorzitter van de Croqueurs.

2. Label van de Ontario. 25 jaar geleden gaven we enten door in onze VELTfruitwerkgroep: verkeerd. Later nog een boom gekocht: verkeerd. Zelf geënt met ent van de nichtjes in Kortemark. Nog geen volledige zekerheid. Nu neem ik de proef op de som.

3. De presidente van Charolais-Brionnais uit het westen van het departement Saône-et-Loire. Wellicht het best bekend om het Charollais slachtvee met de witte vacht. Op de foto toont ze een affiche over de Charollais kippen, vleeskippen; wellicht moeillijk te onderscheiden van de witte kleurslag van de bekende  Poule de Bresse.

4. De confituur van Catillac (dikbuikige stoofpeer)

5. Catillac

6. Jardin du Luxemburg

7. Wisley, Royal Horticultural Society; Jim Arbury, verantwoordelijke voor de fruitsectie, auteur van ‘Pears’ en ‘Plums’

8. Hun torentjes manier

9. Bonsai, miniatuur-appelboompje

15-16 november 2008

Euro Croq’ Pom

30 jaar Crocqueurs de Pommes te Nevers

De vereniging telt 56 afdelingen met 7.000 leden, De Belgen horen bij Nord en Pas de Calais.

Ludo Royen (voorzitter) en Jean-Pierre Billen (reisorganisator) op de stand van de Nationale Boomgaardenstichting.

Pompoenenoogst

Als laatste, heb ik de Siam – of Bananenbladpompoen binnengebracht. Dit is een pompoen met wit vlees en die wordt bij ons gebruikt als vulstof bij schotels. Het zaad had ik al verschillende jaren liggen van een vorige oogst.

Marina de Chioggia  van biologisch zaad uit de Organic Catalogue. Sierlijke, geknobbelde huid, uitstekend geel-oranje vlees. Bewaart goed en de smaak zou nog verbeteren bij het verouderen. We wachten nog even.

Okkernoten 2008

Bij mij hier in de Kempen droeg enkel de Broadview. Dit ras is afkomstig uit British Columbia, Canada. Maar ik had zonder de eekhoorn gerekend. Voor ons schoot er geen enkele noot over.

Er is ook een positieve kant aan zijn streken. Links en rechts zorgde hij (of een Ekster, Vlaamse gaai?)voor een tiental zaailingen en de oudste droegen dit jaar ook noten. Het wordt de hoogste tijd om die uit te planten. Ik heb er handkracht voor nodig.

Op 30 november komen de neefjes en nichtjes op familiesamenkomst. Ik las een speciale happening in! Met vereende krachten zullen we de oudste noot verplanten. Ik reken bv. op Pieter. Hij is prof aan de universiteit, maar heeft ook een zwarte Dan judo.

Vandaag heb ik een pruim gerooid en de plantput gegraven. Het was weer heerlijk weer buiten en zonnig, zodat ik zonder trui kon werken en dan nog was het een beetje zweten.

Karmijn de Sonneville

“Beste meneer, ik was op internet op zoek naar een bestuiver voor mijn appelboom malus Karmijn de Sonneville. Ik heb deze boom zo'n 11 jaar geleden gekocht en dacht altijd dat de boom te jong was, daarna aan mijn snoeiwijze lag, dat de boom geen appels kreeg. Op een plantenforum, kreeg ik het advies om een betere bestuiver te zoeken, want dat het daar aan lag. Ik heb toen contact gezocht met de kweker waar ik ooit de boom gekocht heb, en die gaf als advies om een malus Red Sentinel erbij te plaasten. Die is voor onze tuin te groot, dus ik zoek nu op internet naar een andere bestuiver en kom op deze site. En uit u verhaal kan ik dus opmaken dat het een hele moeilijke boom is om appels aan te krijgen. We hebben zandgrond, net als u en de totale opbrengst van goede grote appels zijn in al die jaren misschien een tiental. Wel hadden we dit jaar heel veel kleine appels, maar in de loop van de zomer vielen ze er spontaan af, zodat we er maar weer één appel overhielden en die hebben we de vogels maar gegund. Mijn overbuurvrouw heeft een James Grieve in haar tuin staan, en wat ik gelezen heb is dat ook een goede bestuiver. Deze boom staat op zo'n 50/60 meter afstand. Zou dit toch nog te ver zijn? Of ligt het aan de bemesting? Wat voor bemesting zou ik deze boom moeten geven? De kweker had over Admire of calypso van Bayer, maar daar gaat mijn voorkeur niet naar uit, dat is liever de organische bemesting. Of moeten we deze boom omhalen en een nieuwe zetten?

Wat me erg aan mijn hart gaat. Ik ben erg benieuwd naar uw suggestie, vriendelijke groeten Jeltje”

Antwoord

De vele kleine appeltjes wijzen er wellicht op dat er onvoldoende bestuiving was. Bij onvoldoende bevruchting vallen die af.

James Grieve is een vroege bloeier, net als de Karmijn en komt zeker in aanmerking als bestuiver, alhoewel de afstand nogal ver is.      

De sierappel Red Sentinel wordt ongeveer 4m, dus geen grote boom. Door zomersnoei kan je de kop desgewenst nog inkorten. De sierappeltjes zijn helderrood en blijven lang aan de boom hangen. Wellicht hebt u plaats  om die erbij te planten?

Er zijn nog een hele reeks vroeg bloeiende appelen. U zou kunnen overwegen om een paar van deze boompjes te planten. Al gehoord van het haagsysteem? Dan kan je meerdere bomen planten op een rij, 1 m van elkaar. Onderstam M9 of B 9. Voor een zwakke groeier als Alkmene en vooral Ananas Reinette is een sterkere onderstam M 26 of zelfs een MM 106 meer aangewezen.

Mogelijke rassen: Alkmene, Ananas Reinette, Ashmead’s Kernel, Discovery, Elstar, Falstaff, Freiherr von Belepsch, Gravenstein, Ingrid Marie, Melrose, Otava, Pinova, Reinette Bauman, Santana, Sturmer Pippin, Sunset, Topaz, Wealthy, Winston… Je kan overwegen om 1 of 2 takken van de Karmijn om te enten met 1 of 2 van de genoemde rassen. De bestuivers staan dan wel heel dichtbij!

Ik hou het bij organische bemesting, stalmest, paardenmest, vooral compost, kalk af en toe, houtasse… Ik heb de indruk dat een Karmijn meer bemesting vraagt dan de doorsnee appels.

De Belgen in Doesburg

Zondag 9 nov. was het een lekker weertje om naar Doesburg te rijden, naar de tentoonstelling in de Museumtuin ’t Olde Ras. Onderweg bemerkten we het verschil in rijcomfort van rijden op de lichtlopende, moderne asfaltbekleding en op de stroeve, oude (?) beton of macadam op het einde van de autoweg Gorinchem over Tiel naar Nijmegen en Arnhem. De snelheid valt direct terug of je moet veel meer gas blijven geven.

In de Museumtuin hebben we eerst de buitenkant verkend met het plantenaanbod. Er zijn wel mooie labels, maar er is geen aanduiding van het onderstamtype. Bij de abrikozen is dit echter wel het geval. De prijs van fruitbomen ligt in Nederland een stuk hoger dan in België, zodat het bij ons moeilijker is om de kost te verdienen met fruitbomenkweek.

Interessant is het tussen enkele rijen in de aanplant van de Museumtuin zelf te lopen.

Je ziet welke rassen gezond groeien en welke niet. Nogal wat rassen hebben last van kanker.

Je ontdekt dat aan Reinette Marbrée nog enkele Ananas Reinetten staan. De proef op de som om vast te stellen dat de beste tijd van dit ras al voorbij is.

Toen we net geparkeerd hadden, zagen we in een wagen een paar boompjes liggen: hierbij Ashmead’s Kernel, een uitstekend Engels ras.

Als je dan binnen de tentoonstelling bezoekt, wordt  het wel iets moeilijker. Je ziet er Ashmead’s Cernel liggen en dit is het juiste ras. Ernaast ligt Ashmead’s Kernel, de juiste schrijfwijze, maar een onjuist ras.

In de aanplant wordt niet behandeld. Nergens echter heb ik zoveel vruchten met kurkstip gezien. Wellicht schort er iets aan de kalkvoorziening. Voeg daarbij dat sommige vruchten wel iets te vroeg moeten geplukt worden omdat anders de roeken (koloniekraaien met grijze plek rond de snavelinplanting) met de vruchten weg zijn en er geen meer overschieten voor de jaarlijkse expositie. Dergelijke vruchten vertonen, naast gebrek aan kleur, later meer kurkstip vertelde de heer Giesen, de stichter-bezieler van ’t Olde Ras.

Interessant zijn de contacten op een dergelijke dag. Van iemand hoorde ik dat de tentoongestelde stoofappel Haneman het beste ras is om ‘Hete Bliksem’ te bereiden: half om half aardappelen en appelen, daarboven spek op een zacht vuurtje een paar uur laten gaar worden, naar smaak kruiden met zwarte peper, warm eten. “Hierbij heb ik graag nog wat opleguitjes.” Bij het attractieve ras Herfstgoud geraakte ik in gesprek met Theo uit het noorden van Limburg, vroeger plantenkweker en nu nog steeds actief bij de gehuwde kinderen. Hij heeft een vijftigtal  fruitrassen. Herfstgoud vindt hij een zeer goed smakende, zeer sappige appel. Hij had het nog over een ander ras Kerstster, hier niet tentoongesteld, rood als de Sterappel, doch een veel beter ras.

De mevrouw aan de kassa vond de Sterappel er dit jaar een heel stuk aantrekkelijker uitzien dan vorig jaar.

De heer aan de documentatiestand herkende ons nog van vorige bezoeken.” Vlamingen winnen de quizzen taal in Nederland en daarbij zijn we ook nog superieur in het Frans.”

Voor meer info verwijs ik graag naar hun webside:

http://www.tolderas.nl

FOTO’S

1 Reinette Marbrée Falso, in werkelijkheid Ananas Reinette.

2 Op het einde van de verkoopstand. Ze bieden ook kleinfruit aan. Ik zag er het oude zwarte bessenras Silvergieter geënt op stam. Hoe zou een zwarte bes zich op stam gedragen?

3 Let op het mooie label. Echter geen info over de onderstam.

4 De Ontario,bleekgroen met zilverig waas lijkt hier, toch niet zover noordelijker, maar op kleigrond, moeilijker af te rijpen dan op mijn Kempense zandgrond.

5 Erge kurkstip op Howgate Wonder, de kampioen zwaargewicht onder de appels.

6 De stoofappel Haneman, de beste stoofappel voor het bereiden van ‘Hete Bliksem’. Merk vooral bij deze foto op dat door de stand bij het fotograferen een sterk vergrotend effect is opgetreden. Het zijn eerder kleinere appelen.

7.Herfstgoud, blijkbaar een interessant ras.

8 De heer B J Giesen en medewerkster.

9 De heer van de documentatiestand.

De oude Bellefleur

Toen we hier kwamen in 1962 stond aan aan beide kanten van het kippenhok een appelboom.

Aan de zuidkant was dit een Pomme Jeruzalem. Grote, zachtgroene appelen met soms een zeer lichte blos. Zacht, wat droog vruchtvlees. Er werd verteld dat de oudere bewoners deze appel waardeerden. Wij vonden vooral de boven de stoof gedroogde schijfjes interessant. Deze boom, die van vroegr al scheef stond, bezweek na enkele jaren tijdens een winterstorm

Aan de noordkant was dit een Bellefleur. Vast , maar sappig vruchtvlees, laat rijp. De laatste vruchten pluk ik begin november. De vruchten houden tot maart. Ik vind dit een van de allerbeste rassen voor appelmoes. Beurtjaargevoelig.

Toen ik het kippenhok hoger opmetste moesten een paar zware takken wijken. De onderste was sterk door kanker aangewreten. Ook kleinere kankertakken werden verwijderd. Na dit opkuisen groeide de boom veel fleuriger. Wel moet ik nog regelmatig een kleine kankertak verwijderen.

De boom groeit tamelijk gezond en heeft slechts matig last van schurft.(Zie de vlekjes op de bovenste vrucht op de laatste foto). Een goed oud ras.

In 1992, tijdens een zware augustusstorm werd de boom omver geblazen. De takken werden op stompen gezaagd als speelboom. Een functie die hij een tijd vervulde.

Intussen vormde hij nieuwe takken.

De eerste, aan de voet, heb ik omgeënt met Reinette de Flandre. Ik heb de scheut onderaan opgehoogd om eigen wortel te vormen. Nu staat de tak-boom zeer vast.

Op het fotomateriaal is dit de eerste uitschieter. Ik schat de momentele hoogte een meter of acht. De hoogste Bellefleurtak is nog ruim een meter hoger. Zie fotomateriaal.

Het Vuil onder de Mat vegen, maar in verbeterde Versie

Vandaag was het weer heerlijk om in de tuin te werken.

Er was onder andere nog een klein stukje aardappelen te rooien. Dovenetel had er zich zeer weelderig ontwikkeld. Die werd dan ook secuur uitgehakt om geen worteluitlopers te laten zitten.

De hoopjes van dit spul, samen met wat grote brandnetel, van bij het vroegere rooien, hadden zich goed herpakt en lagen er groen bij.

Naast dit perceel ligt een baan worteldoek van 2 m breedte om ingroei van pemen en ander fraais te voorkomen en werk te besparen.

Dit doek heb ik half omgeslagen en er de hoopjes  onder gelegd.

Wegens gebrek aan licht gaan die dra afsterven en beginnen te composteren. Tegen volgend voorjaar blijft alleen een laagje compost over.

Met wat hulp laat ik de natuur voor mij werken.

LOOK en Winteruitjes

Vandaag van het goede weer geprofiteerd om ter elfder uur nog look te planten. Ik gebruikte de eigen knolletjes.

Vorig jaar gebeurde het planten wel rond half oktober samen met plantuitjes. Dit jaar waren ze al vroeg uitgeput bij de AVEVE in de buurt. Blijkbaar zijn er al meerdere tuiniers die hiervan gebruik maken.

Die winteruien groeiden mooi uit, terwijl mijn lenteplanting te vroegtijdig geveld werd door de witziekte.

Er zou hiertegen al resistent plantmateriaal zijn, maar ik heb hiervan nog geen aanbod gezien.

Weet iemand hierover meer?

Mutsu, nog een schurftappel die ik niet graag zou missen

Mutsu is een Goldenachtige die vroeger commerciëel gekweekt werd: grote groen-gele vruchten.

Mijn Mutsu staat op een M7 onderstam en is een grote boom geworden. Ik heb de top wat ingekort om er met mijn ladder van 7,5 m bij te kunnen.

Op mijn M7 hebben de appelen een goed formaat, maar niet het superformaat dat ze op een zwakke onderstam halen.

Ook de schurftaantasting werkt beperkend.

Mutsu is een Japanse kruising tussen Golden Deliciuos en Indo.

Kwam in 1948 in de handel.

In Groot-Brittanië werd de appel herdoopt als Crispin.

Het is een triploïd ras en regelmatig vruchtbaar.

De vruchten hebben een vast, knapperig, sappig en zoet, geel vruchtvlees. Ze bewaren gemakkelijk tot maart.

Veel vruchten hebben schurftplekken, doch smaken zeer goed.

Mutsu is ook een kankergevoelig ras dat ik regelmatig wat dien bij te knippen.

Alles samen vind ik het toch een waardevol ras.