VERVOLG   3

In de stal

Herdenkingszuil van het Amerikaans kerkhof te Margraten

Tekst

Landschap

Wolken

Geploegd land

Melkkoeien van het Hollands ras

Het wordt vroeg avond bij het terugrijden

Kasteel van Freÿr

Met KVLV Halle en Schilde

Het is betrokken maar de voorspelde regen blijft, op wat spatjes na, uit.

In het Brabantse zien we af en toe geel oplichtende koolzaadvelden. Voorbij Namen is het vooral een weidestreek.

Het kasteel van het dorp Freÿr, gemeente Hastière- vroeger dagelijks in het nieuws met het aantal opgehaalde schotbalken- ligt op de linkeroever van de Maas, ongeveer halfweg Dinant-Givet.

De parkeerplaats is nauwelijks te zien en Gerard, de chauffeur zet ons toch af bij het kasteel. De smalle weg er naartoe is weinig geschikt voor bussen. Als je uit richting Dinant komt is het kasteel en de parking te weinig duidelijk en te weinig uitnodigend aangeduid.

De gids vertelt dat dit het enige, lang geleden, heropgebouwde kasteel in renaissancestijl is in de buurt.  Door de smeedijzeren toegangspoort betreden we het binnenplein met eeuwenoude kinderkop-kasseien. De gebouwen aan de zuidkant werden halverwege de jaren 1700 afgebroken en vervangen door het smeedwerk. Aldus was er meer licht en warmte van de zon voor het kasteel. Tevens werden toen de tuinen in de klassieke stijl van Le Nôtre aangelegd. Men spreekt hier van een Versailles in het klein.

Het interieur is een prachtige verrassing: wandtapijten, kostbare meubilering, plafondfresco’s, grote schilderijen met jachttaferelen en verder portetten van belangrijke heersers en familieportretten. Sinds 1410 is het kasteel nog steeds in handen van dezelfde familie, reeds 20 generaties. De gids weet boeiend te vertellen.

In 1995 was er een grote overstroming: de Maas buiten haar oevers. Binnenin stond er 1m water: veel schade. Alles is prachtig hersteld. Op een deur zijn de sporen nog te zien (foto).

Lodewijk XIV heeft er gelogeerd. Die was op veroveringstocht. Vroeger had hij al Frans-Vlaanderen aangehecht bij Frankrijk. Nu wou hij veel verder doorstoten. Aanvankelijk had hij succes, maar de Alliantie (Holland, Oostenrijk en Engeland), geleid door de eerste hertog van Marlborough, John Churchill, die in de Cotswolds (Midden Engeland) Blenheim Castle optrok, genaamd naar Blenheim in Beieren, waar hij een belangrijke slag had gewonnen, won het pleit. Winston Churchill, een nazaat werd er geboren. Fruitliefhebbers kennen de Blenheim Orange, een lekkere herfstappel die daar ontstond.

We herinneren ons nog de verwoesting en beschieting van Brussel in 1695. (Blog van 6/4/2013 over de vorige uitstap. Je kan bij Zoeken, linksboven Brussel invullen). Had Lodewijk XIV gewonnen, dan waren wij nu misschien Fransen?

We zien de 18 de eeuwse koets van de kinderen, met alles erop en eraan, gebouwd door een Brusselse koetsenmaker, wiens bedrijf destijds werd overgekocht door de familie d’Ieteren, nu welbekend van Volkswagen-Audi.

Vervolgens gidst een mevrouw ons door de tuinen in klassieke stijl. Er is de lengteas, aansluitend op het kasteel, met waterpartijen en sterk geknotte bomen. De lindes zijn vrij oud maar bleven beperkt in groei door de sterke snoei. Verjonging komt door een nieuwe scheut. Dit kan zelfs binnenin in de vermolmde binnenkant van een boom (foto).

Dan is er een dwarsas die boven op de helling bekroond wordt door een paviljoen in Roccoco-stijl.

In het tweede gedeelte van de lengteas weer waterpartijen, maar alle aandacht gaat nu naar de appelsienenbomen in bakken met openklapbare wanden voor het onderhoud. Drie exemplaren zouden al 300 jaar oud zijn. Het zijn grote bonsai-bomen. Achteraan vinden die in het koude seizoen een plaats in de twee oranjeries, de oudste van de Nederlanden. Immers appelsienbomen verdragen hoogstens -2°.

In de oranjeries kunnen ze aan een katrol omhoog getild worden voor (wortel)snoei en vervanging van de grond.

We zien nog enkele andere tropische boompjes.

Tussen de hoge hagen wandelen we omhoog tot aan het roccoco paviljoen met prachtig stucwerk. In het kasteel had de gids ook al gewezen op het zeer oude, nog intacte stucwerk.

Bij de hagen zien we veel bloeiend daslook. De gids spreekt van ail des ours, berenlook, naar de wetenschappelijke naam Allium ursinum. De chauffeur komt ons ophalen naast het renaissance kasteel en de Maas.

Voor mij was dit een onverwachte schoonheidsbeleving. Freÿr is wellicht te weinig bekend; maar ligt ook in een uithoek van het land.

Zie de vele foto’s van Aleide

1.Koolzaadveld

2.Veeteeltstreek

3. We stappen uit

4. Gids

5. Zonnewijzer in de kasseien

6. Interieur

7. Jachttafereel

8. Smeedijzeren balustrade

9. Het peil van de overstroming van 1995 is nog duidelijk te zien op de deur

VERVOLG

10. Zaal

11. Wandtapijt

12. Haard met vuurplaat

13. Wandtapijt

14. Nog eens de haard

15. Schilderij

16. Echte koets op maat voor de kinderen, 18^de eeuw

17. Zoldering

18. Kamer

VERVOLG  2

19. Schouw in streek-marmer

20. Stucwerk in de kapel, heel oud, nog intact

21. Vertrek

22. Tuin

23. Tuin

24. Oude lindemet binnenin deopvolger

25. Kwekeling

26. Paviljoen

27. Gidse

VERVOLG  3

28. Gidfse met appelsienboom

29. Oranjeries

30. Citroen?

31. Katrol

32. Gewelf oranjerie

33. Hagen

34. Maria Van Wesenbeeck (met rode sjaal), reisleidster-voorzitster

35. Stucwerk in het roccocopaviljoen

36. Kasteel van Freÿr aan de Maas

Grotten van Han

Over Dinant rijden we naar de autoweg. We passeren het centrum, bekroond door de citadel. Saxofoons langs de weg verwijzen naar de beroemde inwoner, muziekinstrumentenmaker Adolphe Sax.

We rijden naar Han, afrit Wellin op de E 411, net op Luxemburgs grondgebied, afslag naar links, nog een 10 tal km, terug in de provincie Namen.

We eten in restaurant Pavillon, op het domein van de Grotten, eigenlijk vlak bij de uitgang van de grot, zoals we later merkten. We proeven een Blonde van Han. Chauffeur Gerard- Gerarke voor de dames, zoals hijzelf zei- ging de bus halen om ons terug naar het Centrum te brengen, waar een treintje vertrekt naar de grotten.  Na het bezoek aan de Grotten is het restaurant gesloten en rijdt het treintje niet meer.

Het is 65 jaar geleden dat ik Han bezocht op schoolreis (1948).

Ik zat toen in de zevende voorbereidende. Ik werd speciaal in het oog gehouden door de onderwijzer van het 4 de leerjaar. We wandelden in het dal naar de grotten en toen ik even wat hoger wou klimmen werd ik onmiddellijk ter orde geroepen. Zou men mij nu relatine gegeven hebben?

Nu wandel je in de grotten heel comfortabel op een gebetonneerd pad, met veel trappen op en af, een traject van 2 km. Toen was alles nog veel primitiever, slijkeriger en avontuurlijker. Op een bepaald traject deed men het licht uit en liep men op de tast. In de grote zaal is er nu een klank en lichtspel –best te genieten-; toen kwam een man in het donker met een brandende fakkel naar beneden gelopen.

In die tijd verliet men de grot per boot en weergalmde een kanonschot. Nu wandel je naar buiten en braakt nog steeds een kanonschot. Een echogalm heb ik deze keer niet bemerkt.

FOTO’S

Dinant, met zijn Citadel

Hier werd de uitvinder van de Saxofoon geboren, Adolphe Sax

Gerard, de chauffeur

Op het treintje

In de grotten

Voor de Regen

Gisteren was het koud en viel er veel regen en nauwelijks 10°, geen groeiweer. Vandaag is het nauwelijks beter. Vanmorgen, voor de nieuwe regen enkele foto’s genomen.

Links Seringen: stond er al vele jaren voor we hier in 1962 kwamen. Er achter staan 2 samen groeiende kerspruimen of myrobolanen, 7-8 m hoog, ongeveer 10 jaar. Rechts steekt een pas bloeiende tak van de oude Bellefleur in de lucht. De boom is meer dan 100 jaar, maar ligt geveld door de storm van augustus 1992. De oude kruin is twee jaar geleden bezweken (te vinden op de blog). Maar er zijn enkele nieuwe takken gegroeid.                                                                                        Rechts bloeit de appelbes (Aronia melanocarpa), cultivar Viking.

OPEN Dag  Prov. Tuinbouwschool Mechelen

5 mei

Ik wou wat van het aanbod tomaten van Guy De Kinder. Hij is er leerkracht.  Veel bekender is hij als medeauteur van de 'Fruitencyclopedie' en de website  'De Houtwal'. Eerst naar de fruithoek en kwam er in excellent gezelschap terecht. Ik zag er Louis Hoegaerts terug, hersteld van zijn gezondheidsproblemen van vorig jaar. Hij noemt zich een verzamelaar en heeft 800 rassen van appelen en peren. Momenteel bouwt hij zijn collectie om naar het haagsysteem. Met fierheid vertelde hij over de formidabele rozen in het Vrijbroekpark te Mechelen waar hij verantwoordelijk tuinier was. De verwezenlijking haalde de internationale pers en van overal ter wereld kwam men kijken.

Men kwam vragen naar druivenplanten. Met het ziekteverlof van Vincent waren die er niet. Er waren jaren dat hij hier stekken kwam snijden.

Het was mij een genoegen er Roger Van Engelhem  te leren kennen. Hij verzorgde er de stand van De Volkstuin. Als o.a. oud-leerkracht van Vilvoorde heeft hij er veel van het fruit daar zien teloorgaan.

Zijn zoon runt nu een fruitbedrijf in Australië. Ze hebben er Greenstar en Kanzi binnengebracht. Toen ik wees op de kankergevoeligheid van Kanzi vertelde hij dat men in Australië geen kankerproblemen kent, ook niet met de Gala-achtigen, waartoe Kanzi behoort. Tussen haakjes in het laatste nummer van Pomologia vertelt Paul Van Laer over zijn bijdrage tot het ontstaan van dit ras toen hij werkte bij de firma Nicolai. Nu is hij een nieuwe sterkhouder bij de Nationale Boomgaardenstichting.

FOTO'S

Links Louis Hoegaerts, Rechts leerkracht fruit Louis Bamps

Guy De Kinder bij de tomaten

Tuinbeurs Pulhof

Vorige zondag was het ook Tuinbeurs in het Provinciaal Domein Pulhof te Wijnegem

Marc Geens van het Proefbedrijf.eu te Zomergem, gespecialiseerd in resistent kleinfruit had er een stand. Een gelegenheid om terug een vrouwelijke duindoornplant (Leikora) aan te schaffen. Duindoorn is tweehuizig. Ik had nog een mannelijk exemplaar, doch het vrouwelijke was bezweken.

De heer Vermeeren van St-Kathelijne-Waver stond er met vele tomatenrassen

De Barbarieeend

Als enige resterende kan zij het relatief stellen bij de kippen. Haar zus verdween in de voorwinter. Ik veronderstel afgeschoten door de jagers. Was het wat later, dan zou zij hebben kunnen verdwijnen met een vrijer.

De overgebleven eend heeft niet aangepapt met een wilde eend die ik af en toe zie op de vijver-sloot. Ze blijft bij de kippen en is goede maatjes met de haan: zie een voorgaande blog.

Ze zit graag op de trampoline. Doch haar souvenirs worden niet geapprecieerd door de jeugd-trampoline adepten.

Niet verwarren met de witte bloemblaadjes van de volle bloei van de Jonagold cultivars, o. a. King Jonagold. Op de decoratieve boom erachter draagt elke tak een ander ras: Pomme Jeruzalem, Reinette de Caux, Winterramboer en 2 cultivars Jonagold.

BLOEISTADIA OP ZO. 5 Mei

Vorige zondag heb ik de bloei van enkele bomen vastgelegd.

Dit jaar beleven we een late uitkom en het ziet er naar uit dat we wellicht geen vorst meer zullen krijgen. Na de uiterst zwakke zetting vorig jaar is de bloemzetting nu overweldigend en komt er wellicht een recordoogst?

De vroegste bloeiers staan samen op een boom: boven Rode Gravenstein en onder Stark Earliest. Vandaag 7/5 vallen er al flink wat bloemblaadjes. Dit is het stadium volle bloei.

In het midden staat Benita, een kruising van een gewone peer en een Nashi peer. Vergelijk de bloemen met deze van Seigneur Esperen links. Rechts: Bramley’s Seedling

Scrumptious

Mila

Ecolette is een latere bloeier

Otava, een van mijn lievelingappels

Vroege Tydeman met in het midden Transparente de Croncels

Rasnaam ?

Sturmer Pippin

VERVOLG

Falstaff

Oogstappel (Transparente Blanche)

Jupiter, de bladeren komen voor de bloei

Karmijn de Sonnaville

Rode Boscoop. (Ook vandaag in volle bloei)

Notarisappel en Ontario De laatste bloeit duidelijk later

Bloem Notarisappel

Familieboom met de 18 rassen. De Ijzerappel, Marie Joseph D’Otthé staat

nog kaal

Nog de familieboom

VERVOLG  2

Stark Earliest

Discovery in ’t midden van de Stark Earliest

De bloei van Pinova staat nog niet ver

Limelight, een ras van Hugh Ermen staat verder

De Crandall in de serre

Bloemen van de Crandallbes geuren overdadig

De Buckingham Taybes in de serre vormt al vruchten

Idem met de Junifer (rode bes)

Mutsu (rechts) is een late bloeier in vergelijking met Stark Earliest met de Rode Gravenstein (links)

Ik heb de indruk dat we dit jaar een gebalder bloeiseizoen zullen krijgen. Er zal minder tijd zijn tussen de eerste en laatste bloeiers.

Op Bezoek bij Pruimenman Louis Eelen

Ongeveer twintig jaar terug leerde ik Louis kennen toen hij pruimen aanschafte bij een boomkweker. Toen vond ik dat hij een paar, in mijn ogen, nog interessantere rassen vergat.

Intussen is louis een kampioen geworden wat pruimenrassen betreft. Ik ken niemand die zoveel rassen heeft staan. Als geen ander beheerst hij het enten en chippen. En hij doet dit als vakman met een vlijmscherpe bijtel!

(De beste foto’s hierover staan op de blog over Georges Cooman, 15/08/2009.  Vul op de blog bij zoeken (linksboven) in: Georges Cooman).

FOTO’S

1. 3 rassen op 1 onderstam

2. Gelukte chip. De knop is door het afplakbandje gegroeid. Deze tape heet Medel en is een Japans product van de firma Aglis in Fukuoka. De folie is opgerold met een te verwijderen papierlint. Wordt gebruikt in de beroepsteelt. Op de open dag van Keepers Nursery in Kent vernamen we dat zij enkel nog de methode van chipbudding gebruiken in augustus.

3. Boom met de gelukte chip

4.  De nieuwe onderstam Krymsk

Eigenlijk moeten we spreken van onderstammen:

Krymsk 1, beter bekend als VVA-1 en Krymsk 2: synoniem VSV-1

Deze onderstammen zijn het werk van Dr Gennady Eremin van het Vavilov Research Institute in Rusland.

Beide onderstammen zijn goed verenigbaar met pruimen, kwetsen, abrikozen en perziken. Beiden groeien zwak (een duidelijk kleineren en meer beheersbare boom dan op Saint Julien A onderstam), maar zijn zeer vruchtbaar. (Dunnen kan nodig zijn) .

Het onderscheid: Krymsk 1/ VVA-1 vraagt een vochtige grond. Krymsk 2 / VSV-1 vraagt een droge grond.

De kwekerij voor deze onderstammen in Europa is de firma Gebroeders Janssen te Nederweert  www.janssen-rootstocks.nl

5 . Dubbele enting

6. Detail dubbele enting: links driehoeksenting; rechts plakenting

7. Een rij nieuwe pruimenbomen in opkweek

8. Louis plant zijn bomen op een heuveltje. Aldus hebben ze iets minder last van vocht.

9. Beschutte en stimulerende groei van een stek in een plastiekfles, minder vochtverlies.

VERVOLG

10. Heksenbezem in appel

11. Marcotteren voor het vermenigvuldigen van kiwibessen

12. Tropische vrucht. Gekregen als wederdienst. Zou afkomstig zijn van de Antillen. Er groeit een rank uit van 4m. Staat in een emmer zonder bodem. Half mei zal hij de emmer ingraven in de tuin tegen een draad om de rank, waaraan de vruchten komen, eraan vast te maken. Naam: CHAYOTE

13. Al jaren is Louis op zoek naar het meest geschikte afplakbandje bij het enten, ter vervanging van de raffia. Hij vond er verschillende. Zijn laatste ontdekking is het Nitto-bandje. Hij is erover in de wolken: zeer goed rekbaar en klevend en goedkoop: €5.

De Groep Engelse Conversatie Zoersel in Lier (26/4)

Met onze Brits- Ierse leerkracht Eilish van Belfast trokken we naar Lier. Lut gidste de wandeling op de vestingwallen.

Vanaf de gemeenschapsparking De Mol is het maar een stap naar de vesten.

Het werd een wandeling in de regen. Voor mij ‘ten onverlette’; geen verlet, want ik had toch niet in de tuin kunnen werken!

Wandelen in de regen heeft ook zijn charme, meestal was het druilregen; maar als het meer ging regenen suggereerde Walter toch maar een café op te zoeken. Maar geen nood, er was gereserveerd in brasserie-restaurant Louis op het Zimmerplein. Alhoewel we onderaan wat nat werden stapten we dapper verder.

FOTO’S

Vanop de vesten hebben we al dadelijk een kijk op de begijnhofkerk.

Langs de achterkant komen we het begijnhof binnen

Groep

Begijnhof

Idem

Idem

Idem

Begijnhofkerk

Idem

VERVOLG 1

Niké-monument voor de gesneuvelden

We hadden de wallen bijna voor ons alleen. Prachtige bomen; een zingend winterkoninkje, wren in het Engels; Zingende merel, die men soms ook de slechtweer vogel noemt; meesjes.

Lut geeft de uitleg

Herinnering aan de vroegere cadettenschool (achtergrond).

Standbeeld van Kanunnik David, die aan de basis lag van het Davidsfonds. Een gedeelte van de vesten is naar hem genoemd.

Tony Bergmans, schrijver van Ernest Staas, advocaat. Hijzelf was advocaat-notaris

Aan de Grote Spui eindigde de wandeling op de vesten.

St Gummarus in de regen

St. Gummarus

VERVOLG  2

Interieur

Bekend is het gebeeldhouwde doksaal uit de 16de eeuw. Het wordt gekenmerkt door rijkelijk versierde beeldengroepen. In de 19de eeuw kwam hier nog een torentje met een Sint-Gummarusbeeld bij.

Idem

Een juweel

Koor gedeelte

Doorkijk op het koor

De Boom van St Gummarus, naar een van zijn wonderen, gerestaureerd, maar oorspronkelijk daterend van de beginjaren 1500.

Een stralende Eilish

Zimmertoren, op naar de parking.

Hete Haan

Met het mooie weer zaten we buiten te eten met zicht op de kippenren.

En wat zien we.

De haan bestijgt onze eenzaat Babarieeend. Er is copulatie. De haan blijft zitten en nog een copulatie. Bij een kip nooit een dubbele copulatie gezien.

En nog was het spel niet ten einde. De haan maakt de eend het hof en korte tijd nadien weer een copulatie. Maar het is nog niet gedaan. Een paar minuten verlopen en nog eens een copulatie. Dan verdwenen ze uit het zicht.

Het zou mij zeer verwonderen of een haan een eend zou kunnen bevruchten. De soorten liggen wellicht ver uit elkaar.

Vorig jaar, in haar eerste jaar broedde de eend vergeefs. En toen was het haantje er ook. Doch nooit iets gezien van copulatie.