Rassen uit Engeland

Van de voorbije weekend trip naar Engeland maakte ik gebruik om enkele bomen aan te schaffen bij Keepers Nursery en Brogdale.

Meridian en Falstaff werden beiden gekweekt door Dr Frank Alstom aan het opzoekingsstation van East Malling.

Meridian is een kruising tussen Falstaff en Cox Orange Pippin.

Het ras werd geïntroduceerd in 1999.

Het vlees is crèmekleurig, zoet met voldoende zuur, cox smaak, aromatisch. Middentijdse bloei, productief ras. Pluk midden september. Te genieten van oktober tot december.

Red Falstaff is een rode mutatie van Falstaff,  een kruising tussen James Grieve en Golden Delicious, in de handel gebracht in 1986. Smaak: fruitig, gebalanceerd, knapperig, sappig. Vruchtbaar ras. Bloemen verdragen wat vorst. Heeft wat resistentie tegen schurft (Een hele tegenstelling met de schurftige moeder Golden Delicious!). Pluk eind oktober en te genieten tot december.

Om bij Keepers Nursery te East Farleigh te geraken moet je over een oud, smal bruggetje  over de Medway. Een camion kan er niet over. Voor het overrijden heb je gelukkig een uitkijk of er geen tegenligger is!

Limelight is een kruising tussen Discovery en Greensleeves door Hughes Ermen, destijds medewerker op Brogdale.  In de handel sinds 2000.

Het is een schurftresistent ras, maar wel kankergevoelig. Mijn eerste exemplaar is er aan bezweken. De enige citroengroene vrucht vond ik echter zo lekker dat ik het nog eens wil proberen.

McLaughlin’s gage    (Zie afbeelding:  groen-gele vruchten rechts)

Gage is het Engels voor Reine Claude. De Engelsman Gages die destijds de Reine Claude, genoemd naar de vrouw van koning Frans I van Frakrijk naar Engeland bracht, gaf er zijn eigen naam aan.

McLaughlin’s Gage is een Reine Claude van rond 1840 uit de staat Main in de Verenigde Staten.

Jim Arbury, de fruitman van Wisley Gardens zegt in zijn boek Plums dat de pruim sappig is en een excellente smaak heeft “and deserves to be more often grown as a garden cultivar”. Rijp begin augustus.

Ik heb gezorgd voor een onder meer met leem verrijkte grond bij het planten.

Nachtelijke Aanvaring

Tegen één uur vannacht klonk er een ferme bonk tegen het raam waarachter een lamp brandde.

Sinds er een sperwersilhouet tegen plakt, vliegen er overdag wel minder vogels tegen.

Eenmaal heb ik het zelfs meegemaakt dat een echte sperwer zijn silhouet aanviel.

Maar nu ’s nachts!

Ik ging direct kijken en hoorde nog het gekwaak van eenden. Een slachtoffer was niet te bespeuren.

Zou het toch een eend kunnen geweest zijn? Of wasz het toch een uil? Pluimkens  heb ik vandaag niet zien liggen.

Het was in elk geval een ferme bonk.

Ik had nooit gedacht dat zoiets mogelijk was.

Een livingraam is toch geen verblindende vuurtoren.

Is er iemand die hierover meer weet?

NATUURAPPELS OP SCHIERMONNIKOOG

Enkele jaren geleden maakte Wouter Tigges, verbonden aan de universiteit Wageningen mij attent op een artikel over Tijs Visser, een vroegere fruitonderzoeker bij het I.V.T., het Instituut voor Veredeling van Tuinbouwgewassen te Wageningen en aldus betrokken bij het ontstaan van de Elstar, de Nederlandse appel bij uitstek.

Deze heer Tijs Visser, afkomstig van Schiermonnikoog, het verste van de Waddeneilanden, werd getroffen door de vele gezonde natuurappels langs de wandelwegen op dit eiland.

Vanaf het begin der tachtiger jaren begon Tijs Visser deze zaailingen te registreren.

In eerste instantie was hij getroffen door het gezond voorkomen: vooral geen of nauwelijks schurftaantasting.

In zijn jeugd had hij er geen appelzaailingen gezien.

De bomen die hij nu aantrof waren ten hoogste 30 jaar oud. Tot begin der jaren vijftig krioelde het er nog van konijnen. Toen sloeg de Myxomatose toe. Ik herinner mij die plaag van in mijn jeugd. Overal rond en in het Wijnendalebos lagen rottende kadavers. De drie boswachters hadden hun handen te vol met het ingraven.

Voordien werd alles opgepeuzeld door de konijnen. Maar evenzeer speelde mee de grote groei van appeletende toeristen, die vele klokhuizen wegwierpen.

Slechts een zeer kleine fractie van de zaailingen zagen kans op te groeien: de sterkste. Dit wil zeggen vooral bestand tegen de ergste appelziekte: schurft. Minder dan 1 % van de zaailingen van consumptieappels zijn resistent.

Tijs Visser schat dat er 10.000 pitten uit een paar duizend klokhuizen nodig zijn om 1 goed groeiende zaailing in het duin te vinden.

Wat hem speciaal interesseerde was uit te zoeken of deze appelaars ook in het binnenland gezond bleven.

Ze werden geënt op een onderstam en op een paar plaatsen opgeplant in het binnenland. En wat bleek: de resistentie tegen ziekten kwam er evengoed tot uiting. Hun gezondheid steunde dus op hun erfelijke aanleg.

Vervolgens werd hun gebruikswaarde (vooral uitzicht en smaak) getoetst.

Van de eerst onderzochte appels stak er naar uitzicht en smaak één bovenuit. Hij kreeg de naam AMBRO.
                                          (ZIE FOTO BOVENAAN)

Het kwekersrecht berust bij de Vermeerderingstuinen Nederland te Horst.

Tienrayseweg 9a

5961 NK Horst

Tel 31 (0)77 39869 69

info@vermeerderingstuinen.nl

Comtesse De Paris

Een goede, gezonde bewaarpeer

Dit is de peer die mij veertig jaar geleden voor de streek (zand) aangeraden werd. In het Broechemse, van oudsher een rijke fruitstreek, groeit het ras nog beter.  

Het zijn struikvormen met korte stammen. Ik heb enkel een ladder nodig om de hoogste vruchten te bereiken.

Nu genieten we van de laatste vruchten: wit, zacht, zoet, vrij sappig vruchtvlees. De late herfstzon van vorig jaar heeft ze extra smakelijk gemaakt.

De vruchten die ik de laatste jaren oogst zijn duidelijk groter en mooier, sinds ik de bomen wat beter bemest en van compost voorzie.

Ik zie ook hoe ze duidelijk baat hebben met het korter snoeien van de vruchttakken. Ik doe dit meestal net voor de knoppen gaan openbarsten.

Ik laat een tweetal botten staan. De rest van de tak met meerdere bloembotten wordt weggeknipt. Aldus wordt verhinderd dat te veel energie verloren gaat in nutteloze bloei en uitputting van de boom. Jonge scheuten zonder bloembot worden onberoerd gelaten. Volgend jaar zijn het excellente vruchttakken.

Een boom geeft vruchten voor de zaden, niet voor het vruchtvlees waarop wij verlekkerd zijn.

Voor de natuur komt het niet aan op grote vruchten, maar op veel zaden van een groot aantal (kleine) vruchten.

Wie mooie vruchten wil moet zelf wat ingrijpen.

“A Jonagold a day keeps the doctor away”

Op 12 december schreef ik al een blog over (ongefilterd) appelsap en darmgezondheid.

Fruitteelt Nieuws  Berichten uit Wetenschap en praktijk  Veertiendaags vakblad  Sint-Truiden Nummer 01 van 13 jan 2006 bericht over een samenkomst op 6 december jl. te Sint-Truiden georganiseerd door Fruitbiz.be, de overkoepelende orga­nisatie van de BFV en Veiling Borgloon.

Naar aanleiding van een studie van 3 Duitse universiteiten (München, Bonn en Rheinpfalz) die de gezondheids­waarde onderzochten van 31 verschil­lende appelrassen, achtte de organisatie Fruitbiz.be de tijd rijp om de Belg te overtuigen van de positieve punten van onze Jonagold.

Dr. Michaela Schmitz-Eiberger van de Universiteit van Bonn heeft geduren­de enkele jaren een uitgebreid onder­zoek gevoerd naar de gezondheidsaspecten van appelen. Zij was tijdens deze bijeenkomst aanwezig om ver­dere toelichting te geven bij haar onderzoek. Tevens was de heer Dirk Lemaître, nutritionist en lector aan de KULeuven, uitgenodigd om meer uit­leg te geven over de verschillende ge­zondheidskwaliteiten van Jonagold.

Resultaten

De resultaten van de Duitse studie le­ren ons dat Jonagold het allerbeste scoort bij de secundaire plantenstof­fen, gevolgd door Boskoop, Golden, Rubinette, Berlepsch, Braebum en EI­star.

Secundaire plantenstoffen heb­ben een antioxidatieve werking, zij neutraliseren de schadelijke stoffen in het lichaam, de vrije radicalen, en be­schermen zo tegen hart-en vaatziek­ten en kankers.

In tegenstelling tot primaire plantaar­dige stoffen zoals koolhydraten, eiwit­ten/ mineralen en vetten, hebben de secundaire plantenstoffen geen voe­dingswaarde, maar hebben dus wel een duidelijk grote invloed op ons lichaam.

Volgens Dirk Lemaître van de KULeu­ven wisten wetenschappers al langer dat appels gezond zijn. Maar zij bleken toch verrast door het hoge aantal an­tioxidanten in Jonagold. Door slecht eten, vervuiling, stress of ultraviolette stralen maakt ons lichaam vrije radica­len aan. De antioxidanten neutralise­ren de vrije radicalen. Antioxidanten vindt men vooral in gekleurde groen­ten en fruit.

Overigens bevat Jonagold nog meer heilzame elementen zoals mineralen en spoorelementen, vitamines en ve­zels. Spoorelementen bevorderen de aanmaak van de rode bloedcellen en helpen de opname van vitamine C. Deze vitamine C versterkt het afweer­systeem en is goed voor de aanmaak van bindweefsel. Een gemiddelde ap­pel bevat 24 mg vitamine C; Jonagold bevat 31 mg. De optimale dagelijkse dosis vitamine C is vastgesteld op 60 mg. Dus met 2 appels heb je je dage­lijkse hoeveelheid vitamine C.

De vezels zorgen voor een goede darmtransit.

Doel van de bijeenkomst

Fruitbiz.be BFV en Veiling Borgloon ­willen met het propageren van de ge­zondheidswaarden van Jonagold het ras een duwtje in de rug geven. Nog steeds maakt Jonagold ongeveer 56 % uit van de appels die in Limburg worden geteeld.

Verontrustend zijn tevens de berichten in verband met het overgewicht van de Belgen. De bestrijding van de gevolgen van overgewicht zullen de volgende decennia handenvol geld kosten.

De promotie van “Jonagold, de gezondste appel" kan helpen het eetgedrag van de Belg te veranderen. Een appel is trouwens een zeer gebruiksvriendelijk product dat je overal mee naartoe kan nemen en overal kan consumeren.

Een probleem met de Jonagold appelen was dat ze te vlug hun goed uitzicht verloren in de winkelrekken. Nu kan men er een flinterdun laagje Smartfresh over aanbrengen, zodat de vruchten er veel langer fleurig uitzien.

Als liefhebber moet je geen Jonagold aanplanten (te veel schurft). Je zal veel meer plezier beleven aan de  Schone van Boskoop die wat de gezondheidswaarden betreft, zoals je kon lezen, niet veel moet onderdoen voor de Jonagold.

TIJD OM DE DRUIVEN TE SNOEIEN

Vanmorgen kreeg ik een telefoontje van Irené Tyvaert, tot het 4 de studiejaar een klaskameraad in ’t Reigerschooltje te Ichtegem.

Nog niet zo lang geleden is de herbouwde school afgebrand en het is gedaan met de wijkschool. Een driehonderd meter verder staat De fontein, nu al vele jaren gesloten wegens het hoge nitraat gehalte door de uitgespoelde varkensmest.

Van heinde en verre kwam men er destijds zijn eigen bronwater putten.

In het droge jaar 1976 stond de fontein zelfs op de voorpagina van ‘De Standaard’.

Vorig jaar op het feest van de zeventigers had ik voor Irené wat druiven meegebracht. Irené is fruitliefhebber, bijenboer en amateur fotograaf.

Hij had mij plezier gedaan met een paar knappe foto’s.

Men heeft mij destijds laten studeren om paster te worden. Dat laatste is wel niet gelukt, maar bij de vorige viering van de vijfenzestigers zijn we naar de prachtige predikstoel van 1680- gebeeldhouwd door een plaatselijke kunstenaar, Macharius Gryson - gaan kijken. Een van de afgebeelde heiligen is bisschop Ambrosius, de patroonheilige van de imkers. Irené wist te vertellen dat een foto van dit beeld in het Duitse imkersblad verschenen was.

Van de gelegenheid heb ik gebruik gemaakt om de preekstoel te bestijgen. Ik stond in een balk zonnelicht en Irené maakte een geslaagde foto!

Irené belde om mij te herinneren dat het tijd werd om de druiven te wintersnoeien en de enten te snijden.

Soms lees je dat men tot maart mag snoeien, maar dat gaat praktisch zeker gepaard met ‘bloeden’ van de gesnoeide takken, met soms afsterven tot gevolg.