Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Vorige zaterdag reed ik met
Louis Eelen naar Wevelgem om Pierre De Meulenaere op te pikken.
Ik had twee appelrassen
mee waarvan de enten meer dan tien jaar terug in de boomgaard verzameld werden
op aanraden van een paar croqueurs van Nord Pas-de-Calais.
We waren bij de eerste
rondleiding.
Mij viel op hoe men de
draagtakken zo horizontaal mogelijk tracht te kweken en hoe men op ongeveer 3,5
m de koptak afzet op een horizontale tak. De onderstam is hier MM106, een
middelmatig sterke groeier.
Onder de deelnemers waren
er verschillende gezinnen met jonge kinderen. Mijn mes heeft uitstekend dienst
gedaan om appelen te proeven. Steeds kwamen de kinderen aandraven met nieuwe
vruchten. De vorige weekdagen had men scholen ontvangen. Misschien wilden de
ouders nu ook een kijkje komen nemen?
Terug te Wevelgem maakten
we een rondgang in zijn boomgaard. Een kale plek in de stam vult hij op door er
een ent te plaatsen. Pierre is de Vlaamse vertegenwoordiger van de croqueurs.
Zijn materiaal stond klaar voor een tentoonstellings anderendaags te St. Omer.
POMEXPO Salon
pomologique Espace Concorde te Villeneuve DAscq. Op
zat. 14 en zondag 15 nov. van 10 tot 18 u. Deze happening gaat om de twee jaar door. Na
twee maal in een soort Bokrijk, komt men terug naar de stadshallen.
Niet
alleen fruit maar ook typische groenten en streekproducten komen aan bod.
Wie zondag komt kan om 15 u gaan
luisteren naar prof Dr Marc Lateur, de verantwoordelijke voor de
fruitcollecties van CRA de Gemboux: "Mon
jardin fruitier sans pesticides".
FOTOS
Let op de geknotte boom
naast de gids. Een gedeelte van het gezelschap. Pierre is de man met de pet en
Louis heeft een zonnebril op.
De gids
Men laat de bomen niet te
hoog worden. Men streeft er naar zoveel mogelijk horizontale takken te bekomen.
Reinette de Flandre, boom
Reinette de Flandre, een
lekkere appel
Bij Pierre De Meulenaere
te Wevelgem. Zijenting.
Kweeperen Champion, bij
mijn weten een van de gezondste kweeperen omwille van het dikke, leerachtige
blad.
Het Regionaal Landschap
Vlaamse Ardennen richt elk najaar een fruithappening in, telkens in een van de
aangesloten gemeenten. Vorig jaar was dit Zwalm; dit jaar te Sint-Lievens-
Houtem. Voor de intercommunale is het de start voor hun initiatieven. Zie www.rlva.be
Ik ben er al een viertal
keer als gast gevraagd.
Ik ga er graag naar toe voor
de gemoedelijke contacten met fruitgeïnteresseerden en kennissen. Telkens komt
er veel volk op af, een doorsnee van de bevolking. Velen met
herinneringsbeelden aan fruit uit hun kinderjaren en plannen voor aanplanting.
Soms voor een paar hoogstammen in hun tuintje. Ik heb het werkje van Willy
Mahieu Appels en Peren Laagstammen van A tot Z aangeprezen. Tot mijn vreugde
zijn er toch al personen die dit boekje kennen. Verschillende hebben vruchten
bij ter determinering, wat leidt tot boeiende gesprekken.
Er zijn fruitstanden van
het Regionaal Landschap zelf, van de NBS en van Jacques Bosschaerts. Ik hoorde
verwonderde uitroepen Ik wist niet dat er zoveel verschillende soorten zijn. Binnen
was er een entstand en buiten een snoeidemonstratie. Verder standen van Velt ,
Natuurpunt en van de Compostmeesters en nog verschillende meer commerciële
standen. s Namiddags kwam Yves Hendrickx spreken over kleinfruit.
Op ma. 12 oktober Wilma geplukt. Het was meer dan nodig
als je de fotos ziet. Blijkbaar valt ze ook in de smaak van allerhande
belagers. In dit geval verdenk ik meer de mezen. Misschien ook merels, die ik echter
niet meer zie. Die morgen hoorde ik wel hun angstkreten.
Wilma is een interessante
winterpeer van Willy Mahieuvan Jabbeke, auteur van Appels en Peren, Laagstammige Fruitbomen
van A tot Z. Lezers van de blog weten dat ik dit een onmisbaar boekje vind voor
de fruitliefhebber.
De auteur beschrijft Wilma
aldus.
Schurftgevoeligheid:
1-2.Hij onderscheidt 4 categorieën 1
(weinig) tot 4 (zeer gevoelig). Sappige,
grofvlezige, bewaarbare winterpeer met zeer goede smaak. Groenbruin en licht
hobbelig. Vruchtbaar. Matige groeikracht. Vraagt zonnige standplaats, niet voor
koude, natte gronden. Heel geschikt voor haagvorm. Erg mooie herfstkleur.
Pluktijd : vanaf half oktober. Eetrijp: vanaf januari tot maart.Om
opeenvolgende rijpheid te verkrijgen, vanaf januari met kleine hoeveelheden in
de huiskamer brengen.
Op foto 1 zie de
tweestippige variant van het Aziatischelieveheerbeestje, dat fruit niet versmaadt.
Eerst hield Eddy Vets zijn
literair-historische, natuurbeschrijvende lezing De Boomgaard: een biotoop
voor mens en dier.
Daarna was het de beurt
aan Paul Van Laer.
Eerst vertelde hij dat hij
na 23 jaar onderzoek en veredelingswerk bij Jo Nicolaï overstapt naar de
Nationale Boomgaardenstichting. De NBS krijgt er een waardevolle medewerker
bij!
Hij bracht een zeer
gestoffeerde powerpoint-presentatie: Mogelijkheden van lokale variëteiten voor
fruittuin, boomgaard en landschap
Dan spoedde ik mij naar
het Rivierenhof in Deurne voor de Ecodroom happening, ingericht door de
Provincie van 13u tot 17u30.
Op de lange, brede
middendreef vond je de ene stand naast de andere. Schuin tegenover ons stond de
stand van Wervel Werkgroep voor een Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw vzw
Christof had de NBS-stand
opgezet met een reeks appel en perenrassen.
We deelden sterappeltjes
uit. Het blijkt nog steeds een vrij bekende appel te zijn.
Wij merkten wel op dat men
bv van een Reinette Hernaut meer en langer plezier zal hebben.
De personen met beperkte
ruimte wezen we op de mogelijkheid van haagaanplanting van fruitbomen (1m van
elkaar) en op het zeer interessant boekje van Willy Mahieu: Appels en Peren. Laagstammige fruitbomen van A tot Z'
Christof heeft aldus 70
appels en 70 peren aangeplant.
Ondanks het overtrokken
weer kwam veel volk opdagen. De provincie had gezorgd voor tentjes voor in
geval van nood. De regen bleef gelukkig weg tot na afloop om half zes. De
afbraak gebeurde wel in de regen.
FOTOS
Eddy Vets
Paul Van Laer
Ecodroom
Sterappels
Reinette Hernaut
Reinette de Waleffe, het
laatste door de Universiteit van Gemboux aanbevolen ras. Dit was een ontdekking
voor een familie met dezelfde naam die langs kwam.
Duitsers waren dan weer
verrast om er Karin Schneider aan te treffen.
Er zijn precies veel minder merels. Begin juli was mij al opgevallen dat
er veel minder indringers waren in mijn fruitkooi en dat dit haast allemaal
oude, mannelijke merels waren. In vorige jaren waren dit haast uitsluitend
jonge vogels.
Het is normaal dat je in augustus de merels niet aantreft op het fruit,
want dan ruien ze en hebben ze eiwitrijker voedsel nodig. Je ziet ze dan ook
veel minder.
In september komen ze weer mee-eten van de herfstframbozen en vooral van
de druiven. Dit was dit jaar zo goed als niet het geval.
Op Europom te Alden Biesen ontmoette ik een fruitvriend. Hij had in een
krant gelezen over Het Geel bij vogels.
Zijn de merels er het slachtoffer van geworden?
In WIKIPEDIA vond ik het volgende:
Het geel, veroorzaakt
door Trichomonas gallinae uit
het trichomonas
geslacht, is een parasitaireprotozoa aandoening van de bovenste luchtwegen die vooral zangvogels
treft. Meestal komt het bij duiven voor door onderling snavelcontact. Zo
nu en dan kunnen ook roofvogels en uilen geïnfecteerd worden als zij besmette prooien eten.
Uiterlijk ziet het er uit als een kazig abces in de keelholte, de
vogels komen in ademnood en sterven door verstikking of voedseltekort.
De houtduiven zijn in onze omgeving nog even talrijk, maar op dit
ogenblik minder schadelijk dan in het voorjaar en vroege zomer.
Verder lees ik dat de ziekte opgedoken is in Nederland en dat in
Duitsland al duizende zangvogels gestorven zijn.
Dit jaar richt Vlaanderen
weer de internationale fruittentoonstelling EUROPOM in; dit keer weer in het
machtige kader van het slot van de Tempeliers te Alden Biesen. Ik was onder de
indruk van al het mooie dat hier opgebouwd werd. Jeanpierre vertelde dat hij al
een week in het getouw was. Hij had een pleister op zijn voorhoofd; het gevolg
van een valpartij met zijn fiets. Speelde vermoeidheid een rol?
Vandaag een ganse dag
Europom. De eersten die ik tegenkwam was een trio uit West-Vlaanderenmet Pierre De Meulenaere uit Wevelgem, alle
drie Veltleden en beslagen fruitliefhebbers.
Vervolgens leerde ik Leo
Aerts uit Mortsel kennen. Zijn zus had stenen van een bepaalde pruim uit
Amerika meegebracht : de Beach plum (Prunus maritima), een pruimensoort die
groeit aan de oostkuststaten van de Verenigde Staten. Je kan er uitgebreid over
lezen in Uncommon Fruit for Every Garden van de Amerikaanse auteur Lee Reich,
vroeger reeds besproken.
Vervolgens kwam ik Paul
Bekaert tegen van De Kiem, natuurvoedingswinkeltje aan de uitgang van
Xaverius in Borgerhout. Hij kan nu voor een profeet doorgaan met witte manen en
baard. Hij combineert een talenkennis met een fruitkennis. Hij bezorgde mij
o.a. een vrucht van de perzik Sanguine de Savoie, aan de buitenkant niets
bijzonders, maar binnenin rood. Nog te savoureren.
De verrassing van de dag
was het terugzien van de 85 jarige Henk Houtman, sterkmaker van POM Noord Holland. Zij hebben er een
stand samen met de Noorderlijke Pomologische
Vereniging. Dank zij Ria Olyslagers
heb ik zeer recent hun kwartaalblad leren kennen, echt een knap fruittijdschrift.
Ik vernam dat POM graag met NVP wil gaan samenwerken om dit blad samen uit te
geven. Het zou alleen nog een versterking zijn.
Een speciale man in de
fruitwereld is Friedrich Renner van Gesellschaft für Pomologie und
Obstsortenerhaltung Bayern. Zelf heeft hij een zevenhonderdtal rassen. Zijn
tuin ligt op 450 m hoogte en hij vertelde dat de peer Comtesse de Paris er niet
altijd voldoende uitrijpt.
En tenslotte op de stand
van het Duitse Pomologen- Verein E.V. trof ik Jacques Bosschaerts van Mortsel
aan, een pionier van bij ons. Hij heeft zijn fruitaanplanting ook op Kempische zandgrond,
en hij heeft, net als ik, dit jaar maar een beperkte appeloogst.
FOTOS
EUROPOM 2009
Alden Biesen
Ludo Royen,
stichter-voorzitter van de in 1984 opgerichte Nationale Boomgaardenstichting, 25 jaar terug. Straks
verschijnt Pomologia nr 100
In het midden de drie
West-Vlamingen, met in hun midden Pierre De Meulenaere (met witte pet)
Henk Houtman van POM
(links) Middenbeemster
Leo Aerts uit Mortsel
Johan Baecke in ernstig
gesprek op de leifruitstand
Old Green Gage, de Engelse naam voor Reine Claude Verte
VruchtenDe allerfijnste smaak
Cambridge Gage
VruchtenAanbevolen
We passeren een kweeaanplanting
Vruchten
Je kan er met een treintje rijden
De fruitmand van Jeanpierre is weer gevuld voor de terugweg!
Hier eindigt een uitgebreid verslag over deze onvergetelijke NBS-reis.
Een proficiat aan Jeanpierre Billen van Hoeselt voor het uitkienen en
begeleiden van deze reis en met een gevoel van warme dank voor al het mooie dat
we weer konden zien en beleven.
Engeland laatste Dag Laatste Stop BROGDALE FARM National Fruit Collection
Engeland laatste Dag Laatste Stop
BROGDALE FARM National Fruit Collection
Brogdale de grootste
fruitcollectie van de wereld- heeft
de laatste paar jaar een opmerkelijke gedaantewisseling ondergaan: nu een brede
inkom en een heuse Market Place met enkele winkeltjes en een veel
aantrekkelijker restaurant.
We hebben eerst de laatste lunch van de reis en dan worden we in de
collecties gegidst door Joan Morgan, de auteur van The Book of Apples en The
new Book of Apples, een grotere autoriteit kunnen we ons niet dromen.
Van de meer dan 2000 appels, de 500 peren en de 350 pruimen kan je er
steeds maar enkele van nabij bekijken. (Daarnaast heeft men nog een uitgebreide
bessencollectie) Sommige rassen zijn volledig voorbij.
Engeland laatste Dag De Hatton Fruit Garden te East Malling
Engeland laatste Dag
De Hatton Fruit Garden te East Malling
Onze eerste stop.
Deze tuin werd als
demonstratietuin aangelegd door de toenmalige directeur van het East Malling
Research Station Dr. Ronald Hatton en opgeplant in 1944/1945.
De tuin is ommuurd aan 3
zijden. Enkel de zuidkant is open.
Het steenfruit tegen de
muren is al lang verdwenen. Een gedeelte van de peren werd heraangelegd.
Deze tuin wordt slechts
eenmaal per jaar opengesteld voor het publiek.
De NBS staat er op een
goed blaadje. In 1997 en 1998 werden we er gegidst door Brian Self, een
vroegere onderdirecteur en een grote naam op fruitgebied in Engeland. In 1997
was er wel geen fruit: alles bevroren!
De huidige
tuinverantwoordelijke, een mevrouw en duivel doet al in de tuin was zo
bereidwillig om ons te ontvangen. Nu deze plaats geprivatiseerd is moet zij het
doen met zeer weinig middelen.
De fotos spreken voor
zichzelf.
Johan Baecke, de
leifruitspecialist van NBS volgend weekend heeft
hij een eigen stand op Europom te Alden Biesen- buigt zich onderzoekend
in een boom.
We hadden nog een
gezellige avond samen. Eddy Maesen was jarig en we hadden nog een cadeautje - aangeschaft
in Wedgewood als waardering voor onze reisleider Jeanpierre Billen te overhandigen.
Een verpleger heeft opgemerkt dat heel
dikwijls bij een ongeluk, de personen een GSM bij zich hebben, maar het urgentiepersoneel
weet soms niet welke persoon te contacteren uit deze grote lijst met telefoonnummers.
Het zou dus een goed idee zijn, mocht er een standaardnaam zijn die overeenstemt
met de te contacteren persoon.
Hij stelt voor dat iedereen in zijn GSM een adres creëert onder de naam "ICE (=In Case of Emergency).
Onder deze naam sla je het telefoonnummer op van de persoon die moet
gecontacteerd worden in geval van nood!!!
IS ONDERTUSSEN AL INTERNATIONAAL ERKEND ALS AFKORTING.
Vanaf dan weten de politie, de ambulanciers, de dokter, enz... steeds wie ze
moeten contacteren.
Indien u verschillende nummers wil opslaan, maak dan gebruik van de namen ICE1,
ICE2, ICE3,...
't Is gemakkelijk te realiseren, kost niets en kan zeker een verschil maken als
het snel moet gaan!!!
Creëer nu meteen een ICE-adres met telefoonnummer in je GSM !
We logeren heel dichtbij in
Holiday Inn van Guildford.Gewoonlijk
was het vertrekuur 8 u. Nu kunnen we gerust een uur langer slapen.
We beginnen met een
gegidste wandeling.
Men heeft er de vermeend
uitgestorven Wollemia nobilis, aangeplant,
net als in meerdere botanische tuinen (Meise, Kalmthout, Plantentuinuniv. Gent).
Deze conifeer werd in 1994
ontdekt op een geheimgehouden plaats in Australië. Men waande de soort al
minstens 2 miljoen jaar uitgestorven.
Wisley is de hoofdtuin van
de Royal Horticultural Society. Deze eerbiedwaardige vereniging werd al in 1804
opgericht en telt zon 350.000 leden. De tuin is een kleine 100 Ha. Telkens kan
je maar een gedeelte zien, reden om er steeds terug te komen.
In de shop is veel lectuur
te vinden en ook het plantencentrum is een bezoek waard. Plantmaterriaal kost
er wel het dubbele van bij ons.
Vandaag 4 okt. eindelijk
eens de plantenbeurs van Kalmthout bezocht.
Nog maar pas binnen
herkende ik de Wollemia Nobilis (zie fotos), de in 1994 in Australië ontdekte
soort die men al miljoenen jaren uitgestorven achtte. Het Arboretum van Kalmthout
heeft de vermeerderingsrechten en een plant kost nog slechts 65. (De
startprijs in 2006 zou 450 bedragen hebben)
Hartelijk weerzien met
Peter Bauwens van De Nieuwe Tuin te De Klinge. Peter heeft heel wat pitloze
druiven in Vlaanderen geintroduceerd.
Hij was de man die de eetbare
tuin bij ons propageerde. Deze manier van tuinieren zit weer in de lift
met de moestuin van Michele Obama in het Witte Huis en van Mevrouw Sarkozy in
Parijs.
Een uitgebreide
kruidenstand trok de aandacht: Sanguisorba van Bart Belmans (foto) te Ranst. www.sanguisorba.be
Een interessant gesprek
gehad met een kweker (foto, spijtig zijn naam vergeten) uit Boskoop, het
Nederlandse plantendorp bij uitstek. Hij lag aan de basis van de verspreiding
van de blauwe druif Boskoop Glory.
Ik zag zeer mooie planten
van 2 Kiwibessen (Actinidia arguta): Issaï,
de tweeslachtige met zowel mannelijke als vrouwelijke bloemen, die tevens kan
fungeren als bestuiver voor de vrouwelijke Kens
Red met rode vruchten, die nog smakelijker zouden zijn dan de groene Issaï.
Op sommige planten had hij inlandse roofmijten uitgezet, waarop de winter geen
vat zou hebben.
Er kwam ook ter sprake hoe
kiwis, (de grote, Arguta chinensis ) vaak via weefselcultuur vermeerderd
worden met dikwijls onvruchtbare planten als gevolg.De
man toonde ook een foto van Issaïbessen met naast de gewone vruchten ook
grotere. Hij had de bloemen eerst afgeschermd en dan zelf bestoven met pollen
van een mannelijke plant, met als resultaat duidelijk grotere vruchten.