Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
27-03-2009
ROUNDTRIP (2)
ROUNDTRIP (2)
Als we verder rijden zijn er grote, schrale graslanden met vrij
talrijke koeien, die blijkbaar winter en zomer buiten blijven. Telkens zie je
een langgerekte bevloeiingsinstallatie voor de droge zomermaanden, die op
wielen verder rolt. Dan weer zie je allemaal recente wijngaarden, sommigen op
vroegere moeraslanden. Langs de weg zijn er protestplakkaten tegen een gepland
Nationaal park. We houden picknick aan een klein natuurreservaat. We rijden een
eind langs het meer dan 100 km lange de Okanaganmeer, dat we dan verlaten voor
een meer dan 100 km lange rit door de bergwereld. We rijden soms door wolken en
nattigheid en zelfsverse sneeuw. In
Merritt zijn we de nattigheid voorbij en genieten in een Chinees restaurant van
een heerlijk avondmaal in buffetformule. Daarna is het nog een stuk rijden naar
de Inn van Spences Bridge, een afspanning die al dateert van de
goudzoekerstijd, halverwege de jaren 1850. In een publikatieover de Goudstreek noemen ze het de oudste,
steeds in functie gebleven herberg van British Columbia. Het is er zeer
verzorgd en stijlvol. 100 Can. dollar voor een kamer met 2 grote bedden,
uitstekende prijs/kwaliteit. De hotelbaas, afkomstig uit Toronto aan de oostkant van Canada. vertelt hoe hij er terechtkwam op zoek naar een vaste
telefoon, daar er geen GSM-netwerk is. ( Er is echter wel internet!). De
telefoon bevindt zich tegen de gevel van de Inn. Ze besloten er te overnachten.
De uitbaters toen waren Hare krishna mensen. Er werd gebabbeld en ze
hoordenvan een mogelijke verkoop.
Lachend deden zij een bod, hij was immers aan het uitkijken naar een nieuwe
job. Zijn bod werd aangenomenen hij
werd de nieuwe eigenaar. Spencer Bridge is verder maar een klein nest.
Vanuit de eetkamer hebben we 's morgenseen mooi zicht op de Thompson rivier, met
dichtbij op een elektriciteitspaal het nest van de visarend, die in Europa
zeldzaam geworden is. Het ziet er precies een ooievaarsnest uit. Terwijl we
zitten te eten merken de jongens de bergschapen op, die naar beneden afdalen.
Daarna hebben we de troep van 23 dieren van nabij kunnen bekijken.
Aan de overzijde van derivier snelt de Pacific Canadian voorbij die er 5 dagen over doet om
van Vancouver Toronto te bereiken.
Aansluitend bij deze van gisteren de foto's van schoonzoon Rene.
Bijna 6 jaar terug kwam het gezin naar hier voor de PHD of doctoraat van Rene. Zo iets gaat niet vanzelf. Je moet eerst aanvaard worden. Toen Rene in Africa werkte had hij daar een prof van hier leren kennen, zodat hij zonder problemen aan de slag kon met als thema de Afrikaanse olifanten. Rene is nu Dr in de biologie.
1. Snoeren 2. Oude appelaanplanting 3. Silke wil meer weten over een appelboom 4. De nieuwe wijngaard 5. Het bosmierennest van nabij 6. Welke perzik is dat? Misschien de New Redhaven? De namen van twee andere ben ik vergeten, rasnamen die ik nog nooit gehoord had. Het waren wel witvlezigen die over het algemeen de beste smaak hebben. Ze stonden op zaailing. 7. Perzik van nabij 8. Peer 9. De rivier.
Rene is van Belgie teruggekomen voor de verlofweek (Springbreak: lenteonderbreking) van de kinderen. In Canada hebben schoolkinderen veel minder vakantie; met Pasen slechts een 4 tal dagen in vergelijking met onze 2 weken. Er wordt een rondrit naar het binnenland gepland. Daar is het beter weer. In Vancouver is het meestal regenachtig. De neerslag valt voornamelijk in de herfst- en wintermaanden en ligt de helft hoger dan bij ons; maar voor de rest is het droger en zonniger dan in Belgie. Voor het kustgebergte, dat van noord naar zuid loopt en dan een tweede bergketen meer naar het binnenland, valt er veel regen. Daarachter is het veel droger tot zelfs woestijnachtig. Rene vertelde dat in Washington en Oregon, de staten van de Verenigde Staten onder Canada, zich zeer grote woestijngebieden bevinden, iets wat maar weinig mensen weten. De derde en veel bekendere bergketen, de Rocky Mountains ligt haast 1000 km in het binnenland, op de grens van British Columbia en Alberta, de provincie zowel met olie als grote landerijen. We vertrekken in de regen naar het binnenland en rijden zuidoostwaarts,parallel en niet zover van de Amerikaanse grens. Een eind buiten Vancouver zie ik nogal wat frambozenaanplantingen (streek van Abbotsford). De rijen worden in boogvorm naar elkaar toegebogen en aldus aan elkaar vatgemaakt. Op de Highway kunnen we spijtig niet stoppen voor een foto en het regenweer geeft maar een slecht zicht. We rijden de bergen op en dwarsen het middengebergte met als hoogtepunt Manning National park. De weg is vrij, maar daarbuiten is het allemaal sneeuw. De botinnen zakken diep in de sneeuw als we statige oude bomen, reuzegrote ceders en sparren, gaan bekijken. Ze maken op mij een grote indruk. Aan de andere kant van het gebergte komen we in een heel ander klimaat: zonnig en droog. Opeens is het vakantie! De begroeiing is totaal anders, geen sparren meer maar dennen. Ik leer de Ponderosa den kennen. De bomen staan veel minder dicht bij elkaar met stukken kaal, geerodeerd landschap met de typische Sagebrush (Artemisia tridentata) begroeiing, kruidachtige, kleine struikjes, die de naam salie dragen, maar een heel andere plant zijn. Als we in Keremeos naar het motel rijden zijn er nogal wat boomgaarden met appels en wat peren. We zien een koppel kwartels in een boomgaard verdwijnen. Het zijn zwarte, wat gespikkelde vogels ter grootte van een patrijs. Ze hebben een staande pluim op de kop. 's Anderendaags rijden we eerst een zijweg in bezaaid met neergerolde keien, in de hoop er de witte berggeiten te zien. De vorige maal was dit wel het geval. De tocht gaat verder de brede Okanaganvallei in, op de 'Wine road'. Je ziet wijngaarden en fruitaanplantingen, maar eerder van beperkte omvang. We stoppen bij een organic farm. De jongere percelen zijn snoeren op B9, de Russische onderstam. Ze staan ongeveer op een halve meter van elkaar. Er zijn jonge perziken en vorig jaar werd een wijngaard aangelegd. Als beschutting voor de jonge plantjes staan de planten in melkkartons: ' Organic Milk', biomelk, een koddig zicht, zoveel bio-melkkartons bij elkaar. De grond is er kleiig en op sommige plaatsen al gebarsten. In de bomenrijen hangen overal vloeidarmen. We zien sporen van herten en uitwerpselen van een coyote, wolfshond.
FOTO'S
Oude snoeren. Let op de bevloeiingsdarm. Jonge snoeren Met Sarah en Veerle Rene met de jongens bij de oude bomen De meisjes hebben het voor de hond De nieuwe wijngaard Organic milk. Merk hoe het gietgat gebruikt wordt om er een stok door te steken, de druif recht te doen groeien en alles op zijn plaats te houden. Uitwerpselen van een coyote De rivier naast de farm, de leverancier voor het noodzakelijke bevloeiingswater.
Een gedeelte van het hout wordt via het water vervoerd als houtvlotten. 'Het Lied van de vuurrode Bloem' een roman van de Finse auteur Johannes Linnankoski kwam terug in de herinnering over de amoureuze avonturen en bravourestukken van een Finse houtvlotter.
Vlaanderen maakt vooruitgang op BIO- gebied. In vergelijking met ons omringende landen waren wij niet van de rapsten. Nu er economische motieven bijkomen wordt men wakker. De menselijke motivatie is immers complex.
Bio zoekt boer
De Boerenbond, het Algemeen Boerensyndicaat en BioForum ondertekenden
een samenwerkingsprotocol waarin ze zich engageren om de omschakeling
naar biologische land- en tuinbouw te bevorderen en het biologische
landbouwareaal in Vlaanderen uit te breiden. Dat gebeurt via het
project Bio zoekt Boer dat financieel gesteund wordt door de Vlaamse
Overheid.
De
vraag naar bioproducten zoals biologische melk, maar ook biologische
groenten en fruit is groter dan de huidige Vlaamse productie, zo
blijkt uit marktcijfers, De consumptie van biologische producten neemt
jaarlijks met meer dan 10% toe. De huidige oppervlakte biolandbouw
bedraagt zon 3800 ha of 0,6% van de totale landbouwoppervlakte.
Hiermee hinkt Vlaanderen ver achter op het Europees gemiddelde van
4,7%. De biologische landbouw biedt aan onze Vlaamse landbouwers heel
wat kansen die op dit ogenblik onvoldoende worden benut.
Het project Bio zoekt boer heeft als doel geïnteresseerde boeren en
tuinders te informeren, te begeleiden en individueel te ondersteunen
bij hun omschakeling naar biologische land- en tuinbouw. Het project
wil de drempel naar de bioteelt verlagen door boeren in hun eigen
omgeving en op basis van concreet cijfermateriaal te begeleiden in hun
omschakeling naar bio. De projectmedewerker is Sofie Hoste. Zij zal de
land- en tuinbouwers duidelijke informatie geven en met hen de
mogelijkheden en de economische haalbaarheid nagaan van een specifieke,
bedrijfsgebonden omschakeling. Boeren en tuinders die vragen hebben
over de omschakeling naar biologische landbouw of over het project Bio
zoekt boer kunnen bij haar terecht op 0494 98 23 69 of via mail: info@biozoektboer.be.
Voor meer informatie kan u ook terecht bij de drie initiatiefnemers van dit project:
* Algemeen Boerensyndicaat, Guy Depraetere, woordvoerder, gsm 0475 32 69 36
* Boerenbond, Joris Van Olmen, adjunct-directeur Beroepswerking, gsm 0496 69 43 67
* BioForum, Johan Devreese, voorzitter, gsm 0473 39 26 70
Veerle vertelde dat de plaats waar ze nu wonen, toen ze hier bijna zes jaar terug kwamen voor het doctoraat biologie van Rene, nog een onbebouwd gebied was. Men wou meer bewoners aantrekken om de leefbaarheid te vergroten. Daar is men ook in geslaagd. Er is een community centrum gebouwd met cafe, ontmoeting en vergaderruimtes. De verschillende burengroepen hebben een soort eigen stadsbestuur. De appartementsblok waar ze nu wonen telt 4 levels. Ze wonen beneden. In een lift staat geen 0 of G maar 1. Wij zouden ons dan op het 1 ste verdiep wanen!
FOTO'S
- Je zou niet vermoeden dat er in het geheel 51 appartementen zijn. - Naast hen is er een parkje met Chinese elementen. Er wordt hier enorm geinvesteerd in (groen)aanleg en onderhoud. Ook de aanleg rond de huizen en appartementsblokken is in handen van de gemeenschap. - Aan de andere kant is er nog een gedeelte restbos met grote, hoge naaldhoutbomen. In een open ruimte ernaast heeft men 40 tuinbakken aangelegd. Elk jaar is er loting. Dit jaar waren er 122 kandidaten en Veerle was weer bij de gelukkigen. Ze is de enige van mijn dochters die vroeger langere tijd een eigen tuintje had. - Veerle bij de totems in Stanley park.De First Nations (eerste volken) - Het woord 'indiaan' ziet men als een scheldwoord - van de westkust hier waren uitmuntende houtbewerkers. - De kleinkinderen: Robin (14), Pieter (12), Silke (10) en Sarah (8). - Robin - Pieter - Silke - Sarah
Deze tuin dateert al van 1916 en is de oudste universitaire tuin in Canada, 44 Ha groot. Je ziet er heel veel machtige bomen en struiken in vele vormen en kleuren. Mijn aandacht ging vooral naar de Food Garden, ja die hebben ze ook. De kleinkinderen hadden verteld van het jaarlijkse fruitfeest dat er doorgaat in de herfst. Ze gaan er graag naartoe. Blijkbaar wordt dit feest ook gesponsord, want hun voorkeurappel is de Pimk Lady, een appel die men niet kweekt in een botaniche tuin! De tuin is aangelegd in een grote zeshoek. De buitenstructuur wordt verkregen door de verschillende vormen van leifruit: schuine, rechte en liggende snoeren, enkele en dubbele palmettem, gobelet (vaasvormige). kandelaars, enz. Het zijn echte natuurkunstwerken met internationaal bekende rassen als Jonathan, Jonagold, Golden Delicious, Gravenstein, Granny Smith enz. Naar binnen liggen de groentenbedden. Er schoot nog wat over van de koolachtigen, vooral de kale (boerenkool).
Voor mij was dit de ontdekking in de Food Garden. Er staan 4 reuzenexemplaren: een mannelijk en een vrouwelijk exemplaar van de Actinidia deliciosa, de gewone kiwi en een mannelijk en een vrouwelijk exemplaar van de Actinidia arguta, de Siberische kiwi met de kleine, zo te eten, onbehaarde vruchten. Het zijn stevige kleppers met een dikke stam: de gewone kiwi nog eens zo dik als de meer dan polsdikke Siberische kiwi. De takken steunen op 2 X 2 draden, vastgemaakt aan de dwarsligger van een stevige paal. De stammen hebben naar beide kanten een dikke hoofdtak van ongeveer 2,5 m. Hierop staan de schuine, tot op ongeveer een kleine m. ingekorte draagtakken. Zie de foto's. Aan de Nieuw-Zeelanders is het te danken dat de kiwi's zo zeer populair geworden zijn. Voordien kende men die alleen als sierplant. In de dertigerjaren begon een fruitteler met een kleine commerciele planting, dra gevolgd door anderen. Het werd een geweldig succes. De naam Chinese kruisbes veranderde in KIWI, naar de Nieuw-Zeelandse, hoenderachtige vogel die niet kan vliegen.Deze bedreigde vogel is trouwens het symbool van Nieuw-Zeeland. De uitvoer startte in de jaren 1950. Met de teloorgang van de tafeldruiven bij ons werden deze in de zeventigerjaren soms vervangen door kiwi's. Grote aanplantingen volgden in Californie en in Italie. Kiwi's worden nu in de miljoenen ton gekweekt. Wat de Siberische kiwi betreft is men deze nu bij ons volop volop aan het propageren. Onder de vleugels van de veiling Profuco in het Waasland is de universiteit Gent bezig met een proefproject van 4,5 Ha.
s Morgens met de snelbus tot aan de Skytrein. Dit is de tegenhanger van een ondergrondse of metro. De skytrein loopt op een stelling hoog boven de grond. Bovendien is dit een automatische trein, zonder bestuurder. Als je de binnenstad nadert heb je een fantastisch zicht op de wolkenkrabbers, het water er achter en aan de overkant weer een stuk stad en daarachter de bergen met sneeuw op de toppen. Ik reed tot de terminus Waterfront. Je wandelt eem klein eind tot de Seabus, die 150 man kan vervoeren. De dienst wordt om het kwartier verzekerd met twee boten die elkaar onderweg kruisen.(Zie foto) Gezien het schitterende weer staat in de latere namiddag Grouse Mountain op het programma om te snowboarden en te skieen. Eerst krijgen Silke en Sarah nog muziekles aan huis. We rijden over de machtige leeuwenophangbrug naar de overkant door Noord Vancouver en dan omhoog de bergen op. Vlugger dan verwacht bereiken we de teleferiek. Boven komen we in de zonovergoten sneeuwwereld, - 3 , maar windstil. De jongens stuiven onmiddellijk weg op hun snowboards. Ik wacht met Sarah op Veerle en Silke die met de volgende lading achterop komen. Terwijl Sarah naar benedenglijden speelt, komt voor mij het speciale, Noorse rugzakkrukje, een kado van de Noorse vriend Olav Myrholt, uitstekend van pas. Olav begon zijn carriere als deskundige in de ecologische aspecten bij de Winter Olympiade van Lillehammer. Nu al zie je veel aamkondigingen voor de Olympische Winterspelen van 2010 hier in Vancouver. Olav zal hier wel dikwijls komen confereren. Daar Rene pas zondag terugkeert van een missie naar Congo voor zijn olifantenproject kreeg ik zijn sneeuwbotten aan. Ze deden mij denken aan de indrukwekkende stiebels, de omvangrijke sneeuwbotten, waarmee de Duitsers op wacht stonden bij De Torens, 50 m hoge radarmasten, naast de wijkschool op De Reiger te Ichtegem. Ik wist niet dat je op sneeuwbotten zo gemakkelijk loopt op sneeuw. Het knarsen van de sneeuw klinkt als muziek in de oren en uitschuiven is er niet bij. Veerle wees mij in de verte het opvallende silhouet van Mount Baker, een vulkaan die nog kan uitbarsten. Terwijl Sarah de eerste knepen van het snowboarden leerde, heb ik op mijn eentje rondgewandeld, van het zicht op het avondlijke Vancouver genoten en en tenslotte gemijmerd bij de kleurrijke zonsondergang. Een onvergetelijke dag.
Gisterenmorgen was het nog aan het sneeuwen. Pas tegen de middag begon het te dooien. Vandaag is het een schitterende vriesdag. Alles baadt in de zon. Het is fris, maar windstil. Prachtig weer voor een verkennende wandeling. Wat opvalt zijn de overal aangeplante bomen en struiken, nogal wat naaldhout. Er zijn veel niveauverschillen en speciale vormgevingen. Overal langs de wegen is gazon aangelegd, dat geverticuleerd werd. De cilinderkes grond zag ik in eerste instantie aan als ganzenuitwerpselen, wat natuurlijk niet kon. Af en toe komt wel een koppel luidruchtige, Canadese ganzen overvliegen. Ik leer de Robin kennen, een merelgrote vogel met bruinrode flanken; een totaal andere vogel dan onze robin of Roodborstje.
s Namiddags staat de matinee-vertoning van de lagere school op het programma. Daar dochter Veerle gaan werken is, krijg ik een lift van buurvrouw Holly, een Amerikaanse psychologe. We zijn vroeg, zodat er nog tijd overschiet om iets van de school te zien. Het ruime gebouw is in boogvorm opgetrokken, met in het dak een vertikale glaswand, zodat het licht overvloedig naar binnen stroomt, zeker op een dag als vandaag. Ik kom in de klas van Sarah, 2 de graad (Bij ons 2 de studiejaar.) Wat opvalt is dat de lessenaars groepsvormig bij elkaar staan. Heel veel aandacht wordt hier geschonken aan de sociale vaardigheden en de eigen creativiteit. We gaan terug naar de zaal voor de wervelende show, een hiphop dans van de meer dan 500 kinderen, die in een doorlopend verhaal, in drie kwartier allemaal de revue passeren. Voor drie vierden zijn dit kinderen van Aziatische, vooral Chinese oorsprong, voornamelijk uit Hongkong. Heb van de show genoten, te meer dat de drie kleinkinderen met veel talent dansten. Silke, graad 5, was zelfs voordanser van haar groep. Daarna maakten we een ritje langs de zeekant, profiterend van het schitterende weer en de natuur. Op een plaats konden we afdalen tot tegen het water met aan de andere kant de bergen en aan de rechterkanrt de wolkenkrabbers van Vancouver in de verte. Prachtig.
Eindelijk ben ik op bezoek bij dochter Veerle en Rene, Robin 14, Pieter 12, Silke 10 en Sarah 8. Ze wonen hier op de Universiteit van British Columbia, een stad op zichzelf, omringd door natuur. Aan de westkant is dit een zeeinham met een strook reservaatbos ervoor; meer naar Vancouver toe is dit strand en picnicgroen. In de universitaire stad is heel veel groen aangeplant. Gisterenmorgen zat alles wel onder een laag sneeuw, die pas in de namiddag ging smelten. Vandaag een schitterende, frisse, winterse zonnedag, iets onder het vriespunt. Het evenement van vandaag was de Hiphop dansrevue van de U-Hill Elementary school van de jongste drie, danssterren in de dop. In drie kwartier, in een doorlopend, muzikaal verhaal, passeerden meer dan 500 kinderen de revue. Wat opviel was dat meer dan drie vierden van Aziatische, vooral Chinese oorsprong is, meestal uit Hongkong afkomstig. Na afloop genoot ik van een rit langs de kust met aan de overkant bergen en naar rechts de wolkenkrabbers van Vancouver.
Dank zij Hendrik Verbeure
van de Bezegaard heb ik mijn blauwbessen in de fruitkooi kunnen aanvullen met
deze nieuwe, zeer interessante, Amerikaanse rassen van de Michigan State University, op de markt gebracht in 2003.
Aurora is nu het laatst rijpende ras. De pluk begint 5 dagen na
Elliott, het vroegere laatste ras. Late rassen moet je wel echt rijp laten
worden zodat de smaak optimaal is. De bessen van Aurora zijn wat groter dan
deze van Elliott en overtreffen deze in smaak. Het is een zeer productief ras,
met vaste, lang bewarende bessen.
Liberty is eveneens een laat ras, dat iets voor Elliott rijpt. Liberty
is het resultaat van een kruising tussen Brigitta Blue en Elliott. Van Brigitta
heeft het de goede smaak, maar is productiever. De groeikracht is sterk en
opgaand. Je ziet nu al dat het de beste groeier is van de drie. De bessen zijn gemiddeld
of wat groter en wat afgevlakt en hebben een aantrekkelijke, hemelsblauwe
kleur. Ze zijn zeer vast.
Draper is een tamelijk vroeg ras, enkele dagen voor Bluecrop.
Groeit rechtop, is zeer productief met grote, lichtblauwe bessen, zacht zuur
van smaak, met vaste huid en knapperig vlees. De rijpingsperiode is
geconcentreerd, doch de vruchten bewaren lang. De smaak wordt nog hoger
aangeslagen dan deze van Duke en Bluecrop.
Ik heb ze vandaag geplant.
Op de bodem strooi ik wat bentonietom vocht
en vloeistoffen beter vast te houden. Bentoniet is wel een basis product, maar
je gebruikt slechts een minieme hoeveelheid. Om de zuurtegraad voldoende laag
te krijgen gebruik ik turf en verteerd materiaal van naaldhout onder en rond de
wortelkluit. Om de PH voldoende laag te krijgen zou je ook wat zwavel kunnen
strooien. Boven de grond strooide ik nog wat verteerde paardenmest en wat
samengestelde, organische meststof, want er boven komt nog een dikke mulchlaag
van halfverteerd, gehakseld snoeihout van coniferenhagen. Aldus wordt het vocht
beter vastgehouden en is er minder verdamping. De aangebrachte meststoffen
zorgen er voor dat de verdere vertering van deze mulchlaag geen stikstof
onttrekt aan de plant zelf.
Sinds ik op deze wijze te werk ga groeien de
blauwbessen voorbeeldig en is er geen enkele meer uitgevallen, in tegenstelling
met vroeger, toen ik onwetend plantte in mijn goede tuingrond van dicht tegen
de 7 PH. Blauwbessen groeien het best in zure grond van rond 5 PH.
Zondag en gisteren maakte
ik gebruik van het goede weer om de rij rode en witte bessen in de fruitkooi
aan te planten. Vorig jaar werd het daarvoor te laat.
In de fruitkooi pas ik het
haagsysteem toe. Ik moet het hebben van struiken met 1 of twee takken op
30 cm van elkaar en die opkweken tot 1,80 m. Ondanks dat mijn drie jaar geleden
tijdelijk verplante bessen - ze moesten verhuizen voor het aanleggen van een aardgasleiding dwars door de tuin- terug tot de struikvorm waren gegroeid, lukte het
toch tamelijk om een passende tak af te scheuren/knippen. Daarnaast had ik
nieuwe planten opgekweekt om nu uit te planten. Van sommigen kende ik de
rasnaam niet meer: label verdwenen. Enkel de best groeiende kregen een plaats.
Voor de meesten is er toch geen plaats. Ik ben het verzamelstadium wat
ontgroeid en wil mij eerder beperken tot de betere kwaliteit. Van Vilvoorde had
ik ooit het ras Knight, knechtje, dat
zijn naam echt niet gestolen had: kleine, zure besjes, haast het plukken niet
waard.
Erstling aus Vierlanden, een oud, vroeg en nog steeds vrij goed ras
kreeg wel een plaats.
In de plantput maak ik
gebruik van bentoniet, het beste kleimineraal voor het beter vasthouden van
vocht en voedingsstoffen.
Vandaag kregen 6 zwarte
bessen een plaats op het nieuwe veld. Titania, een uitstekend gezond ras is er een van. Maar er is ook een ras bij uit Polen, meegebracht van een bezoek aan Luc Van Hauwaert, die er nu kasteelheer is in het vroegere Silezië.
Aan de buitenkant blijven nog enkele
rassen staan. Ze staan er al meer dan 10 jaar, maar hebben nog voldoende
groeikracht. Na een goede 10 jaar op eenzelfde plaats is het met zwarte bessen
over het algemeen beter te verhuizen naar verse grond. De aantasting door
rondknop op de oude rij viel mee. Ik heb de gezwollen knoppen afgeplukt om te
verbranden. Als je dit niet doet lopen de honderden onzichtbare mijten uit en
zuigen veel kracht uit de nieuwe bladeren. Sommige nieuwe rassen van zwarte bes
zijn resistent tegen rondknop. Omwille van de erge aantasting heb ik het oude
ras Bedfort Giant vroeger al
uitgetrokken. Het nieuwe ras Ben Giant
is dan weer resistent.
Op de studiedag vorige
zaterdag te Pamel ontmoette ik terug Hendrik Verbeure van de Bezegaard Volderstraat,51 te 8720 Wakken.
Tel 09 388 38 38
Hij is al gestart in 1983
toen wij hier in het Antwerpse onze Veltwerkgroep fruit hadden. Biowinkelier
Paul Bekaert had het herhaaldelijk over het beginnend kleinfruitbedrijf en de
pionier in deze sector.
Hendrik wist te vertellen
dat er nu meerdere ha blauwe bessen bijkomen.Wat zelfpluk betreft heeft hij
wel 600 klanten. Vooraf telefonisch afspreken.
De trip begon wat
chaotisch, want bij Mieke te Berchem constateerden we dat de pas voor Isis , de
jongste, vergeten was: terug naar Zoersel. Zoon Peter had het eenmaal voorgehad
in Calais dat hij de pasjes van de kinderen niet bij had. Niet naar Engeland.
Gelukkig kon dochter Leen, die in de namiddag achterkwam, ze meebrengen.
Mieke die ons een stuk
voorop reed, miste echter de afslag naar de Ferrys zodat wij eerst werden. De
weg was echter versperd door tientallen bussen. Nog nooit meegemaakt. Ik kon
nog net afrijden om een stuk verder, aan het laatste rond punt weer op te
rijden, maar ook daar was het lang aanschuiven tussen bussen en andere autos ;
anders hadden we nog net de voorziene boot van Seafrance gehaald. Nu een boete
van 8! Mieke die wel achter al die bussen aanschoof, haalde zelfs deze boot
niet meer. Blijkbaar waren de Engelse scholieren massaal op wintersportvakantie
geweest.
In Brixton wachtte weer een
verrassing: de directie was in andere handen overgegaan en onze boeking vond
men niet terug, daarenboven was er onvoldoende plaats voor ons negen. We kregen
toch nog het adres van The Hayesthorpe Hotel in South Croydon, een heel stuk
terug, maar eigenlijk een geluk met een ongeluk.
Zeer goede kamers, heel
rustig, met plaats voor de wagens voor de deur, aan een echt familiale prijs: 2
kamers voor 4 personen (2 x £50 )en voor mij een aparte kamer (£25) voor 5
dagen. In Brixton had ik dure garageplaatsen moeten zoeken. Daar kan je wel na
een kwartier wandelen de metro nemen.
Hier vallen de
verplaatsingen geweldig mee. We hadden maar de straat naar beneden te wandelen
en in het Indisch krantenwinkeltje een dagpas te kopen £7,5 en tot 15 jaar £1, geldig voor alle vervoer.
Met de 466, leuk boven op
de dubbeldekker, naar het belangrijke station East Crowden. Snelle verbinding, 0, 1 of 2 stops tot London
Victoria of London Bridge.
De zondagavond een knappe
undertainer-goochelaar mee gemaakt in Covent Garden. Verder veel musea gezien (
Ik ga bv erg graag naar het British Museum) en gewandeld. Veel gereisd met het
openbaar vervoer, o.a. de light Railway van de Docklands tot Greenwich.
s Avonds voel je het wel
in je benen dat de St. Augustine Avenue, eigenlijk maar een smal laantje,
omhoog loopt.
Op onze trip naar Londen
mocht een halte te Wisley niet ontbreken. In de plantenwinkel ga ik altijd eens
kijken. Deze keer zag ik er de Gojibes staan. Wisley verkoopt deze plant
blijkbaar sinds deze zomer.
Van de Gojibes had ik al
gehoord, maar veel meer ook niet.
Howard Stringer, 86 jaar, excellente
fruitkenner, die we daarna een kort bezoek brachten te Send wist te vertellen
dat het een bes is die je moet leren eten en die niet iedereen bevalt.
Ik ben benieuwd naar onze
eigen waardering.
De verkoopster raadde mij
aan een folder met uitleg te vragen.
Gojibessen groeien erg
gemakkelijk. Ze groeien haast in om het even welke bodem, zelfs in een arme
bodem, want ze komen oorspronkelijk uit het Himalayagebergte. Ze zijn redelijk bestand
tegen droogte en verdragen gedeeltelijke schaduw. Ze doen het echter beter in
volle zon.
Je koopt Gojibessen het
best als jonge planten. Gezaaid rotten ze nogal gemakkelijk en de resultaten
zijn twijfelachtig. De zaailingen moeten wel een jaar in warme omstandigheden
gehouden worden. Het kopen van erg jonge planten is delicaat.
Eens volgroeid, verdragen
ze temperaturen tot 15 ° C.
Zonder ingrijpen wordt het
een dikke, tot 3 m hoge struik met takken tot 4 m lang.
Mits regelmatige snoei
worden het aantrekkelijke, smalle struiken die veel vruchten geven.
Planten
Graaf een 50 cm diep en
breed gat en plant de Gojibes.Vulmet grond en trap vast. Goed aangieten. Laat
1 m tussen de planten en bedek de bodem met verteerde bladeren of compost om te
zorgen voor een vochthoudende en voedzame bodem.
Bloemen en fruit
Na twee jaar beginnen de
struiken vruchten te geven en vanaf vier jaar dragen ze volop. In de voorzomer
tooien de struiken zich met smalle, fijne, witte of purperen, trompetvormige
bloemen. In de herfst rijpen de vruchten. Rijpe, glimmende, rode vruchten zijn zoet
en sappig. Voortdurend blijven er zich bloemen vormen tot het gaat vriezen.
Vandaar dat de planten tijdens de late zomer en herfst zowel rode als witte en
purperen kleuren vertonen.
Gojibessen in je tuin zijn
voedzaam, goedkoop en gemakkelijk te telen. As je met gezonde eigenschappen
beladen bessen wil hebben, plant een paar Gojibessen!
Ik ben de vertaling van de
Engelse tekst op 10/2 nog schuldig. Intussen heb ik ook fotos van de gesnoeide
Fantasia.
Ik woon in De Kempen, een
zandig deel van Vlaanderen op 20 km van Antwerpen.
In 1992 zag ik in The
Fruit Grower een annonce voor bramen te Maidstone. Zo leerde ik Derek Jennings
kennen, de gepensionneerde, grote onderzoeker van het Scottish Crop Research
Institute. Hij creëerde tal van frambozen o.a. Glen Moy, de braam Loch Ness, de
braamboos Taybes enz
Ik kocht Loch Ness en
Waldo en enkele jaren later zijn Adrienne en Helen. De laatste stekelloze braam
is de beste van beiden. Ik ben nu benieuwd hoe ze de zware vorstperiode
doorgekomen zijn.
Half de negentigerjaren
verwierf ik Fantasia, een gestekelde
braam. Maar geen nood. De massas zeer grote en stevig smakende vruchten hangen
vrij, geen last van de stekels. Ze rijpen vanaf half augustus. Fantasia is de
dikste, wilde braambes die ik ken. Ze herinneren mij aan de grote braambessen
uit mijn kinderjaren in West-Vlaanderen.
Ik knip de afgedragen
takken tot de grond en knip ze in kleine stukken, grotere en zijtak in
hetzelfde vlak , die aldus horizontaal op de grond kunnen composteren. De
zwaardere hoofdtak hou ik apart om op te stoken. Voor dit werkje draag je
natuurlijk handschoenen.
In september knip je de
nieuwe zijranken een stuk in, anders beginnen die de doorgang te belemmeren.
Bij niet afknippen groeien ze nog een paar meter verder en aan de top vormt
zich een nieuwe braam. Je kan bij familie, vrienden en buren uitdelen. Alleszins
verwijderen. Zo niet heb je binnen drie vier jaar een ondoorkoombaar braambos. Maar misschien is dit de bedoeling?
Fotomateriaal
Eerst mijn langste rij.
Wellicht heeft Fantasia zo goed als niets geleden onder de zware vorst. Let op
het snoeisel.
In de buurt groeit ook een
Thornles Evergreen, een stekelloze braam met het peterselieblad.
Daarna nog een Fantasia.
Hier zie je nog beter hoe ik de takken horizontaal opbind voor de beste
vruchtzetting en het gemakkelijkste plukken.
Ontstaan van de Vereniging biologische Telers in het Antwerpse
Ontstaan van de Vereniging biologische Telers in het Antwerpse
Gisterenavond kwamen hier
Paul Staes, Fik Helsen en zoon Philippe. Laatstgenoemde verzamelt documentatie
rond de milieuvereniging Red de Voorkempen die na meer dan 40 jaar nog steeds
actief is. Vele herinneringen borrelden op.
Met de eerste
Boomplantactie van de BRT als antwoord op de natuurreportages op TV van Marcel
Verbruggen van s Gravenwezel - vooral met het sneuvelen van de kathedraaldreef,
de majestatische, bijna tweehonderdjarige beuken rond het kasteel van s
Gravenwezel - ontstonden de Groencomités (Voorjaar 1970). Ik werd voorzitter van onze gemeente
Halle en haalde de De Belders van het Arboretum van Kalmthout naar onze
gemeente als adviseurs.
In 1972 verbreedden we onze
naam in Leefmilieu Halle Kempen. Rond Marcel Verbruggen was intussen Red de
Voorkempen ontstaan. Een grote natuuraantasting dreigde met een 200m breed duwvaarttrachee
van Oelegem tot in de haven. Journalist Paul Staes ging overal zijn licht
opsteken en bracht een beklijvende reportagereeks in De Standaard. De comités
schrokken wakker en gingen samenwerken in Red de Voorkempen. Het vuur werd
niet in geringe mate aangewakkerd door de pakkende rood-zwarte sticker Duwvaart
moord op de Kempen van Piet Tibos, drukker en kunstschilder van Oelegem. De creativiteit
en ludieke acties kwamen er vooral toen Luc Versteylen, jezuïet van het
Xaverius college van Borgerhout, de gelederen kwam vervoegen. Voordien had hij
al een eigen opvoedingsproject opgestart in de vroegere brouwerij te Viersel.
Hier ontstond de beweging Anders gaan Leven, die later de politieke partij
Agalev zou worden.
We liepen al een tijd met
de idee rond een groep van biologische telers te vormen, die nog versterkt werd
toen Aleide in 1969 op de vorming voor natuurgids te Antwerpen Fik Seymus
leerde kennen, die een vriend van het huis werd. Met de natuurgidsen en leden van De Ster richtten we een busuitstap in naar de bioboerderij van Albert Spillebeen te Zwevegem en het natuurreservaat De Blankaart te Woumen.
Op de vergadering van
oktober 1972 van Red de Voorkempen bracht Aleide Lagrou (mijn echtgenote, nu tot eind maart voor haar project te Going in het droge noorden van Kameroen) de idee naar voor. Daarop
reageerde journalist Aloïs Schoenmaekers direct met een afspraak en bracht hij
een artikel in Het Nieuwsblad en De Standaard. Het regende reacties o.a.
van de 2 reeds bestaande groepen in West-Vlaanderen Natura Sanat te Brugge,
meer macrobiotisch georiënteerd en De
Vrienden van de biologische Land en Tuinbouw te Beveren Roeselare. We waren
van beide groepen reeds lid.
We belegden een eerste
voorlichtingsvergadering met Luc Chaltin, auteur van de brochure Biologisch
Tuinieren. Een overweldigende belangstelling, 170 man van overal, zelfs vanuit
het Pajottenland. Enkele van de aanwezigen zouden later op hun beurt afdelingen oprichten.
We trokken met enkele van
onze mensen naar Roeselare en besloten de De Vrienden van de biologische Land-
en Tuinbouw Voorkempen te stichten.
Hoe dit later de VELT vzw,
Vereniging voor Ekologische Land en Tuinbouw
werd komt nog wel eens aan bod.
Luc is al meer dan 20 jaar
bioboer te Ternat. Sinds een 5 tal jaar teelt hij ook aardbeien, momenteel in
12 tunnels van 50 m. Hij heeft een voorkeur voor DarSelect.
Luc volgde mee de cursus.
Ik luisterde graag naar zijn vragen vanuit de praktijk.
Soms richt hij ook
zelfpluk in. Geïnteresseerden kunnen navraag doen in het seizoen.
Hij toonde ons een zitplukker, een toestel dat hij tweedehands kocht. Voor doorlopend gebruik voldoet het niet, maar als je moe bent kan je eventjes zittend plukken. Yves wist erbij te vertellen dat een toestel dat werkelijk voldoet nog moet uitgevonden worden.
