Mijn meer dan 40 jaar ervaring met tuinieren en het telen van vele
soorten (klein)fruit zonder scheikundige bemesting en - spuiten wil ik
meedelen en zelf nog bijleren.
Voor de fruitliefhebber
08-11-2013
VERVOLG
VERVOLG
10. Damson Early Rivers
11. Idem
12.Nog
eens Jeanpierre en Joan Morgan
13.
We gingen lunchen in een pup in Faversham centrum
14.
Ons gezelschap
15.Idem
16.Idem
17.Idem
18.We stappen in voor de lange rit naar huis.
Te Folkestone rijdt de bus op de shuttle naar Calais. Alles gaat vlot.
Ook dit huis en domein staat onder het beheer van de
National Trust.
Het initiatief voor Ichworth kwam van de Ierse
prins-bisschop Frederic August Hervey met een voorliefde voor Italië. De
bouwwerken vingen aan in 1795. Bij zijn dood in 1803 was enkel de Rotonde
voltooid. Ichworth moest een verbeterde versie worden van zijn huis in Ierland.
Ook dat bestond uit een centraal rond gedeelte, geflankeerd door galerijen. De
afstammelingen bouwden het domein verder uit.
Om het huis in al zijn glorie te kunnen appreciëren
moet je er al een heel eind vanaf gaan staan. Dat mag niet verwonderen als je
weet dat van kant tot kant 180 m overbrugd dient te worden. In de hoogte reikt
de Rotunda tot 31m. Groots in vele opzichten.
Rond het huis strekt zich een groot park uit. Er staat
nog een kapel en er is een walled garden. Verder zijn er kms uitgestippelde
wandelwegen. Maar daarvoor is er geen tijd.
Na de verkenning van het imposant gebouw ontdekte ik
in een zijkamertje een tweedehands bookshop met prachtwerken voor een prikje. Vooral
Britain, The History and Beauty. A comprehensive Tour of Britains Countriside,
Historic Houses, Castles and Stately Houses, their interiors and beautiful
Gardens. Een gewichtig
werk op groot format voor 3£, samen met nog enkele andere, begon op de duur
door te wegen.
Vandaag staat in het teken van de historie. We hebben
een ontmoeting met de vereniging Vrienden van Rivers Nursery. Ze ontvangen
ons in een gemeenschapszaal op de verkavelde site van de beroemde kwekerij.
Hun assistant chair, tweede man, Joseph Fitzgerald is
een gedreven man en belicht de vroegere kwekerij en hun streven naar het
levendig houden van het historisch erfgoed, het beheer van de archieven en van de
nog bestaande boomgaard. Ze zijn met een hele ploeg medewerkers. Hun voorzitster,
een dame kwam ons ophalen aan het hotel.
Medewerkers zorgen dat we met de bus veilig door de
smalle straten kunnen laveren tot dicht bij de boomgaard, die nu een openbaar
wandelpark is.
Na het bezoek aan de boomgaard trakteert men ons op
een smakelijke, speciale lunch.
Voor een keer hebben we minder geluk met het weer; af
en toe wat motregen, al bij al niet te hinderlijk.
De boomgaard die we vandaag aantreffen op de Rivers
site (Ik put uit de reisbrochure van
Jeanpierre) was duidelijk geen commerciële boomgaard. Het is veeleer een
verzameling van moederbomen uit de laatste levensfase van de kwekerij. Het
oudste gedeelte telt vooral appel en wat peer, aangeplant kort na het einde van
WO 2. Pruim en kers dateren van eind jaren zestig. Toen stopte het zelf
vermeerderen en ging men aankopen.
Geschiedenis
Eind 18de en de hele 19deeeuw leverde Rivers planten en fruitbomen aan
buitenhuizen, grote en kleine eigenaars en tuinliefhebbers.
Vanaf 1820 gaat de derde Thomas Rivers op zoek naar
nieuwe variëteiten om de markt open te trekken en in te spelen op het
exclusieve. Rivers was zeker niet de eerste om dit te doen. Voor hem waren Coe,
Knight en Veitch al succesrijk. Maar Thomas Rivers ging een hele stap verder.
In 1832 erfde Rivers het familiebedrijf, gespecialiseerd
in rozenteelt, met in tweede lijn fruitboomverkoop. Hij was echter meer geïnteresseerd
in fruitbomen dan in rozen. Daarop maakt hij een toer door België en Frankrijk.
Hij neemt enthout van pruim, peer, perzik en druif mee huiswaarts. Zo kan hij
uitpakken met een ongeëvenaard aanbod. De man heeft bovendien een goede pen.
Zijn boekje The Miniature Fruit Garden van 1843 werd twintigmaal
heruitgebracht. Dit betekende 161.000 verkochte exemplaren tegen zijn sterfjaar
1877. Het hele boekje draait om kleine fruitbomen.
Hij ontdekt dat in de kwekerij veelvuldig verplante
bomen kleiner blijven en vroeg en uitbundig vrucht dragen. Het is een techniek
die hij verdedigt ondanks het vele werk, naast het gebruik van zwakke
onderstammen. Er werd ook in potten geplant voor in serres. Rivers, een goed
koopman zijnde, schreef in functie van zijn handel. Hij brak een lans voor
zwakke onderstammen. Die waren zeker geen nieuwe introductie in het midden van
de 19de eeuw, maar het werd wel als dusdanig verkocht. Naast de
verkoop van buitenlandse fruitvariëteiten had Rivers ook een uitgebreid
kruisings- en selectieprogramma lopen. Hieruit kwamen decennia lang nieuwe
aanwinsten. De ene peer die iedereen kent, doch niemand aan de naam Rivers
linkt is de Conference die
gelanceerd werd ter gelegenheid van een perenconferentie in 1895. De Belgische
perentelers moeten Rivers op hun blote knieën danken voor die sterkhouder van
hun handel. Of zoals Adrian Baggaley zei bij een rondrit door Haspengouw: die
man verdient hier een standbeeld.
De appelvariëteiten in de huidige boomgaard zijn relatief
modern. Ze dateren praktisch uit de periode na de derde Thomas Rivers. Bij een
identificatieproject in 2005 werd de culinaire variëteit Thomas Rivers gespot. Dat
is zowat het enige appelras dat de kwekerij zelf introduceerde tijdens haar 265
jarig bestaan. Dat er maar twee bomen van stonden geeft aan dat het meer om een
eerbetoon dan om een commercieel succes ging. Van de commercieel meest
succesrijke rassen zijn er veel meer bomen: Cox Orange Pippin (28), Bramleys
Seedling (15) en Crimson Bramley (6).De
boomgaard is een weerspiegeling van wat goed lag in de markt op het moment van
de aanplant.
Thomas en zijn zoon Thomas Francis focussen vooral op
pruim. Voordien waren het vooral keukenpruimen als Yellow Egg en Imperatrice.
De geïmporteerde variëteiten deden het niet goed in Engeland. Vandaar dat
Rivers ging zaaien en selecteren. Dat leverde veel betere resultaten op.In
1870 publiceerde Rivers een lijst met 28 aanbevolen rassen. Hiervan komen er 5
uit eigen vermeerderingsprogramma, de rest zijn introducties en herbenoemde
variëteiten voornamelijk uit Frankrijk en België. Met twee introducties zat
Thomas erg goed. Uit de Précoce de Tours won hij de vroege selecties Rivers Early
Prolific en Early Favourite. Ook zette hij Reine Claude Diaphane op de markt
onder de naam Transparant Gage. Dat bleek niet zon goede drager in Engeland.
Uit deze variëteitselecteerde hij Early
Transparant, Late Transparant Gage en Golden Gage. Deze voldeden heel wat beter
onder de Engelse weeromstandigheden. Met deze (meestal) vroege
dessertvariëteiten voldeed hij perfect aan de toenmalige vraag van de markt.
Ook de derde Thomas Rivers en zijn zoon Thomas Francis
bleven nieuwe rassen op de markt brengen. Zij schakelden terug naar de
keukenpruim. Sommige zitten nog in het hedendaagse gamma zoals Czar en Monarch.
Einde 19de , begin 20ste eeuw veranderde de markt voor
fruitbomen. De amateurs bleven belangrijk maar de commerciële markt en de
fruitboer werden nu de voornaamste klanten. Hierbij werd de vraag ook anders.
Door de industriële toepassingen zoals inblikken en de thuisverwerking waren
variëteiten als Pershore, Burbank en Early Rivers populair tot de jaren 1950.
In de boomgaard staan vandaag meer dan tachtig pruimenbomen waarvan een aantal
nog niet geïdentificeerd zijn.
FOTOS
1. Sawbridgeworth
2. In der boomgaard
3. Joseph Fitzgerald van de Vrienden van Rivers
Nursery geeft uitleg
4. Met jeanpierre
5. Er zijn nog meer geïnteresseerden in de boomgaard.
De jongste geniet van een vrucht
6. Een schurftvrij ras?
7. Vrijwilligers serveren de lunch
8.Idem
9. Een beetje ongewoon, doch echt smakelijk. De
plaatselijke beenhouwer had een speciale worst gemaakt
Internationale prijs voor bladluisverschrikker van KUL
Internationale
prijs voor bladluisverschrikker van KUL
Een
studententeam van de KU Leuven heeft op de jaarlijkse internationale iGEM-wedstrijd
voor synthetische biologie in Boston de prijs voor 'Best Model' in de wacht
gesleept met zijn 'bladluisverschrikker'. Het ging om een genetisch
gemodificeerde E.coli-bacterie die in staat is bladluizen te verdrijven van
planten en die bovendien natuurlijke vijanden van de bladluis kan aantrekken,
zoals lieveheersbeestjes en gaasvliegen.
De studenten
slaagden erin een gewone bacterie extra genetische info te geven zodat deze
twee signaalstoffen produceert, de ene om bladluizen weg te jagen en de andere
om natuurlijke vijanden aan te trekken. Door de bacteriën in zakjes aan planten
op te hangen, kunnen ze via verspreiding van geurstoffen wel degelijk hun werk
doen, maar ontsnappen ze niet, wat tegemoetkomt aan de vrees voor deze ggo's.
Het interfacultaire team kreeg de prijs voor Best Model voor de wijze waarop
het aan de hand van gesimuleerde computerprogramma's kan voorspellen hoe het
systeem zal werken.
De
bladluisverschrikker is het werk van zestien studenten uit de faculteiten
geneeskunde, biomedische wetenschappen, (bio-)ingenieurswetenschappen,
biochemie en filosofie (voor de ethische aspecten) van de Leuvense
universiteit. Tijdens een Europese preselectie half oktober in Lyon slaagden ze
erin zich te plaatsen voor de finale in het prestigieuze Massachusetts
Institute of Technology (MIT) Boston. Aan de International Genetically
Engineered Machines-competitie nemen universitaire studententeams van over de
hele wereld deel.
bron Belga
05/11/2013
Met dank aan
Johan Staf voor het doorsturen van de info
Aleide, mijn vrouw is opgenomen in het St. Jozef
ziekenhuis Malle. Ze ligt op de afdeling Medisch intensieve zorgen, hart en longproblemen.
Ze is telefonisch te bereiken op 03 380 28 72.
Op de foto zie je haar hier rechts, op het
afscheidsfeestje voor Elisabeth uit Kameroen, die in september een maand bij
ons was. (Klik op de foto voor vergroting)
Te Villeneuve dAscq bij Lille bevindt zich het Centre
régional de ressources génétiques Nord-Pas de Calais (CRRG, 1985) met een
Verger Conservatoire régional (1984) op de Ferme du Héron.
René Stievenard en Jean-Lin Lebrun publiceerden in1996
Les Pommes du Nord met beschrijving van 78 rassen.
Er kwam een intense samenwerking tot stand met
Gembloux:
Centre wallon de recherches agronomiques de
GemblouxDépartement sciences du
vivant-unité 2Amélioration des espèces
et biodiversité onder leiding van Marc Lateur.
Vandaag ontmoette ik terug Michel Duflot die we al in
1987 leerden kennen. Zijn vriend Jean Wisniewsky was er dit keer niet bij. Als
oud-mijnwerker heeft Jean de vondelingen op de steenkoolterrils verzameld.
We waren er bij op de eerste Pomexpo op de Ferme du
Héron in 1887. Toen leerden we vooral de Cabarette of President van Dievoet en
de Collapuis kennen.
Om de 2 jaar houdt men een Pomexpo in het Espace
Concorde in het centrum van de stad. In
het verleden week men een drietal keer uit naar het Parc de reconstitution
archéologique Asnapio (een soort Bokrijk), maar daar was men te
afhankelijk van het weer.
Het hoofdaccent ligt op fruit, doch ook de regionale
groenten komen aan bod. In een belendende zaal bieden lokale producers hun waar
aan. Er waren ook een paar bio-boeren bij.
Zeer leuk vond ik de stand met het resultaat van
enkele kruisingen. Voor de presentatie gebruikt men telkens een boom. Aan de
voet van de boom liggen de vruchten van de kruisingsouders. Aan de takken heeft
men telkens de vruchten van de kruising opgehangen. De bekomen vruchten wijken soms
danig af van de ouders. Daarvoor bekijk je best de fotos.
In de namiddag begon het systematisch proeven van een
zestal nieuwe rassen; een van de elementen wanneer men een nieuw ras op de
markt wil brengen. Elk van de nummers werd beoordeeld naar smaak en naar
uitzicht, telkens met een waardering van 1 tot 10. Bijkomende gegevens waarmee
men rekening kan houden: geslacht en leeftijd.
Fotos
Van deze dag onthoud ik vooral 3 dingen
1. Contacten met personen
2. De originele voorstelling van het kruisen van
rassen
3. De smaaktest van nieuw te lanceren rassen.
PERSONEN
1 Michel Duflot
2. René Stievenard
3. Marc Lateur
4. Met Jacques Bosschaerts en Micel Duflot
5. R. Stievenarden M. Lateur
6. In het midden Pierre Coustenoble, president van de
Crocqueurs de Pommes Nord et Pas de Calais
7. Nog een oude bekende. Hij en Michel hadden
onthouden dat ze bij ons Sugar Snabs hadden gegeten.
Systematisch proeven van een zestal nieuwe rassen, een
van de elementen als men een nieuw ras op de markt wil brengen. Elk van de
nummers werd beoordeeld naar smaak en naar uitzicht, telkens met een waardering
van 1 tot 10. Bijkomende gegevens waarmee men rekening kan houden: geslacht en
leeftijd.
Naar mijn smaak waren er een paar goede rassen bij,
maar (nog) niet de top. Een winterappel wordt nog beter met de tijd.
Dit jaar had de fruittentoonstelling van de Nationale
Boomgaardenstichting plaats te Melle. Volgend jaar (half okt.) is de locatie
weer Alden Biezen voor EUROPOM 2014, de grote internationale Fruitexpo.
Voor mij was de dag de gelegenheid om vele
fruitvrienden en kennissen te ontmoeten. Sommigen kenden mij van de fruitblog.
Een tijd volgde ik de determinatie van onbekende
rassen door de twee Louis, Dirk en Hugo. Als ploeg kan men meer. Het was er
druk. Exemplaren die niet onmiddellijk op naam konden worden gebracht werden
opzij gelegd voor verdere determinatie later.
Telkens ben ik onder de indruk van het grote aantal
rassen dat tentoongesteld wordt. Er waren weer bijzonder veel peren. Maar ook
bij de appelen zijn er voor mij nog vele onbekende.
Wat het moeilijk maakt zijn de steeds de individuele
verschillen in een zelfde ras. Sommige rassen werden wellicht te vroeg geplukt
en hebben nog niet hun gewone kleur. Andere kleuren dan weer veel sterker dan
ik meen ze te kennen. De exemplaren verschillen nogal in grootte komende van
een hoogstam of laagstam.
Bijzonder interessant was dat er inzendingen waren van
diverse kanten zelfs uit Nederland van Piet Janssen en Wouter Tigges. De
fameuze fruitontwikkelaar Georges Cooman van Locristi toonde er enkele van zijn
creaties als Mephisto en Van Gogh. De tuinbouwschool Melle stelde eveneens
enkele van zijn rassen tentoon.
Men kon onder begeleiding ook de kwekerijen bezoeken.
Ze hebben o.a. ook al een oudere, rijk dragende kiwibesplantage. Het ras Weiki
viel op door de gele herfsttooi van zijn bladeren.
Medewerkers van de Sociale Werkplaats vzw verzorgden
de proef - en verkoopstand. Ik had het genoegen er twee (van de acht) personen
terug te zien die mij uit de nood hielpen bij het ruimen van de tuin bij de
aanleg van de Fluxys gasleiding: voorjaar 2006 voorbereiding van de bomen voor
verplanting door Ludo, verplanten van de bomen in de herfst, voor de
uitgebreide collectie kleinfruit verhuis naar een gehuurd wachtperceel en het
herplanten in het voorjaar 2008.
FOTOS
1. Tuinbouwschool Melle
2. NBS
3. Sociale Werkplaats vzw
4. De beide Louis aan de determineerstand. Links Louis
Milis, rechts Louis Hoegaerts
10. Reinette Sans Pareille, een van mijn eerste, goede
appelen, nu nog weinig te zien.
11. Marbré de Watervliet. Een lekkere appel op de proefstand.
Er wel een voldoende rijpe uithalen.
12. Zabergau Reinette; een lekkere winterappel
13. Reinette dAmorique, een late winterappel. Ik
kreeg twee jaar terug een ent van Pierre Coustenoble, president van de
Crocqueurs de Pommes, Nord et Pas de Calais, waarvan ik ook lid ben. (Tussen
haakjesHij heeft zijn boomgaard op de
Catsberg).
14. Wintercitroenen. Mijn vruchten blijven veel
groener. Een enkele heeft wat blos. Ik heb ze vandaag (24/10) geplukt want ze begonnen
te vallen.
15. Berglander, een soort Bellefleur, plattere vrucht.
Er is veel variabiliteit.
16. Luculles. Dit klein appeltje intrigeert mij. Op de
vorige Europom te Alden Biezen omschreef Joan Morgan, auteur van het Book of
Apples met beschrijving van de 2.200 rassen te Brogdale (Faversham), dit ras
als een van de lekkerste van de Benelux.
17. Ontario. Vorig jaar was het bij mij in de Kempen
één van de weinige dragers.
18. Otava,
mijn superfavoriet. Is nu al lekker, maar behoudt al zijn capaciteiten tot
maart-april. Maar daarover een andere keer meer.
Ik had eerst
gedacht dat ik dit jaar een goede notenoogst zou hebben. De meest in het oog
springende boom, een Broadview (ras uit Brittish Culumbia, Canada) hing inderdaad
afgeladen vol.(De boom staat iets meer beschut. Vorig jaar was het de enige
boom met noten). Maar bij nader toezien waren er maar zeer weinig vruchten op
Bucanier en Koenen. Ook de zaainoten droegen weinig.
De late
nachtvorsten in de Kempen hadden blijkbaar veel bloemen vernietigd.
Op veel minder
vorstgevoelige plaatsen- was er wel een grote oogst.
In de Mailgroep Tuinieren van het Seniorennet.be
kwam het beschimmelen van noten ter sprake
Gevaar van schimmels
Noten in het algemeen zijn gevoelige producten voor
beschimmeling. Dit komt omdat ze normaal iets té droog zijn om te beschimmelen,
maar als ze een beetje té vochtig zijn, kan er schimmel uitgroeien.
De meeste schimmels zijn onschadelijk; denk maar aan schimmelkaas ! we eten ze
zelf op.
Echter sommige schimmels zijn toxisch; dit komt omdat de schimmel giftige
stoffen aanmaakt die we geleerd mycotoxinen noemen, of schimmeltoxinen.
Er zijn ondertussen al heel wat van deze schimmeltoxinen bekend; de ene is al wat
toxischer dan de andere, maar er zitten aan paar heel vervelende gevallen bij.
Een heel gevaarlijke is eigenlijk deze die eerst ontdekt werd in de jaren 1960
in Engeland. Het betreffen zogenaade aflatoxinen, of toxinen van de schimmel
Aspergillus flavus (vandaar ook de naam a-fla-toxinen). Deze stofjes zijn
zonder discussie kankerverwekkend voor de mens, meer bepaald is het een primair
levercarcinogeen. Het is dus echt wel een gevaarlijk spul. De wettelijke
limieten liggen dan ook bijzonder laag: 1 µg/kg of 1mg suiker in 1 kubieke
meter water bij wijze van spreken !
Er worden controles uitgevoerd, maar natuurlijk als u thuis noten heeft,worden
deze niet gecontroleerd (ook niet alle noten in de handel worden gecontroleerd
natuurlijk). Als u dus een noot heeft die beschimmeld is: smijt te gewoon weg -
je weet immers niet of er het 'goede' of een 'slechte' schimmel is.
Finale opmerking-waarmee ik u jammer genoeg niet ga geruststellen: de
afwezigheid van een schimmel hoeft daarom nog niet te betekenen dat er geen
schimmeltoxinen in de noot kunnen zitten: de schimmel kan immers al 'vergaan'
zijn, zodat hij niet meer zichtbaar is; de toxinen echter zijn zeer stabiel en
blijven achter. Niet elke dag een halve kilo noten eten! Maar ik moet wel
toegeven dat ze heel lekker zijn en ik er ook moeilijk vanaf kan blijven!!
Deze vraag werd beantwoord door: prof. dr. ir. Bruno De
Meulenaer
Hoofddocent Universiteit Gent Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Vakgroep
Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit.
Een oplossing
Ik was de noten eerst met zuiver water en
laat ze enkele dagen goed drogen bij de CV of ergens in de zon als die er is
Daarna doe ik ieder jaar degene die ik teveel
heb( en t'zijn er dit jaar veel) in plastiek zakjes van ongeveer 1 kg dit is
rond
de 70 noten en dan de diepvries in om ze later
in t'voorjaar te ontdooien en te gebruiken om notenbrood te bakken.of uit de
hand te eten .
Dit doe ik al jaren en met succes ,ze smaken
even lekker als vers en niets gaat verloren en je kan noten eten als er
niemand geen meer heeft .
steketee In de Mailgroep Tuinieren Seniorennet.(20/10/2013)
Onder de slogan Work for Change
gaan Vlaamse en Brusselse scholieren jaarlijks tijdens de schooluren één dag
werken. Hun loon staan ze af aan een jongerenproject in het Zuiden. Vooraf
maken ze kennis met de leefwereld van hun Zuiderse leeftijdsgenoten die in
België op tournee zijn in de deelnemende scholen en steden. Ook onze school
deed mee.
Keda vertelde dat 2 jongensvan
Peru een presentatie kwamen geven.
Kleindochter Keda Hillé , de oudste van onze oudste dochter Leen kwam
bij ons een dag helpen.
Tijdens de weer regenrijke dag (tot +/- 15u) plukten we de laatste rode
bessen in de kleinfruitserre; beschut tegen de regen. Rode bessen die niet in de regen staan, houden
het immers lang uit. Een klein gedeelte bezwijkt intussen wel aan schimmel ,
doch als je wil kan je met Allerheiligen nog wat verse, rode bessen eten. Dit
jaar zal dat niet lukken, want we plukten, door de langdurige regen , alles!
Mijn vrouw Aleide zal er een heerlijke bessendrank mee bereiden. Een
originele aperitief voor de kleinkinderen op de feestdagen. Kleinkinderen
helpen hier graag bij.
In de namiddag brak de zon eindelijk door en konden we wat pompoenen
oogsten, doch vooral appels plukken.
FOTOS
1. Keda
2. Let op de speld van de actie Zuiddag
3. Het resultaat van het bessen plukken
4. Rode bessen op 17 oktober uit de kleinfruitserre (Half overdekte
plastiek tunnel). Als bessen niet nat worden, blijven ze voor een groot stuk
intact, zeker de late rassen.
5. Pompoenen oogsten. Hier het ras Kabosha, met notensmaak.
6. Appels (Hier Bramleys) plukken
7.Bramleys Seedling. In Engeland de bejubelde keukenappel. Hier totaal
onbekend. Deze appel komt nogal in wat van mijn blogs voor. Ik had o.a. het
genoegen, vier jaar terug, met het reisgezelschap van de Nationale Boomgaarden
Stichting onder de toen 200 jaar oude moederboom in midden Engeland te staan. (Typ
bij zoeken, links bovenaan: bramleys ).
Dit jaar vertonen ze al sporen van de regenvlekkenziekte, een
onschuldige schimmel, min of meer af te wassen, maar niet direct een
schoonheidsstempel. Doet echter niets af van de smaak.
