Betrapt: spinnen lusten Aziatische Lieveheersbeestjes

In 2006 startte de Belgische arachnologische vereniging ARABEL met een spinnenbank. Dit is een digitale verzameling macrofoto’s, die de vereniging voor educatieve doeleinden ter beschikking stelt. De meeste fotografen zijn gepassioneerde amateurs die hun spinnenfoto’s op die manier te nutte willen maken.

Momenteel bevat die beeldbank al meer dan 10.000 foto’s. De laatste tijd duiken steeds meer beelden op van Belgische spinnen die zich te goed doen aan het Veelkleurig Aziatisch Lieveheersbeestje Harmonia axyridis.

Deze kever is een invasieve soort die haar oorspronkelijk verspreidingsgebied heeft in grote delen van Zuidoost-Azië. In onze streken werd de soort ingevoerd als bestrijdingsmiddel tegen bladluizen, zowel in serres als in particuliere tuinen.

De eerste 'buiten’vondst van deze soort dateert van september 2001 in de omgeving van Gent. Enkele jaren nadien werd het Veelkleurig Aziatisch Lieveheersbeestje reeds over vrijwel het hele Belgische grondgebied aangetroffen.

Doordat hij zich ondermeer voedt met kleinere soorten Lieveheersbeestjes, vormt hij een reële bedreiging voor de diversiteit aan inheemse Lieveheersbeestjes.

Ook mensen bezorgt de soort overlast, door massaal te overwinteren in woningen en vloeistoffen af te scheiden die hout, stoffen of behang beschadigen.

De gefotografeerde waarnemingen van inheemse spinnen die zich voeden met deze invasieve kever en zijn larve, tonen aan dat het Aziatisch Lieveheersbeestje in onze streken wel degelijk natuurlijke vijanden heft en dus niet ongemoeid wordt gelatin door inheemse predatoren, zoals een tijd werd aangenomen. Studie van de foto’s leert dat het gaat om spinnen uit verschillende families, waaronder de Wielwebspinnen, Krabspinnen, Kogelspinnen en Trilspinnen. In bijna alle gevallen werd ook vastgesteld dat de spinnen het gevangen lieveheersbeestje ook verorberden. De gekende ‘wansmaak’ van de kever stoort de spinnen kennelijk niet.

Gegeven de bijzonder snelle expansie van het Veelkleurig Aziatisch Lieveheersbeestje, is het duidelijk dat predatie door spinnen niet meer is dan een beperkte rem op zijn opmars. Het zogenaamde ‘generalistische voedingspatroon’ van spinnen (spinnen specialiseren zich niet in een bepaalde prooi) is voor de mens al vaker een voordeel gebleken bij de bestrijding van plaaginsecten.

Koen Van Keer (koenvankeer@telenet.be)

Belgische Arachnologische Vereniging

BRON: Natuur.focus  September 2009    p. 109-110

FOTO’s

1.  De Grote trilspin Pholcus phalangioides verschalkte een in huis beland Veelkleurlg Aziatisch Lieveheersbeestje (Foto: Manuel Maingeot)

2.  Een Moeraskrabspin Xysticus ulmi was in staat om de gifkaken tussen het borststuk en de dekschilden van de kever te planten (Foto: manuel Maingeot) '