Open Deur bij Karel Martinet
door de Stichting Landschapsbeheer Zeeland te Heikant Hulst
27
september, schitterend Herfstweer
Een
tot in de puntjes verzorgde ontvangst
Hier was tot kort
na de oorlog een vlasbewerkingsbedrijf gevestigd. Bolle, familie van ons, had
op De Reiger te Ichtegem een gelijkaardig bedrijf. Ik heb als kind dikwijls
naar het zwingelen staan kijken, het wegslaan van de lemen, de gebroken,
houtige omhulsels van de vlasdraad. Tijdens de wintermaanden werd een soort
ketel gevuld met lemen omgekeerd op de Leuvense stoof gezet. De lemen brandden
gedurende lange tijd en gaven extra warmte. Over meerdere
vlasbewerkingstoestellen werd uitleg gegeven door vakmensen uit de tijd.
De 100 jarige, machtige
schuur vormde een bijzonder attractiepunt. Op de oude dorpsvloer werd het
dorsen met de vlegel (vlei in het West-Vlaams) gedemonstreerd. Bij ons thuis werd
nog gedeeltelijk gedorsen tijdens de oorlog.
Voor de oorlog al had
de dorsmachine haar intrede gedaan. Uit mijn prilste kinderjaren herinner ik
mij nog Den Duvel met indrukwekkende zwarte snoet die met een brander verhit
werd. Met alle beschikbaar volk werd aan de lange, brede aandrijfriem tussen de
stoommachine en de dorsmachine getrokken om het aandrijfmechanisme op gang te
trekken.Tegen het begin der oorlogsjaren werd die stoommachine al vervangen
door een speciale tractor.
Een van de laatste dorsmachines
kon men in de wei aan het werk zien. Voor de bediening was maar één man meer
nodig, plus de man op de schelf om de schoven met de vork toe te leveren. Bij
volle werking is er nog iemand nodig bij het graan en bij het geperste stro.
Voor mij het
interessantste was echter de kennismaking met de Mobipers,
een complete sapbereidingsmachine van een jong echtpaar uit Zoelen bij Tiel, de
Betuwe, de fruitstreek van Nederland.
Zie www.mobipers.nl
De machine werd
naar eigen ontwerp van de man gebouwd en is nu voor het tweede jaar in bedrijf.
De capaciteit is 500 l per uur. Het sap komt in een bag-in-box van 5 l
met tapkraantje. Blijft 2 j goed, geopend tot 8 weken.
De NBS heeft dit
najaar ook hen voor een paar dagen ingehuurd, naast iemand van Aken, met een
iets minder grote capaciteit, voor nog een 5 tal dagen. De bedoeling van de NBS
is om volgend jaar over een eigen sapmobiel te beschikken. Men dient vooraf in
te schrijven met minimum 75 kg en zich op het uitgestippelde moment aan te
bieden.
Het rendement sap
zou 70 % bedragen. Ik kon 190 l sap inladen.
Er waren nog andere
werkende toestellen als bv een haverpletter. Verder tochten met de huifkar.
Meerdere standen, waaronder een fruitstand van de Stichting Landschapsbeheer
Zeeland. Dit is een recent initiatief, gecoördineerd door Theo Aernoudts.
Karel verzorgde
geleide rondleidingen. Ik kon mij aansluiten bij de eerste, die na veel
omzwervingen via gebouwen en demonstraties tenslotte eindigde in zijn tuin.
Dank Karel voor de boeiende uitleg.
Voor verdere, gelijkaardige
manifestaties zie www.landschapsbeheer.nl/zeeland
FOTOS
Verwelkoming door
de familie
Karel Martinet deed
de boeiende rondleidingen
Dorsen met de
vlegel
De 100 jarige
schuur
Dorsmachine
Mobipers
Mobipers
Mobipers
Eddy Dobbelaar gaf
uitleg op de fruitstand