Huid : de patiënt met jeuk

Hoe ontstaat een allergie?

Allergie is een ongewenste reactie van het afweerapparaat op lichaamsvreemde stoffen. Bij het eerste contact met deze stoffen reageert het immuunsysteem door antistoffen en afweercellen aan te maken. Bij een volgend contact met dezelfde stof bepaalt het lichaam of en hoe het moet reageren. Bij 5 tot 10% van de honden of katten ontstaat een ernstige allergische reactie, in plaats van geen of een geringe reactie. Bij dit herhaalde contact met het zogenaamde allergeen reageert het afweerapparaat met de productie van stoffen, die leiden tot een ontstekingsreactie van de huid en het optreden van jeuk, oogontsteking, hoesten en niezen.

Een pootje met een contact allergie en een mastiff met een allergie op een spot-on product.

Het is goed mogelijk dat uw huisdier jaren achtereen met een bepaalde stof in contact is geweest, voordat deze een overgevoeligheidsreactie ontwikkelt. Anderzijds kan een contact van enkele weken al voldoende zijn om de overgevoeligheidsreactie te laten ontstaan. Is uw huisdier eenmaal allergisch, dan zijn slechts kleine hoeveelheden van het allergeen (de stof) nodig om een allergische reactie te laten optreden. Een allergie verdwijnt niet uit zichzelf.

Welke allergieën komen voor?

De meest voorkomende allergieën zijn:

• voedselallergie
• vlooienallergie
• atopie

Bij huisdier kunnen ook meerdere allergieën naast elkaar voorkomen, bijvoorbeeld een vlooienallergie in combinatie met een voedselallergie of atopie.

VOedSELALLERGIE

• Hoe ontstaat een voedselallergie?
  Een voedselallergie wordt veroorzaakt door een overgevoeligheidsreactie voor bepaalde bestanddelen in het voer. In het algemeen is het allergeen een eiwit. We spreken van een voedselovergevoeligheid, omdat zowel een voedselallergie als een voedselintolerantie (waarbij dus geen immunologische reactie aanwezig is) hetzelfde klinische beeld kan geven. Deze twee reacties zijn op basis van de symptomen niet van elkaar te onderscheiden. Alle voederbestanddelen kunnen een overgevoeligheidsreactie veroorzaken, bijvoorbeeld melk, melkproducten, rundvlees, kip, kippeneieren, maïs, soja, paardenvlees etc
• Wanneer komt het voor?
  Het is geen geslacht- of rasgebonden aandoening. In principe kan een voedselallergie op alle leeftijden voorkomen, maar ze lijkt vaker voor te komen bij jonge dieren. Omdat verschillende merken voeders vaak zijn opgebouwd uit dezelfde basiscomponenten en eiwitbronnen, kan een allergie voorkomen bij dieren die steeds verschillende voeders krijgen. Daarentegen kan het ook voorkomen dat een kat jeuk krijgt, terwijl het dier al jaren hetzelfde voer krijgt.
• Wat is het klinisch beeld?
  Een voedselallergie gaat gepaard met een niet seizoengebonden jeuk. Het beeld kan fluctueren en de huidveranderingen kunnen van huisdier tot huisdier wisselen. Ze kan gepaard gaan met een miliaire dermatitis en veel lijken op een vlooienallergie. 
  
     
    Dit is een kat met een voedsel allergie voor de behandeling
  
  
  
  Dit is dezelfde kat na zes weken speciale allergene vrije voeding
  
  
  Het is ook mogelijk dat uw huisdier een eosinofiel granuloom ontwikkelt of alleen maar kale plekken door het vele likken. De verschillende beelden kunnen ook naast elkaar voorkomen bij uw huisdier. In een groot deel van de gevallen is de jeuk gelokaliseerd aan de kop, oorschelpen en nek. Ook wordt wel jeuk over het hele lichaam gezien. In een klein deel van de gevallen kunnen huidproblemen samen gaan met maagdarmklachten.
• Hoe wordt de diagnose gesteld?
  Een voedselallergie kan klinisch lijken op een vlooienallergie of een atopie. De diagnose kan alleen worden gesteld met behulp van een eliminatiedieet. Dit dieet moet zelf worden bereid en bestaat uit een vleessoort die uw huisdier nooit eerder heeft gekregen (en er dus nog niet een allergie tegen kan hebben opgebouwd) en gekookte rijst of macaroni als koolhydraatbron. Het dieet moet minstens 6 weken worden verstrekt. Er mogen geen andere voedselbestanddelen worden gegeven, dus geen melk, snoepjes, worst en andere tussendoortjes. Om te voorkomen dat uw huisdier buiten op straat iets opeet, moet uw huisdier in de testperiode binnen worden gehouden of alleen onder begeleiding worden uitgelaten. Voor het aantonen van een voedselallergie is een commercieel hypoallergeen dieet niet betrouwbaar. Deze diëten bevatten te veel voedselbestanddelen, waardoor een negatief testresultaat nog geen voedselallergie uitsluit.
• Wat is de therapie?
  De therapie bestaat uit het vermijden van de oorspronkelijke voeding. Deze moet worden vervangen door een commercieel hypoallergeen voer. Om er achter te komen welk voer geschikt is voor de patiënt, kan, nadat de diagnose met het zelfbereide eliminatiedieet is gesteld, een testperiode met verschillende hypoallergene voeders worden ingevoerd. Een symptomatische behandeling van de jeuk met corticosteroïden heeft bij een voedselovergevoeligheid vaak geen effect. Op de kliniek gebruiken we Hills Feline Z/D ultra allergen free en Eukanuba Dermatosis Cat

VLOOIENALLERGIE

• Hoe ontstaat een vlooienallergie?
  De vlooienallergie kan ontstaan nadat uw huisdier herhaaldelijk is blootgesteld aan vlooienbeten. Vlooienallergische huisdieren zijn overgevoelig voor het speeksel van de vlo. Heeft een vlo gebeten, dan ontwikkelt uw huisdier een immunologische reactie. Deze immunologische reactie is verantwoordelijk voor het vrijkomen van bepaalde stoffen. Deze stoffen veroorzaken een ontstekingsreactie in de huid die gepaard kan gaan met jeuk. Is uw huisdier eenmaal gevoelig, dan is één beet per week voldoende om de allergische reactie in stand te houden.
• Op welke leeftijd komt het voor?
  In principe kan een vlooienallergie op iedere leeftijd ontstaan, maar huisdieren zijn zelden jonger dan 6 maanden. Het is geen geslacht- of rasgebonden aandoening.
• Wat is het klinisch beeld?
  Een vrij heftige jeuk - met name op de rug - is het eerste verschijnsel. De jeuk is eventueel seizoensgebonden, met een piek in de zomer en nazomer.
  
     
  Een poedel met erge jeuk tgv een vlooien allergie, rechts zie je een detailfoto
  
  Meestal bestaat de jeuk het hele jaar door.
  Een vlooienallergie gaat vaak gepaard met kale plekken en kleine korsten (een miliaire dermatitis). De plekken zijn met name gelokaliseerd op het achterste deel van de rug, de binnenzijde van de dijen, de buik, de flanken en de nek.
• Hoe wordt de diagnose gesteld?
  Een miliaire dermatitis kan ook worden gezien bij een voedselallergie, atopie of een mijteninfectie. Daarom is het belangrijk dat de diagnose wordt gesteld. Belangrijk is het verloop van de huidaandoening (eventueel seizoen van optreden), aanwezigheid van huidproblemen en jeuk bij de eigenaren en andere huisdieren en het effect van een goede vlooienbestrijding. Het effect van een grondige vlooienbestrijding is diagnosebevestigend.
• Wat is de behandeling?
  Naast eventuele symptomatische behandeling van uw huisdier, bestaat de therapie uit een uitgebreide vlooienbestrijding, gericht op de verschillende stadia van de vlooiencyclus.
  
  
  
  Belangrijk is dat de uitgebreide vlooienbestrijding het hele jaar door wordt uitgevoerd.
  
  

ATOPIE

• Hoe ontstaat een atopie?
  Een atopie is een overgevoeligheidsreactie voor bepaalde allergenen uit de omgeving. Deze allergenen kunnen worden ingeademd of via het maagdarmkanaal of de huid het lichaam binnenkomen. Door de overgevoeligheidsreactie komen stoffen in het lichaam vrij die huidproblemen of in sommige gevallen problemen van de luchtwegen kunnen geven.
  Stoffen die vaak een allergie veroorzaken, zijn: gras- en boompollen, plotselinge kou, kunstmest, huishoudproducten, huisstofmijten, antibiotica, bloemen en planten of huidschilfers van dieren of mensen.
• Wanneer komt het voor?
  Het is geen geslacht- of rasgebonden aandoening. De eerste verschijnselen lijken vooral op jonge leeftijd voor te komen. Bij de mens en hond is een duidelijk genetische component aanwezig, bij de kat is hierover nog te weinig bekend.
• Wat is het klinisch beeld?
  Bij de hond is er vaak sprake van een irritatie van de huid rond de ogen, rond de bek en van de onderpoten, wat zich uit in veel bijten aan de tenen. In sommige gevallen vertoont het dier echter een algemene huidontsteking, met een donkere verkleuring en verdikking van de huid in de oksels, de liezen en het halsgebied. Ooguitvloeiing en niesbuien behoren ook tot de symptomen.
  
     
  Een Golden retriever met enorme jeuk, korsten en pyoderma
  
     
  Verschillende gevallen van atopie bij een Ierse Setter en een Engelse Bulldog
  
  Bij de kat overheerst meestal het beeld van een irritatie van de hele lichaamshuid, maar soms is de kaalheid of de jeuk beperkt tot het kopgebied. De jeuk kan wel of niet seizoengebonden zijn, afhankelijk van het allergeen.
  
   
  Een andere Engelse Bulldog met enorme huidinfectie van het krabben.
  
  De jeuk hoeft niet altijd goed zichtbaar te zijn voor de eigenaar, met name als er sprake is van kale plekken zonder dat de huid is aangetast. Indirecte tekenen van likken zijn: braken van haarballen, haren in de ontlasting van de uw huisdieren, haren tussen de tanden of haarplukjes in de mand van uw huisdier. De huidafwijkingen kunnen verschillen. De vier meest voorkomende reactiepatronen zijn:
• kale plekken als gevolg van overmatig likken
• grote ontstoken plekken, met name aan kop en oren
• een eosinofiel granuloom, ulcus op de lip of een eosinofiele plaque
• kleine korstjes (een miliaire dermatitis
  
  Een combinatie van de bovenstaande reactiepatronen is mogelijk. Oogontsteking, hoesten en niezen kan wel of niet in combinatie met huidproblemen worden gezien.
• Hoe wordt de diagnose gesteld?
  Een atopie kan klinisch lijken op een vlooienallergie, een voedselallergie, een mijteninfectie of likken als gevolg van stress. De diagnose is te stellen door uitsluiting van andere aandoeningen in combinatie met het aspect van de huidveranderingen en het ziekteverloop.
  De betrouwbaarheid van een huidtest is niet 100%. Bloedtesten op basis van antigeenspecifieke antilichaamdetectie zijn nog niet volledig geëvalueerd, om als betrouwbaar te beschouwen.
  
  
  
  Toch kunnen huidtesten een goede hulp zijn bij het diagnostiseren van een allergie of atopie. Deze maltezer was 100% positief voor een huischimmel, we behandelden deze met een specifiek vaccin en na 6 maanden was de hond van het probleem af.
• Wat is de behandeling?
  • Behandeling van het auto-immuunsysteem
    Essentieel voor het functioneren van het immuunsysteem is dat het onderscheid kan maken tussen wat 'eigen' is en wat 'vreemd'. Het immuunsysteem moet op alle indringers reageren (vreemd), maar juist niet op moleculen van het lichaam zelf (eigen).
    Bij auto-immuunziekten spelen genetische, hormonale en omgevingsfactoren (waaronder ziekteverwekkers als virussen en bacteriën). Op het moment dat een allergische reactie optreedt in het lichaam, is het auto-immuunsysteem ook verstoord. Het is dienovereenkomstig onvoldoende alleen de allergie te behandelen. Het hieronder liggende auto-immuunsysteem dient ook behandeld te worden. Wij werken op de kliniek veel met essentiele vetzuren en met een nieuw product dat alopecia heet. Dit is een product van Novartis.
  • Behandeling van de allergie
    Allergie is het gevolg van een verstoring van het auto-immuunsysteem. Het kan in zeer veel verschijningsvormen voorkomen. Meestal zijn het huidaandoeningen met al dan niet jeuk. Prednisolone en antibiotica zijn in deze behandeling uitstekende hulpmiddelen. Essentiele vetzuren zijn ook van groot belang. Wij raden de omega3/omega6 vetzuren aan in de juiste verhouding.

© 2003 - dierenkliniek Causus - Oudenburg (Belgium) - info@causus.be - disclaimer