Hallo bezoeker,
welkom op het blog van de Mailgroep Huisdieren, een hechte groep Dierenvrienden-SeniorenNetters, die er zijn voor, door en met elkaar.
Op dit blog kunnen jullie kennismaken met onze dieren, tips vinden over de verzorging en de gezondheid van de dieren, dierengedichten en dierenartikels lezen, werkjes in verband met dieren bekijken, enz.
Veel kijk- en leesplezier!
01-04-2007
Kippen en hun ongedierte! (Cis-ka)
Kippen en hun ongedierte!
Luis , bloedluis en kalkpootmijt dit zijn maar enkele insecten die kippen kunnen teisteren!
Regelmatige controle van de dieren op luis en mijten is nodig.
Kippen houden zichzelf wel netjes door met de snavel de veren te schikken en geregeld een zandbad met droog zand te nenen.
Hoenders met een kuif kun je met water en zeep afborstelen en nadien zorgvuldig afdrogen en goed ingevetten met olijfolie of vaseline. Dit herhalen we wekelijks. Handig is het gebruik is de 'Birdspray' van Bogena om de kuiven rein te houden .
Bij kippen met een baard die deze met hun snavel niet kunnen reinigen treffen we vaak luizen aan. In de aarsstreek kan men vaak luizen en de eieren of neten vinden. Kleine mijten huizen daar soms, evenals in de vleugels.
Belangrijk is dat we voor de bestrijding onschuldige preparaten gebruiken die de kip geen kwaad doen.
Er zijn speciale pluimvee insectenpoeders in de handel en men kan de geplaagde dieren drie maal met telkens een week ertussen goed inpoederen.
De luizen en de neten worden op deze manier gedood voordat ze zich zelf weer kunnen voortplanten. Na een behandeling tegen de mijt die kalkpoten veroorzaakt worden de poten weer glad.
Kalkpoot:
Kalkachtige korstjes op de poten, kalkpoten genaamd, ontstaan door een kleine kalkmijt die onder de beenschubben leeft en zich voortplant.
Het is routine om dergelijke parasieten te ontdekken en onder controle te houden.
Een behandeling die evident werkt:
Wat heb je nodig?
Oude tandenborstel
Uiercream of vaseline
Hoe begin ik er aan?
Zorg dat je de kip met de kalkpotenmijt vangt en kan stil houden tussen arm en buik. (Dit om het werken te vervlotten)
Daarna neem je een poot en smeert er de uiercrème of de vaseline op uit.
Vervolgens ga je met de oude tandenborstel over de aangewreven crème en schuurt zo heen en weer over de aangetaste kalkpoten.
Dit alles moet elke dag herhaald worden tot de aantasting verdwenen is.
Dit kan tot zon 3 weken duren maar de behandeling is diervriendelijk en bovendien ongelofelijk doeltreffend!
Rode vogelmijt of bloedluis:
De kippen zullen zelden sterven aan uitwendige parasieten,maar als de rode vogelmijt zich in het hok genesteld heeft zullen de kippen door bloedverlies slap en bleek worden.
Deze mijten ook wel bloedluizen genoemd, kunnen zich zeer snel voortplanten en verblijven overdag in kieren van het hok en onder de zitplaatsen of zitstokken.
Regelmatige controle van de losse zitstokken is dan ook nodig om deze plaag te voorkomen. Ervaren fokkers ruiken de weeë lucht van de bloedluis. Het hok moet zeer grondig gereinigd worden .
De kippen worden voor de zekerheid allen met een pluimvee insectenmiddel behandeld en tijdelijk buiten het hok geplaatst.
Alle losse onderdelen van het hok worden schoongemaakt met water met lysol of bleekwateroplossing.
Het hok wordt nu bespoten met een middel tegen vogelmijt, er zijn vloeistoffen en poeders in de handel. Deze middelen mogen niet op de kippen gebruikt worden.
Legnesten vergeten we niet en vooral de zitstokken en steunen, naden en kieren krijgen een beurt.
Met dit mooie weer hebt u er misschien ook al eens aan gedacht van kippen te houden in uw tuin? lees hierover meer in onderstaand artikel :
Kippen houden in de tuin.
Wanneer u van plan bent om kippen te gaan houden in de tuin, dan moet er goed over nagedacht worden! Heeft u een grote tuin, of eerder een kleine? Dit kan allemaal de doorslag geven voor de keuze van het ras.
Het spreekt voor zich dat in een kleine tuin geen zware hoenders thuis horen. Er zijn vele verschillende kippenrassen, maar krielrassen zoals chabo, sabelpootkrielen, zijdehoenders zijn rassen die absoluut kunnen gehouden worden in de kleinste tuinen.
Je kan ze gerust even loslaten, ze gaan uw borders niet omwoelen. Maar het is natuurlijk niet uitgesloten dat ze lelijk huishouden, maar meestal loopt dit goed af. Dit integendeel tot zware hoenders,die zullen in een mum van tijd uw tuin omtoveren tot een ware chaos!
Beplanting in een kippenren:
Om de kippenren wat kleur te geven kan men de kippenren beplanten. Pas echter wel op als u giftige struiken staan hebt of van plan bent te zetten! Vele struiken en heesters zijn giftig voor de kippen, zoals: Taxus, Buxus, Hedera (klimop). Planten die wel kunnen zijn vb: rozemarijn, Rhododendron, Skimmia, Deze blijven allemaal groen in de winter,dus altijd kleur!
Het nachthok: Als men er voor kiest om kippen te houden, moeten de dieren goed verzorgd worden. Dit moet beginnen bij een goed, degelijk nachthok waar de dieren 's avonds op stok kunnen en overdag eitjes kunnen leggen in de legnesten. Je kan er zelf een bouwen, maar als je het dan over de prijs wilt hebben is dit vaak niet goedkoper! Een degelijk nachthok mag geen kieren en spleten bevatten, dit vooral omdat er zich dan bloedluizen vestigen. Maak ook het nachthok tochtvrij, zodat de kippen daar geen last van ondervinden. In het nachthok moet er ook voor legnesten gezorgd worden, daar kunnen de kippen elke dag opnieuw hun eitjes leggen en zelfs broeden!
Het voedsel: Wat je zeker moet weten wanneer men dieren aanschaft is wat de dieren eten. De meeste mensen denken dat je met graan de kippen voedert. Niets is minder waar. Graan wordt bij mij matig gegeven, dit doe ik 1 keer per dag een handje vol. Als basisvoer wordt hier legkorrel gegeven, men denkt dat dit is om de kippen te forceren met de leg. Neen,het is een voeder waar alles in zit wat een kip nodig heeft, met natuurlijk een kleine stimulans naar de leg toe. Als toetje kan je dan een handje vol graan geven. Je mag niet te veel geven omdat de kippen van graan vet komen. Dit in tegendeel bij groenafval of tafelrestjes. De kippen zullen alles in geen tijd opeten. Met de gepaste voeding en verzorging kunnen uw kippen een lang leven tegemoet,en zult u er veel plezier aan beleven.
Auteur: Dorny Angelo Voor meer info kan je terecht op Angelo zijn site
,,Vogels bezitten wonderbaarlijke gaven. Zo beschikken ze over een natuurlijk gps-systeem dat hen geschikt maakt om lange expedities te ondernemen'', vertelt dierendokter Rob Lückerath, wanneer we hem vragen naar de gedragingen van trekvogels.
'Arenden, valken en gieren kunnen van hoog in de lucht de kleinste details op de grond waarnemen. Zo worden muizen opgespoord op basis van hun urineverlies. Wat de vogel echter geschikt maakt om lange expedities te ondernemen, is het bezit van een gps-systeem. Een vogel heeft een relatief grote hoeveelheid kleine hersenen -het deel van de hersenen staat in voor de coördinatie. Voorts hebben ze een aantal instrumenten als surplus''.
,,Vogels bezitten een systeem dat ze in staat stelt om zich te oriënteren op aardmagnetisme. Waar dit systeem zich bevindt is nog niet geheel duidelijk. Bij proeven met postduiven is vastgesteld dat er in het hersenweefsel deeltjes magnetiet en andere moleculen aanwezig zijn, die deze functie kunnen vervullen. Een vogel heeft ook nog de zogenaamde lichaampjes van Herbst. Dit zijn sensoren die over het gehele lijf zijn verspreid en de vogels gevoelig maken voor atmosferische druk en trillingen van de lucht, het water en de aarde''.
Waarom trekken vogels zo graag op reis?
,,Het is een fysiologische behoefte, om het hele jaar door de beste levensomstandigheden te hebben. In de winter is er op het noordelijke halfrond niet genoeg te eten. Ten noorden van de evenaar zijn de omstandigheden rond oktober optimaal. De regentijd heeft dan gezorgd voor een enorme toename van planten en insecten. Als in het droge seizoen de rivieren terugtrekken, planten sterven en insecten verminderen, zijn de vogels weer weg. Ze reageren als opportunisten op het cyclisch patroon van het seizoen en maken gebruik van de natuur''.
Welke zijn de grootste ongemakken op hun tocht?
,,Het grootste obstakel op hun trek van Zuid naar Noord is niet de Middellandse Zee maar de Sahara. Landen in de woestijn is voor vogels absoluut nefast. Als hij op zoek gaat naar een schaduwplek, is het contact met de warme ondergrond al goed voor enorm veel vochtverlies. Terwijl er geen water en voedsel voorradig is. Dus is het maar beter om er in één ruk overheen te vliegen. De Sahara is op het smalste punt 1.500 km breed en een vogel vliegt niet sneller dan 40 km/uur. Ze maken gebruik van de bredere noordoost-zuidwestroute waar een gunstige thermiek heerst, die hen meevoert. Ook de hoogte is bepalend: vliegen ze te laag, dan hebben ze last van zandstormen; te hoog, dan is er sprake van storingen. Tussen 1.000 en 2.000 meter hoogte is de ideale vluchthoogte. De reis eist wel zijn tol: de helft van de vertrekkende vogels komt niet meer terug.
In welke volgorde verloopt het reisprogramma?
Eind januari beginnen de roodborstjes, vinken en heggenmussen terug te komen. De zomertalingen (soort van eenden) keren eind februari terug. Eind maart komt de koekoek terug: in de volksmond kondigt zijn kreet de luikende lente aan, maar in feite is dit natuurlijk niets anders dan de roep om een vrouwtje te lokken. Rond dezelfde tijd verschijnt de rietzanger vanuit Afrika. Rond augustus/september vertrekken al die soorten weer. Tussen eind maart en half mei komen de boerenzwaluwen, grasmussen en tjiftjaf (onopvallend grijsgrauw vogeltje: grasmus, met een opvallend keelgeluid) om tot oktober te blijven. Begin mei zien we ook weer de tortel, die in september alweer afreist.
Roel Vandecasteele(NB)
We zijn er voor, door en met elkaar ! http://blog.seniorennet.be/mailgroephuisdieren/
Hieronder plak ik jullie nog een tekst die in deze chocolade-paaseieren-periode belangrijk om lezen is :
Ieder jaar gaan er rond Pasen, Sinterklaas en Kerst honden dood door het eten van chocola. Verstopte chocolade-eieren met Pasen die niet gevonden worden, chocoladeletters in de schoen die met Sinterklaas voor de kachel staan en chocoladekransjes die als kerstversiering in de boom hangen. Of als u chocolaatjes op tafel hebt staan en het bezoek uitlaat, is dit een perfecte kans voor uw hond om wat chocolaatjes te stelen. Hoewel het voor ons alleen voor de lijn slecht is, is het voor de hond dodelijk!
Waarom is chocolade gevaarlijk voor uw huisdier? In chocolade zit Theobromine, een opwekkend stofje dat je wakker houdt en activeert. Maar juist dat opwekkende stofje Theobromine is giftig voor honden en kan voor hen levensbedreigend zijn! Dit geldt ook voor katten, maar katten zijn veel meer fijnproevers en zullen niet zo snel een grote hoeveelheid chocola opeten, daarom zien we chocoladevergiftiging niet snel bij katten. Theobromine is zo giftig voor de hond, dat één reep pure chocolade van 200 gram een hond ter grootte van een Labrador kan doden.
Waarom is Theobromine gevaarlijker voor uw hond dan voor u? Honden zijn veel gevoeliger voor een chocoladevergiftiging dan mensen. Allereerst komt dat omdat honden een lager lichaamsgewicht hebben. Honderd gram chocolade bevat voor een hond van 10 kg omgerekend per kg lichaamsgewicht net zoveel Theobromine als 1,6 kg chocolade bevat voor iemand van 80 kg. Daarnaast is de stofwisseling bij de hond anders dan bij mensen, waardoor het Theobromine ook nog eens wordt omgezet in nog schadelijker stoffen dan bij de mens.
Wat zijn de symptomen van chocoladevergiftiging? De eerste verschijnselen ontstaan ongeveer 4-5 uur (tot 12 uur) na het opeten van de chocolade. Hieronder ziet u een opsomming van de symptomen die kunnen voorkomen.
Rusteloosheid/nervositeit
Misselijkheid met soms braken
Veel drinken
Diarree
Hoge hartfrequentie
Versnelde ademhaling
Koorts
Stuiptrekkingen
Coma
Uiteindelijk kan zelfs sterfte optreden. Daarnaast is na 2 tot 3 dagen een ontsteking van de alvleesklier mogelijk ten gevolge van het hoge vetgehalte van chocolade. Ook zijn enkele dagen na inname nog verschijnselen mogelijk ten gevolge van beschadigingen van de hartspier. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot acute hartdood de volgende dag.
Wat moet u doen als u vermoedt dat uw hond een chocoladevergiftiging heeft? Niet afwachten, maar neem direct contact op met onze praktijk. Dit is een spoedgeval! Er bestaat geen tegengif voor Theobromine. De behandeling bestaat dan ook uit een braakmiddel als de opname van de chocolade kort geleden gebeurd is. Daarnaast zal er symptomatisch behandeld worden. Als een hond veel spiertrillingen en/of krampen heeft, is het verstandig om hem een tijdje onder narcose te houden zodat hij rustig slaapt. Verder wordt geprobeerd om zo snel mogelijk de schadelijke stoffen uit het lichaam te spoelen door extra vocht toe te voeren via een infuus en een catheter (plastic buisje) in de plasbuis te plaatsen. Tenslotte krijgt uw hond Norit om de schadelijke stoffen in de darmen te absorberen zodat ze geen schade meer kunnen aanrichten. Het grootste risico voor de hond bestaat uit de kans op een plotselinge hartstilstand.
Hoeveelheden Theobromine in chocolade
Melk chocolade
154 mg/100 g
Pure chocolade
1365 mg/100 g
N.B. In witte chocolade zit een te verwaarlozen hoeveelheid Theobromine.
Wanneer is het teveel?
Gewicht hond
Hoeveelheid melk chocolade
Hoeveelheid pure chocolade
Hoeveelheid Theobromine
2 kg
130 g
15 g
200 mg
4 kg
260 g
29 g
400 mg
9 kg
584 g
66 g
900 mg
13 kg
844 g
95 g
1300 mg
18 kg
1169 g
132 g
1800 mg
22 kg
1429 g
161 g
2200 mg
27 kg
1753 g
198 g
2700 mg
32 kg
2078 g
234 g
3200 mg
Dit is uiteraard een richtlijn. Als u uw hond verdenkt van een chocoladevergiftiging, aarzel dan niet en ga naar uw dierenarts.
Een man rent in paniek de slagerij in en roept: "Van wie is die grote hond die buiten vastgebonden zat?" "Van mij, waarom vraag je dat?" "Het spijt me, maar mijn hondje heeft net uw hond dood gemaakt." De eigenaar kijkt geschokt: "Dat is bijna niet te geloven, mijn hond is bijna zo groot als een auto. Wat is er gebeurd?"
Een Amerikaanse vrouw beweert dat haar hond haar het leven heeft gered met de Heimlichmanoeuvre. De 45-jarige Debbie Parkhurst was een appel aan het eten toen er een brok in haar keel bleef steken, waardoor ze niet meer kon ademen. Ik ben over de stoel gaan hangen om het stuk eruit te krijgen, maar dat werkte niet, aldus Parkhurst.
Ze begon op haar borst te slaan, wat de aandacht van haar 2-jarige golden retriever Toby trok. Parkhurst: Opeens stond Toby op zijn achterpoten en had zijn voorpoten op mijn schouders. Hij drukte me tegen de grond en begon op mijn borst op en neer te springen.
Het stuk appel schoot door het gespring van de hond uit de keel van Parkhurst. Zodra ik weer kon ademen, begon Toby me te likken. Volgens de dokter was Parkhurst er niet meer geweest als haar hond niet had ingegrepen. (hln/anp)
We zijn er voor, door en met elkaar ! http://blog.seniorennet.be/mailgroephuisdieren/
Drie vrouwen komen om bij een auto-ongeluk en gaan naar de hemel. Als ze daar aankomen, zegt Petrus tegen hen: "In de hemel kennen we maar één regel: Er wordt hier niet op eenden getrapt." Ze gaan de hemelpoort door en ja hoor, het krioelt er van de eenden. Het is bijna onmogelijk om niét op een eend te trappen. Hoewel ze hun uiterste best doen ze te ontwijken, trapt een van de vrouwen per ongeluk toch op een eend. Daar is Petrus al en hij heeft een man bij zich, zo lelijk als ze nog nooit heeft gezien. Hij ketent ze aan elkaar vast en zegt: "Dit is je straf. Omdat je op een eend hebt getrapt, blijf je voor de eeuwigheid aan deze lelijkerd geketend!" Een dag later trapt de tweede vrouw per ongeluk op een eend en nog voor ze 'halleluja' kan zeggen staat Petrus, wie niets ontgaat, al voor haar met nog zo'n ontzettend lelijke man. Ook zij worden voor de eeuwigheid aan elkaar geklonken. De derde vrouw heeft dit allemaal zien gebeuren en omdat ze niet voor de eeuwigheid aan een lelijke man vast wil zitten, is ze heel, heel, HEEL voorzichtig met waar ze haar voeten neerzet. Zo lukt het haar maandenlang niet op eenden te trappen. Dan op een dag komt Petrus naar haar toe met de knapste man die ze ooit heeft gezien, zongebruind, gespierd en sexy. Zonder een woord te zeggen ketent Petrus ze aan elkaar vast. "Waar heb ik 't aan te danken dat ik voor de eeuwigheid aan jóu word vastgeketend?" vraagt de vrouw. "Wat jij gedaan hebt, weet ik niet," antwoordt de adonis, "maar ik heb net op een eend getrapt."
In dit artikel gaan we in op het aanschaffen van reptielen. Het is verstandig om vooraf het artikel Aanschaffen van huisdieren te lezen om te kunnen beoordelen of u geschikt bent voor het aanschaffen van een huisdier.
Bent u geschikt voor een reptiel?
Het aanschaffen van een reptiel is vaak een impulsinkoop. 'Het beestje zag er in de dierenwinkel zo leuk uit, zal ook wel leuk voor thuis zijn is vaak de gedachte van de eigenaar. Impulsief koopt men het dier zonder eerst te informeren aan welke eisen voldaan moet worden. Reptielen stellen hogere eisen aan verzorging dan andere populaire huisdieren, zoals honden en katten. U moet ruimte en tijd hebben en ook het nodige geld. De verlichting, verwarming, voedsel, ander benodigde apparatuur en de dierenarts zijn duur. Voor u een reptiel in huis neemt moet u zeker weten dat u kunt beschikken over geschikt voedsel. Begin niet aan deze hobby zonder goede inlichting en een goede voorbereiding. Niet genoeg kennis over deze dieren levert alleen maar verwaarloosde dieren en teleurstelling op.
Welke soort
De keuze voor het aanschaffen van een reptiel is aan u, maar denk wel aan de volgende zaken.
Koop niet te grote dieren of dieren die groot worden. Leguanen, grote slangen en schildpadden groeien uit hun terrarium en kunnen dan lastig te huisvesten zijn. Vaak is de enige oplossing om het beestje naar een opvang voor reptielen te brengen, wat natuurlijk niet de bedoeling is. Dierenopvangcentra zitten al vol met afgedankte dieren.
Een groot aantal terrariumdieren vangt levende prooien. Het kan bijvoorbeeld nodig zijn dat u muizen gaat fokken en de levende jongen aan uw slang voert. Niet iedereen kan dit. Kijk voordat u een dier koopt of het noodzakelijk is levende prooien te voeren.
Tropische soorten leven in een verwarmd terrarium, wat deze dieren duurder in onderhoud maken.
Alle reptielen hebben temperament. Ondanks de meeste soorten heel mak zijn, komt ook een onhandelbaar karakter voor. U heeft dan speciale uitrusting nodig om het dier te hanteren en verzorgen.
Als u geen ervaring heeft koop dan nooit giftige dieren.
Eén dier of een paartje
Het kopen van een paartje is alleen aan te raden als u wilt gaan kweken. Als u geen ervaring heeft met terrariumdieren is het gaan kweken sterk af te raden. Het is verstandig om eerst één dier te kopen en vervolgens in praktijk te leren wat daar allemaal bij komt kijken. Heeft u genoeg tijd over, kunt u altijd de hobby uitbreiden en een tweede dier aanschaffen. Wilt u toch aan paartje kopen moet u met het volgende rekening houden:
Kunt u ze in hetzelfde terrarium houden of kan het paartje alleen tijdens de paartijd bij elkaar gezet worden?
Heeft u genoeg ruimte voor een tweede onderkomen?
Heeft u genoeg tijd om het tweede onderkomen te onderhouden?
Als u niet gaat kweken schaf dan alleen mannetjesdieren aan, maar laat u eerst inlichten of deze samen in een terrarium kunnen.
Ga alleen met reptielen kweken als u genoeg ervaring heeft. De zorg voor de eieren en jongen vergt veel kennis en tijd. Zorg voordat u gaat kweken voor een goed onderkomen voor de jongen.
Wilt u verschillende soorten aanschaffen om een gezelschapverblijf te maken, ga dan eerst na of de verschillende dieren wel bij elkaar gehouden kunnen worden. Schaf in dit geval ook alleen mannetjes dieren aan.
Dieren die samen worden gehouden
Bij gelijke grote kan u de volgende soorten samen in een ruimte huisvesten:
Axolotl en tijgersalamander (alleen als er een landgedeelte aanwezig is).
Reuzenboomkikker en koraalteenboomkikker.
Reuzenpad en berberpad.
Roodbuikspitskopschildpad en slangenhalsschildpad.
Pantergekko en blauwstaartskink.
Gestreepte basilisk en ridderanolis.
Kousenbandslang en andere Thamnophis-soorten.
Korenslang, zwarte rattenslang en amoer-rattenslang.
Alle soorten stekelleguanen.
Inrichting Terrarium
Een terrarium moet een natuurlijke biotoop zijn en blijven. De oorspronkelijke leefomgeving van de dieren kan men nauwkeurig worden nabootsen, zodat de bewoners zich volkomen thuis voelen. Het terrarium inrichten is niet moeilijk, maar reptielen stellen wel een aantal eisen aan hun woonomgeving. De ruimte moet altijd overzichtelijk zijn en u moet overal bij kunnen.
Wanden
Reptielen zijn actief en klimmen graag overal overheen en onderdoor. Verstandig is daar de wanden op aan te passen, door de wanden bijvoorbeeld van stenen of takken te maken waar de dieren tegenaan kunnen klimmen. Voor een woestijnterrarium is een stenenachterwand zeer geschikt en voor een regenwoudterrarium een wand van boomschors. Er zijn allerlei wanden in diverse formaten te koop bij dierenspeciaalzaken, deze zijn vaak wel duur maar hebben een goede kwaliteit.
Verlichting en Verwarming
De hoeveelheid verlichting en verwarming hangt ook van het soort af. Voor verlichting voldoen tl-lampen. Zorg dat de lampen goed zijn afgeschermd zodat de dieren niet verbranden. Veel reptielen zijn pas actief als de temperatuur hoog genoeg is. Het beste kunnen warmtelampen op een steen gericht staan, zodat het dier zich op de steen kan opwarmen.
Watervoorziening
Er dient altijd een bakje met water aanwezig te zijn. De tropische soorten vinden het fijn om regelmatig met lauw water te worden besproeid. Sommige dieren hebben meer water nodig, omdat deze een deel van de dag in het water doorbrengen. Zorg ervoor dat dit water geregeld ververst wordt. Het makkelijke is via een afvoerkraantje. Voor de watercirculatie is een watervalletje het beste, wat ook nog eens heel decoratief is. Een watertemperatuur van 20 graden is ideaal.
De planten
Gebruik bij voorkeur echte planten die stevig vaststaan. Voor een terrarium komen de volgende soorten in aanmerking, deze worden onderverdeeld in bodemplanten, bodembedekkers, klimplanten, epifyten en waterplanten. Bodemplanten zijn boom- of struikvormig die alleen via de wortels voedsel kunnen opnemen. Bodembedekkers zijn grassen en mossen die zich verspreiden over het bodemoppervlak. Klimplanten groeien naar het licht toe, via takken en stenen. Epifyten zijn planten die op andere planten, dood hout en rotsen vestigen. Hiertoe behoren orchideeën, varens en cactussen, welke zeer geschikt zijn voor een terrarium.
Een schuilplaats
Reptielen hebben altijd een schuilplaats nodig. Deze schuilplaats kan bijvoorbeeld bestaan uit een stuk holle boomstam. U moet er voor zorgen dat er twee ingangen zijn zodat het dier altijd kan vluchten.
Voeding en Verzorging
De voeding
Reptielen kunnen worden onderverdeeld in planteneters, vleeseters en soorten die zowel planten als vlees eten. Plantaardig voedsel zijn fruit en groenten, rijst, hooi, gras en kruiden. Dierlijk voedsel wordt meestal als levend prooi gegeten. Het voeren van levende prooien is van groot belang voor de spijsvertering. Botten, haren, schubben, chitine en de maaginhoud van de voedseldieren is goede voeding voor de reptiel. De voeding opname is voor ieder reptielsoort anders en u kunt dit het beste navragen aan een ervaren reptielhouder.
Verzorging
Reptielen hebben niet dezelfde verzorging als honden en katten nodig. Een reptiel heeft iedere dag schoon drinkwater nodig. Het terrarium moet altijd verzorgt en hygiënisch zijn, de ruiten moeten schoon zijn. Voedselresten, uitwerpselen en het oude vel na vervelling moeten worden verwijderd. De reptiel zelf behoeft niet veel verzorging. Het is belangrijk dat u het dier iedere dag opserveert, zodat u kan zien hoe uw dier het maakt. Vooral tijdens en vlak na de vervelling is het belangrijk dat u goed opserveert.
Tijdsbesteding
Met het schoonmaken, observeren, elke dag vers water en ontlasting verwijderen bent u al gauw één uur per dag per terrarium bezig. Hoe meer reptielen des te meer tijd zult u kwijt zijn aan verzorging.
Aanschaf
Waar te koop
Voor de aanschaf gaat u naar een reptielenspeciaalzaak, een particuliere kweker of naar een reptielenbeurs. Bij een reptielenspeciaalzaak krijgt u een gezond reptiel en daar kunnen ze u de beste informatie geven. Gaat u bij een particuliere kweker een reptiel kopen doe dan eerst navraag of u wel een goede kweker benadert.
Kosten
De aanschafprijs van de verschillende reptielsoorten loopt sterk uiteen. U moet rekening houden met een bedrag tussen de euro 100 en euro 500. Het kan zijn dat een zeldzaam soort nog duurder in aanschaf is. Naast de aanschafkosten zijn er nog de stroomkosten, reptielen hebben altijd verwarming en licht nodig. U moet er rekening mee houden dat niet iedere dierenarts verstand heeft van reptielen. U zult op zoek moeten naar een specialist, die in veel gevallen duurder is. Omdat een reptiel vaak levend voer eet, liggen de voerkosten ook hoger dan bij een ander huisdier.
Wetgeving
Het is verboden om wildvangreptielen die met uitsterven bedreigd worden aan te schaffen. De Nederlandse wet stelt strenge eisen aan het importeren van reptielen die uit het wild afkomstig zijn. Het is vaak moeilijk dieren die uit het wild komen goed te verzorgen, deze kunnen vaak niet wennen als ze in gevangenschap worden gehouden. Overtredingen van die wet gelden als misdrijf en de boetes zijn hoog. Koop dus geen dieren die zeldzaam zijn en bij voorkeur dieren uit nakweek. Voor meer informatie kunt u terecht op de website van Het Ministerie van Landbouw.
Tips
Zorg er altijd voor dat u voldoende studie heeft verricht naar het soort dat u wilt aanschaffen. Denk eraan dat voor u het dier in huis haalt het terrarium klaar is. Om zeker te zijn van een gezonde reptiel zijn hier een paar tips:
Voedingstoestand; ribben, ruggenwervels en bekken mogen niet te zichtbaar zijn. Het dier mag geen huidplooien vertonen aan de romp, de staart en de dijen.
Ogen; deze mogen niet te ver in de oogkassen liggen. Gezonde reptielen moeten op handbewegingen reageren met vluchtgedrag of afweergedrag.
Huid; moet vrij zijn van bulten, puisten en open etterende wonden. Er is een mogelijkheid dat deze zijn veroorzaakt door een stofwisselingsstoornis, schimmelinfectie of bacteriële infectie. Bij slangen kunnen vervellingresten ook op een slechte gezondheid wijzen.
Pantser; Het pantser mag alleen bij zeer jonge dieren meegeven, bij volwassen dieren moet dit stevig en hard zijn.
Bek; deze moet gesloten zijn. Slijm en schuim rondom de neusgaten en mondopening wijst op verkoudheid. Slijmerige afscheiding in de bek wijst op keelontsteking of ziekten van het spijsverteringsstelsel of ademwegen.
Parasieten; Controleer voor aankoop of de huid vrij is van uitwendige parasieten.
Vervelling: Als het dier aan het vervellen is kunt u de aankoop beter uitstellen tot het dier verveld is. Het vervellen dient te gebeuren in rust en het dier mag daarbij niet gestoord worden.
Koop nooit een dier als u twijfelt aan de gezondheid. Vraag bij twijfel een specialist het dier te bekijken.
De zorg voor een dier kan een mens weer een wil tot leven geven. (Yradja)
De zorg voor een dier kan een mens weer een wil tot leven geven. Huisdieren helpen de mens zich te ontspannen en zorgen voor aangenaam gezelschap. Hun invloed blijkt echter nog veel verder te gaan : een huisdier is ook goed voor de gezondheid. In een Amerikaans onderzoek uit 1978 werd bijvoorbeeld nagegaan welke maatschappelijke en psychologische factoren de overlevingskansen van hartpatiënten na hun ziekenhuisbehandeling bepaalden. Van alle onderzochte invloeden - waaronder geslacht, ras, leeftijd, economische status en sociaal isolement - bleek het bezit van een huisdier het duidelijkst het leven van de patiënt te verlengen. Van de patiënten zonder huisdier overleed zo'n 28 procent binnen een jaar, tegen slechts 6 procent van de mensen met een huisdier. In de gezondheidszorg weet men al lang hoe belangrijk een huisdier kan zijn om eenzaamheid te doorbreken of als middel om onzekere mensen weer zelfrespect te geven, en hoeveel voldoening mensen met veel vrije tijd aan un dier kunnen beleven. In het Engeland van de 18de eeuw kregen de patiënten van een voor die tijd ongewoon vooruitstrevende psychiatrische inrichting, ieder een klein huisdier als een konijn of kip om voor te zorgen. De afhankelijkheid van die schepseltjes gaf de patiënten een gevoel van eigenwaarde en verantwoordelijkheid. Tegenwoordig worden huisdieren systematisch gebruikt in therapieën voor lichamelijk en geestelijk gehandicapten, vooral kinderen, voor psychiatrische patiënten en ouderen. In 1983 is bv. een Engelse liefdadigheidsinstelling begonnen met een bezoekregeling van honden voor ziekenhuispatiënten. Inmiddels brengen al zo'n 4500 hondenbezitters hun dier regelmatig naar ziekenhuizen, waar bepaalde patiënten als onderdeel van hun therapie met de dieren mogen spelen en een relatie met ze kunnen opbouwen. Die bezoekjes blijken vooral nuttig voor fobielijders, voor zeer teruggetrokken mensen en voor drugverslaafden die een ontwenningskuur ondergaan. In verschillende landen is zo'n huisdiertherapie voor gehandicapte kinderen intussen al gemeengoed. Voor kinderen die aan hersenverlamming lijden gaat een heel nieuwe wereld open wanneer ze eens op een pony mogen zitten. Voor het eerst in hun leven staan ze dan op gelijke voet met andere mensen, in plaats van hulpeloos vanuit een rolstoel omhoog te moeten kijken. Vaak gaat hun lichaamsbeheersing er aanzienlijk op vooruit wanneer ze leren pony- of paardrijden. Ook geestelijk gehandicapte kinderen vinden veel baat bij deze praktijk. De communicatie en het lichamelijke contact met dieren kan hen in hun dagelijks leven toegankelijker en gemakkelijker in de omgang maken en ook meer gevoel voor verantwoordelijkheid bijbrengen. Een ander schepsel om van te houden en om voor te zorgen kan ook de eenzaamste mens weer een sterke wil tot leven geven. (Brontekst : The Reader's Digest)
Nog een kattebelletje : Toen de steden nog nauwe straatjes hadden en er van riolering geen sprake was, had een zware regenbui vaak dramatische gevolgen. Een woeste waterstroom kolkte dan door de steegjes, alles op zijn weg meesleurend, ook de straathonden en -katten die in die tijd in grote aantallen rondzwierven. Misschien ligt daar de oorsprong van het merkwaardige Engelse gezegde : "It's been raining cats and dogs".
Kattenschimmel: tast de huid aan van katten en die van hun baasje!
Sommige schimmels zijn in staat om zich in de huid van uw kat te nestelen en er een infectie te veroorzaken, de zogeheten kattenschimmel . De symptomen hiervan zijn heel verschillend. De aandoening is ook overdraagbaar op de mens. Als uw kat er last van heeft, moet u haar snel laten behandelen en haar omgeving desinfecteren!
Een besmettelijke schimmel
U hebt misschien gemerkt dat uw poes op haar kop, haar rug of op het eind van haar voorpoten kale plekken heeft? Misschien is haar vacht ook dunner geworden en heeft ze her en der op haar lichaam korstjes? Al deze tekenen kunnen wijzen op een infectie door een van de microscopische schimmels die de zogeheten kattenschimmel veroorzaken. In de meeste gevallen gaat het om de schimmel « microsporum canis ». Uw kat heeft die infectie mogelijk opgelopen door contact met een besmette omgeving. De sporen van de schimmel overleven immers op de accessoires of op de huid van hun gastheren en kunnen dieren besmetten die met hen in contact komen. Vaak veroorzaakt de schimmel kleine kale plekken op de huid van uw kat zonder dat die jeuk geven, maar hij kan ook mensen besmetten en dan rode, vaak cirkelvormige letsels op de huid doen ontstaan. Ook honden en knaagdieren kunnen besmet raken met de kattenschimmel . Soms kunnen dieren ook besmet zijn zonder zichtbare letsels. Maar ook als de symptomen ontbreken, kunnen andere individuen besmet raken!
Opsporen van de schimmel
Uw dierenarts kan verschillende tests doen om de schimmel te identificeren die de infectie op de huid en de vacht van uw kat veroorzaakt. Een ervan is de test met de zogeheten Woodlamp, een speciale lamp met ultraviolet licht die de fluorescentie van de schimmel zichtbaar maakt. Ook het onderzoek van de haren onder de microscoop of een kweekje kunnen de aanwezigheid van de kattenschimmel bevestigen. Vaak is ook een volledige medische check-up aangewezen, want als uw poes last heeft van een verminderde weerstand als gevolg van een ziekte, een verandering van omgeving of een ongeschikte voeding, zal de schimmel op de huid nog extra gaan woekeren.
Hoe uw poes te behandelen?
Kattenschimmel is niet gevaarlijk voor uw poes, maar ze vraagt wel een nauwgezette en langdurige behandeling. Al naargelang de omvang van de letsels, zult u lokaal een schimmelwerende crème moeten aanbrengen en/of een medicament moeten toedienen via de mond. De behandeling duurt over het algemeen 4 tot 5 weken. Een andere schimmeltherapie bestaat uit 2 intramusculaire injecties, te geven met een tussentijd van 2 weken. Uw dierenarts zal u zeggen welke behandeling het best geschikt is voor uw kat . Om te voorkomen dat uw poes hervalt moet u de sporen van de schimmel uit uw huis zien te krijgen. De vloer en de eventueel besmette voorwerpen moeten zorgvuldig gereinigd worden met Dettol. Vergeet ook de tapijten niet te stofzuigen. Er bestaan ook stoomapparaten waarmee u een volledige kamer op een efficiënte manier kunt reinigen.
Fytotherapie of kruidengeneeskunde is heel simpel gezegd, het met planten of plantendelen aanvullen van tekorten in het lichaam of het ondersteunen van het lichaam en de geest met het bereiken van de gewenste gezondheidstoestand.
Het is waarschijnlijk de oudste vorm van heelkunde. Fytotherapie maakt gebruik van zuivere plantaardige stoffen waaruit bijvoorbeeld geen inhoudsstoffen zijn geïsoleerd zoals in de reguliere geneeskunde gebeurt of die verdund worden zoals binnen de homeopathie. Fytotherapie heeft dan ook direct invloed op lichaam en geest.
In de fytotherapie maakt men gebruik vande geneeskundige stoffen die in de planten voorkomen.
Fytotherapie betekent dan ook genezen door middel van planten.
De geneesmiddelen worden bereid uit planten en de plantdelen en worden toegediend in dezelfde verhouding als ze ook in de plant voorkomen.
Fytotherapie is een methode om met plantaardige middelen de gezondheid van een dier te bevorderen of te behouden.
Fytotherapeutische middelen brengen geen enkel risico met zich mee bij gebruik.
Fytotherapeutische middelen zijn zuiver plantaardig, ze worden beter door het lichaam verdragen en zijn heel effectief.
de oplossing bestaat net als bij homeopathische middelen uit een gedeelte alcohol en water, dit omdat alcohol en water een perfect oplosmiddel is, maar ook omdat alcohol een goed conserveer middel is.
De voorgeschreven kruiden inwendig toegepast in de vorm van druppels, tabletten, capsules of elixers. Uitwendig kunnen er ook kruiden gebruikt worden b.v. in de vorm van compressen, zalven enzovoorts.De geneesmiddelen kunnen uit één soort kruid of uit een combinatie van kruiden bestaan, de zogenaamde enkelvoudige of complexmiddelen.
Kruidentherapie kan zelfstandig ingezet worden, maar in de praktijk worden er ook goede resultaten bereikt in combinatie met healing of Reiki. Kruidentherapie
ondersteunt de behandeling dan namelijk extra en dagelijks !
Welke klachten kan men verhelpen of verminderen door het gebruik van kruidentherapie?
Kruiden kan men inzetten bij tal van lichamelijke, geestelijk of emotionele klachten en aandoeningen, zo kunnen ze klachten sterk verminderen of mogelijkvolledig wegnemen. Ook kan men ze complementair inzetten naast reguliere middelen (afhankelijk van de middelen die U gebruikt.), Kruiden werken zowel positief bij acute als bij chronische aandoeningen.
Verschenen in Doodgewoon 14, herfst 1997 Doodgewoon is een blad over zaken rondom sterven, begraven, cremeren, rouwverwerking en andere aanverwante onderwerpen.
Sectie verrichten op een olifant, een spiraaltje inbrengen bij een orang-oetan, een krokodil seksen, of iets minder opwindend, een giraffe vitamines voorschrijven, het behoort allemaal tot de taken van Peter Klaver, dierenarts van het hoofdstedelijke Artis. Een gesprek over vijandige gorilla's, bijzondere ouderdomsziektes en rouw bij olifanten.
Dierenarts in Artis. Peter Klaver (38) heeft niet alleen een bijzondere baan, maar ook een bijzondere woonomgeving. Want hij werkt niet alleen in Artis maar woont er ook. In een van de houten huizen aan de rand van het terrein. De ijsberen zijn zijn directe buren. ¨Mensen nodigen zichzelf graag bij mij te eten uit.¨ Het verbaast ons niet. Op mooie zomeravonden barbecuet hij in de verder door mensen verlaten dierentuin of hij zet de eettafel bij de Boeddhavijver. Klaver is een goed gastheer. Hij neemt ruim de tijd om ons door Artis rond te leiden en enkele plekken achter de schermen te laten zien: zijn behandelkamer, de sectieruimte, een van de keukens van Artis en de 'achterkant' van de aquaria. Handen in het water steken kan funest zijn.
Het is een prachtige dag. Het is nog lente, maar de zomer zit al in de lucht. Mens en dier genieten van het zonnetje. Het is het jaargetijde waarin Artis veel nieuwgeborenen mag verwelkomen, maar toch concentreert ons gesprek zich op het andere uiterste van elk mensen- én dieren-leven: de dood. De bezoeker wordt er zelden mee geconfronteerd, maar jaarlijks sterven in Artis zo'n tweehonderd dieren. Klaver: ¨Dan reken ik alleen de dieren die een beetje maat hebben. Dus niet de insecten en visjes.¨ De dierentuin heeft een totale populatie van circa achtduizend beesten.
Wat gebeurt er met de dode dieren in Artis? Ons idyllische en misschien wat naïeve beeld van een begraafplaats voor de dieren van Artis, waar bezoekers en verzorgers kunnen treuren bij het graf van hun geliefde dier, wordt wreed teniet gedaan door Klavers antwoord: ¨In principe wordt op elk dier dat overlijdt sectie verricht om de doodsoorzaak vast te stellen. Dat gebeurt door de faculteit Diergeneeskunde, afdeling pathologie in Utrecht. Vervolgens gaan de dieren naar het Zoölogisch Museum van de Universiteit van Amsterdam, dat ze gebruikt voor educatieve doeleinden, zoals tentoonstellen, en studie. Er is een vaste afspraak met dit museum. Juridisch zijn zij eigenaar van elk dier dat doodgaat.¨ Het uiteindelijke lot van het dier wordt door het museum bepaald. Opzetten gebeurt bijna niet meer. Het is niet alleen zeer kostbaar - ¨het opzetten van een gorilla of een chimpansee kost dertig tot veertigduizend gulden¨ - maar musea met zaal na zaal vol opgezette dieren zijn iets van de vorige eeuw, ze nemen te veel ruimte in beslag. Tegenwoordig wordt van het ene dier alleen de geprepareerde huid bewaard, van het andere dier uitsluitend de 'interessante' botten. ¨Dieren waar het museum of een andere instelling geen belangstelling voor heeft gaan naar een destructiebedrijf. Daar worden de overblijfselen verhit, zodat alle ziektekiemen en bacteriën vernietigd worden. Vervolgens gaan ze naar de recycling, waar ze verwerkt worden tot kippen- en varkensvoer. Er gebeurt in ieder geval niets commercieels met de dieren. Dat is wettelijk ook verboden.¨
En opvoeren aan de wilde dieren? ¨Dat gebeurt niet,¨ zegt Klaver heel stellig. ¨Slechts in een incidenteel geval, als een dier een been breekt bijvoorbeeld en wordt afgemaakt, wordt hij opgevoerd aan de leeuwen en tijgers. Maar dat is zeldzaam. Je weet de reden van doodgaan meestal niet zeker. En als ze eenmaal onderzocht zijn kunnen ze niet meer opgevoerd worden.¨
De meeste dieren worden aanmerkelijk ouder dan in de natuur en sterven uiteindelijk, evenals mensen die goed verzorgd worden, van ouderdom. Ze bezwijken aan een typische ouderdomsziekte (tumoren, botaandoeningen) of sterven omdat ze gewoon 'op' zijn. Soms helpt Klaver ze een handje. ¨Als ze lijden worden ze geëuthanaseerd.¨
Ziektes en aandoeningen die bij dieren die in het wild leven zeldzaam zijn, levert een nieuw soort diergeneeskunde op. ¨Geriatrie wordt steeds belangrijker in dierentuinen,¨ zegt Klaver niet zonder glimlach. Overleden dieren vormen interessant studiemateriaal. Onderzoek levert wellicht kennis op hoe andere, al of niet bejaarde, dieren met dezelfde kwaal te verzorgen. Interessante gevallen bespreekt Klaver in wetenschappelijke publicaties. ¨Publiceren behoort tot mijn taken.¨ Zoals Lolita, een oude chimpansee die acht jaar geleden overleed aan een tumor in haar baarmoeder. ¨Heel bijzonder, dat was nooit eerder beschreven.¨ Ook heel bijzonder was de afwijking aan de borstwervels bij de orang-oetan Sam. ¨Het is een ziekte die bekend is bij mensen, maar niet eerder bij een ander zoogdier was beschreven.¨ Sam overleed vijf jaar geleden op tweeënveertigjarige leeftijd. In de woning van Klaver hangt een post-mortem tekening van het mooie, oude gezicht van de orang-oetan.
Bezoekers zullen zelden met een dood dier geconfronteerd worden. Voor openingstijd controleren de verzorgers de verblijven en kijken of de dieren gezond zijn. Eventuele dode dieren worden verwijderd en verdwijnen naar wat je 'het mortuarium' van Artis zou kunnen noemen. Het is een grote vriescontainer die aan de rand van de dierentuin staat, op een binnenplaats, achter de sectiekamer. Hierin worden de dode dieren bewaard totdat het Zoölogisch Museum bepaald heeft wat er met hen gebeuren gaat. Klaver toont ons de inhoud. De container is bijna tot aan de nok gevuld met tientallen op elkaar gestapelde plastic zakken waarin, zo blijkt uit een her en daar uit het plastic stekende poot of vleugel, dode dieren zitten. Stijfbevroren. Van alle maten en soorten. Een enkel dier ligt 'naakt' en onbedekt op de grote hoop: een zwarte panter, een exotische loopvogel, wachtend op verdere verwerking.
De enige dode beesten die bezoekers met regelmaat onder ogen krijgen zijn de muizen, ratten en kippen die sommige dieren met voedertijd voorgezet krijgen. Dit voedsel wordt door Artis zelf gefokt en wordt nimmer levend aan de dieren gegeven. ¨Hoewel het in Nederland wel is toegestaan, in tegenstelling tot veel landen om ons heen, voeren wij geen levend voer. Het publiek heeft er moeite mee. Bovendien heeft het ook een praktische reden. Je moet er bij blijven, want de rat kan bijvoorbeeld ook aan de slang beginnen te knagen.¨
Voor Klaver negen jaar geleden als arts in Artis begon, had hij onder andere gewerkt in reguliere dierenartspraktijken, waar hij vooral honden en katten te behandelen kreeg, en in Saoedie-Arabië en Zimbabwe, waar hij zich hoofdzakelijk met koeien bezighield. Hoe komt hij aan zijn specifieke kennis van zoveel verschillende en vooral exotische dieren? ¨Ik lees veel. Ik overleg regelmatig met andere dierenartsen, zowel in Nederland, waar deze artsen zich hebben verenigd in een club, als in het buitenland. Verder roep ik regelmatig de hulp in van 'humane' artsen of specialisten.¨ Zo heeft de onlangs overleden professor Broekhuizen van het Amsterdamse Academisch Medisch Centrum - ¨hij mocht ook de voetballers Gullit en Van Basten onder zijn patiënten rekenen¨ - de chimpansee Charly geopereerd aan een voetbalknie. En een gynaecoloog kreeg van Klaver het toch niet alledaagse verzoek een spiraaltje in te brengen bij de orang-oetan Kedua. ¨Ik ben een generalist,¨ zegt Klaver, ¨ik weet en doe van alles een beetje. En de meeste tijd ben ik bezig met betrekkelijk eenvoudige behandelingen, het voorschrijven van poedertjes en pillen en het geven van injecties.¨ Hij toont de inhoud van zijn koffertje, dat hij altijd bij zich heeft. Het bevat meerdere vakken, stickers met opschrift vermelden de inhoud: narcosemiddelen, spuiten en naalden, vitaminen en ontwormingsmiddel, bloedafname-spullen, antibiotica, watten, handschoenen en tampons.
Voor de meeste behandelingen moeten de dieren eerst verdoofd worden, want de onvermijdelijke tegenwerking zou Klaver anders fataal worden. Hij toont de schietschijf in zijn behandelkamer waarop hij het schieten met de blaaspijp oefent. Deze schietschijf en enkele andere niet zo snel te identificeren objecten, zoals een lange, smalle kist die, zo blijkt na uitleg, gebruikt wordt om krokodillen te seksen, maken de kamer net even anders dan de gemiddelde spreek- en werkkamer van een 'gewone' arts. Maar voor de rest oogt de ruimte hetzelfde. Zelfs de gynaecologische beugels zijn aanwezig.
Ook beschikt de dierentuin over een eigen sectieruimte. Want een enkele keer wordt in Artis zelf sectie verricht op een dier. Dan gaat het vooral om uit de kluiten gewassen dieren, die lastig te vervoeren zijn. Op de buitengewoon groot model sectietafel is laatst een nijlpaard ontleed, laat Klaver weten. Een enkele keer kan een dier zelfs het verblijf niet uit. ¨Veel gebouwen zijn er niet op berekend een dood dier af te voeren. Zo hebben we drie jaar geleden de olifant Barbara ter plekke moeten ontleden. Ze had langdurig last van ontstekingen en zweren aan haar poten. Ik heb haar moeten laten inslapen.¨
Hoe verloopt de sectie van een olifant? ¨Het is puur slagerswerk,¨ laat Klaver beeldend weten. ¨De poten gaan eraf, de ingewanden eruit, de kop eraf. We zijn er met zes à zeven mensen een hele dag mee bezig geweest. Er hebben onder andere twee medewerkers van het voedselmagazijn aan meegewerkt die behoorlijk goed met het mes overweg kunnen.¨
Rouwen dieren om de dood van een soort- en verblijfgenoot? ¨Het gedrag van dieren bij een sterfgeval is heel verschillend,¨ zegt Klaver. ¨Generalisaties bestaan niet in de natuur. Olifanten bijvoorbeeld zijn kuddedieren. Olifantengroepen zijn vooral vrouwengroepen, moeders met kinderen, die hebben een heel sterke sociale structuur. De mannetjes zwerven daar omheen. Daarom hebben wij de andere olifanten heel bewust afscheid van Barbara laten nemen. Nadat ik haar had laten inslapen, hebben wij de schuif opengedaan zodat ze haar konden zien en met de slurf contact met haar maken. Er volgde een kort, heftig trompetteren. De overige olifanten waren een tijdje van streek. Maar echte rouw?¨
¨Er zijn ook dieren die wel in groepsverband leven, maar waarbij er geen sociale interactie is tussen individuen, zoals vissen die in een school leven. Dan kun je echt niet van rouw spreken. En dan zijn er dieren die individueel leven. Die zullen alleen maar blij zijn dat er een soortgenoot gestorven is. Dat schept ruimte in het territorium.¨ ¨Spreken over rouw bij dieren, getuigt toch te veel van een antropomorfistische benadering,¨ meent Klaver. In Artis zijn het eerder de verzorgers die een rouwproces doormaken als een dier, dat ze lang verzorgd hebben, overlijdt of overgeplaatst wordt naar een andere dierentuin.
Is rouw zeldzaam, in zelfmoord gelooft Klaver al helemaal niet. ¨Ik geloof dat de wil tot zelfbehoud te groot is.¨ Hij heeft het ook nog nooit meegemaakt. Hoewel de dood van enkele luiaards jaren geleden hem wel voor raadsels plaatste. ¨Het waren luiaards uit Amerika. Zij aten slecht en ik kon niet ontdekken waarom. We hebben er slechts twee van de vier kunnen redden.¨
Dat zou je toch een depressie kunnen noemen met fatale afloop? Maar zelfs met het idee van depressieve dieren heeft Klaver moeite. ¨De psychologische reactie op externe omstandigheden kun je oplossen. Weigering van eten bijvoorbeeld heeft vaak een oorzaak. Ziekte, last van de kiezen, een maagtumor.¨ Dieren kunnen ongelukkig zijn, dat zeker. ¨Dat stereotiepe gedrag van het heen en weer lopen in het verblijf, geeft aan dat dieren het niet geweldig naar hun zin hebben. Daar zijn wij niet blij mee. Maar veel is en wordt verbeterd. De verblijven worden steeds groter en dieren worden nog zelden uit het wild gehaald. In principe zijn alle dieren die in de dierentuin leven daar ook geboren. Zij hebben dus nooit in vrijheid geleefd. We hebben nu nog maar twee gorilla's die dertig jaar geleden uit de vrije natuur kwamen. Er is geen handel meer in dieren, dat is voor de meeste soorten verboden. Dieren worden geruild met andere dierentuinen of zelf gefokt. Als een dier dood is, zoeken we vervanging elders. Daar wordt, behalve voor het transport, niet voor betaald.¨
Hechten aan individuele dieren van Artis doet Klaver nauwelijks. Op de vraag welke dood de meeste indruk op hem heeft gemaakt, noemt hij de dood van Barbara, maar na doorvragen blijkt dat dit vooral te maken heeft met de toch wel spectaculaire sectie van de olifant. Alleen als dieren lang ziek zijn wordt de band intenser, maar over het algemeen krijgt Klaver de kans niet om aan dieren te hechten. ¨Ik ben de minst geliefde persoon in Artis. De dieren hebben vooral onaangename herinneringen aan mij.¨ Dat wordt onmiddellijk, soms komisch, zichtbaar tijdens onze wandeling door Artis. De wolven rennen zenuwachtig heen en weer zodra ze Klaver zien, kleine apen zetten een verschrikt gezicht op en maken angstige piepgeluiden, de lama's reageren agressiever en lijken zich klaar te maken voor een spuugaanval. Bespuugd door lama's, met stront bekogeld door chimpansees, Klaver heeft het allemaal moeten verduren. Maar dat is nog niets vergeleken bij wat Tembo, een indrukwekkende mannetjesgorilla, voor Klaver in petto heeft, mocht hij de kans krijgen. ¨Hij is niet vergeten dat ik de meeste van zijn wijfjes ooit heb verdoofd en behandeld. Ik kom dan ook nooit meer bij de gorilla's, tenzij het moet, want Tembo reageert uiterst agressief. Mijn enige angst is dat ik 's nachts een losgebroken Tembo tegenkom. Als die ooit ontsnapt, grijpt hij mij. En dan maakt hij mij dood, dat is zeker.¨
Copyright: Doodgewoon / Roy de Beunje en Anja Krabben Eerder verschenen in Doodgewoon 14, herfst 1997
mailgroep huisdieren
Er zijn speciale pluimvee insectenpoeders in de handel en men kan de geplaagde dieren drie maal met telkens een week ertussen goed inpoederen.
