Vrijheid

Mijn kat slaapt. Hij ligt in de tuin. Zijn slaap is onrustig doordat de zon hem voortdurend achterna zit. Steeds moet hij weer een nieuwe plek in de schaduw opzoeken. Binnen in huis is het veel koeler, maar geen haar in zijn vacht die daaraan denkt. Maar de keus heeft hij wel: hij is vrij.

Het feit dat katachtigen veel slapen wordt door dierentuinbazen misbruikt als argument om ze op te sluiten, ten toon te stellen en daar geld voor te vragen. Als een kermisattractie.

Er zijn ook mensen die een namaakdierentuin van hun eigen tuin maken door er een groot net overheen te spannen. Dan hebben de buren er geen last van.

Vrijheid is: de illusie van de vrijheid. Het idee dat je kunt gaan en staan waar je wilt, wanneer je wilt. Vrijheid zit tussen de oren, van mensen en dieren.
Zonder vrijheid ga je niet meteen dood, maar gelukkig word je er niet van.
De Tweede Wereldoorlog ging om de vrijheid.

Daar komt bij dat de kat waakt als wij slapen. Dat zien wij niet; daarom komt de dierentuinbaas ook zo gemakkelijk weg met zijn pseudo-argument. De dierentuin gaat om zes uur dicht: poppetje gezien, kastje dicht.

Katachtigen zijn nachtdieren. Hoewel de actieradius van mijn kat niet ontzettend groot is, duikt hij zowel aan de voor- als aan de achterkant van het rijtjeshuis op. Daar moet hij wel wat voor doen.
Het laat ook zien hoe voortreffelijk het dier zich oriënteren kan. Verder klimt hij in bomen, zit op daken van schuren en serres en loopt over smalle metalen houders van zonneschermen.
Af en toe vecht hij een indringer zijn territorium uit.

Een kat is gesteld op z'n vrijheid. Hij maakt daar op zijn eigen manier gebruik van, naar behoefte. Zo'n dier is gedomesticeerd, d.w.z. gewend aan huis- en tuin- en keukengebruik door de mens. Zelfs als hij op een flat gehouden wordt, vertoont hij nog geen stereotype gedrag.

Voor een wild dier is er niets belangrijkers dan vrijheid en ruimte. Voor een wild dier is de grandeur van het leven jagen en gejaagd worden. Als je hem dit ontneemt door hem op te sluiten, omdat dat zo leuk en leerzaam voor kinderen is, dan beroof je hem van alles wat het leven de moeite waard maakt. Van zijn autonomie. Bij deze dieren zie je dan ook geregeld stereotype gedrag in dierentuinen, ook als ze daar geboren zijn en nooit vrijheid gekend hebben.

Ed

ED
DN 04/05/2007