Wat is een  discus hernia?

Een discus of tussenwervelschijf is een kraakbenige structuur die tussen elk wervellichaam gepositioneerd is. Elke discus bevat centraal een weke kern en is omgeven door een iets meer vezelige circelvormige wand. Een afwijking ter hoogte van de tussenwervelschijven is één van de meest voorkomende oorzaken van verlamming bij de hond. Degeneratieve veranderingen in de discus leiden tot uitpuilen en zelfs openbarsten van de centrale inhoud in het wervelkanaal. Er komen 2 types van beschadiging voor die resulteren in verschillende klinische beelden.

• Hansen Type 1 degeneratie komt vooral voor bij honden van het teckel type (chondrodystrofische rassen) zoals de minipoedel, Teckel, Beagle, Cocker spaniel of kruisingen met deze rassen.  De degeneratie begint reeds vrij vroeg (2-9 maand ouderdom) in de discus en klinische symptomen treden meestal op rond de het 3e tot 6e levensjaar. Er treeds verslapping op van de ringstructuur en een lichte overbelasting tussen de wervels   kan doorbreken veroorzaken van de wand met uitbarsten van de centrale inhoud in het wervelkanaal. Deze extrusie van discusmateriaal veroorzaakt dan letsels op het ruggemerg.
• Hansen type 2 degeneratie treedt op bij niet chondrodystrofische rassen zoals Duitse herder, labrador retrievers. Deze degeneratie verloopt langzamer en klinische tekens treden dus ook meestal later op (5-12 jaar). Hier is het meestal meer een uitpuiling van discus weefsel i.p.v. een uitbarsting van kernmateriaal. Deze trage uitpuiling veroorzaakt gradueel meer compressie van het ruggemerg met symptomen.

Het wervelkanaal is zeer nauw en hierin bevindt zich het ruggemerg. Het ruggemerg is het deel van het zenuwstelsel dat ontspringt in de hersenen en doorloopt tot in de staart. Van hieruit ontspringen de zenuwen die het lichaam bezenuwen en hierin verlopen ook de zenuwbanen vanuit de hersenen die een controlerende functie hebben op de motorische en sensibele  zenuwen.  Indien de centrale massa van de discus in het ruggemergkanaal terecht is gekomen, veroorzaakt  dit druk op en kwetsuur van het ruggemerg.   Indien deze druk niet ernstig is krijgt de patiënt alleen pijn, maar hoe erger de druk wordt en hoe krachtiger de slag is geweest waarmee de tussenwervelschijf op het ruggemerg heeft geklopt, hoe erger de symptomen zullen zijn. Een discus kan voorkomen in de hals, ter hoogte van de rug en aan de overgang tussen de lage rug en het bekken. naargelang de lokalisatie zien we verschillende symptomen optreden. Hieronder beschrijven we de discus hernia ter hoogte van de rug.

Symptomen  discus hernia rug

Kan men onderverdelen aan de hand van de gradatie in symptomen en de graad van beschadiging:

• Graad 1: Een eerste groep bestaat uit honden die uitsluitend rugpijn vertonen. De eigenaar kan dit opmerken door het andere gedrag van de hond. Zijn hond wil bijvoorbeeld niet meer volgen op de wandeling of vraagt snel om naar huis terug te gaan. Andere honden kunnen plots niet meer in zetels of op stoelen springen. Zij gaan dan voor de stoel staan en janken, alsof ze willen vragen om erop getild te worden. Deze honden eten meestal nog normaal en kunnen nog normaal urineren. Vaak echter zijn ze geconstipeerd (verstopt). Dit komt omdat tijdens de ontlasting soms druk moet uitgeoefend worden, die vaak zo pijnlijk is voor de rug, dat de dieren niet durven persen. 
• Graad 2: Een   tweede groep kan nog moeilijk wandelen. Deze groep heeft in het begin meestal evenveel rugpijn als de vorige groep, maar de honden kunnen nog slechts met moeite wandelen. Zij slepen of waggelen met hun achterste. De bovenzijde van de achterpoot wordt over de grond gesleept en de nagels en de huid op de bovenzijde slijten snel af.
• Graad 3: Een   derde groep bestaat uit honden die verlamd zijn. Alhoewel deze honden zich nog kunnen voortbewegen met hun voorpoten slepen zij hun achterste mee. Bij het onderzoek blijkt dat ze nog gevoel hebben in hun achterpoten: met andere woorden dat ze nog pijnprikkels gewaar worden. Deze groep wordt onderverdeeld in twee ondergroepen: 3A één die nog blaascontrole heeft, een  tweede:    3 B heeft geen blaascontrole meer.
• Graad 4: De laatste groep lijkt op de vorige zonder diepe pijngewaarwording. Als men hun achtertenen met een pijnlijke stimulus prikkelt voelen zij dit niet meer.

Het is vanzelfsprekend dat de groepen die zojuist beschreven werden in stijgende lijn ernstiger aangetast  zijn.
De eerste groep is sneller en gemakkelijker te genezen dan de laatste. In feite is het zelfs zo dat voor de eerste twee groepen een snelle en goede genezing kan voorspeld worden. Voor de derde groep heeft men verschillende weken geduld nodig, maar meestal komen honden die tot deze groep behoren nog geheel in orde. Voor de laatste groep moeten wij heel gereserveerd zijn. Deze dieren genezen soms nog wel, maar vaak niet. Hun genezingsduur is in elk geval zeer lang (maanden). Voor groep 3 en 4 kan men claimen dat chirurgie meer garantie op herstel biedt en ook sneller herstel garandeert.

Diagnose discus hernia

  myelogram en/of epidurogram   en/of CT scan

Behandeling discus hernia rug

Deze bestaat meestal uit chirurgie,   medicatie en goede algemene zorgen in combinatie afhankelijk van de graad van aantasting.

• De chirurgie ter hoogte van de rug bestaat meestal uit een zijdelingse benadering van het ruggemergkanaal (hemilaminectomie ) waarbij een kleine opening gefreesd wordt ter hoogte van de aangetaste discus. Het discus materiaal dat uitstulpt en drukt op het ruggemerg wordt via deze opening zeer voorzichtig verwijderd en de discus zelf tussen de aanpalende wervels wordt ook uitgeruimd.
• Als medicatie wordt in de aanvangsfase vaak cortisone gebruikt in hoge doses. Op langere termijn kan dit echter nadelig werken en in onze praktijk wordt dit enkel in  het acute stadium nog gebruikt. Andere medicatie die gebruikt wordt heeft vooral een pijnstilende en/of ontstekingswerende werking.
• Goede algemene zorgen bestaan in eerste instantie uit rust.

Indien men niet voor chiruirgie opteert (bvb. graad 1 en 2) duurt het ongeveer dertig dagen vooraleer de tussenwervelschijf vastgegroeid zal zijn. Gedurende deze dertig dagen kan deze schijf nog verder bewegen. Daarom is rust uiterst belangrijk. Indien de hond goed rust kan de tussenwervelschijf veilig vergroeien met de omgeving en indien ze vergroeid is kan ze geen verdere kwetsuren veroorzaken. Rust betekent dat de hond zo weinig mogelijk mag bewegen. Wij raden eigenaars aan om deze honden in een babybox of bench te plaatsen. Op deze manier kunnen ze alles zien wat er rondom hen gebeurt en toch maar zeer weinig bewegen.
Het gebeurt soms dat honden die twee weken na de behandeling perfect genezen lijken, terug veel te gek gaan doen en bijvoorbeeld terug op banken en stoelen gaan springen.  Het is dan ook niet zeldzaam dat bij deze patiënten plots een ernstige verlamming optreedt na zo'n sprong. Dertig dagen rust is dus echt een minimum. Indien de hond echter gewend is om bijvoorbeeld 's avonds naast de eigenaar op een zetel te liggen, dan is dit natuurlijk een uitstekende manier om de hond te laten rusten. Het enige waarom u bekommerd moet zijn is om het feit dat de hond niet van de zetel mag springen. Indien u hem tweemaal daags buiten zet, op gras of stenen (zoals hij gewend is) om te plassen en zijn grote behoefte te doen, dan is alles in orde. Wandelingen zijn echter verboden.
Het tweede deel van de behandeling bestaat uit een aangepast dieet. We willen de stoelgang volumineus maken en de defecatie vlot laten verlopen. Zoals reeds gezegd werd, zullen sommige honden niet willen defeceren gedurende de eerste dagen ten gevolge van pijn. Daarom is het aangewezen om na vier dagen een licht laxeermiddel toe te dienen (bijvoorbeeld fleet enema). Veel belangrijker is het echter om vulstoffen aan de voeding toe te voegen (Agiolax) gedurende 30 dagen.

Er moet voor gezorgd worden dat patiënten vlot kunnen urineren. Sommige patiënten vertonen inderdaad een blaasverlamming. Daardoor geraakt de blaas eerst vol, en eens ze zeer vol is, begint ze over te lopen : wij spreken dan van een overloopblaas. Deze honden verliezen constant kleine hoeveelheden urine en bij bewegingen of bijvoorbeeld opheffen, verliezen zij hele geuten. Hier moet de blaas zo degelijk mogelijk, twee maal daags, geledigd worden. Reutjes kunnen gesondeerd worden en teefjes kunnen worden leeggedrukt. Op die manier kan u zelf 's morgens en 's avonds de blaas van uw hond grondig ledigen. Dit is uiterst belangrijk, om een blaasontsteking te voorkomen. Blaasontsteking kan u merken aan de donkere kleur van de urine (vaak is er wat bloed bij) en ook aan de abnormale reuk. Deze ontsteking moet snel en langdurig worden behandeld met een aangepast antibioticum.

Het genezingsverloop

De genezing verloopt steeds via dezelfde stadia; nemen we als voorbeeld een hond uit groep drie, dus een volledig verlamde. Na één week kan deze hond meestal reeds enkele seconden op de achterpoten staan, na ongeveer twee weken staat hij ongeveer een minuut en probeert hij te wandelen, maar valt direct om. Na twee à drie weken maakt hij zijn eerste pasjes maar valt dan om. Na drie tot vier weken wandelt hij kwakkelend een heel eind. Hij heeft nog vaak een gebogen rug en ook "rubberen" achterpoten maar hij behelpt zich flink. Na 10 tot 12 weken loopt hij weer normaal.

Rugklachten, zelfs met verlamming zijn dus meestal niet hopeloos (zoals vaak wordt gedacht).