De ziekte van Lyme : een gevaar voor dier en mens?
Wat is de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme, ook wel tick-borne borreliosis of Lyme-artritis genoemd, wordt veroorzaakt door de spirocheet Borrelia burgdorferi . Men schat dat in Europa ongeveer 10% van de teken besmet zijn met Borrelia.
Dit bacterie-achtige organisme wordt overgebracht via de beten van teken behorende tot het geslacht Ixodes, die zich ook vaak voeden met het bloed van andere zoogdieren, zoals knaagdieren, egels en herten. De ziekte wordt vermoedelijk slechts overgebracht nadat de teken zich gedurende uren op het slachtoffer hebben gevoed.
Teken worden mee rondgedragen door hun gastdieren. Bijna overal waar die dieren komen, vindt men dus ook teken. Tenminste in een plantenrijke omgeving met hoog gras, struiken en een rijke onderbegroeiing.
Een teek of bloedzuiger is een minuscuul diertje, nauwelijks groter dan een speldekop. Bij het zuigen van het bloed wordt het achterlijf steeds dikker. De beet van een teek is pijnloos, pas na enkele uren begint het te jeuken.
Teken : de boosdoener!
De teek is een zogenaamde geleedpotige, en behoort tot de mijten.
Er bestaan twee verschillende families van teken: de harde of schildteken (Ixodidae) en de zachte of lederteken (Argasidae).
In totaal komen er over de wereld meer dan 800 tekensoorten voor!
Van een tekenbeet op zich wordt het dier normaal gesproken niet ziek, maar de teek kan wel een rol spelen bij het overbrengen van diverse ziekten.
De werkelijke boosdoener is niet de teek zelf, maar de bacterie, die hij via zijn speeksel en darminhoud overbrengt van de ene op de volgende gastheer. Omdat de teek een zogenaamde driegastherenteek is, kan zij in één van de ontwikkelingsstadia een ziekteverwekker binnen krijgen door van een besmet dier bloed te zuigen en deze ziekteverwekker vervolgens in het volgende ontwikkelingsstadium overbrengen op een ander dier of mens overbrengen.
Bij de dieren is het voornamelijk de ziekte van Lyme, ook wel tick-borne borreliosis of Lyme-artritis genoemd, die veroorzaakt wordt door een tekenbeet van een teek die besmet is met spirocheet Borrelia burgdorferi .
 Hier zie je waarom het een spirocheet noemt, spirelli....
Binnen Europa kunnen via teken 4 ziekten op de mens worden overgebracht:
de ziekte van Lyme
Tick Borne Encephalitis (ook wel bekend als TBE)of TBD (Tick Born Disease)
Früh Sommer Meningo Encephalitis (FSME)
Ehrlichiose
De cyclus van de teken
De teek brengt het grootste deel van zijn leven door in de natuur: bossen en graslanden. Om zich te kunnen ontwikkelen en voort te planten heeft hij echter bloed nodig.
De teek die bij ons voorkomt heeft voor zijn volledige ontwikkeling drie gastheren nodig.
Hij kiest hierbij zowel voor wilde dieren (bosmuizen, egels, eekhoorns, reeën,...) als huisdieren (schapen, runderen, paarden, honden, katten,...) evenals de mens. Een teek wacht in grashalmen of lage bosjes op een passerende gastheer, waaraan hij zich in het voorbijgaan vastklampt. Eenmaal op het dier kruipt de teek naar een plaats waar de huid het dunst is en bijt hij zich stevig vast. Hij verankert zich als het ware in de huid.
De vrouwtjes kunnen door het zuigen van bloed tot wel 1 cm lang worden. Eenmaal volgezogen met bloed maakt zij zich los van de huid en laat zich op de grond vallen. Op een beschutte plaats legt het vrouwtje zon 2.000 eitjes waarna zij sterft. Uit deze eitjes ontwikkelen zich (binnen een maand) 6-potige larven. Ook deze klimmen in grashalmen en wachten op een gastdier, waarop ze drie tot 8 dagen lang bloed zuigen, tot ze verzadigd zijn. Vervolgens laten ze zich op de grond vallen en ontwikkelen ze zich in drie maanden tot 8-potige nimfen, die eveneens een bloeddonor zoeken. De ontwikkeling tot volwassen teek duurt dan nog zon drie tot vijf maanden. De volledige ontwikkelingscyclus van sommige soorten teken (die op meerdere gastdieren leven) kan zelfs tot 3 jaar duren.
Warmte en een hoge luchtvochtigheid scheppen een gunstig klimaat voor de ontwikkeling van teken. Ze komen ook veel voor in de lente en de herfst.
Symptomen
De meeste honden die gebeten worden met een geïnfecteerde teek zullen nooit de ziekte van Lyme krijgen. Soms kunnen echter erge symptomen optreden.
 Een tekenbeet bij de mens
Het eerste teken van ziekte van Lyme is een rode uitbreidende plek rond de teek. Hierna kan de hond kan maanden tot jaren (of zelfs levenslang) symptoomloos zijn.
  
Jaren na de infectie kunnen de symptomen optreden. Deze kunnen bestaan uit gewrichtsontstekingen (polyartritis), ontstekingen van de lymfevaten (lymphadenopathie) en koorts. Soms wordt ook hartspierontsteking (myocarditis) en nierinfectie gezien.
Ook kunnen symptomen aan het centrale zenuwstelsel optreden. Deze uiten zich in gedragsveranderingen zoals agressiviteit en epileptische aanvallen.
De symptomen kunnen vanzelf weggaan, maar komen dan regelmatig terug.
Diagnose en behandeling
De diagnose is niet eenvoudig te stellen gezien de symptomen van uiteenlopende aard zijn en de ziekte vrij zeldzaam is. De gespecialiseerde labo-onderzoeken zijn frequent vals-positief of vals-negatief. Meestal zal men proberen om andere oorzaken van ziekte uit te sluiten alvorens men gaat behandelen tegen borreliose.
Behandeling met antibiotica wordt aanbevolen vanaf het vroeg gelokaliseerd stadium. Erythema migrans verdwijnt wel vaak spontaan, maar antibiotica versnellen het herstel van de huidletsels, en gaan de verdere evolutie van de ziekte tegen. In aanwezigheid van erythema migrans en voorgeschiedenis van blootstelling aan een tekenbeet gaan wij altijd aanraden om toch een antibiotica behandeling in te stellen.
De behandeling van de ziekte van Lyme gebeurt met Doxycycline of Amoxicilline.
© 2003 - dierenkliniek Causus - Oudenburg (Belgium) - info@causus.be - disclaimer
|
mailgroep huisdieren
