Geef opspringende honden geen aandacht

Door Erik Sannen. U heeft het vast wel eens meegemaakt: u krijgt bezoek. Uw hond is blij dat er visite komt en laat dat merken door tegen de nietsvermoedende gasten op te springen. Wanhopig probeert u de hond te corrigeren, maar die lijkt zich er niets van aan te trekken. Het is belangrijk dat u uw hond zo vroeg mogelijk leert dat hij niet tegen mensen mag opspringen. Maar hoe doet u dat precies? Erik Sannen, kynoloog, legt het uit.

Bijna iedere hond vindt het fijn als zijn baasje thuiskomt. Razend enthousiast komt hij naar hem toe, springt tegen zijn baasje op en maakt zijn kleren vuil. Nog veel leuker vindt de hond het om tegen bezoekers op te springen. Dat levert de nodige aandacht op: de bezoeker gilt, het baasje roept of gilt, wat een feest! Opeens wordt het baasje behoorlijk kwaad. Waarom toch, daarnet was het een feest en nu is hij kwaad. Dit is een voorbeeld van een situatie waarbij mensen heel anders redeneren dan honden. Vanuit het standpunt van de hond gezien is opspringen heel goed. De baas of bezoeker geeft daarop namelijk ongelooflijk veel aandacht. Er wordt geroepen, de hond wordt weggeduwd, allemaal signalen van aandacht. En aandacht van de baas of bezoeker is precies wat de hond wil. Hij ervaart de aandacht die hij krijgt als een beloning voor het opspringen.

Aangeleerd
Geheel onbewust leren de meeste mensen hun hond het opspringen zelf aan. Als een pup naar hen toekomt, gaan ze hem onmiddellijk aaien. Gaat dat schattige pupje op zijn achterpootjes tegen ze opstaan, dan gaan ze hem zeker aaien. Daarmee heeft de hond de basis voor het opspringen al aangeleerd. Honden herhalen gedragingen die hun het meeste opleveren. Aaien is prettig, dus gaan de honden meer en meer opstaan tegen mensen. Het op hun achterpoten staan evolueert zeer snel tot opspringen.

Voorkomen is beter dan genezen
Om te voorkomen dat de pup gaat opspringen, geven we hem nooit aandacht als hij op zijn achterpoten tegen ons aan gaat staan. Gaat de pup verder door op te springen dan draaien we ons gewoon om en doen we net alsof hij niet bestaat. De pup ontdekt zo dat opspringen geen enkele zin heeft. Zijn baasje reageert niet zoals hij dat zou willen. Nu gaat de pup vast iets anders proberen om aandacht te krijgen. Misschien gaat hij wel spontaan zitten. Dat is dan ook het moment waarop we hem overladen met aandacht, aaien, een snack geven of een spelletje met hem spelen. Als uw pup niet uit zichzelf gaat zitten, dan leren we hem dat eerst aan. Wil de pup nu opspringen dan reageren we precies zoals hiervoor beschreven: negeren. Vlak daarna geven we het bevel om te gaan zitten. Zit hij, dan overladen we hem met beloningen. Op deze manier zult u snel merken dat de pup automatisch gaat zitten in plaats van op te springen. Doordat de hond gaat zitten, krijgt hij aandacht van mensen. Door op te springen krijgt hij geen aandacht.

Opspringen afleren
Honden vinden het fijn om aandacht te krijgen. Ze krijgen dan ook liever negatieve aandacht dan helemaal geen aandacht. Een opspringende hond straffen werkt daarom ook meestal niet. Straft u de hond verbaal of duwt u hem weg, dan geeft u hem aandacht. Dat is dus geen straf, maar een beloning en daarmee wordt het voor ons vervelende opspringen in stand gehouden. Erger nog is de raad die men wel eens krijgt om de hond een kniestoot te geven als hij opspringt of hem op zijn achterpoten te trappen. Deze methodes kunnen dan misschien wel werken, maar ze zijn dieronvriendelijk en bovendien is er een reële kans dat de hond hierbij gewond raakt.
Net zoals bij jonge honden is het veel beter het opspringen volledig te negeren en te wachten tot de hond niet meer zo opdringerig is. Als hij rustig naast u gaat staan of zitten, beloont u hem. Meestal is negeren niet voldoende. Het is noodzakelijk om de hond in plaats van het opspringen, ander, onverenigbaar gedrag aan te leren. Een zitbevel geven als de hond u nadert is daar een goed voorbeeld van. Een hond kan niet zitten en tegelijk opspringen. Dus leer hem zitten in plaats van opspringen om aandacht te krijgen.

Corrigeren?
Soms is het haast onmogelijk om het opspringen af te leren door te negeren. Bij grote en sterke honden bijvoorbeeld kan dat knap lastig zijn. Neem een Duitse dog, als die opspringt is hij groter dan wij. Of een Newfoundlander, die springt u zo omver. Bij zulke honden is het af en toe nodig om naar een hulpmiddel te grijpen om de kracht of de grootte van de hond de baas te kunnen. We corrigeren nooit met pijnprikkels, zoals schoppen of slaan. Dat zou de vertrouwensrelatie tussen hond en baas te veel schaden. U moet zoeken naar een ander middel dat honden niet fijn vinden. Zo kunt u bijvoorbeeld gebruikmaken van trainingsdiscs. Dat zijn enkele metalen schijfjes, bij elkaar gehouden door een ringetje, die een specifiek geluid maken als u ermee rammelt. De hond vindt dat geluid niet prettig. Het gebruik van deze discs moet eerst wel aangeleerd worden bij de hond. Dat moet altijd gebeuren door iemand die goed vertrouwd is met de werking van de discs, zoals een professionele trainer of gedragsdeskundige.
Een ander correctiemiddel waar de meeste honden bijzonder goed op reageren en dat u zonder hulp kunt toepassen, is het waterpistool of een plantenspuit. Springt de hond op dan spuit u een waterstraal in de richting van zijn snuit. Dat vindt de hond bepaald niet prettig en hij houdt onmiddellijk op met opspringen. Vlak daarna geeft u een zitbevel en beloont u de hond met veel aandacht op het moment dat hij daadwerkelijk zit.

Samengevat
Het is dus het beste om een hond op jonge leeftijd af te leren om op te springen door zijn gedrag te negeren en hem uitbundig te belonen als hij gaat zitten. Mocht uw hond het opspringen niet afgeleerd hebben, dan kunt u hem op latere leeftijd corrigeren met een correctiemiddel. Trainingdiscs, een waterpistool of een plantenspuit zijn hiervoor geschikte middelen. Maak nooit gebruik van pijnprikkels, daardoor wordt de band tussen u en uw hond te veel beschadigd en vertrouwt uw hond u op den duur niet meer.

Via overdieren.nl