Waarom bevriezen vissen niet in koud water?

Duitse wetenschappers zijn erachter gekomen hoe natuurlijke antivries vissen in koude wateren beschermt. Dankzij de natuurlijke antivries blijven de vissen in leven en bevriezen ze niet. Een antivriesproteïne in het bloed van bepaalde vissen beïnvloedt de watermoleculen, waardoor alles vloeibaar blijft en niet gaat klonteren.

Een temperatuur lager dan -1,8 graden Celsius zou voldoende moeten zijn om een vis te bevriezen. -0,9 graden Celsius is namelijk het vriespunt van vissenbloed. Toch kunnen vissen in koude wateren deze lage temperaturen gemakkelijk overleven. Vijftig jaar geleden ontdekten wetenschappers speciale proteïnen met een antivrieswerking. Deze antivriesproteïnen werken beter dan de antivries in uw auto, maar hoe? Dat was tot nu toe een grote vraag.

Een team van Duitse wetenschappers heeft met een speciale techniek, terahertz spectroscopie, het onderliggende mechanisme onderzocht. Normaal dansen watermoleculen continu om elkaar heen, maar door de antivrieseiwitten “verandert de discodans in een menuet”, aldus professor Martina Havenith.

Het antivrieseffect ontstaat niet door een moleculaire binding tussen eiwitten en het water. Alfa-foetoproteïnen verstoren het water over een lange afstand. De dans wordt aangepast, waardoor water niet kan kristalliseren.