|
Gedrag
xml:namespace prefix = v ns = "urn:schemas-microsoft-com:vml" />xml:namespace prefix = w ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:word" />Degoes zijn sociaal levende dieren. Ze leven in de vrije natuur in grote groepen op de rotsen, waar ze graag klimmen en klauteren; hiervoor zijn ze uitstekend uitgerust. Net als de cavia maken degoes piep- en gromgeluidjes om te communiceren. In tegenstelling tot vele andere knagers zijn degoes uitgesproken dagactieve dieren; 's avonds trekken ze zich terug in hun holenstelsels en bij de eerste zonnestraaltjes komen ze boven de grond en gaan ze op zoek naar voedsel. midden op de dag worden ze meestal wat rustiger en tegen het einde van de middag worden ze weer actief.
Helaas worden degoes vaak als solitair gehouden. het is beter voor een degoe om in een klein groepje, of in elk geval in het gezelschap van een andere soortgenoot te leven. Wilt u toch een degoe als solitair houden, dan zult u het dier beslist een uur per dag alle aandacht moeten schenken om te voor komen dat het gedragsstoornissen ontwikkelt. Bij het samenstellen van een groep degoes moet u voorzichtig te werk gaan. Het is wel zo dat ze in de vrije natuur vrijwel nooit vechten, maar daar zijn dan ook voldoende uitwijkmogelijkheden, die we in een kooi of ander verblijf niet kunnen bieden. Vrouwtjes gaan, ook als ze elkaar niet kennen, over het algemeen heel goed met elkaar om. Het probleem zit hem voornamelijk in de geslachtsrijpe mannelijke exemplaren. Volwassen mannetjes die niet samen zijn opgegroeid, kunnen vaak niet samenleven - en zeker niet als er vrouwtjes in de buurt zijn. Zijn er echter voldoende vrouwtjes per mannetje aanwezig en is het verblijf erg ruim, dan gaat het vaak wel goed. Problemen ontstaan normaal gesproken dus voornamelijk door een tekort aan vrouwelijke dieren gecombineerd met een te kleine ruimte.
Degoes zijn erg actief. Ze klimmen en klauteren graag en zijn erg nieuwsgierig naar alles wat er om ze heen gebeurt. Ze bijten zelden en gaan al snel een vertrouwensband aan met hun verzorger.
Geschiedenis - Oorsprong
Degoes zijn afkomstig uit het Andesgebergte in Chili in Zuid - Amerika. Daar leven deze vriendelijke dieren in grote troepen op de rotsen. Ze klauteren daar over stenen in struiken en bomen, echter meestal niet hoger dan 1 tot 1,5 m boven de grond. Midden 18e eeuw werden de eerste degoes door Europeanen ontdekt. Destijds werden ze voor eekhoornachtigen aangezien en als zodanig door wetenschappers ingedeeld. Later kwam men erachter dat het hier niet gaat om eekhoorns, maar om dieren die nauw verwant zijn aan het andere vriendelijke en in groepen levende dier uit Zuid - Amerika: de cavia. Vlak na hun ontdekking werden degoes geïmporteerd naar dierentuinen in Europa. In het midden van de 20e eeuw vonden de meeste degoes hun weg naar laboratoria, waar ze werden gehouden in verband met onderzoeken naar hun sociale gedrag, maar ook voor medische doeleinden. Als interessant en vooral ook gezellig huisdier is de degoe nog niet zo lang geleden ontdekt, maar door zijn nieuwsgierige, en vriendelijke en vaak ook grappige manier van doen is hij sterk in opmars.
De degoe leeft oorspronkelijk in Chili en leeft daar in open, vaak rotsachtige gebieden tot een hoogte van ca 1500 m. Waarschijnlijk worden degoe's in Chili ook gehouden als huisdier en zijn ze soms een plaag voor de landbouw. De natuurlijke vijanden van de degoe zijn roofvogels.
Geslachtsonderscheid
De geslachtsbepaling bij degoe's is geen gemakkelijke zaak. De afstand tussen anus en genitaliën is bij mannetjes groter dan bij vrouwtjes. Beide geslachten lijken een penis te hebben en de mannetjes hebben geen zichtbare balletjes.
Gezondheid en ziektes
Zoals bij konijnen en knaagdieren is de gezondheid van de degoe af te meten aan zijn eetlust, aktiviteit en uiterlijk: de gezonde degoe heeft een glanzende vacht, is actief en eet en drinkt goed. Zo gauw in één van deze aspecten verandering optreedt is het zaak een dierenarts te raadplegen.
- Huid- en vachtproblemen:
- Huidschimmels, schurftmijt of andere parasieten kunnen o.a. kale plekken veroorzaken.
- Raadpleeg een dierenarts: behandeling is mogelijk.
- Doorgegroeide tanden en nagels:
- Door genoeg voor knaagmateriaal en beweging te zorgen slijten de altijd doorgroeiende tanden en nagels als natuurlijk af.
- Bij te lang geworden tanden en nagels moet er geknipt worden.
- Verstopping en diarree:
- Een veel voorkomende kwaal en meestal een gevolg van verkeerde of veranderingen in het voer.
- Bij aanhoudende diarree een dierenarts raadplegen.
Huisvesting
Degoes kunt u het beste houden in een grote glazen bak waarvan de bovenkant met stevig gaas is afgedekt. Sommige degoes zijn namelijk zulke verwoede knagers dat ze zelfs door hard plastic van speciaal voor knaagdieren ontworpen kooien heen kunnen knagen, dus wees hierop bedacht. Op de bodem van de kooi of aquariumbak kunt u houtkrullen leggen. Deze moeten beslist stofvrij zijn omdat degoes longontsteking kunnen ontwikkelen door een te hoog stofgehalte in hun bodembedekking. Ook houtkrullen afkomstig van dennenhout zijn niet altijd even gunstig voor hun gezondheid. Degoes klimmen graag, en u zult ze hiervoor de gelegenheid moeten geven door het plaatsen van takken en andere interessante klimmogelijkheden in hun kooi. De kooi mag dan ook zeker niet te laag zijn; een hoogte van 40 tot 50 cm is toereikend. Daarnaast moeten degoes zoals alle andere knaagdieren hun gebit veel en intensief gebruiken om te voorkomen dat hun voortanden te ver doorgroeien. Wilgenhout en takjes van fruitbomen zijn voor dit doel heel geschikt, maar degoes proberen hun tanden op vrijwel alles wat u in het verblijf zet uit. Zet op de bodem van de kooi een flinke zware bak van aardewerk die u vult met chinchilla - zand. De dieren baden hier graag in en dat is bevorderlijk voor de glans van hun pels. Ten slotte behoort er in elk degoeverblijf een nestkastje aanwezig te zijn waarin de dieren zich terug kunnen trekken om te slapen of om uit te rusten.
Uiterlijke kenmerken
De degoe die in het wild in Chili wordt aangetroffen, is vaak veel groter dan de degoe die als huisdier gehouden wordt. Dat is opvallend, aangezien dat dit bij ondermeer de hamster meestal juist andersom is. Het feit dat de meeste dieren als huisdier groter en ook zwaarder zijn dan hun soortgenoten in het wild, ligt aan de goede voeding en het feit dat ze minder beweging krijgen. De uitzondering die de degoe maakt, heeft waarschijnlijk te maken met de grote mate van inteelt. De huidige stammen die als huisdier gehouden worden, zijn vrijwel allemaal familie van elkaar.
In de vrije natuurlevende degoes kunnen inclusief hun staart zo'n 40 cm of langer worden bij een gewicht van twee tot drie ons. Degoes die als huisdier worden gehouden, zijn bijna altijd kleiner en ook hun gewicht is meestal lager.
Levensverwachting
Degoes worden normaal gesproken tussen de vijf en acht jaar oud.
Omgang & Tam maken
Het tam maken van een degoe is vrij eenvoudig. De dieren zijn van nature nieuwsgierig en de nieuwsgierigheid wint het meestal van de voorzichtigheid. Als u uw degoe regelmatig uit de hand voert, zal hij of zij al snel wennen. Degoes zijn geen echte knuffeldiertjes. U kunt ze meestal wel oppakken of aaien, maar zo tam en aanhankelijk als bijvoorbeeld de cavia's zullen degoes niet worden; daar zij ze veel te beweeglijk voor. Pak een degoe nooit op aan de staart. Deze laat namelijk gemakkelijk los en groeit niet meer aan.
Vacht en kleur
De vacht van de degoe is kort en de dikte ervan past zich aan de omstandigheden aan. Een degoe die in een koudere omgeving verblijft, heeft een dikkere vacht dan een degoe die in een warm klimaat of in een verwarmde huiskamer gehouden word.
De degoe is tot dusver alleen bekend in de zogenaamde wildkleur, al komen er ook dieren met een wit vlekje voor, een typisch domesticatieverschijnsel. De grondkleur is bruingrijs en de haartoppen hebben een zwarte ticking. De ogen zijn donkerbruin. De staart, die een paar centimeter korter is dan het lichaam, is geheel behaard.
Algemene verzorging
Voor een goede vachtverzorging is een dagelijks zandbad onmisbaar. Het bad kan een grote metalen kom zijn met redelijk hoge randen, of een gesloten kastje met een ronde opening. Het zand is speciaal verkrijgbaar Chinchilla-badzand; dit is een uit Amerika afkomstige, zeer fijn gemalen klei. Het beste kan het zandbad op een vast moment in de kooi geplaatst worden, bijvoorbeeld voor het voederen. Na het bad wordt het weggehaald en het zand gezeefd om vuil te verwijderen. Regelmatig moet het zandbad ververst worden, dit om infecties door schimmels en bacteriën te vermijden.
Pak een degoe nooit aan de staart beet! De degoe zal heel snel beginnen te draaien om te kunnen ontsnappen. Daarbij scheurt de huid van de staartpunt en blijft een licht bloedende kale staart over. Naderhand zal de degoe deze staartpunt afknagen en groeit deze niet meer aan.
Degoe's zijn geen knuffeldieren . Wel zijn ze enigszins tam te krijgen dat ze op hun kopje te aaien zijn. Door het aanreiken van voedsel kunnen ze tam worden.
Was de handen goed na ieder contact met de degoe of zijn omgeving
Voeding
Degoes leven in de vrije natuur op een rotsbodem met struikachtige begroeiing. Ze eten granen, grassen en zaden, en verder alles wat voorhanden en eetbaar is. Er zijn speciale voeders voor degoes, maar deze zijn helaas nog niet overal verkrijgbaar. Kunt u dit voedsel bij u in de buurt niet vinden, dan kunt u ze cavia - of knaagdierenvoer geven Daarnaast eten degoes graag kleine beetjes fruit en groeten, maar geef ze niet te veel, aangezien dit darmproblemen kan veroorzaken. Als huisdier gehouden degoes krijgen vaak te veel calorierijke en vezelarme hapjes, wat vervetting in de hand werkt. Deze vervetting leidt vaak tot het ontstaan van suikerziekte, een ongeneeslijke aandoening waarvoor degoes helaas vrij bevattelijk zijn. Verwen de degoe dan ook niet teveel, aangezien dit een negatief effect heeft op de gezondheid van het dier. Hooi is zeer geschikt voedsel, omdat het vezelrijk is. Zorg ervoor dat dit altijd in voldoende hoeveelheden in het verblijf aanwezig is, maar zorg er wel voor dat het hooi stof vrij is. Water kunt u het beste uit een glazen drinkflesje geven. Plastic drinkflesjes worden namelijk vaak kapotgebeten. Degoes `wassen` zichzelf door zich regelmatig in schoon wit zand (geen schelpenzand) te wentelen. U kunt dit zand in een zware aardewerken bak in hun verblijf zetten. Het is te koop bij de dierenspeciaalzaak.
Voortplanting
Degoevrouwtjes zijn geslachtrijp als ze ongeveer drie maanden oud zijn, maar op die leeftijd zijn ze nog onvoldoende ontwikkeld om een nest jongen te dragen en groot te brengen. Het is beter te wachten tot de dieren ongeveer vijf maanden oud zijn. Wanneer een degoevrouwtje een dekking van het mannetje toestaat, verschilt per dier, maar dit is meestal eens per twee of drie weken. Houdt u een geslachtsrijp mannetje en vrouwtje samen, dan zullen ze zelf het tijdstip van paren bepalen. U kunt het mannetje na de dekking gewoon bij het vrouwtje laten; ook als de jongen geboren zijn, hoeft u hem niet in een aparte kooi over te zetten. De dracht duurt tamelijk lang; ongeveer negentig dagen. Het nest bestaat gemiddeld uit vijf jongen, maar het kan ook maar drie of zelfs tien jongen bevatten. De jongen zijn bij hun geboorte al helemaal `af `. Ze hebben een pelsje, de oogjes zijn open en ze kunnen al aardig rondlopen. Na een paar weken knabbelen ze wat mee van het voedsel wat de ouders ook eten, maar ze hebben de moedermelk nog wel hard nodig. Zodra de jongen een leeftijd van ongeveer vijf tot zes weken hebben, drinken ze geen melk meer bij de moeder, maar ze zijn dan nog te jong om helemaal voor zichzelf te zorgen. Het is beter om ze tot op een leeftijd van ongeveer acht weken bij het moederdier te laten.
(Huisdierinfopunt
|
mailgroep huisdieren
