Hallo bezoeker,
welkom op het blog van de Mailgroep Huisdieren, een hechte groep Dierenvrienden-SeniorenNetters, die er zijn voor, door en met elkaar.
Op dit blog kunnen jullie kennismaken met onze dieren, tips vinden over de verzorging en de gezondheid van de dieren, dierengedichten en dierenartikels lezen, werkjes in verband met dieren bekijken, enz.
Veel kijk- en leesplezier!
23-03-2007
Het kikkerleven is zwaar
Het kikkerleven is zwaar
Gerrit Jansen
Niet alleen reigers en ooievaars eten kikkers. Ook vossen, ratten, bunzingen en buizerds hebben de kikker op de menulijst staan. Voor de ringslang is de kikker zelfs de favoriete prooi. En jonge kikkers zijn hun leven al helemaal niet veilig.
Voor de buizerd is de kikker slechts een amuse. Foto: Otto Faulhaber
Niet alleen overdag ook s avonds in het donker staat er een blauwe reiger bij onze paddenpoelen. Ongetwijfeld aast hij op de bruine kikkers, die als de temperatuur het toelaat zacht knorrend elkaar in het liefdesnest willen lokken. De reiger is niet de enige die het op de kikkers heeft voorzien. Al een paar keer zag ik onze witte winterbuizerd bij de vijvers. Vorige week vrijdag betrapte ik hem op heterdaad: de buizerd vloog met een prooi van het formaat van een muis naar een dikke tak van onze notenboom. Door de kijker zag ik dat een kikker in stukjes werd getrokken en binnen vijf minuten naar binnen werd gewerkt. Toen de roofvogel zijn snavel een paar keer langs een tak afveegde, wist ik dat de maaltijd beëindigd was. Ik was benieuwd of de witte restjes had laten vallen, maar onder de boom was niets te bekennen. Dat betekent dat de buizerd een man had geslagen, want als het een vrouwtje was geweest, dan had ik vast en zeker sterrenschot gevonden. Sterrenschot is het restant van een door een roofvijand verorberde vrouwelijke kikker of pad. De predator weet dat de prooidieren in deze tijd van het jaar hem zwaar op de maag kunnen liggen. De eierstokken en eieren zwellen op als ze vochtig worden. Daarom kun je ze bij het eten beter opzij leggen of vroegtijdig uitbraken. Ik heb een keer eerder door de kijker gezien, dat een buizerd op een paaltje een kikker in stukken trok. Waar gehakt wordt vallen spaanders was ook hier van toepassing. De spaanders, die ik later onder het paaltje op de grond vond, waren de eierstokken van de kikker. Slimme buizerd, nietwaar? De meeste reigers werken een kikker compleet naar binnen. Het is best mogelijk dat de eierstokken dan in de reiger gaan zwellen. Als de eierstokken te zwaar op de maag liggen, zal de reiger de zaak wel uitbraken. In reigerkolonies wordt deze kikkerkaviaar wel eens hangend aan een tak in de nestboom aangetroffen. In de literatuur noemt men voorbeelden waarbij het dril echt uit de lucht kwam vallen Het zal dan ook geen verbazing wekken, dat vroeger in het volksgeloof algemeen werd aangenomen dat het vreemde spul afkomstig zou zijn van vallende sterren. De Duitse naam luidt Sternschnuppen; dat betekent ongeveer snuitsel van een ster. De Denen spreken van stjerneskud, wat een letterlijke weergave is van het woord sterrenschot. De bunzing is een schemer- en nachtdier. Overdag slaapt hij als een marmot in boeren- schuren, onder houtmijten of takkenbossen. Ook verlaten konijnenholen, vossen- en dassenburchten zijn geliefde schuilplaatsen voor deze marterachtige. Hij is dol op muizen, ratten en woelmuizen. Ook konijnen en kikkers staan op het menu van dit roofdier. Zelfs van de pad met zijn irritante afscheidingsproduct is hij niet vies. Men heeft in de winter wel eens meer dan honderd kikkers in een bunzinghol aangetroffen. De dieren vertoonden allemaal bijtwonden, ze leefden nog, maar konden zich niet meer bewegen. Door een beet in de ruggengraat zijn de dieren verlamd geraakt. Taai als de koudbloedigen zijn, kunnen ze zo nog maanden goed blijven. Mollen kennen dit bijttrucje ook: zij bijten regenwormen in een zenuwknoop, waardoor de pieren in leven blijven, maar niet meer weg kunnen komen. Op ons terrein heb ik jaren geleden een voorraad kikkers in een dode knotwilg aangetroffen. Onderin de holle boom lagen er wel dertig: een aantal was aangevreten, andere slachtoffers waren ook dood maar nog puntgaaf; drie kikkers leefden nog en waren duidelijk verlamd. Sporen in de natte klei aan de voet van de boom wezen niet op een bunzing, maar op ratten. Of ratten dit trucje ook kennen, weet ik niet. Ik heb het zelf nooit gezien, maar het is zeker dat de knaagdieren zich aan kikkers vergrijpen en ze leggen ook voorraden aan. Dat bunzingen kikkers eten, heb ik wel met eigen ogen kunnen aanschouwen. Ik heb een keer op de dijk achter ons huis een dode bunzing gevonden. Toen ik het verkeersslachtoffer nader bekeek, zag ik dat de poten van zijn galgenmaal, een bruine kikker, nog uit zijn bek staken. Uit het bovenstaande blijkt wel dat een kikker, of hij nu groot of klein is, zijn leven nooit veilig is. Er worden niet voor niets ruim 4000 eieren afgezet. Deze hoge voortplantingscapaciteit is niet alleen nodig omdat de amfibieën zoveel vijanden hebben, maar ze kennen ook geen broedzorg en ouderzorg. Als de eieren zijn afgezet, verlaten pa en ma bruine kikker het water. Van de eieren wordt een groot aantal door vissen, slakken, salamanders en waterinsecten opgegeten. Met de dikkopjes is het niet anders; zij moeten zonder ouders zelf kikker zien te worden. De vierduizend eitjes leveren na drie jaar slechts twee of drie volwassen kikkers op; een kikkerleven is zwaar!
mailgroep huisdieren
