Hallo bezoeker,
welkom op het blog van de Mailgroep Huisdieren, een hechte groep Dierenvrienden-SeniorenNetters, die er zijn voor, door en met elkaar.
Op dit blog kunnen jullie kennismaken met onze dieren, tips vinden over de verzorging en de gezondheid van de dieren, dierengedichten en dierenartikels lezen, werkjes in verband met dieren bekijken, enz.
Veel kijk- en leesplezier!
29-12-2009
Waarom eet de wolf uit het sprookje 'De wolf en de zeven geitjes' krijt om zijn stem hoger en zachter te doen klinken?
Waarom eet de wolf uit het sprookje 'De wolf en de zeven geitjes' krijt om zijn stem hoger en zachter te doen klinken?
Wetenschapswinkel
Caroline Mariën, Kessel-Lo
In een magische wereld kan een wolf prima voor een geit doorgaan. Hij hoeft alleen maar een krijtje te eten (of honing, afhankelijk van de versie van het sprookje) om zijn stem zachter en hoger te laten klinken en zijn zwarte poten in te smeren met deeg en te bepoederen met meel. Dat is hoe de wolf in het sprookje 'De wolf en de zeven geitjes' de geitjes voor de gek houdt. Moeder had nog zo gewaarschuwd de wolf niet binnen te laten, maar tegen zulk slinks bedrog zijn de kleintjes niet opgewassen.
Erg geloofwaardig klinkt het verhaal natuurlijk niet. Maar daar gaat het bij sprookjes ook niet om. 'Het is de bedoeling dat je je kritische geest even uitschakelt en dat je je laat leiden door het verhaal', zegt sprookjesonderzoekster en letterkundige VanessaJoosen van de UniversiteitAntwerpen.
'Het sprookje is al aanwezig in de manuscriptversie van de Kinder- und Hausmärchen, van de gebroeders Grimm uit 1810', vertelt Joosen. 'Het heeft altijd deel uitgemaakt van hun collectie met meest geliefde sprookjes. Ze hoorden het verhaal van de familie Hassenpflug, die hun wel meer sprookjes aanleverde. Het sprookje zou mogelijk afkomstig zijn uit de Elzas, al is er ook een versie afkomstig uit Pommeren.'
Of het krijt eten aan een volkswijsheid is ontleend, weet de sprookjesexperte niet. 'Misschien niet. Maar dat hoeft ook niet. In sprookjes kan alles. Dat is waarschijnlijk de beste verklaring.' Ook haar collega GeertLernout weet niet of er een logische verklaring is. 'Hoewel ik me vreemd genoeg uit mijn jeugd wel heel goed de smaak van krijt herinner', zegt hij met een knipoog. 'En toen was mijn stem inderdaad hoger dan vandaag.'
Dan maar te rade gaan bij NKO-artsen. Felix de Jong van het UZ Leuven, gespecialiseerd in de foniatrie (de wetenschap van stemafwijkingen): 'Ja, dat heb ik me nou ook al eens afgevraagd. Hoe dat zit met dat krijt? Ik heb geen idee.' Stemwetenschapper Kristiane van Lierde van de Universiteit Gent is nog stelliger. 'Dat een stem hoger zou worden door het eten van krijt? Nee, dat kan gewoon niet.'
Misschien nemen de wetenschappers de vraag iets te letterlijk. Sopraan Caroline Cartens ziet wel een logische sprookjesverklaring,. 'De wolf kauwt zijn eten waarschijnlijk niet goed. Daardoor krijgt hij last van maagzuur, en door reflux - het terugvloeien van maagzuur in de slokdarm - krijgt hij geïrriteerde stembanden. Zangers hebben daar vaak last van. Het krijt zorgt niet voor een hogere stem, maar kalk kan wel het maagzuur neutraliseren waardoor de wolf makkelijker een hoog en helder geitstemmetje op kan zetten.'
Zou dit dan de verklaring zijn?
Foniater MarcoFranken van het Diaconessenhuis Voorburg in Nederland, noemt het een 'leuke verklaring'. Een hogere stem kun je volgens hem alleen krijgen door stembanden operatief te verkorten of door de hormonenbalans te veranderen. 'Maar als je een falsetstem opzet (stemgebruik waarbij de twee stembanden maximaal zijn uitgerekt en elkaar niet of nauwelijks raken, red.), kun je een octaaf hoger zingen dan normaal. Als er iets mis is met de stembanden, is dat een stuk moeilijker.'
Ook DeJong serveert het idee niet meteen af. 'Met veel fantasie kun je inderdaad in die richting denken. Maar een ontsteking op de stemplooien duurt dagen, ook als je zuurbindende middelen neemt als medicijn tegen maagzuur. Dus is het onmogelijk dat de wolf meteen een hogere stem kan opzetten, zoals in het sprookje wordt gesuggereerd. Bovendien, om voldoende zuur te binden, denk ik dat hij wel kilo's aan krijtjes zou moeten eten.'
mailgroep huisdieren
