Zeldzame libelle laat zich in Bekendelle zien

Gele lisbloem in de Bekendelle foto Wouter Borre

Het bosgebied, eigendom van Natuurmonumenten en enkele particuliere eigenaren, wordt doorsneden door de Boven-Slinge. Deze beek ontspringt in Duitsland achter het grensplaatsje Oeding om vervolgens aan een kronkeltocht te beginnen door de Winterswijkse buurtschappen Kotten, Brinkheurne, Woold en Miste om vervolgens via Aalten bij Doetinchem in de Oude IJssel uit te monden.
De beek doorsnijdt al voor de Bekendelle enkele bijzondere beekbossen, zoals het Aalbrinkbos bij Kotten, het Stemerdinkbos en Buskersbos in de Brinkheurne om vervolgens bij voormalige textielbleekvelden van De Plekenpol bij watermolen Den Helder het Woold binnen te stromen. Al deze bossen zijn van zeer grote schoonheid, vooral het Buskersbos geniet bekendheid door de prachtige voorjaarsflora met onder meer dalkruid. In de Bekendelle krijgen beek en bos oerbosachtige allure, voornamelijk veroorzaakt door de lage oevers aan de zuidzijde van het gebied dat bestaat uit een ‘moeras-bos’ dat ontstaan is in voormalige beekmeanders.
De Winterswijkse plantenonderzoeker Steven van den Brand bracht de rijke flora in beeld. Uniek noemt hij daarbij het feit dat de beek een hoge oever kent met een essen- en iepenbos en dat de zuidzijde laag ligt en regelmatig overstroomt. In dit lage deel heeft zich een flora ontwikkelt die Van den Brand als zeer bijzonder in Nederland omschrijft met soorten als bosgeelster, muskuskruid, look-zonder-look, klimopereprijs, robertskruid, maar ook met speenkruid en geel nagelkruid.
Het beekbosgedeelte met de oude meanders van de Boven-Slinge is aangekocht door de Vereniging Natuurmonumenten. Langs deze oevers loopt een enkel wandelpad van de stenen naar de houten brug, die een uniek beeld geeft van een oorspronkelijk beekbos. Vooral het voorjaarsaspect is van een adembenemende schoonheid.
Helaas is een deel van het hoger gelegen loofbos in de loop van de tijd omgezet in naaldbos. Dit geldt onder meer voor het aangrenzende bosgebied ’t Lintum. Dit gebied behoorde ooit tot de rijkste en meest gevarieerde loofbossen van Winterswijk.
Toch heeft de Bekendelle dankzij de grillige beekmeanders haar karakter weten te behouden. Daarbij is door de rechter in de jaren tachtig een einde gemaakt aan illegale puinstort om oevers te versterken.
Ook is de waterkwaliteit van de Boven-Slinge in de afgelopen jaren sterk verbeterd. Dit heeft te maken met de aanleg van drukriolering in het Winterswijkse buitengebied, een verbeterde waterzuivering in het Duitse achterland en justitieel optreden tegen mestdumpingen, vooral van kalvermesterijen in Duitsland.
Door de verbeterde waterkwaliteit is een voor Nederland zeer zeldzame libellensoort in de Bekendelle aanzienlijk toegenomen: de bosbeekjuffer. Deze beekjuffer komt alleen nog langs dit deel van de Boven-Slinge voor en kon ondanks speurwerk vorig jaar van libellenonderzoeker Jan Rademaker langs de beken in Twente niet worden vastgesteld.
In het aanwijzingsbesluit van minister Gerda Verburg voor de Bekendelle als onderdeel van Natura 2000 worden een aantal maatregelen opgesomd om de kwaliteit van dit beekbosgebied verder te verbeteren. Zo wordt gepleit voor het verder zuiveren van het beekwater. Dit kan gebeuren door voor de Bekendelle een overstromingsgebied aan te leggen waar meststoffen kunnen neerslaan en afgevangen. Bovendien kunnen door een inundatiegebied de extreme piekafvoeren bij veel neerslag worden afgevlakt. Hierdoor blijven overstromingen in de Bekendelle mogelijk, maar niet in de huidige extreme stroomsnelheden die het gebied schade berokkenen.
Maar ook de kwaliteit van het hoger gelegen bos kan worden verbeterd door de naaldhoutbossen weer langzaam te vervangen door loofbos. (de gelderlander)