GESCHIEDENIS
De Stabyhoun behoort tot de rassengroep van de Continentale Staande Honden van het Spanieltype. Hij stamt uit de provincie Friesland in Nederland en is waarschijnlijk een nakomeling van de grotere Nederlandse jachthond, de Drentse Patrijshond , die gekruist werd met andere Franse en Duitse Spaniels. Net als de Wetterhoun en die Drentse Patrijshond komt ook de Friese 'Staby' uit de Friese Woudstreek. In Nederland zelf is het ras meestal groter dan de aangegeven standaard. Deze honden werden gebruikt voor trekwerk en voor de jacht op haar- en veerwild. De Friese Staby jaagt echter graag op mollen en hazen. De Nederlandse rassen werden vaak door schrijvers en schilders in hun werk opgenomen en hieruit blijkt dat de Hollandse honden vele eeuwen lang zuiver zijn gefokt. Het ras bestaat waarschijnlijk al sinds 1800 en werd in 1942 door de Raad van Beheer op Kynologisch Gebied erkend. De Stabyhoun is een goed gebalanceerde en goede bevederde middelgrote hond. Het is een veelzijdige hond die tegenwoordig als gezelschapshond wordt gehouden. Buiten Nederland komt men het ras nauwelijks tegen.

IDEALE RASKENMERKEN
Het lichaam is gestrekt met vrij diepe, niet te brede borst en goed geronde ribben. De rug is vrij lang en recht. Matig opgetrokken buik. Benen matig lang met sterk bot. Korte, ronde hals zonder keelhuid. Kleur : zwartbont, blauwbont, bruinbont en oranjebont.  Hoofd en schedel : matig brede, vrij lange schedel. De snuit is even lang als de schedel. De schedel is iets gewelfd. Lichte stop. De neus is zwart; bij anders dan zwart-wit gekleurde honden mag de neus bruin zijn. De zwartbonte honden hebben donkerbruine ogen, iets lichter voor bruin- of oranjebonte honden. De oren zijn middelmatig lang en vlak hangend. Schaargebit. Staart : lang, reikend tot aan de sprong. Recht naar beneden gedragen, lang behaard, niet bevederd maar bossig. Voeten : rond met sterke voetzolen. Vacht : lang en sluik, goede bevedering, hoofd echter kort behaard. De schofthoogte voor reuen bedraagt maximaal 50 cm; voor teven iets minder. Het gewicht gaat van 15 tot 20 kg.
AARD : de Stabyhoun is een uitstekende waakhond en metgezel, en daarnaast heeft hij ook nog de capaciteiten van een Retriever en Pointer. Hij is aanhankelijk binnenshuis en altijd goed geaard. Zijn gevoelige neus stelt hem bovendien in staat gewond wild op te sporen ( en te apporteren ). Hij is intelligent, rustig en gemakkelijk te trainen.
ACTIVITEIT : mits deze hond geregeld wordt uitgelaten, past hij zich goed aan een stadsleven aan.