Uit Bokt
Een nieuwe ontwikkeling in de paardensport is het bitloze hoofdstel . Het woord zegt het eigenlijk al, het is een hoofdstel zonder bit . Omdat dit een vrij nieuwe vorm van rijden is, waar de meeste mensen nog geen ervaring mee hebben en geen idee hebben welke werking welk bitloze hoofdstel heeft, hieronder een overzicht van verschillende bitloze optomingen .
Bosal
De bosal is één van de oudere bitloze optomingen die voornamelijk in de westernsport gebruikt wordt. Oorspronkelijk stamt dit hoofdstel van de Indianen af, ze maakten een stugge ring van rawhide (leer) en de teugels van staart - of manenhaar , ook wel mecate genoemd. De mecate wordt onderaan de knop van de bosal (onder de kin van het paard) vastgebonden.
De scherpte van een bosal is afhankelijk van de dikte. Een dikkere bosal zal de druk meer verdelen en zo minder scherp inwerken dan een dunnere. De bosal is minder geschikt voor mensen die rijden met veel teugelcontact omdat het mogelijk kan schuren op de paardenneus. Voor westernrijden is deze optoming uiterst geschikt en het is ook toegestaan om paarden onder de 6 jaar uit te brengen op wedstrijden met een bosal.
Cross rope bridle
Een cross rope bridle is eigenlijk het zelfde idee als een touwhalster , alleen is deze minder geschikt voor grondwerk en meer bedoeld om mee te rijden. In plaats van één lus om de teugels aan vast te maken zoals bij het touwhalster heeft de cross rope bridle 2 lussen en werkt het meer met zijwaartse druk. Sommige paarden begrijpen een cross rope bridle beter dan een touwhalster.
Dually training halter
Oftewel, het halster van Monty Roberts . Dit is een gewoon halster met een extra touwstuk bij de neus. Bij het aantrekken van het halster geeft het touw extra druk op de neus waardoor het halster scherper inwerkt dan een normaal halster. Aan beide uiteindes van het touw zit een ring waar je mogelijk de teugels aan kunt bevestigen. Dit halster is zeer geschikt voor grondwerk maar minder geschikt voor het rijden. Het halster is vrij stug en de inwerking op de neus is vrij scherp waardoor dit halster minder geschikt is om engels mee te rijden.
Dr. Cook hoofdstel
Dit is een van de meest bekende bitloze optoming op dit moment. Dr. Cook is een dierenarts die uitgebreid onderzoek heeft gedaan naar de gevolgen van een bit in een paardenmond. Uiteindelijk kwam hij daarom met een bitloos hoofdstel op de markt. Dit hoofdstel heeft twee riemen kruislings onder de kin doorlopen. Als er druk op de teugels gegeven wordt, werkt dit hoofdstel niet alleen druk uit op de neus, maar ook achter de oren en de zijkant van de kaak. Dit hoofdstel is er in een lederen uitvoering en de kunststoffen uitvoering, over het algemeen wordt dit hoofdstel als vriendelijk beschouwd voor het paard.
Ook mennen met het Dr. Cook hoofdstel is mogelijk. Een kleine aanpassing aan het rijhoofdstel maakt dat je één hoofdstel voor beide takken van de sport kunt gebruiken, simpel door wat extra riempjes bij te bestellen zodat je de oogkleppen kunt vastmaken. De oogkleppen staan iets wijder van het hoofd af dan bij de gewone menhoofdstellen , zodat de paarden meer zicht hebben.
Glucksrad
Het Glucksrad is een ring die zich bevindt aan de zijkant van het paardenhoofd. De ring staat in verbinding met zowel het bakstuk , neusriem en de teugels. Door de spaken in de ring wordt elke stuk op een andere plek vast gemaakt. Als er druk wordt uitgeoefend op de teugels draait het rad en treed er een hefboomwerking op. De mate waarin het hefboomeffect optreedt hangt af van waar je de teugels aan vastmaakt. Als de teugels aan de voorzijde van de ring vastmaakt wordt, kantelt het wiel meer dan wanneer het meer aan de achterzijde vastmaakt is. Dit hoofdstel geeft zowel druk op de neus, kin en achter de oren en kan een vrij scherpe optoming zijn, afhankelijk van hoe het wordt gebruikt.
Hackamore
Een Hackamore met korte scharen
Dit is één van de meest bekende bitloze hoofdstellen in Nederland. Dit hoofdstel zie je vaak terug in het springparcours in de hogere niveaus. De Hackamore werkt met een zogenaamde hefboomwerking. De mate waarin deze hefboomwerking voorkomt hangt af van de lengte van de scharen. Er zijn zowel korte als lange scharen, de langere scharen werken scherper in dan de kortere. Met het in contact nemen van de teugels kantelen de scharen en wordt er druk uitgeoefend op de neus en de kin. Maar ook achter de oren komt druk, de mate waarin hangt ook weer af van de lengte van de scharen. Bij verkeerd gebruik van de Hackamore kan het neusbot breken. Dit komt echter alleen voor bij een te harde hand en een te laag hangende hackamore. De hackamore is de scherpste bitloze optoming die momenteel op de markt is.
Sidepull
De sidepull is een hoofdstel dat werkt met zijwaartse druk, de teugels worden bevestigd aan de zijkanten van de neusriem. Als er druk wordt uitgeoefend op de rechterteugel zal het paard op het linker gedeelte van zijn neus druk voelen. De scherpte van het hoofdstel verschilt per merk en uitvoering. Er zijn sidepulls op de markt met dun ruw touw op de neus, deze werken vrij scherp in. Ook kan het touw mogelijk gaan schuren; deze sidepull is dan ook minder geschikt voor constante teugeldruk. Maar er zijn ook sidepulls met lederen neusriemen of zelfs neopreen onderlegd. Deze hoofdstellen zijn qua scherpte een stuk vriendelijker voor de paardenneus.
Touwhalster
 Zie Touwhalster voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Een touwhalster is een halster gemaakt van sterk touw. De dikte van het touw verschilt van 6 tot 8 mm. Door het dunne touw werkt het halster vrij scherp in, ook heeft dit touw de eigenschap dat het niet breekt. Daarom is het heel belangrijk om een paard vooral niet vast te zetten aan een touwhalster! Een touwhalster kan gebruikt worden bij zowel grondwerk als om mee te rijden. Het touw werkt in op de neus en op de grond ook achter de oren. Omdat het touw toch vrij scherp is, is een touwhalster minder geschikt voor het Engels rijden. Een bontje op de neus kan een touwhalster wat minder scherp maken en voorkomt schuurplekken op de neus.
Voest-hoofdstel
een (namaak) Voest-hoofdstel
Het bitloze hoofdstel van Emiel Voest werkt met kruislingse riempjes onder de kin door. Het hoofdstel heeft een brede neusriem waardoor de werking minder snel scherp optreedt, de druk wordt over een groter oppervlakte verdeeld.
Als je links aan de teugel trekt zal er aan de rechterkant druk ontstaan waardoor het paard zijn hoofd zal buigen naar links. Bij verkeerd gebruik kan het de neus afknellen maar bij correct gebruik is dit een vriendelijk hoofdstel met weinig leer om het hoofd van je paard.
Kaptoom
| Zie Kaptoom voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
De Kaptoom is een bitloos hoofdstel dat zowel bitloos kan worden gebruikt, als in combinatie met een bit . De kaptoom wordt voornamelijk gebruikt voor grondwerk of bij de africhting van jonge paarden. De kaptoom is heel populair bij de Academische rijkunst.
Neckrope
De neckrope is, zoals de naam al zegt, een halsring/touw. Een (bitloze) optoming die om de hals van het paard ligt. De gesloten ring, ook wel rijring genoemd is gemaakt van dik touw, doordat hij uitgebreid verstelbaar is, is hij voor ieder paarden soort geschikt. Je rijdt met behulp van neckreining en zit en/of stem.
mailgroep huisdieren
