Hallo bezoeker,
welkom op het blog van de Mailgroep Huisdieren, een hechte groep Dierenvrienden-SeniorenNetters, die er zijn voor, door en met elkaar.
Op dit blog kunnen jullie kennismaken met onze dieren, tips vinden over de verzorging en de gezondheid van de dieren, dierengedichten en dierenartikels lezen, werkjes in verband met dieren bekijken, enz.
Veel kijk- en leesplezier!
23-10-2008
Het paard natuurlijk in balans : Wintervoorbereidingen
Het paard natuurlijk in balans : Wintervoorbereidingen
DA Margriet CREMERS Niets is zo netjes en ordelijk als de natuur. Soms krijgen we de indruk dat de natuur er een potje van maakt en op zoek is naar een eigen en nieuw evenwicht. Niets is minder waar. De natuur werkt in een voortdurend en geordend evenwicht, samengevat in het bekende Franse spreekwoord La nature se redresse toujours (de natuur herstelt zichzelf altijd). Aan ordening en structuur dus geen gebrek. Net zoals dat volop aanwezig is bij de wintervoorbereiding van de dieren op ons halfrond.
Tekst: Margriet Cremers
Op zoek naar een zo optimaal mogelijk evenwicht voor ons gedomesticeerde paard, is het altijd zinvol om de natuur als raadgever te beschouwen en te zien wat de natuur zelf doet bij paarden, om hen goed op de winter voor te bereiden. Dit dient ons van advies als het gaat om de voorbereiding van het gedomesticeerde paard. Uiteraard gaat het niet om het nabootsen van de natuurlijke situatie. Het gedomesticeerde paard is net zo min te vergelijken met het wilde paard als de huidige mens met de vroegere holbewoners. De volgende aandachtspunten zijn relatief makkelijk in een algemeen beleid te vatten: stabiele gezondheidsbasis reinigende stoffen voortdurend blijvende zomervacht niet voldoende regenbestendig Het zijn de negatieve kanten van de gezondheidsmedaille bij het gedomesticeerdepaard. Een deel hiervan kanmet kunstige hulpgrepen en ondersteuning geneutraliseerd worden of zelfs geheel verdwijnen. In de herfst bereiden wilde paarden zich voor op een periode van schaarste en stellen ze hun energieverbruik in op warm blijven. De natuur zorgt er eerst voor dat gedurende de zomer een stevige basis wordt gelegd. Het gevolg van de overvloed aan eten en warmte en daarmee aan gezapige tevredenheid werkt een goede gezondheid en een stevige vetvoorraad in de hand. Op basis van die stevigheid kan het dier in de winter al een boel doorstaan. Voor paarden die leven in het wild is een langzame overgang cruciaal. Het volle, vette gras verhout heel langzaam. Het zijn langere, ruwere stengels die dan nog op de natuurlijke weide staan. Die leveren vaak meer ruwvezel en vocht op dan voeding. De darmflora past zich hierop aan. De pH-waarde verandert licht. Hiermee wordt de voorbereiding gelegd voor het verorberen en zinvol verteren van basten van bomen. Boombasten en twijgen zijn voor een belangrijk deel winterkost, maar worden zeker ook in de herfst al gegeten, zonder dat schaarste het paard ertoe dwingt. De basten en soms twijgen van bepaalde bomen bevatten namelijk belangrijke gezondheidsbevorderende stoffen ofzelfs sterk reinigende stoffen.
Voor onze gedomesticeerde paarden is er nauwelijks een verandering. Gedurende de zomer vreten onze paarden zich niet vol. Zij moeten immers gewoon blijven werken en kunnen niet met een dikke buik gezapig in het zonnetje staan te genieten. Daarmee vervalt de noodzaak van langzame overgang naar een ander rantsoen en een ander bewegingspatroon. Dat is eenvoordeel. Er is echter ook een nadeel: Onze paarden hebben niet de stevige basis van fysieke en mentale gezondheid gelegd. Bovendien krijgt het paard geen reinigende stoffen binnen. Dit maakt hen per definitie eerder vatbaar voor winterkwalen.
Stabiele gezondheidsbasis
Uiteraard zal iedere eigenaar ervan
uitgaan dat hij zich optimaal inspant om de gezondheid van het paard te waarborgen. Een vorm van bedrijfsblindheid beperkt helaas vaak het resultaat. Standaard voeren en huisvesten is voor geen enkel paard geschikt; er bestaat geen standaard paard. Een individuele aanpak ten aanzien van voer, huisvesting, verzorging en werk levert vaak al veel winst op. Het ruwvoer verstrekken is een ander belangrijk punt. Paarden zijn ingesteld op achttien uur eten en verteren. Dit zo dicht mogelijk benaderen is goed voor hun fysieke- en mentale balans. De angst voor een grasbuik is vaak ten onrechte. Een paard kan mooi in lijn blijven ondanks een behoorlijke hoeveelheid ruwvoer. Zonlicht/daglicht is niet voor alle paarden in Nederland te realiseren. Een UV lamp echter wel en daarmee is een belangrijk stuk gezondheid gewonnen. Fysieke inspanning is vaak in anderhalf uur per etmaal geconcentreerd. Op zich is dit niet zo slecht als velen denken.Immers: ook in de natuur is er soms eenvluchtmoment dat langere tijd kanaanhouden. Het grote verschil zit echter in de afwisseling van in- en ontspanning tijdens die anderhalf uur. Een kudde op de vlucht, of op gedwongen trek uit het territorium, zal zeker wel langer druk bezig zijn. De vluchtende sprint echter wordt al relatief snel afgewisseld met een stevige, maar ontspannen draf. Dus niet het geconcentreerde werk van ons gedomesticeerde paard is slecht, maar het gebrek aan ontspanning daarin geeft gemakkelijk disbalans. Met andere woorden: hoe beter het paard ontspant tijdens het werk, hoe gezonder hij blijft.
Sociale interactie is tussen paarden
evenzeer een ontspannende actie als vrienden die samen een biertje pakken. Op veel bedrijven kunnen paarden weinig van elkaar zien en aanraken gaat al helemaal niet. Een beetje neuscontact kan al veel goeds doen en bijdragen aan de goede gezondheidsbasis die nodig is om gezond de winter door te komen. De mogelijkheidom elkaar te groomen geeft nog een extra gezondheidsimpuls.
Reinigende stoffen
Ter ondersteuning van de mentale en fysieke gezondheid kunnen we het
paard veel aanbieden door simpelweg takken of kruiden te voeren. Bijvoorbeeld polsdikke takken van vlier of berk en gedroogde brandnetel of thee welke is getrokken van verse brandnetel. Let wel: de brandnetels kunnen gewoon in de natuur geplukt indien er niet teveel uitlaatgassen overheen zijn gegaan of onkruidverdelger is gespoten, anders voer je het paard extra gif! Is het niet mogelijk om dit aan te bieden, dan zijn er voldoende natuurlijke middelen in de handel die reinigend werken. Een reiniging aan het begin van iedere winter valt absoluut aan te raden. Het dier kan dan zonder ballast de winter in en is daardoor beter in staat om weerstand te bieden aanwinterkwalen. Bovendien zal het lichaam dan beter gebruik kunnen maken van stoffen uit de voeding die de vachtwisseling bevorderen.
Rui
Door de verandering van hoeveelheid daglicht en door de verandering van hetrantsoen stelt het paardenlichaam zich langzaam in op de verandering die hem
geschikt maakt de winter goed te doorstaan, namelijk de rui. Ook de reinigende stoffen uit de boombasten stimuleren de rui. Het verwijderen van de zomervacht en aanmaken van een wintervacht met voldoende onderhaar is een inspannende klus. De chemie van het paard moet in goede balans zijn om dit te kunnen bolwerken. De mate waarin de ondervacht wordt aangemaakt,is echter niet alleen afhankelijk van voeding en van het spijsverteringsapparaat. Ook daglichtintensiteit en -hoeveelheid, aanleg en eveneens omgevings-temperatuur spelen hierbij een belangrijke rol. Gedomesticeerde paarden mogen vaak geen wintervacht aanmaken. De wintervacht is lastig met het werk en dus is het maar beter deze achterwege te laten. Het voordeel hiervan is dat het paardenlichaam geen energie kwijt raakt aan de aanmaak van de vacht. Het nadeel is dat er geen goede vachtwisseling plaatsvindt en het paardenlichaam voortdurend in dezelfde zomervacht blijft hangen.
Blijvende zomervacht
Hoewel gedomesticeerde paarden dus niet gebaat zijn bij een dikke winter
vacht, is het wel van belang om van vacht te wisselen De huid is een extrauitscheidingsorgaan voor afvalstoffen. Als de huid belemmerd wordt in deze functie, door een verstikkende, vervuilde vacht, kan dat gevolgen voor de gezondheid hebben. Het is dus zaak om het paard te helpen om de zomervacht los te laten en een eventueel dus heel dunne nieuwe vacht aan te maken. Reinigende stoffen dragen hiertoe bij, evenals een dagelijks goede borstelbeurt en het niet al te snel en langdurig onderdekken. Natuurlijk is een deken één van de middelen om de
om de aanmaak van een wintervacht te voorkomen. Het is echter ongezond om dit al vroeg in het najaar op te leggen. Toegegeven: het vinden van de juiste balans is niet zo heel simpel. Veel factoren spelen een rol; de genen, de omgevingstemperatuur, de leeftijd, het voedsel, de huisvesting enzovoorts. Toch is het van groot belang voor de algemene gezondheid en winterweerbaarheid om zo min mogelijk uren en zo laat mogelijk in het najaar, een deken te gebruiken.
Regenbestendig
In de aanloop naar de winter zullen bij het paard in de natuur eveneens de
hoeven verharden, de vetlok verdikken, de kruinen op de vacht intensiveren. Dit alles om ervoor te zorgen dat de winterregen het lichaam zo min mogelijk deert. Het gedomesticeerde paard heeft niet te lijden van de winterregen, omdat het er niet of nauwelijks aan wordt blootgesteld. Gebeurt dit onverhoopt een keer, dan mag het gebrekkige vermogen om weerstand te bieden niet worden onderschat. Een paard zonder wintervacht kan geen winterregen verdragen. Door de vacht de gelegenheid te geven zich te vormen, zullen betere kruinen worden gevormd. Goede kruinen en vetlokken zorgen ervoor dat regenwater zodanig wordt afgevoerd dat waterstromen zo min mogelijk vitale onderdelen van het lichaam belasten. Kruinen in de flanken houden regen weg van de buikorganen en de heupspieren- en gewrichten; kruinen in de hals houden de boeg vrij van regen enzovoorts. Een stevige vetlok voorkomt dat de regen in de kootholte stroomt Kortom, als de natuur haar gang mag gaan, maakt ze een vacht die het paard heel goed beschermt. Kan de natuur niet haar gang gaan, houd dan goed rekening met het feit dat een korte blootstelling aan koude regen al een stevige aanslag kan doen op de gezondheid van het paard. In dat geval dus is een goede regendeken wel effectief en zinvol!
Het gedomesticeerde paard kan, wil en hoeft niet terug naar de wilde dagen
van weleer. Wel is de mens gehouden om zijn kennis en verstand te benutten om de bruikbare punten van het leven van toen te benutten ter verbetering van de gezondheid van nu.(De Hoefslag - Nl)
mailgroep huisdieren
