Bericht uitgegeven door RAVON op zondag 31 augustus 2008

Van over de hele wereld komen alarmerende berichten dat kikkers en salamanders massaal sterven. Door tal van internationale beschermingsorganisaties is daarom 2008 uitgeroepen tot het Jaar van de Kikker. Dit thema benadrukt de diversiteit aan kikkersoorten, hun kleuren- en vormenrijkdom en de belangrijke plaats die zij in de natuur innemen.

Veel soorten gaan achteruit door het verlies (door vervuiling, versnippering, verdroging etc.) van hun leefgebied. Naast deze al bekende oorzaken blijkt nu ook een zich wereldwijd verbreidende schimmelinfectie (Chytridiomycose) de nekslag te geven voor veel soorten. Deze schimmel heeft in de afgelopen decennia massale sterfte veroorzaakt en, op het gehele Amerikaanse continent en in Australië, tientallen soorten uitgeroeid. Waarschijnlijk via de invoer van exoten en de terrariumhandel heeft de schimmel inmiddels ook Europa bereikt en is deze aangetoond in o.a. Duitsland, Engeland, Denemarken, Zwitserland, Frankrijk, Spanje, Portugal, Italië en in Hongarije. Tot op heden zijn geen meldingen van chytridiomycose bekend in Nederland bij inheemse fauna.

Naast schimmels kunnen ook Iridovirussen (ranavirussen) bij in het wild levende en bij gehouden amfibieën en vissen grote sterfte veroorzaken. In Europa worden massale sterfgevallen van de bruine kikker (Engeland) en de bastaardkikker (Kroatië) veroorzaakt door dit virus. Ranavirussen treffen niet alleen amfibieën, maar ook vissen en reptielen.

Wat gebeurt er nu? 
Wereldwijd is een lijst samengesteld van circa 500 soorten die extra aandacht krijgen. Dit gebeurt door zowel bescherming van de leefgebieden als door kweekprogramma’s voor de meest bedreigde soorten.

In Nederland besteedt RAVON extra aandacht aan het jaar van de kikker door verschillende activiteiten te organiseren, waaronder het succesvolle ‘plonzenweekeinde’. Verder voert RAVON, samen met de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen en de Universiteit van Gent, momenteel onderzoek uit naar de eventuele aanwezigheid van de schimmel bij in gevangenschap gehouden dieren en in het vrije veld in zowel Nederland als Vlaanderen.

Meer lezen?
www.ravon.nl
www.spatialepidemiology.net