De wandeling.
Wat je zeker niet kunt zeggen is dat ze bij de Waalse GR op hun lauweren rusten. Dat leidt stilaan wel tot een redelijk onoverzichtelijk net, wat nog geaccentueerd wordt doordat GR-paden soms over langere afstand samen lopen. We zetten vandaag onze eerste stapjes op GR161 (Sentiers de l'Ardenne - Tour du Pays de Bouillon en Ardenne) waarvan de eerste topogids verscheen in mei 2022. Het boekje laat het avontuur beginnen in Bouillon en dat is ook ons startpunt van een 14 km lange tocht naar Dohan. De TWQ ligt met 94% erg hoog: je volgt dan ook bijna uitsluitend boswegen in alle soorten en formaten. Als je het kaartje bekijkt op routeyou (of bij het NGI) krijg je mogelijk de indruk dat je erg lang naast de Semois loopt, maar die krijg je eigenlijk onverwacht weinig te zien. Maar niet getreurd: ook zonder de zacht kabbelende rivier is deze tocht topklasse: we quoteerden 19/20! Wel moesten we daar twee zware en lange klimmen voor over hebben.
Nog dit: onderweg wordt het even moeilijk door massale kappingen en het gebrek aan tijd of fairplay van de bosmensen. En ook nog: volgens de topogids liggen er meer dan 20 km tussen Bouillon en Dohan en dat vonden we te veel om tussen twee busritten te persen. Maar we losten dat eenvoudig op door net voor Dohan links af te slaan i.p.v. rechts en zo kwamen we met 6 km minder in de kuiten aan de kerk van Dohan. En nog: het gehele gevolgde traject loopt samen met GR16, wat voor een dubbele, accurate bewegwijzering zorgt: wit-rood en geel-rood.


Buurt Han du Han: je ziet nog net de Semois.

Het haltebord in Dohan: goed voor 2 richtingen.

Nog enkele foto's.

Het weer.
Licht tot half bewolkt, warm: 23 à 24°. Gelukkig is het traject lommerrijk.

De stafkaarten.
Bouillon 67/1-2 (2021)

Hoe we er geraakten.
De klassieke manier om in Bouillon te geraken: overstappen in Libramont op de vrij snelle lijn 8. Om terug te keren gebruiken we lijn 40 naar Bertrix, vanwaar het opnieuw naar Libramont gaat.

Een beetje geschiedenis.
Blijkbaar begint het OV-tijdperk voor Dohan pas na WO II. In een busboek van 1947 vond ik een tabel 422 met 2 ritten Bouillon - Bertrix in elke richting. Uit Dohan vertrekt de laatste bus al om 14:30 richting Bertrix. Dat patroon zou eigenlijk min of meer constant blijven. Het duurde tot 1984 (IC-IR?) voor de laatste rit ongeveer een uur later gereden werd en vanaf 1986 vertrok de laatste bus zelfs om 18:35 (vakantie) of 17:52 (schooldagen). Tussendoor volgen dan nog wel aanpassingen (school/vakantie) maar fundamenteel verandert er niets. Tegenwoordig komt de laatste bus richting Bertrix om 16:47, en dat al vele jaren.
(Dohan werd ook enkele jaren bediend door een service touristique Florenville- Herbeumont - Bouillon - Bohan - Dolimarts, terug te vinden onder tabel 1008 - lijn 26. Het is de verre voorloper van de recent ingevoerde V1 die Dohan bedient en alleen tijdens de Waalse zomerschoolvakantie rijdt.)

En ook opmerkelijk: het stukje onverharde weg die op de foto van Morsehan te zien is, is de oude trambedding tussen de bekende tunnel en de stelplaats van Bouillon. 

De verbinding.

En wat we beleefden.
Het begint al onheilspellend, al hoeven wij ons niet echt zorgen te maken: we komen voor de 7574 van 7:57, maar S 2256 is met meer dan 20 minutenvertraging aan zijn rit begonnen en in Halle rijdt die nog altijd met 21 minuten. Het is een wijze treingebruiker die dan niet wacht op de voorziene trein.
IC 2108 staat al meteen met 2 minuten vertraging aangekondigd bij vertrek in Brussel-Zuid en dat worden er uiteindelijk 4. Deze vertraging zal geleidelijk opgelost raken naarmate we Libramont naderen. Veel valt er over de rit niet te melden; we gaan op tegenspoor tussen Ciney en Haversin, maar de dienstregeling is er op voorzien.

De bus van lijn 8 naar Libramont is een van de weinige die door een (de) pachter gereden wordt. Het is een van die ritten waarvan je vindt dat het vooruitgaat, ondanks de drie kwartier rittijd.

Voor de terugreis uit Dohan hebben we 2 mogelijkheden. Bus 40 komt ons het beste uit. Dat is een lijn die van Bouillon naar Bertrix rijdt en onderweg enkele Semoisdorpjes meepikt. Zo ook Dohan dat bereikt wordt met een op-en-afje: de halte dient zowel voor de bus naar Bouillon als naar Bertrix. Ik vrees dat deze lijn geen lang leven meer beschoren is: daar is de dienstregeling net iets te mager voor, het eindpunt Bertrix net iets te onaantrekkelijk; tijdens de zomervakantie lijdt de 40 ongetwijfeld ook onder de concurrentie van de toeristische lijn V1 Orval - Bouillon. En toch hebben we nog 2 medereizigers. Het is vakantie en dus is het centrum van Bertrix meestendeels en grotendeels verboden gebied voor de bussen: we rijden rond en dat kost uiteindelijk toch 6 minuten vertraging.

De op papier ideale aansluiting met P 8684 wordt zo een geval van kantje-boordje. Deze trein missen zou trouwens niet echt een probleem zijn: een L-trein volgt dicht. Wij komen in Libramont aan met 2 minuten vertraging: de trein rijdt binnen op bezet spoor en wordt gekoppeld: 2 desiro's zullen de L-trein naar Marloie doen.
IC 2140 is samengesteld uit 4 AB-rijtuigen M7 en zonder bijkomende I11. Zo ondergraaf je natuurlijk het concept eerste klas. In het eerste rijtuig is de bovenverdieping gedeclasseerd. Dat merken we pas als we al zitten: buiten het rijtuig is er niets dat wijst op declassering, binnen is er één papiertje op de draaideur. Wij verhuizen naar het veel minder drukke tweede rijtuig. Ik krijg toch de indruk dat men bij het samenstellen van die rijtuigstellen toch maar wat aan klooit: eentje (of meer) te veel, eentje (of meer) te weinig, als we de trein hier maar zo snel mogelijk in beweging krijgen, dan zijn we er van af.
In Namur krijgen we het gezelschap van een luidruchtige Oost-Europese met nog luidruchtiger kind. Het is gedaan met de rust, al zorgt Walibi deze keer niet voor de overrompeling van de te korte trein. Even na Ottignies komt de tbg langs. Deze is een stuk kordater dan die van de vorige keer. Enkele Walibi's worden verwezen naar het eerste rijtuig en de Oost-Europese krijgt te horen dat ze nooit zo maar in eerste klas mag komen zitten. Meer: hij zegt dat hij haar een cadeau doet door geen klasverhoging uit te schrijven. Zou ze het lesje geleerd hebben?

Het ritje langs lijn 26 - eindelijk, na zo lang! - is nog een verademing. We komen stipt in Halle aan, na een toch wel vermoeiende daguitstap. De tbg maant ons via de intercom nog aan om bij het uitstappen niets of niemand te vergeten. In Namur zal een peuter een vergetelheid van de vader in een snikhete auto niet overleven.

De treinlectuur.
Mathias MALZIEU, Le guerrier de porcelaine. Tijdens de laatste dagen van WO II wordt Mainou over de demarcatielijn gesmokkeld, een dag nadat zijn moeder in Montpellier overleden is. Frans spreken is uit den boze en de jongen moet binnen blijven om de familie waar hij onderdak vindt, niet in gevaar te brengen. Want de Duitsers zijn alomtegenwoordig en gedragen zich als aangeschoten wild.

Stijn STREUVELS, Langs de wegen.

Pech voor al die mensen in Boom die nu toch niet zonder oordopjes kunnen slapen…

Uitgedrukt…
Ik ben nie' in mênn 'oak.: ik ben niet in mijn haak. Ik voel me niet zo best. (Vermoedelijk heeft het iets te maken met de winkelhaak van de timmerman en dat dan overdrachtelijk gebruikt.)

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

17-07-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Stilaan zijn de wandelnetwerken uitgegroeid tot een kluwen waar zelfs een kat haar jongen niet meer in terugvindt. Ga maar eens naar deze pagina en je zult meteen begrijpen wat ik bedoel. Natuurlijk kun je inzoomen, maar zelfs dan blijft het onduidelijk waar het ene netwerk begint en het andere eindigt. Gelukkig zijn er de folders: wij gebruiken vandaag die van Scheldevallei Oost, uitgegeven door Toerisme Oost-Vlaanderen. We zullen maar met de cijfertjes in huis vallen: 38 - 37 - 36 - 35 - 42 - 59 - 78 - 722 - 62 - 63 - 64 - 65 - 66 - 77 - 78 - 79. (Met 722 zit je in het WNW Brabantse Kouters en vermoedelijk ook met de 78 die er net voor komt; voor alle duidelijkheid: de 78 tegen het einde aan is niet de eerste 78.) Die brengen je van het station van Lebbeke naar de chocoladen bushalte Wieze Callebaut: een afstand van 16.650 km. De wandeling lijkt op het lijf geschreven van wie houdt van vele meters over smalle voetwegen en veldwegen en van wie niet houdt van lange, rechte stukken. Dat merk je wel als je het kaartje ( Routeyou of NGI) bekijkt. Maar het blijft natuurlijk Vlaanderen. Begin en einde (het aansluitstukje naar de bushalte in Wieze) zijn sowieso volgebouwd en ook tussendoor zie je altijd wel ergens in de omgeving een huis, een serre of een ander gebouw. We quoteerden 13.5/20, geen echte uitschieter, maar ook geen afknapper.

Foto's.

Eén van de vele mooie voetwegen.

Het weer.
Half bewolkt, warm (24°), rustig.

De stafkaarten.
23/1-2 Dendermonde (2021) - 23/5-6 Merchtem (2021). Ik moet eerlijk zeggen dat ik het stilaan gehad heb met deze kaarten. Vandaag ontbrak een duidelijk aanwezige veldweg, maar voor we dat doorhadden hadden we al een extra van bijna 3 km in de benen. Ik begrijp ook niet waarom de weg ontbreekt op de papieren kaart, maar wel op TopoMap Viewer op de website van het NGI staat.

Hoe we er geraakten.
Erg eenvoudig: sinds december is er een rechtstreekse S-trein tussen Halle en Lebbeke. Om van het seniorentarief te genieten moeten we wel terugkeren uit Dendermonde, hoewel het soms sneller kan via Aalst. Gelukkig zijn we bijna van de miserie van de verplichte heen- en terugreizen af.

Een beetje geschiedenis.
Wieze is een van die dorpen die eigenlijk nooit trein of tram hebben gekend. Dat zal wel de reden zijn waarom er vrij vroeg een busdienst kwam. Het vroegste spoor (?) daarvan vond ik in 1934, in een tabel 325b Aalst - Herdersem - Wieze, met 5 ritten heen en terug; op zondag waren er zelfs 6! In 1938 vind ik die lijn niet meer terug: er blijft nog wel een tabel 131A met alleen op zaterdag enkele ritten in de voormiddag.
Sta me toe dan noodgedwongen een tijdssprong te maken naar 1948: tabel 129 is een lijn Buggenhout - Aalst - Deinze, een typische marktdienst die alleen op woensdag reed. Belangrijker is tabel 132 Dendermonde - Wieze - Aalst. Amper 3 ritten leggen het volledige traject af, andere zijn beperkt tot Wieze - Aalst. Lange tijd verandert er nauwelijks iets, tenzij de nummers: 132 wordt 303 en vanaf 1952 270. Dat laatste nummer zou het bijzonder lang uithouden. In Wieze worden de halten Schroversstraat, Dorp en Gemeentehuis bediend. Exploitant is de firma De Vriendt uit Asse.
Dan wordt de bediening van Wieze stilaan toch beter. Nauwelijks voelbaar is de zoveelste vernummering naar 26, maar door de basismobilteit krijgt Wieze extra reismogelijkheden, met belbus 25 van Lebbeke. Het is dan dat de halte Wieze Callebaut, die wij gebruiken, opduikt. Later komt er zelfs nog een belbus bij: 40 Faluintjes, Opwijk. En lijn 52 Wieze - Gijzegem - Aalst krijgt eindelijk een gecadanceerde dienstregeling. Ook duikt er een lijn 91 op (voor het eerste teruggevonden in 2013 maar mogelijk ouder).
Belangrijk om te beseffen: het gros van wat hier gezegd is, slaat op de halte Wieze Dorp. Het is pas recent (?) dat de halte die wij vandaag gebruiken (Callebaut) ook bediend wordt door een reguliere lijn 91 Aalst - Dendermonde - Sint-Niklaas. En door de flexbus van de regio Dender. [Mocht iemand willen corrigeren: graag!]

De verbinding.

En wat we beleefden.
Alleen in de NZV maakt deze S-trein even wat vertraging, maar vanaf Brussel-Noord rijden we op tijd. Voor de terugrit moeten we dus om gebruik te maken van ons seniorenbiljet terugkeren uit Dendermonde, ik zou niet weten hoe ik een terugrit uit Aalst zou kunnen verantwoorden met een biljet Halle - Dendermonde HT.

Desiro 08157 met S 2258 Denderleeuw - Dendermonde bij vertrek in Lebbeke.
Of je op een aansluiting bus/trein van 4 minuten in Dendermonde kunt rekenen, zullen we wel nooit weten. We rekenen op de bus van 15:43 in Wieze, aankomst om 16:00 in Dendermonde, waar de IC om 16:04 vertrekt. We hopen heimelijk dat we ook de bus van 15:17 kunnen halen, en dat zou zonder verloren lopen ook gelukt zijn, maar de vork zit plots anders aan de steel: de bus van 15:43 heeft geen gps-gegevens (niet te vertrouwen), maar die van 15:17 rijdt met ongeveer 30 minuten vertraging. Net te veel om alsnog de IC te halen. En dus wordt het de S-trein van 16:24, weliswaar overstapvrij, maar met een hele resems stop tot Halle. Maar kom, we komen op tijd in Halle aan, waarom zouden we klagen? Het is andermaal De Lijn die ons gedeeltelijk in de steek laat, zelfs de ontwaarder vooraan laat het afweten.

De treinlectuur.
Geert van ISTENDAEL, De piekfijne dode. Brusselse krimi.
Stijn STREUVELS, Langs de wegen.

Lessen Nederlands voor kinderen die het Nederlands niet machtig zijn. Ik heb een kleine tip voor Demir: stel die lessen ook beschikbaar voor Vlaamse acteurs, Vlaamse BV's en Vlaamse politici. De mooie Nederlandse taal zal er wel bij varen…

Uitgedrukt…
Eén van de mooiste woorden die ik me uit mijn kinderjaren herinner, is: boezjieke. Een kleine bougie, dus, maar bij ons algemeen gebruikt voor suppo(sitorium) of poepsnoepje.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

09-07-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Als je de geel-wit bewegwijzerde Transardense Route volgt tussen Saint-Hubert en Awenne kom je aan 19.3km. Let wel: Awenne is in dit geval een alternatief eindpunt. De reden daarvoor is simpel: de GTA passeert dan wel langs het Waalse Bokrijk (Musée de la vie rurale en Wallonie) maar van enig OV is daar geen sprake. En dus verlaten we ter hoogte van de Fourneau Saint-Michel de route en stappen we naar Awenne waar wel af en toe een bus rijdt. Je volgt de GTA dus over een 16-tal km en zoekt dan Awenne op, deels langs een met een groen kruis aangeduid plaatselijk wandelpad. De kaart (op routeyou of NGI) zal wel duidelijk maken hoe je Awenne bereikt. De TWQ bedraagt 62% maar als je daar enkele kilometers autovrije betonnen boswegen bijtelt, kom je een stuk hoger uit. Op begin en einde na is dit dan ook een rasechte boswandeling.
Hier wordt uitgebreid ingegaan op de geschiedenis van de GTA én van GR14. De auteur insinueert zelfs dat beide in een soort concurrentiestrijd waren geraakt en dat GTA en GR14 op het vandaag gevolgde traject samenlopen. Ik zou dat toch met een korreltje zout nemen: net buiten Saint-Hubert verwijderen de paden zich van elkaar om pas later opnieuw samen te lopen en nog belangrijker: de GTA maakt een enorme lus (zie alweer de kaarten!) omdat de vallei van de Masblette zo mooi is, volgens de gids - al zie je de door de droogte de tot een kabbelend beekje gereduceerde Masblette nauwelijks. Blijkbaar is dit trouwens een door GR14 verlaten omweg, getuige sporadische sporen van een vroegere rood-witte bewegwijzering.
Het was wel genieten en we gaven de tocht een krediet van 17.5/20. Enig minpuntje was dat de zo al slecht zichtbare geel-witte bewegwijzering op nogal wat plaatsen aan opfrissing toe is. En nog dit: op de grafiek die bij de kaarten hoort, zie je dat er wel enkele keren serieus geklommen moet worden: dit is dus geen zondags wandelingetje maar een stevige tocht: op het hele traject kom je langs beken en die hebben zonder onderscheid gezorgd voor diep uitgesleten valleien, die je dus enkele keren in en weer uit moet. Maar dat kan de pret nauwelijks drukken.

De vele beekjes zorgen voor een sterk geaccidenteerd landschap, ook al staan ze nu laag.

Het Musée de la vie rurale en Wallonie.

Meer foto's.

Het weer.
Vrij warm (23°) en wat cirrus.

De stafkaarten.
59/7-8 Saint-Hubert (2021)

Hoe we er geraakten.
Tja, in de echte Ardennen geraken kan nog wel eens tegenvallen en het is roeien met de riemen die je hebt. Zoals gezegd heeft het musée geen busverbinding en de tocht uittekenen tot Nassogne leek ons toch wat veel en dus zochten we soelaas in Awenne, waar lijn 162b enkele keren langs komt. Rochefort-Jemelle is het aansluitingspunt trein/bus. In de voormiddag is er één bus (naar Saint-Hubert en Libramont), de terugreis uit Awenne kan gebeuren met 2 bussen naar Rochefort-Jemelle (waarvan er één aankomt om 17:36 op het exacte moment dat de IC naar Brussel vertrekt…). Er is ook nog een latere bus naar Libramont.

Een beetje geschiedenis.
Heel erg ver moeten we deze keer niet teruggaan want lijn 162b is een van die lijnen die er kwamen in juni 1984, toen de NMBS het IC-IR-plan invoerde. Logischerwijs werd dat een verbinding Jemelle - Libramont, met als belangrijk neveneffect dat ook Saint-Hubert nu (veel) beter bediend kon worden. De nadruk lag immers op de verbinding Saint-Hubert - Libramont (ter vervanging van de gesloten halte Hatrival). Tussen Jemelle en Saint-Hubert was de bediening veel beperkter; hier was het de bediening van de gesloten haltes Mirwart en Lesterny die moest worden opgevangen en Awenne kon daar van profiteren, want het dorp was tot dan eerder pover bediend, door aanvullende buslijn 420. Niet dat het nu plots wel uitbundig bediend werd: er kwam een soort spitsuurdienst; op weekdagen komt dat neer op 8 ritten, op zaterdag op 5 ritten en op zondag 1 rit. Die laatste was een typische rit voor de provincie Luxemburg, waarmee men op zondagavond de studenten naar een station en een universiteitsstad verderop probeerde te brengen. Veel succes kan die rit niet gehad hebben, want een jaar later werd ze al afgeschaft. (Let wel: tussen Saint-Hubert en Libramont reden er wel nog bussen tijdens het weekend.)

Tot vandaag is er nauwelijks iets gewijzigd aan de dienstregeling op weekdagen. Natuurlijk sneuvelde de laatste rit van de dag, al in 1989, maar het totaalbeeld bleef hetzelfde. Geen of nauwelijks bediening overdag, enige bussen 's morgens en 's avonds, duidelijk gericht op scholieren.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Derde keer, goede keer? Een eerste keer (22.05.2025) liep het fout met de aansluiting in Rochefort-Jemelle, zodat we genoodzaakt waren plan B (Forrières) in te schakelen. Een tweede keer (27.06.2025) zat het weer tegen: ik kon 's morgens gelukkig op tijd zien dat er langdurige regen aankwam in de Ardennen - in schrille tegenspraak met de verwachtingen van de avond voordien. En nu doen we dus een derde poging, enigszins met een klein hartje.
En ja hoor, de uitstap lijkt voor een derde keer op een flop af te stevenen: IC 3205 is met meer dan 20 minuten vertraging vertrokken in Kortrijk en de vertraging lijkt maar aan te groeien: de trein zal Dendermonde uiteindelijk bereiken met 45 minuten! We kunnen gelukkig terugvallen op de S-trein van 7:06 die ik bewust niet geselecteerd had (de app deed dat wel) omdat de overstap in Brussel-Zuid met 9 minuten niet echt veilig leek. Maar blijkbaar mogen we ook eens geluk hebben: de S-trein zal stipt naar Brussel-Zuid rijden en kan zelfs zonder haperen aan het perron komen. Oef… een eerste barrière genomen!

(Ik wil mijn trouwe lezers ook dit niet onthouden: terwijl we staan te wachten op onze S 3656 wordt S 3677 als afgeschaft aangekondigd. Maar als ik even na 7:00 twee desiro's richting Braine-le-Comte zie passeren, gaat er me een licht op. Dit zou wel eens de afgeschafte S-trein kunnen zijn. Wat opzoeking achteraf levert een vertragingsattest op voor S 3677, met vertrek in Leuven met 21 minuten vertraging en aankomst in Braine-le-Comte met… 1 minuut vertraging. De trein is blijkbaar direct van Brussel-Zuid naar Braine-le-Comte gereden…)

In Brussel-Zuid staat IC 2107 al aan het perron. De trein zal nooit meer dan 5 minuten vertraging scoren, maar ook nergens helemaal stipt aankomen of vertrekken. Maar dat is al goed genoeg voor ons: deze keer halen we de aansluiting wel.

Een bekende reeks verzen van de Vlaamse dichter Jan van Nijlen luidt:
"Bestijg den trein nooit zonder Uw valies met droomen,
dan vindt g'in elke stad behoorlijk onderkomen..."

Hij schreef ook een gedicht over het nutteloos station van Calevoet dat door de folkgroep Rum nog op muziek is gezet in de jaren 1980. Maar als dat station al nutteloos was, wat valt er dan te denken van Rochefort-Jemelle? De wachtzaal is broeierig warm, blijkbaar heeft niemand eraan gedacht om wat deuren en ramen open te zetten nu het weer weer draaglijk geworden is. (Is er nog iemand?) Het buffet is gesloten, op de schaarse zitbanken zitten of liggen ontheemden, de rust weegt als een loden blok op de schouders van de reizigers die zich toevallig langs hier naar de bushalte voor het station begeven.

De bus van lijn 162b brengt ons via Forrières, Lesterny, Bure, Grupont, Mirwart, Awenne, Arville en Lorcy naar Saint-Hubert. Tot Saint-Hubert zijn we de enige reizigers. Mirwart wordt met een tijdrovend heen- en terugje bediend, maar dat zal wel de enige manier zijn om de schrapping van de halte in 1984 op te vangen. In Saint-Hubert stappen gelukkig wel enkele reizigers in.

De halte Awenne Église is ingeplant aan dezelfde kant van de weg, of je nu naar Jemelle of Libramont rijdt. Dat is gelukkig goed aangeduid, op het haltebord (zie foto's) en in het kadertje met dienstregelingen. Deze keer hebben we wel een medereizigster.

IC 2139 bestaat wel vaker uit twee desiro's (zie de bijdrage over Graide) en dat was ook eergisteren het geval geweest, maar vandaag kunnen we genieten van een rustige rit in de voorziene M7. Tot Ottignies dan toch, want voor de Vlamingen draait Walibi al op volle toeren. Een achttal walibi's komt zich in eerste nestelen: één maakt nog bezwaar dat hij niet van plan is om een boete te betalen, maar een andere weet dat je in eerste mag zitten als de trein "vol" is. Even later komt een treinbegeleider langs. Die controleert zonder verpinken de biljetten van de jongelui, zonder enig commentaar, tenzij dan van de weetal van daarnet: "Zie je wel dat het mag." Tja, als er treinbegeleiders zijn van wie alles mag dan is het niet te verwonderen dat er fabeltjes verteld worden. Meer, als het zo vlot gaat, "dan kunnen we ook naar Halle in eerste gaan zitten".
Gezien de app koppig blijft volhouden dat je in Brussel-Zuid moet overstappen, denk ik dat we ze daar nog wel eens terug kunnen zien. Wij stappen (uiteraard) in Brussel-Noord over. Het zal de laatste keer zijn dat we nog een S-trein naar Halle nemen: er is altijd wel iets met deze trein. Vandaag loopt het eerste stel eivol en als we de gasten inderdaad terugzien is de ontgoocheling van hun gezicht te lezen: er zitten al zoveel reizigers in eerste dat er maar 2 meer bij kunnen.
Het moet zijn dat ik minder alert wordt, want we hadden ook de IC naar Quiévrain in vertraging kunnen nemen. Dat zie ik te laat en ik besef meteen dat we nog niet in Halle zijn: we worden net buiten Brussel-Zuid opzij gezet om de IC voorrang te geven. Acht minuten vertraging en een erg onaangename rit in een overbevolkt stel zijn het resultaat van even niet opletten.

De treinlectuur.
Emma DONOGHUE, The wonder. Op het Ierse platteland lijkt zich een wonder te voltrekken als de elfjarige Anna maanden lijkt te overleven zonder eten. Een verpleegster en een non worden erop afgestuurd om het mirakel te bestuderen, maar na 10 dagen surveillance is het meisje ei zo na dood. De conclusie lijkt voor de hand te liggen.
Stijn STREUVELS, Langs de wegen.

.
AdR wil paal en perk stellen aan de trajectcontroles. Nu nog de alcohol- en drugcontroles en de gordelplicht afschaffen en ze kan weer als een vrij burger over het Vlaamsche land razen.

Wat een contrast tussen de besluitvaardigheid over de NATO en de besluiteloosheid als het over het klimaat gaat.

Uitgedrukt…
Zetj a e gat… In behoorlijk Nederlands: ga zitten. In slecht Nederlands: zet u (zonder gat)…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

04-07-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

24 mei 2025:
We willen de bus R55 van 17:47 naar Halle nemen. Die blijft om onduidelijke redenen stilstaan in stelplaats Het Rad, waar hij uiteindelijk met 8 minuten vertraging vertrekt. De vertraging neemt toe. Omdat ik mogelijkerwijs als lector moet inspringen in de basiliek in Halle (avondmis om 18:30) besluiten we te voet te gaan. Vier kilometer.

28 mei 2025:
Mijn vrouw heeft een afspraak bij de kapper om 14:00. (Ikzelf een uur later, maar ik besluit om gelijk te vertrekken.) De bus R55 van 13:18 zou in Halle aankomen om 13:35. Maar de bus rijdt in de nasleep van het woensdagmiddagspitsuur met een steeds groeiende vertraging. We besluiten te voet naar Halle te vertrekken. Vier kilometer. Achteraf blijkt dat de bus inderdaad zo veel vertraging heeft opgelopen dat mijn vrouw te laat geweest zou zijn op haar afspraak.

3 juni 2025:
Er is een omleiding op Sint-Rochus. De chauffeur weet nergens van en rijdt dan maar terug - door een straat met eenrichtingsverkeer.

4 juni 2025:
Zelfde verhaal: ook deze chauffeur weet nergens van. Hij rijdt wel op een toegelaten manier terug
en loopt 7 minuten vertraging op.
En nog: de bus van lijn R53 is afgeschaft, zoals wel vaker.

12 juni 2025:
De halte Hollestraat van lijn 164 Halle - Leerbeek is onlangs verplaatst. De haltepaal ligt op zijn nieuwe locatie in de struiken en is niet eens in de grond bevestigd. Tot onze verbazing stopte de chauffeur wel correct aan de "nieuwe" halte.

15 juni 2025:
Onze zoon komt met de Eurostar uit Londen aan, neemt de aansluitende trein in Brussel-Zuid en wil dan de R55 nemen. Die heeft echter als enige bus van de dag geen gps-gegevens. Liever dan te wachten op een bus die misschien niet komt, besluit hij de 4 km tussen station en thuis te voet af te leggen.

16 juni 2025:
Vanmorgen moet diezelfde zoon de bus naar Halle van 7:03 halen met een uitstap naar Wenen (IC13) als bedoeling. Spijtig genoeg is er geen realtime-info: het hele systeem ligt plat. Als de bus dan ook nog vertraging blijkt te hebben, worden er al voorbereidselen getroffen om taxi te spelen naar het station van Halle, maar de bus duikt dan toch op, met 6 minuten vertraging.

16 juni 2025:
Ter voorbereiding van een uitstap naar Graide probeer ik gedetailleerde dienstregelingen (met vertrek- en aankomstuur per station) te vinden. Als ik op de website de planner gebruik, komt L6060 om 12:03 in Graide aan, volgens het vertragingsrapport van vandaag om 12:07. Ook de app houdt het bij 12:03. Op hyperrail is het dan weer 12:07.

21.06.2025:
Het is al de hele dag heet (meer dan 32° bij ons) maar toch rijden beide bussen zonder waarneembare airco. Van een Mercedes Citaro (een oude) weet ik eigenlijk niet of die airco heeft, maar de Iveco Crossway LE heeft zeker airco. Meer dan een dakvenster dat af en toe open en dicht gaat, valt er niet te merken van verkoeling. Integendeel, de warme lucht stroomt zo binnen.

22.06.2025:
Er is duidelijk iets mis met onze bus: hij heeft vertraging opgelopen tijdens een vorige rit, rijdt nog altijd met 7 minuten vertraging en als ik hem verder opvolg zie ik dat hij een hele tijd heeft stilgestaan. Onze terugrit rijdt daardoor met 19 minuten vertraging. (En vooraan ontwaarden lukt ook al niet.)

26.06.2025:
Het M6-rijtuig zou allang een grote beurt moeten krijgen: verschoten en doorgezakte zetels, vies tapijt.

30.06.2025:
Het is snikheet maar de airco doet het, al moet die optornen tegen de zon die rechtstreeks binnen schijnt door het doorschijnende dakvenster van deze Citea. Wie verzint zo iets?

30-06-2025 om 18:23 geschreven door overweg13  

De wandeling.
We stappen in Graide: wandeling 3 op de wandelkaart van Bièvre, van La Ronde Douve. Die is goed voor 13.4 km en haalt een eerder povere TWQ van 38%. De wandeling biedt behoorlijk wat kwaliteit, maar in de laatste 3 kilometer stort ze als een pudding in elkaar. Let wel: onderweg krijg je erg mooie panorama's te zien en de tocht loopt langs en in stukjes bos, met als hoogtepunt de vijvers en de Ruisseau des Tranlets. (Spijtig genoeg stond de splinternieuwe picknicktafel in de volle zon…) Dat de wandeling begonnen kan worden aan de treinhalte van Graide is meegenomen. Graide is een deelgemeente van Bièvre, dat anders dan Graide wel zijn halte verloor in 1984. Het gehucht Graide-Station is een van die typische wijken die ontstaan zijn met de komst van de spoorweg. Kaartje: routeyou of ngi.
Wij quoteerden 13.5/20.


Eén van de mooiste plekjes vandaag: bij de vijvers van de Ruisseau des Translets.

Les Montis: geen samenscholingsverbod hier...

Meer foto's hier.

Het weer.
Licht tot bijna half bewolkt, warm, op het randje van te warm (26°).

De stafkaarten.
64/1-2 Bièvre (2020) - 64/5-6 Pailseul (2020)

Hoe we er geraakten.
Sinds enkele jaren geleden een uurdienst werd ingevoerd op lijn 166, moeten we ons weinig zorgen maken en reserve inbouwen lijkt ons niet nodig. Wel is de nog altijd sterk ingekrompen treindienst van lijn 26 (2 treinen in 10 minuten en dan 50 minuten niets meer) een probleem om ons van Halle naar Brussel-Luxemburg te brengen en dus verkiezen we routes via de NZV. Het wordt het een verbinding met 3 treinen, met de IC naar Luxemburg uit Brussel-Zuid en de L-trein Namur - Libramont als pièce de résistance. De terugreis verloopt analoog.

Een beetje geschiedenis.
Zoals al vermeld is Graide een van die typische voorbeelden van woonuitbreidingen die het rechtstreeks gevolg zijn van de inplanting van een treinstation. (Een schoolvoorbeeld daarvan is Mechelen.) Graide zelf ligt zo een 3 km van het station met zijn naam.
In het bekende spoorboekje van 16.05.1935 (als facsimile uitgegeven door TSP in 1989) vind je niet minder dan 3 lijnen die Graide (Station) bedienen: één spoorlijn van de NMBS van Houyet naar Bertrix, één tramlijn van Rochefort via Han-sur-Lesse en Wellin naar Graide en zowaar een postkoetsdienst tussen Graide en Sugny.
Je zou verwachten dat de aansluitingen tussen die 3 diensten niet veel zaaks zijn, maar al bij al valt het nog mee. Al is het huidige restaurant aan het station de verre voorloper van het Hôtel de la Station. Dat zou er wel eens op kunnen wijzen dat het met de aansluitingen toch niet snor zat.

De verbinding.

 De IC's Brussel-Zuid - Luxemburg rijden nu met een I11 in de samenstelling. Als de markering op de flank klopt, dan wordt dit rijtuig onderhouden in Vorst. Dat zou betekenen dat de rijtuigstellen nu bestaan uit een stuurstandrijtuig M6 uit Arlon, een I11 uit Vorst en de rest M7 uit Kinkempois...

En wat we beleefden.
Aan de automaten in Halle is het nog wat drukker dan anders, meer doordat reizigers de kluts dreigen te verliezen bij de aankoop dan door het aantal reizigers. Zelf heb ik nog enkele reischeques en die moeten noodzakelijkerwijs aan het loket ingewisseld worden. Dat de "loket"bediende ook nog even achter zijn raampje moet gaan zitten, helpt de zaak voor de reizigers aan de automaat niet vooruit. Zonder de reischeques zouden wij zonder aarzelen voor een biljet in de NMBS-app gaan: we krijgen de eigenaardigheden daarvan stilaan onder de knie.
In Brussel-Zuid willen we IC 2109 nemen: die is de dag voordien nog afgeschaft geweest tussen Brussel en Namur en als die nu tergend lang op zich laat wachten, worden we toch wat ongerust. Maar kom, uiteindelijk rijdt hij toch binnen en de enige opmerking die we kunnen maken is, dat het tweede AB-rijtuig ontbreekt. Voor de rest loopt de reis vlot, nu ook tussen Brussel-Luxemburg en Ottignies, al vergt het naderen van dat station veel tijd. In Namur wacht de L-trein naar Libramont alleen als de vertraging minder dan 7 minuten bedraagt. Alleen: het is een hele toer om het aankomstuur in een NMBS-station te weten te komen. Ik gebruik daar de app van de CFL voor of een vertragingsattest van de vorige dag(en). Ik heb via de klantendienst al verscheidene malen aangekaart dat het aankomstuur minstens zo belangrijk is als het vertrekuur, maar zoals vaker valt die opmerking in dovemansoren. 'Wij weten wat goed voor je is…" hoor ik ze denken." En toch: als het aankomstuur telt dan wordt de maximaal getolereerde vertraging 7 minuten en moet de IC dus ten laatste om 10:50 aankomen; als het vertrekuur telt, dan wordt dat 10:54. Maar vandaag is er sowieso geen probleem: IC 2109 landt met 1 minuut vertraging.
We hebben vandaag trouwens nog meer eigenaardigheden gevonden: gisteren en vandaag zijn er werken tussen Anseremme en Paliseul en daarom is de dienstregeling aangepast. Alleen: als je het vertragingsattest van 16.06 downloadt, merk je dat L 6060 om 12:07 in Graide aankomt (zoals in het spoorboekje), maar als je de app raadpleegt, is dat 12:03. Men heeft gewoon alle reserve uit de dienstregeling gehaald en zo komen we te weten dat die 4 minuten bedraagt. Dat lijkt echter geen wijze werkwijze: uiteindelijk komen we in Graide aan om 12:10, dus met 7 minuten vertraging ten opzichte van de gewijzigde dienstregeling. Zo nutteloos is de gewone reserve dus niet…

De terugreis verloopt wel volgens het (spoor)boekje. En we bereiken Namur stipt op tijd. Ondertussen weten we wel dat IC 2138 niet met zijn gewone samenstelling rijdt, maar met 2 desiro's. Wie voor het eerst van Luxemburg naar Brussel spoort, moet wel raar verrast worden door de kwaliteit van de NMBS-treinen. Wij moeten gelukkig maar vanaf Namur mee en er is zelfs voldoende plaats. Voordeel van die desiro's is blijkbaar wel dat die gemakkelijk op tijd rijden. We komen zelfs iets te vroeg in Brussel-Noord aan. Dat niet alle desiro's op tijd rijden wordt dan weer bewezen door de aansluitende S 3689. Tussen Brussel-Centraal en Brussel-Zuid loopt die 3 minuten vertraging op en dat zal ook zijn vertraging zijn bij aankomst in Halle.

We hebben er dan 159 km (of 3 uur 4 minuten desiro) op zitten, zonder die van de voormiddag. Ik heb het gevoel dat ik 3 uur gespit heb in de groentetuin en mijn vrouw vergelijkt de reis met 3 uur tillen van zware patiënten…

De treinlectuur.
P.D. JAMES, Dodenmis. Dit is het derde (en laatste) verhaal uit een Inspecteur Dalgliesh Omnibus.
Stijn STREUVELS, De blijde dag.

In Oupeye zou een kaaiman/kaaivrouw op de vlucht zijn. Naar verluidt kun je beter 's nachts zoeken, omdat de dieren net als katten sterk reflecterende ogen hebben. Dus kaaiman/kaaivrouw, als je nog wat van je vrijheid wil genieten: oogjes dicht en als het even kan ook snaveltjes dicht…

Uitgedrukt…
Alle beetjes helpen, zei de mug, en ze piste in de zee. Spreekt wel voor zichzelf, zeker? Nogal eens gebruikt door iemand die zelf maar een kleine bijdrage levert.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

17-06-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Eén van de recentste realisaties van de Vlaamse GR-paden is GR131 Brugse Ommeland - Ieperboog. Nu ja, in deze wereld waarin alles steeds sneller gaat, is 2019, het jaar van het verschijnen van de topogids, misschien niet zo recent meer. En er is al een uitgebreide trajectwijziging in en om Torhout. Maar wij stappen vandaag het eerste deel, van Damme naar de N9 in Sijsele (Donk). Ik blijf me verbazen over het aantal GR's in West-Vlaanderen, een provincie die zich in mijn ogen amper voor een derde tot echt wandelen/stappen leent, al zijn er in de loop van al die decennia dat we al stappen wel bescheiden verbeteringen te merken. De wandeling van vandaag is - met dank aan de kortzichtigheid van De Lijn - 14.91 km lang; zo een 43% loopt over trage wegen, al is daar bijna 4 km langs het jaagpad van het Schipdonkkanaal in begrepen. Een echte hoogvlieger is het dus niet geworden; we quoteerden 12/20. Wie niet opziet tegen vele kilometers verhard, zal deze tocht misschien toch hoger inschatten, maar zelfs het jaagpad onder een dikke laag asfalt is niet direct wat je als stapper verwacht. Je kunt de kaart hier bekijken of hier.
Prettige anekdote: ter hoogte van de Stampershoek kregen we plots het gezelschap van een zwarte labrador. Die zou ons volgen tot de Molentjesbrug nabij Moerkerke. Hij gedroeg zich alsof hij met zijn baasjes op stap was: omkijken om te zien of we nog volgden, op een drafje komen aanlopen als hij wat achterop was geraakt en voor de rest de vriendelijkheid zelve. Maar op het jaagpad was hij een gevaar voor de soms snelle fietsers, die ons aanmaanden om hem aan te lijnen en bij de Molentjesbrug was hij bovendien ook nog een gevaar voor zichzelf en de autobestuurders die zich plots geconfronteerd zagen met een loslopende hond. Even voor Moerkerke had ik 101 al gebeld waar een begripvolle dame me verzekerde dat ze het nodige zou doen. We konden onze boterhammetje opeten en ondertussen wachten: na een kwartier kwam er een politiecombi aangereden en het moet gezegd: de twee jonge agenten handelden snel en efficiënt. Het plaatje met een code werd ingelezen en snel konden ze de eigenaar vinden, die de hond zou komen halen. Een van de sympathieke agenten had ondertussen door dat de hond erg braaf was en zonder verpinken bevelen als "lig" en "zit" opvolgde. Sommige betogers konden nog wat van het volgzame dier leren. Hoe het verder afgelopen is, weten we niet. Wij mochten na de korte administratieve plichtplegingen verder stappen.

Het Geleed, vlak voor we het Schipdonkkanaal bereiken. Onnodig te zeggen dat het Geleed het sympathiekst is.

Het jaagpad langs het Schipdonkkanaal ligt spijtig genoeg onder een dikke laag asfalt.

Alle foto's vind je op deze plaats.

Het weer.
Zwaar bewolkt en eerder fris. Even zelfs een ietsepietsie gedruppel.

De stafkaarten.
13/1-2 Brugge (2019) - 13/3-4 Eeklo (2019)

Hoe we er geraakten.
Damme heeft sinds de invoering van de basisbereikbaarheid geen reguliere busdienst meer en dus zijn we aangewezen op een flexbus van de regio Brugge. Brugge zelf bereiken is uiteraard geen probleem. Voor de terugreis kunnen we gebruik maken van bus 50 van Gent naar Brugge.

Een beetje geschiedenis.
Het gebeurt niet zo vaak dat het vrij eenvoudig is om dit stukje geschiedenis te schrijven. Sijsele kreeg een station op de lijn Gent - Eeklo - Brugge toen ook het deel Maldegem - Brugge in dienst genomen werd, en wel op 22 juni 1863. Op 26 februari 1959 zou het afgelopen zijn met de reizigersdienst. Tot op het laatste moment hadden autorails TA voor de bediening gezorgd, soms uit Eeklo, maar vaker nog uit Gent. Per dag reden er nog 2 gesleepte treinen; geen van beide stopte trouwens in Sijsele.
Op het ogenblik dat de treindienst verdween, konden de reizigers al 2 jaar (1957) gebruik maken van een buslijn 58a.
Eeklo lijkt een soort overstappunt te zijn, al leggen de meeste bussen toch het volledige traject Gent - Brugge af. In 1979 wordt de tabel gespitst in 58a/1 en 58a/2 en wordt ook uitdrukkelijk vermeld dat de exploitatie vanuit Oost-Vlaanderen georganiseerd wordt. In het busboekje van West-Vlaanderen verdwijnt de lijn helemaal op 22.5.1977, al wordt de lijn achteraf nog in een bijvoegsel toegevoegd.
Op 3 juni 1984 lijkt het dan compleet afgelopen met de vermelding in het boekje van West-Vlaanderen en dat tot 5 januari 2004. In de kop van de tabel (in het boekje van Oost-Vlaanderen) worden twee lijnen vermeld: 58, de basislijn, en 59, een sneldienst tussen Brugge en Eeklo. Eigenaardig genoeg vind je in de tabellen zelf alleen 58S i.p.v. 59.
De toestand met een feitelijk onderaanbod zou aanslepen tot de invoering van de basisbereikbaarheid: dan wordt een halfuurdienst geïntroduceerd onder het nieuwe nummer 50. Voor Sijsele verdwijnt de belbus 185 (uit de tijd van de basismobiliteit) en komt een flexbus (uit Brugge) in de plaats. Uit Sijsele (niet vanuit de door ons gebruikte halte) wordt zelfs met een nog hogere frequentie naar Brugge gereden.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Gelukkig hebben we in Halle onze zinnen gezet op de IC naar Turnhout van 8:21, want de vorige IC - naar Dendermonde - is afgeschaft, net als S 3758 naar Leuven, trouwens. De rit verloopt voorspoedig en dan is het wachten op IC 2830 naar Knokke. Die telt normaliter 6 rijtuigen, maar vandaag heeft de NMBS er maar 4 bij elkaar kunnen scharrelen. Het sombere weer speelt hun in de kaart en Knokke is sowieso al geen topbestemming. Ik denk dat er modelspoorbanen zijn die handiger zijn in het rijden met voorziene samenstellingen dan de NMBS… Ondertussen krijg ik van de hoppincentrale berichtjes die ons de min of meer precieze oppiktijd melden.

Het loopt vlot met de flexbus. We komen vroeger dan door mij ingeschat in Damme aan.

Hoe onlogisch sommige facetten van de basisbereikbaarheid zijn, blijkt nog maar eens bij de terugrit. Zo ongeveer waar de GR de N9 kruist, ligt de halte Barbaraweg. Alleen: die wordt alleen nog bediend door flexbussen. Ik heb het helemaal niet begrepen op die afgeschafte halten. Als een halte zo weinig succes heeft dat ze afgeschaft kan worden, kan het toch ook geen probleem zijn om ze voor een handvol reizigers toch in stand te houden? En de accommodatie? Die zou onderhouden moeten worden door de gemeente en dan nog: als je ze toch in dienst houdt voor de flexbus, is er al helemaal geen probleem. Dat De Lijn geen enkel besef heeft van wat een GR is, is wel duidelijk: voor ons zit er niets anders op dan te stappen tot de halte Sijsele Ziekenhuis, zo ongeveer op de plaats waar spoorlijn 58 lang geleden de N9 overstak. De twee reguliere halten liggen nu meer dan 2 km van elkaar! Een versleten emaillen bord herinnert nog aan de halte Donk, waar mensen van en naar het sanatorium konden in- en uitstappen. Dat sanatorium is uitgegroeid tot het huidige ziekenhuis en er is nog een horecazaak die aan het oude sana herinnert. Kortom, we missen op een haartje de bus van 14:28, in vertraging, en dus wordt het uitkijken naar die van 14:58. Die rijdt vrij stipt, maar we hebben vanmorgen al gezien dat de verkeerssituatie in de buurt van het station van Brugge het ergste laat vermoeden: 7 minuten bij aankomst en amper 3 theoretische minuten overstaptijd, het lijkt allemaal nogal precair. Maar we hebben geluk want IC 1515 naar Hasselt rijdt zelf met enkele minuutjes vertraging en we kunnen dus mee. In Gent-Sint-Pieters doet er zich iets raars voor: de trein staat veel te vroeg stil: alhoewel wij ongetwijfeld vrij ver vooraan zitten, staan we aan het begin van het perron. Even later zet de trein opnieuw aan, om dan naar een gewonere positie te evolueren, vermoedelijk tot opluchting van reizigers die wilden uitstappen en anderen die wilden instappen. Dat alles leidt tot 4 minuten vertraging; die zal nog oplopen tot 6 bij het naderen van Brussel-Zuid.
Voor ons zit er wel nog altijd een mooie aansluiting in met IC3238, die met 4 minuten vertraging Halle zal bereiken. Later zal blijken dat deze trein nooit in zijn eindbestemming Kortrijk zal aankomen.

De treinlectuur.
P.D. JAMES, Lijkwade voor een nachtegaal.
Stijn STREUVELS, De blijde dag.

We zijn er vandaag mee om onze oren geslagen, in de stations dan toch: op 15 juni wijzigt de dienstregeling van de NMBS. Het is nu 11 juni, maar van een nieuwe versie van het spoorboekje of de lijnfolders in pdf-formaat is nog lang geen sprake.
Bij de NMBS gaat men er namelijk van uit dat hun klanten domkoppen zijn die zich wel eens zouden kunnen vergissen als er kans op verwarring bestaat tussen de december- en de juniversie. Is de vaststelling dat we dwaze nitwits zijn ook al niet jarenlang de reden waarom er tariefwijzigingen doorgevoerd worden, zogezegd omdat de tarieven te ingewikkeld zijn?

Uitgedrukt…
de overschot van de moelie. Een moelie is een kneedtrog. Als men daar de broden had uitgehaald, bleef er soms een restje over, waarmee geen normaal brood meer gebakken kon worden, maar waarmee men nog wel een beduidend kleiner broodje kon bakken. De uitdrukking wordt gebruikt voor… een nakomertje.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

10-06-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Soms gebeuren er toch wonderen: in 2010 verschijnt een folder 7 taalgrenswandelroutes, wat op zich niets merkwaardigs is, maar dat die tot stand is gekomen door een samenwerking tussen Vlaamse en Waalse instanties is dat wel. Wij volgen vandaag T2 Tussen Kwaremont en Amougies. Gemakshalve maken we er Tussen Amougies en Kwaremont van: Amougies is gemakkelijker te bereiken en het centrum van Kwaremont wordt sowieso niet aangedaan: dat merk je op het kaartje of op dit kaartje. De wandeling is net geen 10 km lang, bestaat uit 2 keer klimmen en 2 keer afdalen en haalt een TWQ van amper 27%, dat laatste vooral door de toch wel erg aangename doortocht van het Kluisbos. We quoteerden 14.5/20: de panorama's zijn soms overweldigend mooi, maar zoals mijn vrouw terecht opmerkt: je moet hier regelmatig met oogkleppen rondlopen, want hier is veel te veel gebouwd en dat verstoort het landschap op nogal wat plaatsen.

Foto's vind je hier.

Kwaremont wordt niet echt bezocht, maar dit beeld maakt dat ruimschoots goed.

Typisch landschap, met het Kluisbos in de achtergrond.

Het weer.
Eerst zwaar bewolkt, geleidelijk licht bewolkt, warm (26°) en winderig. Toch aangenaam wandelen.

De stafkaarten.
29/7-8 Ronse (2018)

Hoe we er geraakten.
Zoals gezegd: Amougies is veel gemakkelijker te bereiken dan Kwaremont, met bus 97 Tournai - Ronse. En omdat Tournai voor ons ook nog gemakkelijker te bereiken is dan Ronse, met rechtstreekse IC's is de keuze snel gemaakt. En de terugreis verloopt op dezelfde manier.

Een beetje geschiedenis.
De gemeente Amougies kreeg in 1869 al een station op lijn 83 Kortrijk - Ronse; in 1882 werd het zelfs een overstapstation, bij de opening van het deel van lijn 87 Bassilly - Tournai. Lijn 87 ging al in 1950 voor de bijl, het doodvonnis voor lijn 83 volgde in 1959.
In de tweede helft van de 20^ste eeuw moesten zoals op zoveel plaatsen buslijnen het verlies van de spoorlijnen opvangen. Ik hou me vandaag voornamelijk bezig met de buslijn die Tournai met Ronse verbindt. De andere buslijn (naar Avelgem) ging bij de verdeling van de inboedel trouwens naar De Lijn - Oost-Vlaanderen, tegenwoordig vervoersregio Kortrijk.
Van een duidelijke vervanging één-op-één van spoorlijn door buslijn was er bij de sluiting van spoorlijn 87 nog niet meteen sprake. In 1950 vinden we een tabel 295 (later 482) terug die een buslijn Ronse - Herseaux bevat. Maar in 1954 verschijnt bus 87a Tournai - Amougies - Celles. Die buslijn zou het onder die vorm uithouden tot 1968, wanneer de bediening van Amougies door deze lijn verdwijnt. Vermoedelijk verandert dat bij of kort na de overname van de NMBS-bussen door de NMVB: in het busboekje van 1981 vinden we een buslijn 87a Tournai - Escanaffles - Avelgem/Ronse. En vermoedelijk in 1994 wordt die vernummerd tot 97, nummer dat ook vandaag nog van toepassing is.
Tegenwoordig heeft lijn 97 een vrij bruikbare dienstregeling op weekdagen, een 4-tal ritten op zaterdag (waarvan één beperkt tot Escanaffles) en geen ritten meer op zondag.

En nog wat geschiedenis: in Amougies werd het eerste popfestival op Europese bodem georganiseerd, in het spoor van Woodstock. En niet zomaar een festivalletje, want traden o.a. op: Pink Floyd, Ten Years After, The Nice, Yes en Frank Zappa! Ik vond hier een filmpje in zwart-wit, spijtig genoeg zonder de optredens, maar wel met getuigenissen van burgemeester, dorpspastoor en inwoners, die blijkbaar gecharmeerd waren door het jonge (hippie)volkje dat tamelijk onverwacht neergestreken was in hun anders zo rustige gemeente.
De eerlijkheid verplicht ons ook het Jazzfestival van Comblain-la-Tour te vermelden, dat al in 1959 plaatsvond. Met namen als Chet Baker, Ray Charles, John Coltrane, Stéphane Grappeli, Nina Simone en Woody Herman trok dat wel een ander publiek aan. Jazz Comblain-la-Tour evolueerde later naar een popfestival dat dan Jazz Bilzen ging heten en dat ongetwijfeld aan de basis lag van de diarree aan festivals waar we tegenwoordig in terecht gekomen zijn. Toen moesten studenten maar sparen voor één festival per jaar, wat een gunstige invloed had op hun gemoedsrust en studieresultaten… hi hi…

De verbinding.

En wat we beleefden.
Zo een brugdag, met minder treinen en reizigers, zou eigenlijk garant moeten staan voor een kommerloze treinrit, maar daar hebben spoorlopers tussen Halle en Edingen nog maar eens anders over beslist. Tenzij het een tb betreft die spoken heeft gezien, dat zou echt niet de eerste keer zijn. Ik denk eerlijk gezegd dat die kleine fractie die gevat wordt in het geheel niet opweegt tegen de veel grotere fractie die straffeloos kan blijven doorgaan, zoals zo vaak in een machteloze, lamgeslagen samenleving.
Eens te meer blijkt dat reserve inbouwen heel dikwijls een goede beslissing is, al valt het al bij al nogal mee. We vertrekken dan wel met 11 minuten in Halle maar bereiken Tournai met 5 minuten en 55 seconden vertraging. Als ik de gegevens opvraag bij Infrabel, noteren zij wel iets meer dan 6 minuten. Maar kom, dankzij de reserve is er geen probleem met de aansluiting.

Het busstation van Tournai is al enkele maanden verplaatst naar de andere kant van de sporen en omdat je nooit weet wat je daar zult aantreffen, was reserve meer dan ooit aangewezen. Maar nee hoor, hier is geen vuiltje aan de lucht: de bussen stoppen over enkele honderden meters langs de Boulevard Eisenhower en de inplanting van de halten is duidelijk geafficheerd. Al liggen de verste halten wel erg ver, zeker als je eerst het plannetje nog moet raadplegen. In de gang onder de sporen - de kortste weg naar de busperrons - is geen enkele aanwijzing aangebracht. De bus vertrekt iets te vroeg, vermoedelijk om de extra meters langs boulevard en brug te compenseren. Aan het oude busstation is nog niets veranderd. De bus is een rammelkast eerste klas: ik zou niet zo meteen een onderdeel kunnen aanwijzen dat niet rammelt bij elke oneffenheid in de weg. Maar we komen wel stipt aan. We, dat zijn dan wij 2 en nog een andere reiziger die meerijdt tot Avelgem…

Voor de terugrit hebben we hetzelfde type bus, maar nu is het probleem dat de rit in rallymodus wordt afgewerkt. En toch, als ik even nakijk onderweg, rijden we met 3 minuten vertraging. Zou het kunnen dat een medewerker van de TEC de rittijd bepaald heeft met zijn Maserati? Vanaf Kain stropt het verkeer dan ook nog op. De drie minuten van daarnet hebben we nog altijd bij aankomst. En nu zijn er wel reizigers afgekomen op deze namiddagrit. Het zullen er in totaal wel een tiental geweest zijn.

Deze IC bestaat uit drie Deense neuzen. We halen nog net de trein. Op het platform liggen twee zwarten. Grijsrijders (als ze bang zijn…) of zwartrijders? Ongetwijfeld willen ze zich ook nog revancheren voor de koloniale wandaden van de blanken, want ze beslissen om toch maar in eerste klas te komen zitten. Het duurt tot na Bassilly voor er controle komt: wij zijn de enige twee die mogen blijven zitten. De drie anderen - er is ondertussen ook nog een witte opgedaagd - moeten verhuizen. En denk nu vooral niet dat ik iets tegen zwarten heb: de buschauffeur van daarnet was zwart en de treinbegeleidster op onze trein ook. Niets mis mee. De eerste is erin geslaagd ons de aansluiting te laten halen, de tweede heeft gewoon haar werk gedaan. En om de metafoor nog even door te trekken: naast grijs- en zwartrijders zijn er natuurlijk ook blankrijders, of moet dat witrijders zijn? Let wel: ik ben niet één van die de aanwezigheid van anders gekleurden tolereren omdat ze werk doen dat "de onze" niet meer willen doen. Nee, ik aanvaard ze omdat ze mensen zijn, zoals u en ik.

De treinlectuur.
P.D. JAMES, Geen prijs te hoog. Het is de eerste detectiveroman uit een omnibus Inspecteur Dalgliesh.
Stijn STREUVELS, De blijde dag.

Bekend tafereeltje: moeder zit geconcentreerd naar haar Phone te staren, het kind verveelt zich dood, want de barrière met de gsm is ondoordringbaar. Ze zouden schermtijd moeten verbieden voor álle leeftijden.

Uitgedrukt…
ankerechtig maken… iemand doen hunkeren naar iets, voornamelijk naar lekker eten.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

30-05-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Voor vandaag stond een stuk GTA (De Transardense Route) op het programma, maar problemen bij de NMBS en aansluitend busvervoer moesten ons doen afzien van dit nobel opzet. Geen Saint-Hubert - Awenne dus, maar een dubbele tocht in Forrières, waarvoor we gelukkig de documentatie en de kaarten als reserve bij ons hadden. Zie verder…
Op de kaart Au pays de Nassogne staan 23 bewegwijzerde wandelroutes uitgetekend en gelukkig voor ons stonden voor dit jaar ook 2 wandelingen uit Forrières op het programma: NG07 Cocher en NG08 Saint-Martin.
Samen zijn deze wandelingen 12.4 km lang. Met een TWQ van 14% tekenen we een lage score op en dat verklaart onze beoordeling van 16.5/20: mijn vrouw laat zich graag charmeren door de weidse panorama's die je hier bijna voortdurend te zien krijgt, ik loop eerder warm voor onverharde voet-, veld- en boswegen en die waren er vandaag toch maar mondjesmaat. De wandeling voert langs de Chapelle du Cocher en langs de Pierres du Diable: als je de foto's consulteert vind je de toelichting die op bordjes ter plaatse is aangebracht. De Lhomme speelt een bescheiden bijrol. Het kaartje kun je naar voorkeur hier of hier vinden.

Het weer.
Zwaar bewolkt, winderig, fris.

De stafkaarten.
59/3-4 Rochefort (2021)

Hoe we er geraakten.
Onder normale omstandigheden zou dit geen al te moeilijke klus moeten zijn, ook al rijdt de L-trein van Marloie tot Libramont maar om de 2 uur. Voorlopig stappen we nog altijd over in Brussel-Zuid op de IC naar Luxemburg en dan zou een overstap in Rochefort-Jemelle ons snel naar Forrières kunnen brengen. Vandaag liep het even anders.
De terugreis kan met 3 treinen, met overstap in Jemelle en Brussel-Noord.

Een beetje geschiedenis.

Zo zag de dienstregeling in Forrières er uit op 29.05.83. Dat was meteen het laatste spoorboekje voor de invoering van IC/IR.

Zoals je kunt merken, speelde Jemelle een belangrijke rol. Uit Brussel en Namur werd hier niet zelden een motorstel afgekoppeld, in de andere richting werd het omnibusstel gekoppeld aan de semi-direct.

Enkele afkortingen: N67 niet op zaterdag en zondag - R6 op zaterdag - R7 op zondag - R rijdt alle dagen.

LL= Arlon - FBK = Blankenberge - FKK = Knokke - FSD = Oostende - FNR = Namur - LJ = Jemelle -LL = Arlon - Lux = Luxemburg - FBMZ = Brussel-Zuid

De verbinding.

En wat we beleefden.
22 mei is de naamdag van de Heilige Rita, de patrones van de hopeloze gevallen. Ik weet niet of de NMBS (en het openbaar vervoer) zich aangesproken voelt, maar vandaag lijkt reizen met het OV eens te meer een zaak van meer vallen dan opstaan. Een optreden van de ordediensten in Leuze zadelt onze eerst geplande trein (IC 3205) op met een kwartier vertraging, in Bosvoorde is er schade aan het spoor vastgesteld, kortom al onze treinen van de heenreis dreigen in de problemen te geraken. (Verder is IC 1906 naar de Luchthaven nog afgeschaft tussen Tournai en Brussel-Zuid en ik vergeet er nog wel eentje.) Veiligheidshalve nemen we S 7572, eigenlijk een P-trein Geraardsbergen - Schaarbeek) die gelukkig wel op tijd rijdt. Maar of het nu komt door het uitblijven van IC 1906 in Edingen of door de alledaagse gang van zaken, we hebben geen zitplaats meer in eerste klas. Er rijden nochtans 3 eersteklasrijtuigen mee, maar de enige I6 van het stel is afgesloten: alle deuren ervan lijken defect. We moeten er stilaan wel oud beginnen uitzien, want een vriendelijke heer en dame staan ons hun duur bevochten plaatsje af. Het rijtuig is gedeklasseerd, blijkbaar. Normaal gezien zou ik de tbg moeten opzoeken, met het oog op compensatie, maar we kunnen zitten en de tbg heeft zich verschanst in dat piepkleine hokje (ex-WC) dat hem in I10-rijtuigen is toegewezen - dat merken we pas in Brussel-Zuid, als de trein zijn ingewanden ledigt. Met de vertraging valt het gelukkig wel mee en ook onze volgende trein (IC 2107) biedt uitzicht op een niet al te gehavende rit en op een aansluiting in Rochefort-Jemelle met bus 162b - 14 minuten zou voldoende moeten zijn. Met 3 minuten vertraging in Brussel-Noord en 6 in Brussel-Luxemburg lijkt dat inderdaad binnen handbereik. Maar dan begint het: de rit naar Ottignies is een ramp, met een volledige stilstand van enkele minuten in Watermaal en dan een rit achter S 3956 die vanaf Etterbeek ook minuten vertraging opstapelt. Met 19 minuten vertraging in Ottignies ziet het er niet goed meer uit, meer, tussen Ottignies en Gembloux komen er nog 5 minuten bij! De rest van het verhaal: Namur +20, Ciney +19, Marloie +17, Rochefort-Jemelle +17, net genoeg om de aansluiting te missen. Niet alleen die van bus 162b, trouwens, ook die van de L-trein naar Libramont die ons naar Forrières had kunnen brengen. Vijf minuten wachttijd voor de 162b hadden ons oorspronkelijke plan voor vandaag kunnen doen lukken, maar Aribus is al vele jaren een duur gadget, gesteld dat het überhaupt nog werkt…
Twee uur wachten dan maar op de volgende S-trein? Of te voet naar Forrières? Sowieso winnen we op die manier een dik uur; we moeten er wel een gevaarlijke tocht langs de N849 voor over hebben, een bochtige weg, zonder enige voorziening voor fietsers, laat staan voetgangers. Gelukkig zijn de 3 km extra te voet niet onoverkomelijk.

Meestal heb ik een gedetailleerd schema dat we volgen met het oog op de terugreis; vandaag heb ik dat niet en het wordt dus hopen op een goed gesternte, waarvan we vandaag nog niet veel hebben kunnen profiteren. Maar deze keer lukt het wel: we halen vrij gemakkelijk de S-trein van 14:21. En dan volgt een vlotte terugreis, tot Brussel-Noord. Slechte ervaringen met de S-trein laten ons ertoe besluiten de IC te nemen en in Halle zal dat een goeie beslissing blijken te zijn, want we komen enkele minuten voor de S-trein aan: die is wel redelijk vlot door de NZV gegaan, maar vanaf Vorst-Zuid loopt het fout. Overigens is onze rit met IC 3238 niet helemaal probleemloos: P 8513 is afgeschaft en dat betekent dat de IC het volk van 2 drukke treinen mee moet nemen. Al zal dat wel niet de oorzaak zijn van de 4 minuten vertraging in Halle. Onnodig te zeggen dat dit voor sommigen een voldoende excuus is om in eerste te komen zitten. (En ondertussen is er ook geen treinverkeer tussen Schaarbeek en Mechelen, door een zware brand in Vilvoorde. Rita is echt actief vandaag.)

Al bij al is onze dag niet helemaal naar de knoppen gegaan: Saint-Hubert - Awenne lopen we later nog wel eens. Bijna 50 jaar ervaring met het OV heeft ons geleerd dat je voor bepaalde bestemmingen maar best een alternatief voorziet. Voor wandelingen valt dat nog mee, anders ligt het voor begrafenissen, sollicitaties en meer van die dingen…

De treinlectuur.
Juli ZEH, Über Menschen.
Alena SCHRÖDER, Bij jullie is het altijd zo ontzettend stil.

Eigenlijk zouden windmolens nog veel, veel hoger moeten worden: minder lawaai, minder slagschaduw, minder vogels en meer wind… wat willen we nog meer?

Uitgedrukt…
Parfors. Tegen alle gezond verstand in, tegen beter weten in, alsof het echt niet anders kan, ook als het effect ongewenst is.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

22-05-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Toen de VRT nog geen bureau voor verre reizen voor medewerkers en andere BV's was geworden, werd in haar toeristische programma's ook nog veel aandacht besteed aan toerisme dicht bij de deur: Vlaanderen Vakantieland was relatief succesvol en als uitvloei van het programma verscheen bij Lannoo De mooiste natuurwandelingen. Gelukkig maar, want de laatste van de 20 wandelingen (4 per provincie) brengt ons naar Teuven en dat is meteen een ongelooflijk mooie tocht geworden van zo een 17 km. Teuven is het dak van Vlaanderen, naar verluidt. En dat zullen we geweten hebben, want een drietal keer moeten we tegen een steile helling op. De TWQ lijkt met 51% laag te liggen, maar toch kwamen we thuis met het idee dat die veel hoger lag. Alle trage wegen staan borg voor een fantastische, erg stevige tocht langs 4 delen van het gefractioneerde bos (zie foto's): Teuven(d)erberg, Veursbos-Roodbos-Vossenaarde, Veursvallei en Broekbos. Wel even opletten: tijdelijk moet je er een omweg van iets meer dan een kilometer bijnemen, omdat er in Obsinnich blijkbaar gewerkt wordt aan de brug over de Gulp, een bijriviertje van de Geul. Zelfs fietsers en wandelaars moeten een alternatief zoeken. Op het kaartje heb ik de voorziene route uitgetekend.

De Gulp is een bijriviertje van de Geul. Hier staken we hem de eerste keer over.

Wat een rust! (Buurt Graaf)

Het weer.
Warm, vrij veel cirrus, die de zon nauwelijks hinderde, rustig.

De stafkaarten.
34/7-8 Voeren (2021)

Hoe we er geraakten.
Eigenlijk is er maar één valabele manier meer om in Teuven te geraken: de resterende buslijnen zijn in wezen volledig of hoofdzakelijk schooldiensten (zowel die van De Lijn als die van de TEC) en dus moet de flexbus de redding brengen. Omdat Voeren nu eenmaal bij de provincie Limburg hoort, moet dat dus een Limburgse flexbus zijn, die gelukkig ook een halte heeft in het Waalse Visé. En dus wordt het een verbinding met 3 treinen en één flexbus, en dat voor de heen- en de terugrit.

Een beetje geschiedenis.
Het duurt eigenlijk tot 1951 voor Teuven opduikt in een dienstregeling en wel in tabel 232 van de buslijn Verviers - Aubel (en uitbreidingen). Veel stelt het niet voor: een rit op dinsdag. In 1952 verandert de tabel al van nummer: 232 wordt 386, maar aan de bediening van Teuven verandert niets. Eigenaardig genoeg verdwijnt Teuven volledig uit de tabellen in juni 1957 en dat zou de toestand blijven tot 27.05.1962: op dat moment verschijnt lijn 39 Visé - Montzen-Herbesthal/Aubel. Plots betekent het OV iets in Teuven: op zondag kun je nog om 21:22 vertrekken uit Visé, op weekdagen is dat 20:55. En voor de vroege vogels is er 's morgens al een bus om 5:25! In 1964 komt er een lijn 39b bij: een schooldienst Remersdaal - Visé - Tongeren. Dan blijft het enige tijd rustig aan het OV-front: lijn 39 wordt in 1972 vernummerd tot 39c. Een grote stap vooruit wordt gezet in 2000: lijn 39b wordt nu een verbinding Tongeren - Visé - Voeren (inbegrepen Teuven), met een uurdienst op weekdagen en een 2-uurdienst tijdens het weekend. Maar dit mooie liedje duurt niet lang: bij gebrek aan belangstelling wordt deze lijn beperkt tot 's-Gravenvoeren, al kunnen alle ritten op aanvraag wel de overblijvende Voerense halten bedienen. (Even aan voorbijgegaan: de TEC laat zich evenmin onbetuigd in de Voerstreek: lijnen 139 en 339 zorgen vooral voor verbindingen met Aubel en Verviers.) In 2024 wijzigt de toestand grondig: van een reguliere lijn is er in Teuven geen sprake meer: de flexbus moet instaan voor zo goed als alle ritten in dit afgesneden deel van Vlaanderen; 2 schooldiensten (396 en 399) moeten de scholieren - voornamelijk gericht op Tongeren of op schoolverkeer binnen de gemeente Voeren met de Provinciale School. En zo zijn we terug naar af. In de tijd van de plaatselijke stammentwisten kon ik de Vlaamse politici nog verwijten dat ze zonder schroom in het geweer wilden komen voor dit stukje Limburg, maar dat het blijkbaar toch niet belangrijk genoeg was om er degelijk OV in te richten. De opflakkering is al bij al van korte duur geweest.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Ik geef toe dat ik huiverachtig sta tegenover de flexbus. Dat je eerst moet proberen om op "gewone" manieren ter plaatse te geraken zegt al genoeg - wat ik dus met overtuiging doe - maar reserveren in de app is en blijft een bedoening. Neem nu die koppigheid van de app om steeds weer als beginlocatie je eigen thuisadres te nemen. Ik kan wel zeggen dat we die de komende tien jaar wel nooit als vertrekpunt zullen ingeven, ook al bij gebrek aan flexbussen in de regio. Toch moet ik 3 keer proberen om als beginpunt Visé Station in te geven - bij De Lijn heet de halte trouwens nog altijd Station IR! Als ik een flexbus rond 11:00 wil bestellen, wordt dat geweigerd: het is namelijk woensdagmiddag en dan moeten we onze plan zien te trekken met een schoolbus van de TEC. Dan zouden we wel een heel stuk later in Teuven aankomen, te laat om de 17 km nog rustig af te werken. Ik vraag dus maar een bus vroeger en dan lukt het wel. Het legt de ongelooflijke constructiefout van het hele flexbusgedrocht bloot. Elke reservering kan je sowieso een halfuur tijdverlies bezorgen; in ons geval is dat misschien minder erg, maar wie een vrij precieze afspraak nodig heeft (dokter, examen, sollicitatie en dies meer) heeft eigenlijk weinig aan de flexbus. Waar is de tijd van de belbus zaliger, die in de beginperiode zelfs volgens vaste vertrekuren reed, gecentreerd rond bijvoorbeeld een treinstation, waar aansluitingen mogelijk waren. Die tabellen verschenen trouwens mooi in de busboekjes. Tegenwoordig is hoppin.be niet eens geïntegreerd in de apps van de andere OV-maatschappijen, laat staan van De Lijn. Dat heeft verregaande gevolgen: als je verbindingen opzoekt voor - in ons geval - Teuven, worden alleen de reguliere (?) ritten in aanmerking genomen, wat tot tamelijk gekke voorstellen leidt. Ook de digitale kaarten die over het algemeen erg nauwkeurig de halten van trein-, tram- en bushaltes weergeven , reppen met geen woord over de halten van de flexbus. Het blijft dus echt behelpen…

Doordat we verplicht geweest zijn om een reservering tussen 9:55 en 10:25 aan te vragen, moeten we al vrij vroeg vertrekken. IC 3406 is over het algemeen stipt en als ook nog IC 506 naar Eupen min of meer stipt rijdt, hebben we uitzicht op een vlotte aansluiting met de S naar Visé. Zelfs als we de trein naar Maastricht en Aachen zouden missen, zouden we vermoedelijk nog op tijd zijn met S 5158. En IC 506 doet het inderdaad behoorlijk: de doortocht van de NZV kost hem 4 minuten vertraging, die in Leuven zo goed als opgelost is. Alleen een erg trage rit tussen Ans en Liège zorgt nog voor 4 minuten vertraging. (Al snel na Brussel krijgen we de melding dat er zakkenrollers in de trein gesignaleerd zijn. Als dat die twee zwaar gedrogeerde gasten zijn die door ons rijtuig zweven, dan is de kans dat ze ook nog iets kunnen pikken klein…) We kunnen nog vrij gemakkelijk de S naar Maastricht halen die met 2 minuten vertraging vertrekt. In Bressoux staan we wel langere tijd stil, wachtend op de aankomst van S 5180; er zal dus wel verkeer over enkelspoor zijn. Het resultaat is een vertraging van 8 minuten, maar vermits we op de eerste van de mogelijke treinen zitten, is er geen probleem.

Ondertussen krijgen we wel berichtjes met het te verwachten vertrekuur van de flexbus. Dat is echt wel een stuk handiger dan de reserveringsprocedure. Het haltebord bij het station van Visé vermeldt nog altijd lijn 39b (zalige tijden) en van de flexbus is geen sprake. Er komt een eerste busje aangereden, maar die is niet voor ons. De tweede stopt op de plaats die ik verwacht had, aan het haltebord tegenover het station. Volgens de geplogenheden van de 21^ste eeuw word ik met de voornaam aangesproken, maar de chauffeur is vriendelijk en hij rijdt ons probleemloos naar Teuven. Mijn gps meldt een rit van 19 km.

Ook de terugrit wordt ruimschoots op tijd aangekondigd en ook nu is de chauffeur mooi op tijd. Ook deze chauffeur is erg vriendelijk en er ontspint zich een echt gesprek, over de treinaansluiting, de "toeristische" route die we volgen om de werken in de andere Voerendorpen te vermijden, onze wandelgewoonten met trein en bus… kortom, de tijd lijkt niet alleen te vliegen, we komen ook nog mooi op tijd aan in Visé. Eerlijk, deze twee ritten hebben me verzoend met de flexbus. Ik kan dan ook 2 keer 5 sterren toekennen, want na de rit mag ik ook nog een beoordeling toekennen en in beide gevallen is alles perfect verlopen.

En ja, de terugreis verloopt zoals het hoort. In de IC naar Oostende wijs ik er een dame op dat ze wel erg veel lawaai maakt - de vloek van de luidsprekers op de niet zo slimme telefoon. Ze komt achteraf nog wel eens langs, om zich te verontschuldigen en ze geeft zelfs toe dat ze ook reizigers tot de orde durft roepen die te lawaaierig zijn. Blijkbaar werkt ze ook voor een vervoersmaatschappij, maar aan de hand van het uniform kan ik niet uitmaken welke. Vredesgesprekken met resultaat, het is niet aan iedereen gegeven.

De treinlectuur.
David GROSSMAN, De glimlach van het lam.
Alena SCHRÖDER, Bij jullie is het altijd zo ontzettend stil.

Het is zo ver: uitgesteld kijken met Telenet kan alleen als je eerst de reclame bekijkt, doorspoelen kan niet meer. Ik kijk gemiddeld naar 5 opgenomen programma's per avond: dat is ongeveer 2.5 minuut puur tijdverlies per dag. Tegen een uurloon/kijkloon van €40 per uur (je ziet het: ik reken een bescheiden bedrag aan) komt dat dus op iets meer dan €1.5 per dag, zeg maar €50 per maand. Ik veronderstel dat Telenet die niet terugbetaalt.

Uitgedrukt…
Geen zittend gat hebben - gezegd van iemand die niet stil kan zitten. Soms werd dat zelfs als iets positiefs beschouwd, ADHD moest nog worden uitgevonden.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

14-05-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
De meest recente topogids van GR 129 (Dwars door België - deel Vlaanderen) dateert al van 2006 en dat is verwonderlijk voor een GR-pad dat nog niet zo lang geleden extra publiciteit kreeg door de tv-reeks met Arnout Hauben. Ik heb ondertussen al 3 wijzigingen in het boekje gestoken en ook vandaag wandelen we over een traject dat nog niet voorkwam in deze oeroude topogids. Op de website zijn de trajectwijzigingen zelfs niet meer aanklikbaar. Wij gaan verder waar we de vorige keer landden, in bloemendorp Kanegem, en maken ons op voor een tocht naar Gottem, iets minder dan 12 km lang en met een TWQ van 33%. Tja, wat moet dat voordien geweest zijn? We stappen dus voor twee derden over meestal wel rustige betonwegen, door een landschap met voornamelijk akkers, met af en toe mooie panorama's. Maar de laatste kilometers door de vallei van de Zeverenbeek en de Vondelmeersen vormen een echt steengoed orgelpunt van een voor de rest matige GR. Wij quoteerden 13/20.

De foto's illustreren hoe de GR geleidelijk groeide. En het kaartje vind je hier.

Het weer.
Half tot zwaar bewolkt en tamelijk fris door de treiterige wind.

De stafkaarten.
21/3-4 Aalter (2016) - 21/1-2 Tielt (2016) - 21/7-8 Deinze (2016)

Hoe we er geraakten.
Kanegem wordt bediend door lijn 13 Waregem - Tielt. Via Waregem lijkt ons de meest voor de hand liggende reisweg te lopen, dankzij de rechtstreekse IC van Brussel naar Kortrijk via Gent. Dat houdt wel een erg slechte aansluiting in Waregem in, maar als we langs Tielt reisden zou het nauwelijks beter gaan.
De terugreis uit Gottem verloopt via lijn 132 naar Deinze. We maken gebruik van de 2 ritten in de avondspits, die bovendien alleen op schooldagen rijden, om de Flexbus te vermijden. Uit Deinze kunnen we opnieuw overstapvrij naar Brussel.

Een beetje geschiedenis.
We moeten eigenlijk niet zo ver teruggaan om de geschiedenis van het openbaar vervoer in Gottem te schrijven. Ik vond Gottem voor het eerst terug in het busboekje van 01.06.1997. Voordien is er geen spoor te bekennen van deze deelgemeente van Deinze. De lijn die Gottem dan bediende, ongeveer volgens het stramien dat zelfs nu in 2025 nog aangehouden wordt, is de lijn 73a/1. Dat zou vanaf 2005 73 worden en later zou daar in het kader van de basismobiliteit ook nog een belbus 25 (later 125) aan toegevoegd worden. Tegenwoordig wordt Gottem bediend door lijn 132, enkele keren 's morgens en enkele keren 's avonds en de belbus is uiteraard de flexbus Regio Gent (West). geworden.

Dat Gottem op minder dan 2 km van Grammene Station ligt kan een verklaring zijn voor de povere bediening. Uiteraard is Grammene al gesloten in 1984 en in de aanloop naar de invoering van het IC-IR-plan was de bediening ook al niet veel zaaks.

De verbinding.

En wat we beleefden.
We kunnen het ons deze keer permitteren om vrij laat te vertrekken, ook al omdat bus 132 pas om 16:54 uit Gottem gaat. De heenreis van Halle naar Waregem verloopt geschiedenisloos. Dat is niet het geval met de aankoop van biljetten. Vroeger flikte ik dat in één minuut, vaak al stappend naar het station. Tegenwoordig heb ik daar 4 à 5 minuten voor nodig en liefst al stilstaande. Ik doorloop de hele procedure, inclusief de betaling, waarvoor ik nog een afzonderlijke bevestiging moet uitvoeren. Tot mijn eindeloos geluk krijg ik de bevestiging dat mijn betaling geaccepteerd is. Maar zo begrijpt de app het niet. Ik kom in een eindeloze loop terecht die me aanmaant de app niet te sluiten terwijl alles nog eens gecontroleerd wordt. Ik toon de bewuste pagina aan de tbg in IC 431, maar zoals wel vaker is die niet verrast. Ik heb ondertussen ook vastgesteld dat ik een mail heb ontvangen die de aankoop bevestigt, maar die hoeft hij niet eens te zien. "Ik geloof u!" Hoe lang de app is blijven doordraaien, weet ik niet - ik heb het nakijken opgegeven - maar tegen de terugreis lijkt alles in orde. De rust in de app is teruggekeerd en de biljetten staan er ook mooi op, met aankoopuur om 9:34.

En dan is het wachten op bus 13 naar Kanegem. Er zijn twee bussen zonder gps-gegevens, ook de onze. Vijftien jaar geleden waren er géén bussen met gps-gegevens maar in die tijd vielen bussen ook nauwelijks uit, terwijl tegenwoordig het ontbreken van gps-gegevens meestal een erg veeg teken is. Maar het kan ook meevallen: de bus komt uiteindelijk met 10 minuten vertraging aan de halte Perron 5. Er is een omleiding onderweg zodat we Kanegem 13 minuten later dan voorzien bereiken.
Lijn 132 is een van die buslijnen die alleen 's morgens en 's avonds rijden en dan alleen nog op schooldagen. Wie ooit deze uitstap wil doen met het OV, kan daar maar beter rekening mee houden, al kan de flexbus voor soelaas zorgen.

De terugreis verloopt niet zonder ergernis en telkens met dezelfde aanleiding. In Deinze komen 3 onverlaten  in eerste klasse zitten, met de nodige ruchtbaarheid: eerste klas is voor hen eerder een gespreksonderwerp dan een maatschappelijke afspraak. Gelukkig moeten ze er in De Pinte al uit. Anders loopt het in de IC naar Binche. Drie jongeren  komen helemaal vooraan, van een stel dat voor de helft van onder tot boven met zilververf is bewerkt. Een steekt zijn kop door het schuifraam en zegt tevreden: "Il est parti dans l'autre." Ze gunnen zich dus hoogstwaarschijnlijk een gratis ritje in eerste klas, verder dan Halle, ook met het nodige lawaai. Wanneer krijgen de tbg's eindelijk eens een richtlijn om altijd in eerste klas te controleren. Al besef ik ook wel dat dit in deze beide gevallen nauwelijks zoden aan de dijk zou zetten. Deinze - De Pinte is te kort en als de tbg inderdaad in het tweede vierledige stel zit, kan hij niet controleren in het eerste. Het is trouwens opvallend dat deze jongeren veel inzicht hebben in de samenstelling van de trein…

Maar we komen op tijd in Halle aan en dan verdwijnt de ergernis al snel, door de gezond makende invloed van het wandelen.

De treinlectuur.
David GROSSMAN, De glimlach van het lam.
Alena SCHRÖDER, Bij jullie is het altijd zo ontzettend stil.

Een vos die zes van onze zeven kippen - amper een maand geleden gekocht - komt doodbijten, ondanks uitgebreide voorzorgsmaatregelen, één of andere bietekwiet die in Iedereen Beroemd de lof van de slak komt zingen, een tuin waar ik nog amper een prei uit de grond krijg - mijn geloof in de natuur krijgt zware klappen te verduren.

Uitgedrukt…
Die zal uuk gién zoeg teigenhage. Of: die zal ook geen zeug tegenhouden. Gezegd van iemand met O-benen van wie verondersteld wordt dat de zeug los door de benen doorloopt…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

06-05-2025 om 00:00 geschreven door overweg13