De wandeling.
We beëindigen vandaag onze in 7 deeltjes opgesplitste GR Dijleland, met een 18 km lange tocht van Huldenberg tot Leuven. (Als je van het centrum naar het station stapt, moet je daar nog een kilometertje bijtellen.) Dit traject haalt een voor Vlaanderen uitzonderlijk TWQ van 81%: de paden langs de IJse, de Dijle (door de Doode Bemden) en de straatjes en steegjes in Heverlee en Leuven waar geen auto's komen, verklaren de hoge score. Je hebt meteen geraden dat dit stukje GR bijzonder aantrekkelijk is, ook al moet je dan wel even onder de E40 door en die verstoort de idylle toch wel enige tijd.

Foto's en kaartje.

Bekijk deze al:

De IJse

De Dijle

Het weer.
Opnieuw uitzonderlijk lenteweer: nauwelijks wolkjes en zeer aangenaam warm.

De stafkaarten.
32/5N Huldenberg - 32/1Z Bertem - 32/2Z Oud-Heverlee - 32/2N Leuven. Je kunt ook opteren voor de kaarten op 1:20.000 32/1-2 Bertem - Leuven en 32/5-6 Huldenberg - Grez-Doiceau, maar die zijn ondertussen wel om en bij de 20 jaar oud. Een nieuwe uitgave staat op stapel.

Hoe we er geraakten.
Huldenberg is voor ons te bereiken vanuit Groenendaal of vanuit Leuven (en zelfs vanuit Brussel), maar het is vooral de afgeschafte alternatieve terugreis die ons parten speelt. Uiteindelijk opteren we voor een heen- en terugreis van en naar Leuven, wat het gebruik van een seniorenbiljet mogelijk maakt. De buslijn 395 Leuven - Groenendaal rijdt om het half uur en dat maakt de opdracht vandaag erg gemakkelijk.

Een beetje geschiedenis.
De verleiding was groot om het hier even te hebben over de tramlijn Tervuren - Tienen die we ter hoogte van Neerijse kruisten, maar omdat de buslijn 395 eigenlijk langere tijd parallel loopt met onze GR, heb ik toch de voorkeur gegeven aan een korte schets van de geschiedenis van deze buslijn, die voor een keer niet teruggaat op een afgeschafte en dus te vervangen spoorlijn, tram of trein.
In 1938 zou er al een bus gereden hebben tussen Leuven en La Hulpe, met een zeer beperkte bediening, met weinig ritten die het volledige parcours aflegden. Vermoedelijk is dat de buslijn die we in het spoorboekje van 08.10.1950 onder tabel 724 aantreffen: eindpunt is ondertussen Overijse geworden, maar de nadruk blijft liggen op vrijdag- en maandagritten.
Halfweg de jaren 1950 wordt de buslijn opgenomen in tabel 584, nummer dat het tot in de 21ste eeuw zou trekken, zij het maar heel eventjes in het begin van deze eeuw.
Als je de geschiedenis van deze buslijn wat nader bekijkt, dan krijg je een goede indruk van de wispelturigheid waarmee OV hier uitgebaat wordt. Tot de komst van lijn 395 is het een voortdurend schipperen, zowel wat de terminus betreft (met een voorkeur voor Neerijse, uit Leuven, wel te verstaan) als wat de rijdagen betreft. De lijn heeft ondertussen het nummer 11 of 11 ( in de jaren 1970) gekregen en het lijkt er wat op dat de weekenddiensten stand houden dankzij de nieuwe bediening van het ziekenhuis van Neerijse.
In 1982 vinden we voor het eerst een bediening van Hoeilaart en Groenendaal terug, zij het dat de tabel nog altijd Leuven - Overijse genoemd wordt.
In 1997 wordt de lijn op zaterdag en zondag afgeschaft, maar in 1999 duikt een namiddagse uurdienst op zaterdag opnieuw op.
Op 27.05.2000 - de lijn rijdt nu met lijnnummer 584 - rijden de bussen om het half uur tussen Hoeilaart en Leuven; enkele bussen vertrekken al uit Groenendaal. Aan de weekenddiensten verandert niets.
Belangrijk moment is de invoering van de huidige lijn 395 Groenendaal - Leuven, die op week- en zaterdagen om het half uur rijdt; op zondag wordt dat een uurdienst. Ik vind deze dienstregeling voor het eerst terug in het boekje van 01.03.2004, maar mogelijk is de lijn enkele jaren ouder. De toestand vandaag kleurt nog altijd rooskleurig, met een halfuurdienst behalve op zondag, waarop een ruime uurdienst gereden wordt. Dankzij de status van centrumstad is de zondagdienst hier niet geamputeerd zoals op vele andere lijnen, onder de auspiciën van onze grote dierenvriend.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Er is nauwelijks wat te vertellen over de heenreis. Deze IC bestaat uit twee breaks; in de eerste break is eerste klasse nog behoorlijk gevuld tot Brussel maar verderop hebben we het rijk bijna voor ons alleen.
Het uit zijn voegen gebarsten busstation van Leuven is toch wel bijzonder druk. Wij moeten naar perron 12 (van 15! en zelfs dat aantal lijkt nauwelijks te volstaan voor het af- en aanrijden van de trouwens bijna allemaal goed gevulde bussen). Begrijpelijk dat bussen die hier vertrekken pas op het laatste moment aan komen gereden. Onze bus is een gelede bus, die wat vertraging zal oplopen in Leuven, en die 5 minuten slepen we mee tot Huldenberg. Daar zijn de frequent in- en uitstappende reizigers niet vreemd aan.

Een rechtstreekse trein naar Halle zit er voor de terugreis niet in, tenzij we bijna een uur wachten of de stoptrein nemen. Dus wordt het IC 438 Welkenraedt - Kortrijk die behoorlijk vroeg aan het perron staat. De trein kan dan ook op tijd vertrekken. Het benedendek van het eersteklasrijtuig zit zo goed als vol en ook boven blijft er nauwelijks keuze over. Hebben zo veel studenten echt een eersteklasbiljet (de Campuskaart is inderdaad nog altijd spotgoedkoop) of is eerste klas op vrijdag afgeschaft? Ik kan me nauwelijks voorstellen dat deze trein voor de rest vol zit in tweede klas.
We rijden erg vlot tot Haren en dan begint een ellendig trage rit tot Brussel-Noord. Zes minuten vertraging kost ons dat. Je vraagt je toch af wat er op deze lijn in de weg kan zitten. Veel maakt het ons niet uit: IC 3239 naar Kortijk vertrekt pas om 17:35 en dus halen we de aansluiting met onze vingers in de neusgaten. Het is wat haperen in de NZV, maar we kunnen toch met amper één minuutje vertraging Brussel-Zuid buitenrijden. Al staan we al opnieuw stil in Vorst. Echt stipt rijden tijdens de spits is nog altijd een zeldzaamheid.
Wat moet dat lieveheersbeestje daar trouwens van denken? Liever dan in het drukke Leuven een bekronende pint te drinken hadden we voor De Spuye gekozen, waar het lenteweer toch ook wel wat klanten aangetrokken had. Het is daar dat we voor het eerst het lieveheersbeestje in de mot kregen, dat rustig over onze kaartenmap stapte. Dat is geen denderend nieuws, maar later bleek net hetzelfde kevertje meegereisd te zijn in IC 438 en later kwamen we het ook thuis nog tegen, na nog een busrit en een vijftal minuten stappen. Tja, met de trein reizen is geen probleem in België: als wij er in slagen om van Halle naar Leuven en terug te reizen zonder controle, kan dat voor dit beestje zeker geen probleem zijn. Thuis begon het verhaaltje me toch te intrigeren, zeker omdat we ook daar nog exemplaren van dit geel-zwarte beest aantroffen. Bleek het toch niet om een stunt van Vlaams-nationalistische partijen te gaan, want in werkelijkheid gaat het hier waarschijnlijk om het veelkleurig Chinees lieveheersbeestje te gaan, dat een klein decennium geleden is ingevoerd in de (biologische!) strijd tegen bladluizen. Nu blijkt het ding een ernstige bedreiging te zijn voor onze inheemse lieveheersbeestjes: hij zal het nooit leren, de mens.

De treinlectuur.
Mélanie ROSE, Retour sur terre. Vergis je niet, het gaat wel degelijk om Melanie Rose, zonder accent. Ik ben domweg een Engelse roman (Down to earth) in het Frans aan het lezen.
Jos PIERREUX, Niets erger dan spijt.

Een scheutje oprisping.
Het is de normale gang van zaken geworden: een product op de markt brengen dat niet helemaal op punt staat. Na enkele maanden wordt het wel duidelijk waar de bugs en andere onvolkomenheden zitten. Moeten ze bij Boeing gedacht hebben…

Een verkneukelinkske.
Nu de onrust rond de White Album van de Beatles weer gaan liggen is, mag het weer gezegd worden. Abbey Road is hun beste album.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

29-03-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
We stappen vandaag een tweede schuifje van de GR Uilenspiegel en wel van Oostburg, waar we de vorige keer stopten, tot Watervliet, bij de groep huizen aan de grens die Mollekot genoemd wordt. Dat is dus een 17 km lange tocht die grotendeels over Nederlands grondgebied loopt, op honderd meter op het einde en de kilometers die pal op de grens lopen, na. We herontdekten dit erg vlakke Zeeland waar de boerderijen zuinig gezaaid liggen en waar de stilte alleen verbroken wordt door het kenmerkende schreeuwen van watervogels die zich hier bijzonder goed thuis voelen. En dat laatste is te begrijpen. De TWQ ligt op 51%, achteraf bekeken minder dan gedacht, want een flink deel van de tocht loopt over bijna kaarsrechte onverharde veldwegen of door natuurgebied, waar de paadjes bijzonder goed onderhouden zijn. Het enige minpunt is de bewegwijzering die best wat minder spaarzaam zou mogen zijn.

De nadruk ligt echt wel op water, in brede en minder brede sloten, in plassen en vijvers. Zelfs de wegen aan de voet van de dijk doen aan (te veel) water denken.

Meer foto's vind je hier.

Het weer.
Van thuis tot Sluis soms dichte mist, maar dan komt de zon er snel door en wordt het een onvervalste, heldere lentedag. Warm, bovendien.

De stafkaarten.
De Nederlandse topografische kaart 54A (op 1:25.000) Oostburg en de Belgische kaarten 5/8 Z Sint-Margriete en 6/5 Z Watervliet of de pas verschenen kaart 5/8-6/5 Watervliet op 1:25.000.

Hoe we er geraakten.
Oostburg wordt elk uur bediend door de internationale buslijn 42 Brugge - Breskens; Brugge bereiken per trein is makkelijk en dus zijn er weinig problemen voor de heenreis. En eigenlijk is ook de terugreis eenvoudig: de belbus van het Meetjesland (195) brengt ons van Watervliet Mollekot naar het station van Eeklo. Eeklo - Halle is ook niet meteen een moeilijke verbinding.
Wel moeilijk is het om voor deze verbinding een seniorenbiljet te kopen: de alternatieve terugreis is afgeschaft. Een oplossing zat erin om met bus 58 hetzij naar Brugge hetzij naar Gent te reizen, maar erg aantrekkelijk is dit allemaal niet. En dus wordt het een RailPass, wat ons bovendien toelaat om voor 9:00 te vertrekken. Zo zie je maar hoe die domme maatregel om de alternatieve terugreis onmogelijk te maken er uiteindelijk toe leidt dat reizigers toch de horden pendelaars vervoegen.

Een beetje geschiedenis.
Het stukje Watervliet dat we vandaag als eindpunt gekozen hebben, moest wachten op de komst van de belbus voor het door het OV ontsloten werd. Dat was op 01.06.1997. Luidens een artikel in Het Nieuwsblad zou dit de eerste belbus van Vlaanderen geweest zijn, maar daar heb ik ernstige twijfels bij. In 2002 vervoerde deze bus 18.500 reizigers, wat neerkomt op 50 per dag. Hoeveel het er vandaag nog zijn, weet ik niet: de Vlaamse regering heeft enkele goedgemikte vuistslagen uitgedeeld, wat de teloorgang van de belbus wel eens zou kunnen inluiden.
In 1891 werd de tramlijn Eeklo - Watervliet (Veldzicht) ingehuldigd en wil Veldzicht nu net het punt zijn waar onze GR vandaag de huidige N456 kruist. Pal op de grens werd dan aangesloten op de tramlijn naar Breskens en Vlissingen van de SBM, de Stoomtram Breskens - Maldegem. In 1923 kwam daar ter hoogte van het Hoogkasteel (zo een kilometer voor de grens) nog een aansluiting naar Waterland-Oudeman bij.
De tram verdween hier in 1948. Uit de spoorboekjes blijkt dat de kilometer tussen Hoogkasteel en Veldzicht al rond 1935 zou opgeheven zijn, maar de referentiewerken houden het op 1948. Intrigerend…
De dienst werd verder uitgemaakt door 3 buslijnen, één uit Gent en twee uit Eeklo ( eerst private busdienst) die later in de treinboekjes verschijnen als 250, 251 en 252 (aanvullende busdiensten). In de NMVB-reisgids van 22.05.1977 vind je lijn 250 Eeklo - Sint-Laureins - Sint-Margriete (via Balgerhoeke), 251 Eeklo - Watervliet - Waterland-Oudeman (via Bentille en Sint-Jan-in-Eremo) en 252 Gent- Watervliet (via Wondelgem, Evergem, Sleidinge, Lembeke en Kaprijke.) Deze lijnstructuur illustreert mooi hoe moeilijk het is om al deze woonkernen op een eenvoudige en overzichtelijke manier te bedienen. Tegenwoordig zijn dat grosso modo de lijnen 57 (Gent - Watervliet Hoogkasteel) en 63 (Eeklo - Watervliet - Sint-Jan-in-Eremo). Terwijl ik een en ander opzocht vond ik op de website van De Lijn ook nog een hoogst interessant document (klik op wensnet Neptunus).
Ook interessant is deze blog, waarin gewag wordt gemaakt van een tweede tramlijn uit Eeklo via Balgerhoeke naar Sint-Laureins, die er evenwel nooit gekomen is.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De app van de NMBS heeft er de brui aan gegeven (leve het papieren spoorboekje!) en dus wordt het allemaal wat improvisatie van het moment. Dat wordt het trouwens meer en meer: vroeger had ik altijd een bepaalde treinverbinding voor ogen en daar erg veel van afwijken, deden we niet. Tegenwoordig nemen we gewoon wat er komt: door de toegenomen frequenties en de soms snelle opeenvolging van treinen is dat een stuk gemakkelijker geworden. Zo komen we eigenlijk naar het station voor de 1556 van 7:58, maar we houden ook rekening met de 3206 van 8:03 en de 7741 van 7:54, waarmee we allemaal vlot de 2829 van 8:29 in Brussel-Zuid zouden moeten halen. Maar niet alleen met de app loopt het vandaag verkeerd: de 7741 heeft 11 minuten bij aankomst in Brussel-Zuid, de 1556 10 en de 3206 zelfs 14. Met die laatste zouden we dus de 2829 niet gehaald hebben! Dat zou nochtans de trein geweest zijn die een functionerende app zou hebben aangeraden.
Om een lang verhaal kort te maken: we nemen nog de 3757 met 8 minuten vertraging - vertraging die niet zal veranderen tot Brussel-Zuid - en dat leidt ertoe dat we zelfs nog meekunnen met de 529 naar Oostende, wat dan weer voor erg veel tijd in Brugge zorgt.

De 3757 rijdt dus met vertraging en ik weet niet of de typische geur van hete olie die te ruiken is als de trein Halle binnenrijdt daar iets mee te maken heeft. Vroeger wees zo iets op een vastgelopen rem; ik weet niet of dat tegenwoordig met de hi-techstellen ook nog het geval is. Erg gerust zijn we er dus niet in, maar we stappen toch maar in.
De aansluitende IC529 heeft een vrij stipte rit achter de rug en vertrekt uit Brussel-Zuid met niet meer dan 2 minuutjes vertraging. Ondanks de bijwijlen - prachtig woord, toch? - dichte mist en de werken in de buurt van Oostkamp verloopt de rit stipt.

In Brugge hebben we meer dan 3 kwartier tijd - ook met de 2829 zouden we trouwens moeiteloos onze aansluitende bus gehaald hebben. De bus van lijn 42 die aankomt lijkt niet terug te zullen rijden - de vorige keer was dat ook niet het geval - maar deze keer blijft de bus en wisselen de chauffeurs. Na de gewone plichtplegingen rijdt de eerste chauffeur met een wagentje van De Lijn weg, richting stelplaats, vermoedelijk. Een eengemaakt tarief Brugge - Breskens lijkt nog een wensdroom: met onze Mobib kunnen we tot Sluis (Ridderstraat). Voor het stukje Sluis - Oostburg moet je dan een erg dure verlenging kopen - zie vorige keer - maar gelukkig heeft zoonlief voor OV-chipkaarten gezorgd waarmee we keurig kunnen in- en uitchecken. Dat scheelt een slok pils op een borrel klare. Net voor ons eindpunt (Ledelplein) wacht de bus bij de halte Ziekenhuis, waar alle bussen aansluiting op elkaar geven.

Voor de terugreis hebben we dus een belbus besteld: de basisroute van deze GR loopt niet naar Watervliet en dus stoppen we bij het Mollekot. Blijkbaar is het nu weer mogelijk om zich min of meer een idee te vormen van de mogelijkheden met de belbus; de planner van De Lijn geeft een bus om 15:45 aan. De juffrouw van de centrale houdt het op 15:20, wat ons wat minder reserve onderweg zal geven. Verdwalen kan dan noodlottig worden, maar we wagen het er toch maar op. Het busje komt trouwens krek tegelijk met ons aan de halte… om 14:50. De chauffeur polst even of wij de reizigers zijn die met hem mee willen en dat klopt natuurlijk. Voor een keer hoor je ons niet klagen over een bus die te vroeg rijdt, want we rekenen er nu op dat we een uur vroeger dan voorzien de trein kunnen nemen. Het wordt een rustige rit in een aangenaam belbusje, met een chauffeur die ons laat genieten van het Meetjesland en die blijkbaar ook nog weet om hoe laat de treinen in Eeklo vertrekken.

De twee motorwagens staan klaar op perron 1, terwijl het jonge volkje zich opmaakt voor het weekend. De rit verloopt vlot tot net voor Gent-Sint-Pieters, waar de normale haperingen voor 4 minuten vertraging zorgen. Dat er ook nog een koppeling - van korte duur - plaatsvindt helpt de zaak niet echt, maar we komen op perron 10 aan, zodat de overstap naar de IC 2815 op perron 9 als vanzelf loopt. Ondanks een volledige stilstand voor Brussel-Zuid blijft de vertraging van deze trein op 2 minuten hangen.
Dat we een uur vroeger dan voorzien op weg naar huis zijn, heeft als aangenaam neveneffect dat we nog eens met de 8574 naar Geraardsbergen kunnen sporen. Het lijkt hier vanavond echter niet vlotter te gaan dan vanmorgen; de IC's 1737 (Quiévrain) en 3437 (Binche) en de S 3687 (Braine-le-Comte) rijden allemaal met om en bij het kwartier vertraging en het mag een wonder heten dat we met niet meer dan 2 minuten vertraging kunnen vertrekken. Al snel zal de hoop op een vlotte rit ijdel blijken te zijn: we komen in Halle aan met 9 minuten vertraging. Of moeten we nu eigenlijk dankzij die vroege belbus zeggen: een uur vroeger dan voorzien?

De treinlectuur.
Stefan POPA, De verovering van Vlaanderen. De klucht van de Groot-Nederlandse gedachte, gerijpt in de geest van een halfgekke Amsterdammer, Alco van Puffelen. Gelukkig komt hij op het einde tot de vaststelling dat de verschillen tussen Vlaanderen en Nederland te groot zijn.
Jos PIERREUX, Niets erger dan spijt.

Een scheutje oprisping.
Go! wil artificiële intelligentie inschakelen om het leerproces van de leerlingen te personaliseren. Het niveau automatisch verlagen zodat iedereen kan slagen, kom.

Een verkneukelinkske.
Volgend weekend viert Halle carnaval: drie nachten wallebakken tot in de vroegste uurtjes. Hopelijk raakt het bioritme van de feestvierders niet verstoord door de invoering van het zomeruur in de nacht van zaterdag op zondag.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

22-03-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

We zijn bij map 48 aanbeland, een allegaartje aan foto's uit 1986. We beginnen met een reeks foto's langs lijn 94 en eindigen met enkele foto's langs lijn 25 (en 27): wordt vervolgd in map 49.

01. HLE 2222 met E 4503 Schaarbeek - Tournai - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.3

02. MR 731 met E 1564 Antwerpen-Centraal - Tournai - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.4. Deze trein zal gesplitst worden in Edingen: het laatste deel zal doorrijden naar Geraardsbergen.

03. HLD 5103 met Z 767 Schaarbeek - Lille - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.3. Deze internationale trein stopte na de NZV alleen in Ath en Tournai. Er reden er zo amper 4 per dag. En voor de rest was er op lijn 94 de uurverbinding van de reeks 15xx (zie foto 02), aangevuld met P-treinen. Vergelijk met de halfuurdienst van vandaag.

04. Een voor die tijd typische keet met de apparatuur voor de bediening van de overweg. Deze robuuste dingen verschijnen hier langs de lijn in de jaren 1960, bij de modernisering van de lijn. De bescheiden graffito is een reactie op het alweer enkele jaren oude IC-IR-plan, dat de enkele honderden meters verder gelegen halte van Beert-Bellingen van de spoorwegkaart wiste.

05. HLE 2749 met E 4967 Schaarbeek - Geraardsbergen - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.3. Even ter info: Infrabel plant hier de bouw van een brug over de spoorweg, die de afschaffing van de OW 11, 14 en 15 mogelijk zou maken. Zoals altijd zijn de burgers tegen…

06. HLE 2620 met E 4505 Schaarbeek - Moeskroen - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.3.

07. HLD 5123 met Z 4528 Schaarbeek - Tournai via Mons - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.3

08. MR 762 met E 1565 - Antwerpen-Centraal - Tournai - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.3 - zie de opmerking bij foto 02.

09. MR 764 met E 1566 - Antwerpen-Centraal - Tournai - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.3.

10. MR 243 met E1567 - Antwerpen-Centraal - Tournai - 18.06.1986 - lijn 94 kp 18.3.

11. ab5580 in Courrière op lijn 14 Ohey - Courrière - 26.06.1986

12. HLE 2708 met goederentrein in Courrière - 26.06.1986.

16-03-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

13. HLE 2113 met E 94 Basel - Brussel-Zuid - 26.06.1986

14. HLE 2331 met een onbekende 20 met goederentrein - Courrière - 26.06.1986.

15. De speciale stoomtrein Kempenland op 29.06.1986 in Vilvoorde.

16. En hij nadert

17. … en hij nadert. De trein is samengesteld uit L-rijtuigen

18. HLE 2722 poseert met recente M5-rijtuigen in… Zolder op 29.06.1986.

19. HLD 5185 zelfde plaats, zelfde tijd.

20. Een van de stoomlocs van TTZ (Toeristische Trein Zolder) die voor aansluiting zorgde met de Kempenland. Het is allemaal al zo lang geleden dat ik het ook even moest opzoeken.

21. En dit zijn opschriften op een R-rijtuig dat in het bezit gekomen was van TTZ. Deze R-rijtuigen vormden een kleine reeks die in één adem genoemd konden worden met de tussenrijtuigen die met MW 42 - 43 - 44 - 45 gebruikt konden worden. De opschriften verklapten heelwat: FIZ staat voor Muizen, de laatste onderhoudspost van dit rijtuig, R996 wijst erop dat het om een reserverijtuig ging, of beter: dat het om een rijtuig in een reserverijtuigenstel ging.

22. HLD 5210 in Libramont op 16.07.1986.

23. Het stuurstandrijtuig M1 BDx van trein 1655 Antwerpen-Centraal - Neerpelt op 21.08.1986 in Balen-Wezel. De rest van de trein is samengesteld uit M2-rijtuigen; het M1-rijtuig was niet toegankelijk voor de reizigers.

24. Dezelfde trein met de duwende HLD 6261.

15-03-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

25. Het inrijsein van Eisden-Mijn op 21.08.1986. De reizigersdienst was hier al een tijdje opgeheven.

26. Op 25.08.1986 stapten we in Faymonville - de staat van lijn 48 is al bedenkelijk geworden. Later zou het hier nog even opflakkeren, maar helaas kwam ook aan de toeristische exploitatie van de Vennbahn een eind.

27. Het brugje in het centrum van Faymonville, vlak bij de vroegere halte.

28. En waar de treinen gingen, kwamen (soms) de bussen: ab7611-09 (Voyages Wergifosse) op 25.08.1986 in Faymonville, op lijn 45a naar Weismes (en Trpois-Ponts).

29. Bij het vroegere station van Weismes werd een overstappunt georganiseerd. De hele Oostkantons konden in die tijd rekenen op een performant busnet met goed uitgekiende onderlinge aansluitingen, ook op zaterdag en zondag.

30. In mijn notities vind ik 07.09.1986 Beneluxtrein in Leuven, maar ik betwijfel sterk dat dit correct is. Kan iemand me verbeteren?

31. HLD 5926 op 01.10.1986 in Sint-Katelijne-Waver op lijn 27.

32. MR 825 als E 935 Antwerpen-Centraal - Charleroi-Sud op 01.10.1986 in Sint-Katelijne-Waver (lijn 25)

33. MW 626 als E 1512 Antwerpen-Centraal - Charleroi-Sud op 01.10.1986 in Sint-Katelijne-Waver. De goederentrein en het hectometerpaaltje helpen niet meteen om hier een geslaagde foto van te maken.

34. HLD 6245 en 6255 op 01.10.1986 in Sint-KatelijnWaver (lijn 27 kp 27.4).

35. HLE 2331 op dezelfde plaats, op dezelfde dag.

36. MW 766 als E6262 Antwerpen-Centraal - Mechelen, op 01.10.1986 in Sint-Katelijne-Waver - lijn 25 kp 26.8.

14-03-2019 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Stilaan wordt het tijd voor de wat hartiger tochten op ons programma en die van vandaag komt daar zeker voor in aanmerking. Het is een combinatie van de wandelingen 6, 19 en 14 op de wandelkaart Pays des Sources - carte nord, uitgegeven door een resem toeristische diensten in samenwerking met het NGI. Getalletjes zeggen in dit geval natuurlijk niet veel en dus voeg ik er graag de officiële namen aan toe: 6. Promenade Meyerbeer, 19. Les caillebottis de Malchamps-Bérinzenne en 14. Ru du Vieux Spa. Die namen geven meteen een goede indruk van wat de wandeling (15 km lang met een TWQ van 67%) inhoudt: de wondermooie wandeling stroomopwaarts van de Ru Meyerbeer die zich naar het lager gelegen Spa en de Wayai haast, een erg aangename tocht aan de rand van de Venen met een uitkijktoren die ook echt een uitkijk geeft en ten slotte een lange afdaling terug langs de Ru du Vieux Spa. Dat je twee keer iets meer dan 2 km moet lopen om vanuit Spa de interessante wandeloorden te bereiken en omgekeerd moet je erbij nemen en is niet eens vervelend, evenmin als het verbindingsstuk (zie kaart) tussen Meyerbeer en Bérinzenne. Tot slot leidt de wandeling je naar een van de eigenaardigste NMBS-halten: Spa-Géronstère. De naam lijkt te suggereren dat de bron van Géronstère vlakbij is maar dat is niet het geval. Of je achteraf een streekdrankje prefereert boven een glas schuimend bier moet je voor jezelf uitmaken.

De Ru Meyerbeer is hier al wat tot rust gekomen na een lange afdaling.

Vanaf de uitkijktoren is het uitzicht indrukwekkend.

Het weer.
Eerst wisselend bewolkt (mooi, hoor: zie de foto's) met enige tijd zichtbare buienactiviteit ten zuiden en op het einde in de laatste kilometer ook nog een regenbui bij ons. Fris en gelukkig niet echt winderig.

De stafkaarten.
49/4S Spa - 50/1S Francorchamps (of 49/3-4 Spa en 50/1-2 Sart - alleen de laatste is al vernieuwd)

Hoe we er geraakten.
Spa is eigenlijk vrij eenvoudig te bereiken dankzij de L-trein Aachen - Spa-Géronstère die om het uur rijdt, al willen de planners ons per se ook met verbindingen met de bus uit Pepinster (waar die bus niet eens aan het station komt) opzadelen. Overigens is het berichtje in de NMBS-app dat je voor de verbinding met overstap in Verviers-Central mogelijk 2 biljetten nodig hebt ook niet meteen geruststellend. Maar bij nadere beschouwing is die verbinding perfect legitiem; dat is me een hele tijd geleden trouwens door de klantendienst bevestigd. Ik begrijp niet dat de app zo geprogrammeerd is dat hij wel kan uitvissen dat we het traject Pepinster-Verviers 2 keer afleggen, maar niet kan ontdekken dat de treinen van de reeks 500 (Oostende - Eupen) niet in Pepinster stoppen en daar dus geen aansluiting kúnnen geven.

Een beetje geschiedenis.
Kort na de oprichting van de NMBS in 1926 opende de nationale maatschappij her en der nieuwe stopplaatsen die tussen de "echte" stations kwamen te liggen. De meeste daarvan hebben de invoering van IC-IR in 1984 niet overleefd, maar andere bestaan tot op vandaag en hebben dus ook alle andere bezuinigingsrondes overleefd. Dat wordt hier op lijn 44 duidelijk geïllustreerd. Tot 21.05.1932 liggen tussen Pepinster en Spa stations in Juslenville, Theux, Franchimont (stopplaats), La Reid en Marteau (stopplaats): zeven stops op 12 km, wat lang niet slecht is. Vanaf 22.05.1932 komen daar de volgende halten bij: Chinheid , Theux (Marie-Louise) en Theux (Centre), wat het aantal stops op 10 brengt. Voor Géronstère en Pepinster-Cité is het wachten tot 1937. Van al de bijkomende halten hebben alleen Pepinster-Cité en Géronstère het overleefd, ondanks de nabijheid van de stations van Pepinster (op 500m) en Spa (op 800m). Het moet gezegd dat Géronstère (dat al enige jaren Spa-Géronstère heet) wat dichter bij het stadshart ligt.
Een reeks halten werd na WO II nog enkele jaren vermeld in het spoorboekje, zonder treinbediening! In 1948 was het dan definitief afgelopen; ik doe een gokje: door het gebrek aan autorails kwam de stoomtractie op deze lijnen terug en de korte opeenvolging van de halten maakte verdere uitbating onmogelijk of onwenselijk. Met IC-IR sneuvelden ook nog de stops in La Reid en Marteau.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Je kunt alleen maar hopen dat de toestand waarin de niet-gemoderniseerde vierledige stellen rondrijden niet exemplarisch is voor de hele NMBS, want dan is de toestand daar nog vele keren erger dan de vijandige pers en dito politiek ons willen doen geloven. Stel 835 ziet er echt niet uit: één graffito is al erg genoeg, maar als de kunstenaars ook nog eens slordig hun eigen wanproducten over die van anderen aanbrengen, is het helemaal niet meer om aan te zien. Gelukkig kunnen academies vanaf volgend schooljaar graffiti in hun curriculum aanbieden. Ze zullen er bij de NMBS niet mee kunnen lachen, al is het mogelijk dat een dergelijke institutionalisering van het verschijnsel de criminelen doet nadenken: loont het nog wel de moeite als het toch erkend wordt?
IC 508 rijdt zonder vertraging door de NZV: dat toegevoegde minuutje en de nieuwe vertrekprocedure doen wonderen. De aansluitende L-trein wordt uitgevoerd met stel 649, dat qua uitzicht niet onderdoet voor stel 835. Gelukkig ziet het er binnen nog ongeschonden uit. Er zijn wat vertragingszones op lijn 44 en die verklaren dat minuutje vertraging bij aankomst in Spa. De kruising in Theux, de enige plek onderweg waar dat nog kan, verloopt rimpelloos. Een foto met trein in Spa komt er niet, ik verspreid geen trein- en reizigersvijandige kunstwerken.

Dat zal trouwens ook vanavond niet gebeuren: stel 646 is al evenmin toonbaar als dat van vanmorgen. De trein staat hier ruim een half uur op voorhand klaar en dat is altijd prettig.
De rit met IC 540 verloopt wat problematischer. We vertrekken dan wel op tijd in Verviers maar staan minutenlang stil in Chenée, volgens de tbg omdat we voor een rood licht staan! Dit is het soort mededelingen die men beter achterwege laat omdat ze totaal nietszeggend zijn: we wachten zogezegd op een kruising van een andere trein. Hoezo? We zien alleen de ICE in de andere richting - kruisen zou betekenen dat die tussen Liège en Chenée op tegenspoor gereden zou hebben, maar daar rijdt hij eigenlijk al veel te snel voor. We tekenen 8 minuten vertraging op bij aankomst in Liège en krijgen meteen na vertrek daar te horen dat we extra stoppen in Ans om de reizigers op te pikken van een trein die afgeschaft is nadat die op de HSL een voorwerp geraakt heeft. In Ans staan inderdaad de reizigers te wachten van de IC 538 (die van twee uur voor de onze!). Ondanks die bijkomende halte halen we één minuutje vertraging in bij aankomst en vertrek in Leuven, en geloof het of niet: van de 6 minuten vertraging in Leuven blijft niets meer over bij aankomst in Brussel-Noord, ook al omdat we tot het einde op lijn 36N gebleven zijn.
Zo halen we nog zonder problemen de voorziene aansluiting met IC1940 die ons stipt naar Halle brengt.

De treinlectuur.
Julian BARNES, Flaubert's parrot.
Jos Pierreux, Niets erger dan spijt.

Een scheutje oprisping.
1. Er staan al heel wat voormalige hoeven op de topografische kaarten. Nog even en ze staan ook vol voormalige kloosters…

2. Hoe schabouwelijk het Vlaams geworden is, wordt nog eens extra benadrukt nu d'Ollanders in Undercover ook verkavelingsvlaams (ik weiger hier een hoofdletter te gebruiken) moeten spreken. Wat is dat een belachelijke bedoening. Het lijkt al evenmin ergens op als Vlamingen die Nederlands proberen te praten. En dan verbaast men er zich over dat Nederlands nog nauwelijks als studierichting gekozen wordt: het bestaat niet eens meer!

Een verkneukelinkske.
Ook treintrambus heeft eindelijk door dat de invoering van de basisbereikbaarheid een regelrechte ramp wordt voor het OV!

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

08-03-2019 om 00:00 geschreven door overweg13