De wandeling.
Eén van de recentste realisaties van de Vlaamse GR-paden is GR131 Brugse Ommeland - Ieperboog. Nu ja, in deze wereld waarin alles steeds sneller gaat, is 2019, het jaar van het verschijnen van de topogids, misschien niet zo recent meer. En er is al een uitgebreide trajectwijziging in en om Torhout. Maar wij stappen vandaag het eerste deel, van Damme naar de N9 in Sijsele (Donk). Ik blijf me verbazen over het aantal GR's in West-Vlaanderen, een provincie die zich in mijn ogen amper voor een derde tot echt wandelen/stappen leent, al zijn er in de loop van al die decennia dat we al stappen wel bescheiden verbeteringen te merken. De wandeling van vandaag is - met dank aan de kortzichtigheid van De Lijn - 14.91 km lang; zo een 43% loopt over trage wegen, al is daar bijna 4 km langs het jaagpad van het Schipdonkkanaal in begrepen. Een echte hoogvlieger is het dus niet geworden; we quoteerden 12/20. Wie niet opziet tegen vele kilometers verhard, zal deze tocht misschien toch hoger inschatten, maar zelfs het jaagpad onder een dikke laag asfalt is niet direct wat je als stapper verwacht. Je kunt de kaart hier bekijken of hier.
Prettige anekdote: ter hoogte van de Stampershoek kregen we plots het gezelschap van een zwarte labrador. Die zou ons volgen tot de Molentjesbrug nabij Moerkerke. Hij gedroeg zich alsof hij met zijn baasjes op stap was: omkijken om te zien of we nog volgden, op een drafje komen aanlopen als hij wat achterop was geraakt en voor de rest de vriendelijkheid zelve. Maar op het jaagpad was hij een gevaar voor de soms snelle fietsers, die ons aanmaanden om hem aan te lijnen en bij de Molentjesbrug was hij bovendien ook nog een gevaar voor zichzelf en de autobestuurders die zich plots geconfronteerd zagen met een loslopende hond. Even voor Moerkerke had ik 101 al gebeld waar een begripvolle dame me verzekerde dat ze het nodige zou doen. We konden onze boterhammetje opeten en ondertussen wachten: na een kwartier kwam er een politiecombi aangereden en het moet gezegd: de twee jonge agenten handelden snel en efficiënt. Het plaatje met een code werd ingelezen en snel konden ze de eigenaar vinden, die de hond zou komen halen. Een van de sympathieke agenten had ondertussen door dat de hond erg braaf was en zonder verpinken bevelen als "lig" en "zit" opvolgde. Sommige betogers konden nog wat van het volgzame dier leren. Hoe het verder afgelopen is, weten we niet. Wij mochten na de korte administratieve plichtplegingen verder stappen.

Het Geleed, vlak voor we het Schipdonkkanaal bereiken. Onnodig te zeggen dat het Geleed het sympathiekst is.

Het jaagpad langs het Schipdonkkanaal ligt spijtig genoeg onder een dikke laag asfalt.

Alle foto's vind je op deze plaats.

Het weer.
Zwaar bewolkt en eerder fris. Even zelfs een ietsepietsie gedruppel.

De stafkaarten.
13/1-2 Brugge (2019) - 13/3-4 Eeklo (2019)

Hoe we er geraakten.
Damme heeft sinds de invoering van de basisbereikbaarheid geen reguliere busdienst meer en dus zijn we aangewezen op een flexbus van de regio Brugge. Brugge zelf bereiken is uiteraard geen probleem. Voor de terugreis kunnen we gebruik maken van bus 50 van Gent naar Brugge.

Een beetje geschiedenis.
Het gebeurt niet zo vaak dat het vrij eenvoudig is om dit stukje geschiedenis te schrijven. Sijsele kreeg een station op de lijn Gent - Eeklo - Brugge toen ook het deel Maldegem - Brugge in dienst genomen werd, en wel op 22 juni 1863. Op 26 februari 1959 zou het afgelopen zijn met de reizigersdienst. Tot op het laatste moment hadden autorails TA voor de bediening gezorgd, soms uit Eeklo, maar vaker nog uit Gent. Per dag reden er nog 2 gesleepte treinen; geen van beide stopte trouwens in Sijsele.
Op het ogenblik dat de treindienst verdween, konden de reizigers al 2 jaar (1957) gebruik maken van een buslijn 58a.
Eeklo lijkt een soort overstappunt te zijn, al leggen de meeste bussen toch het volledige traject Gent - Brugge af. In 1979 wordt de tabel gespitst in 58a/1 en 58a/2 en wordt ook uitdrukkelijk vermeld dat de exploitatie vanuit Oost-Vlaanderen georganiseerd wordt. In het busboekje van West-Vlaanderen verdwijnt de lijn helemaal op 22.5.1977, al wordt de lijn achteraf nog in een bijvoegsel toegevoegd.
Op 3 juni 1984 lijkt het dan compleet afgelopen met de vermelding in het boekje van West-Vlaanderen en dat tot 5 januari 2004. In de kop van de tabel (in het boekje van Oost-Vlaanderen) worden twee lijnen vermeld: 58, de basislijn, en 59, een sneldienst tussen Brugge en Eeklo. Eigenaardig genoeg vind je in de tabellen zelf alleen 58S i.p.v. 59.
De toestand met een feitelijk onderaanbod zou aanslepen tot de invoering van de basisbereikbaarheid: dan wordt een halfuurdienst geïntroduceerd onder het nieuwe nummer 50. Voor Sijsele verdwijnt de belbus 185 (uit de tijd van de basismobiliteit) en komt een flexbus (uit Brugge) in de plaats. Uit Sijsele (niet vanuit de door ons gebruikte halte) wordt zelfs met een nog hogere frequentie naar Brugge gereden.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Gelukkig hebben we in Halle onze zinnen gezet op de IC naar Turnhout van 8:21, want de vorige IC - naar Dendermonde - is afgeschaft, net als S 3758 naar Leuven, trouwens. De rit verloopt voorspoedig en dan is het wachten op IC 2830 naar Knokke. Die telt normaliter 6 rijtuigen, maar vandaag heeft de NMBS er maar 4 bij elkaar kunnen scharrelen. Het sombere weer speelt hun in de kaart en Knokke is sowieso al geen topbestemming. Ik denk dat er modelspoorbanen zijn die handiger zijn in het rijden met voorziene samenstellingen dan de NMBS… Ondertussen krijg ik van de hoppincentrale berichtjes die ons de min of meer precieze oppiktijd melden.

Het loopt vlot met de flexbus. We komen vroeger dan door mij ingeschat in Damme aan.

Hoe onlogisch sommige facetten van de basisbereikbaarheid zijn, blijkt nog maar eens bij de terugrit. Zo ongeveer waar de GR de N9 kruist, ligt de halte Barbaraweg. Alleen: die wordt alleen nog bediend door flexbussen. Ik heb het helemaal niet begrepen op die afgeschafte halten. Als een halte zo weinig succes heeft dat ze afgeschaft kan worden, kan het toch ook geen probleem zijn om ze voor een handvol reizigers toch in stand te houden? En de accommodatie? Die zou onderhouden moeten worden door de gemeente en dan nog: als je ze toch in dienst houdt voor de flexbus, is er al helemaal geen probleem. Dat De Lijn geen enkel besef heeft van wat een GR is, is wel duidelijk: voor ons zit er niets anders op dan te stappen tot de halte Sijsele Ziekenhuis, zo ongeveer op de plaats waar spoorlijn 58 lang geleden de N9 overstak. De twee reguliere halten liggen nu meer dan 2 km van elkaar! Een versleten emaillen bord herinnert nog aan de halte Donk, waar mensen van en naar het sanatorium konden in- en uitstappen. Dat sanatorium is uitgegroeid tot het huidige ziekenhuis en er is nog een horecazaak die aan het oude sana herinnert. Kortom, we missen op een haartje de bus van 14:28, in vertraging, en dus wordt het uitkijken naar die van 14:58. Die rijdt vrij stipt, maar we hebben vanmorgen al gezien dat de verkeerssituatie in de buurt van het station van Brugge het ergste laat vermoeden: 7 minuten bij aankomst en amper 3 theoretische minuten overstaptijd, het lijkt allemaal nogal precair. Maar we hebben geluk want IC 1515 naar Hasselt rijdt zelf met enkele minuutjes vertraging en we kunnen dus mee. In Gent-Sint-Pieters doet er zich iets raars voor: de trein staat veel te vroeg stil: alhoewel wij ongetwijfeld vrij ver vooraan zitten, staan we aan het begin van het perron. Even later zet de trein opnieuw aan, om dan naar een gewonere positie te evolueren, vermoedelijk tot opluchting van reizigers die wilden uitstappen en anderen die wilden instappen. Dat alles leidt tot 4 minuten vertraging; die zal nog oplopen tot 6 bij het naderen van Brussel-Zuid.
Voor ons zit er wel nog altijd een mooie aansluiting in met IC3238, die met 4 minuten vertraging Halle zal bereiken. Later zal blijken dat deze trein nooit in zijn eindbestemming Kortrijk zal aankomen.

De treinlectuur.
P.D. JAMES, Lijkwade voor een nachtegaal.
Stijn STREUVELS, De blijde dag.

We zijn er vandaag mee om onze oren geslagen, in de stations dan toch: op 15 juni wijzigt de dienstregeling van de NMBS. Het is nu 11 juni, maar van een nieuwe versie van het spoorboekje of de lijnfolders in pdf-formaat is nog lang geen sprake.
Bij de NMBS gaat men er namelijk van uit dat hun klanten domkoppen zijn die zich wel eens zouden kunnen vergissen als er kans op verwarring bestaat tussen de december- en de juniversie. Is de vaststelling dat we dwaze nitwits zijn ook al niet jarenlang de reden waarom er tariefwijzigingen doorgevoerd worden, zogezegd omdat de tarieven te ingewikkeld zijn?

Uitgedrukt…
de overschot van de moelie. Een moelie is een kneedtrog. Als men daar de broden had uitgehaald, bleef er soms een restje over, waarmee geen normaal brood meer gebakken kon worden, maar waarmee men nog wel een beduidend kleiner broodje kon bakken. De uitdrukking wordt gebruikt voor… een nakomertje.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.