Trein en bus, wandelen en weer, en van die hobby's meer
03-01-2009
3 januari 2009
Niks zo goed als een stevige wandeling, dachten we, om de naweeën van de jaarovergang weg te werken, en die deden we dan ook al meteen op 3 januari. Weliswaar vrij kort (iets meer dan 13 km), maar behoorlijk zwaar door klimmen en dalen, en de centimeter sneeuw (vaak op ijs) die hier over de vele paadjes (TWQ 63 %) uitgestrooid lag. Want mooi was het, dit stukje GR 573 tussen Trooz en Pepinster, niet alleen door de mooie vergezichten en de vele winterse paadjes, maar ook door een aangename zon, die er weliswaar niet in slaagde de temperatuur boven de 0 graden te krijgen. En de Vesder kabbelde rustig door, voorlopig nog ijsvrij, en lijn 37, zijn trouwe bondgenoot, bood het spektakel van boogbruggen en tunnels, al dan niet gekruid met het zelfs op een zaterdag vrij drukke reizigersverkeer.
Oef, je zou er lyrisch van worden, en even leken ook de treinreizen heen en terug het poëtische hart te zullen aanspreken. - we vertrokken met IC 1907 (rijtuig 58051 met loc 2144 achteraan - 8:30 - 8:39), die met 1 minuutje vertraging Brussel-Zuid binnenreed; - dan werd het IC 507 (rijtuig 11827 met loc 1344 achteraan - 8:57 - 10:00), met wat extra shoppers, maar niet in eerste klasse, want de NMBS houdt angstvallig verborgen dat je dat shoppingbiljet ook voor eerste kunt kopen - gelukkig zijn wij wel op de hoogte, al is Pepinster waarschijnlijk niet de meest voor de hand liggende koopjesstad van het land; in Ans loopt het wat stroef, zodat we Liège-Guillemins met 4 minuten vertraging bereiken; - ten slotte zal L5260 ons naar Trooz moeten brengen: het is ms 240 dat zich van deze taak kwijt - 3 treinen ver en de eerste reizigers met een tweedeklasbiljet in eerste zijn een feit; de trein rijdt stipt (10:13 - 10:27). Van op afstand ziet het stationnetje van Trooz er beeldig uit, maar kom vooral niet dichterbij. (De IC naar Oostende van 9:05 in Brussel-Zuid is afgeschaft. Meteen de eerste trein die ik weet afgeschaft worden van 2009 - geloof me: een jaarwisseling verandert niets... Het stel staat trouwens leeg in Liège, klaar om in het zog van een Knokke - Blankenberge naar Oostende te sporen, als losse rit.)
Voor de terugreis hebben we geopteerd voor IR 5035 uit Aachen. Stel 163 doet zijn uiterste best om er voornaam uit te zien als internationale trein, maar ik laat het aan het oordeel van iedereen over of het daar ook in slaagt. Voor mij mag het, het blijven veruit de aangenaamste stellen op dit ogenblik; de kou komt hier alleen door de kieren, is niet in het design zelf ingebakken. De treinbegeleider informeert ons in bijna vlekkeloos Nederlands met een licht Duits accent over de overstap in Liège, maar voegt eraan toe dat we dat ongetwijfeld wel weten. Hoe kent die mij? De trein vertrekt om 15:07 in Pepinster en komt in Liège-Guillemins aan om 15:26. Dat wordt 34 minuten wachten op IC 538 (16:00 - 16:54) met loc 1347 en rijtuig 11815. Deze trein rijdt met een verminderde samenstelling, al is dat vandaag geen probleem: het is een van de stellen die in de week Brussel - Maastricht doen, met 9 i.p.v. 12 I11'en. Ik kan alleen maar vermoeden dat dit ingesprongen is voor de afgeschafte trein van vanmorgen...)
Tot zover het poëtische deel. Tijd voor het prozaïsche evenement van de dag. Tussen Leuven en Brussel krijg ik een berichtje van mijn zoon: die zit met zijn Eurostar vast in Halle; tussen Halle en Brussel-Zuid rijden er geen treinen. Hij voegt er laconiek aan toe: jullie zijn nog niet thuis. Achteraf blijkt dat in Lot iemand onder een IR naar Quiévrain gesukkeld of gesprongen is. We besluiten dan maar door te rijden tot Brussel-Zuid, omdat we daar eventueel nog met bus 170 naar Halle kunnen. Het ziet er inderdaad niet goed uit: een L naar Leuven met 45 minuten, andere treinen met nog te bepalen vertraging of met 1 uur vertraging. Ik ken de dienstregelingen van lijn 170 niet uit het hoofd, en we wandelen naar het busstation van De Lijn. De volgende 170 rijdt om 17:38; we besluiten om in het treinstation de kat wat uit de boom te kijken, en op spoor 8 rijdt rond 17:25 zowaar een leeg TD-stel M4 binnen, waarvan even later aangekondigd wordt dat het de IC naar Moeskroen zal worden. We zitten warm, en we hebben licht om te lezen, maar het duurt nog tot 17:59 voor de trein vertrekt. Hij zal er 43 minuten over doen tussen Brussel-Zuid en Halle. In Lot zien we een lege draagberrie, en mensen die in het spoor zoeken. Zoeken ook naar een waarom, vermoed ik... In Buizingen staat de betrokken IC naar Quiévrain te wachten... Ik zal achteraf vernemen dat de reizigers met de bus naar Halle gebracht werden. Onze trein rijdt officieel als 1937, met 132 minuten vertraging, maar je kunt hem net zo goed beschouwen als de 1938 met 72 minuten. We zitten vlakbij personeel dat haut-le-pied naar Doornik reist om daar de dienst te beginnen en kunnen op die manier ook min of meer volgen welke inspanningen er achter de schermen geleverd worden om de treindienst zo snel mogelijk opnieuw vlot te krijgen. Het zijn die inspanningen die nooit aan bod komen als de pers zich weer eens gretig op het NMBS-personeel werpt bij vertragingen of andere problemen. Al wil ik het hier om bestwil niet hebben over één reactie van één bepaald personeelslid. Laat het er ons maar bij houden dat de enige trein die hem interesseerde de 1922 was, en dat zal wel niet toevallig de laatste trein geweest zijn die hem terug naar Schaarbeek moest brengen. Oh ja, we zaten in rijtuig 58054, en de loc was 2123, just for the record.
Een van de buitenbeentjes onder de Belgische langeafstandswandelpaden is de Tour du Brabant Wallon, kort TBW, die een rondwandeling van 215 km in één van onze mooiste wandelprovincies mogelijk maakt. Wij zijn ondertussen al in Saintes aanbeland, en voor vandaag staat er een 18 km lange tocht gepland. Die zal ons langs Rebecq en Quenast naar Virginal brengen. Quenast, dat zijn voor ons de harde knallen van het in de steengroeven gebruikte dynamiet, elke dag opnieuw om 16:00, en dat in onze lang vervlogen kinderjaren. We spelen wel geen echte thuismatch, maar toch minstens een derby. Mooie landschappen krijgen we vandaag genoeg, maar met een TWQ van 14 % scoort dit deel van de TBW slecht. Spijtig genoeg is deze regio duchtig geasfalteerd en gebetonneerd, maar toch is dit geen ontgoochelende wandeling. Voor de spoorliefhebbers is het traject bovendien nog extra aantrekkelijk: je kruist de lijnen 94, 1, 115 en 96, en op het einde kun je nog wat restjes vinden van de vroegere tramlijn die Braine-le-Comte/Rebecq verbond met Braine-l'Alleud/Nivelles. Het weer is spijtig genoeg te somber om foto's te maken, maar als treinliefhebber kom ik hier zeker nog terug.
De verplaatsing had vandaag niet veel om het lijf. De heenreis was zelfs bepaald eenvoudig: om 8:25 stappen we in de bus van lijn 471 (ab 4601-15, van Naway, een Jonckheere Transit 2000) die ons na een rit van 14 minuten deponeert aan de halte Saintes (Maison Communale). De bus is behoorlijk gevuld: Colruyt stelt hier veel mensen te werk.
De terugrit is bijna even gemakkelijk, al heb ik wijselijk geopteerd voor een rit met de rechtlijnige lijn 65. Lijn 474 had ook gekund, maar bij de TEC-BW hebben ze geknoeid met de publicatie van de dienstregeling op het net: dezelfde bladzijde is twee keer beschikbaar, en uiteraard ontbreekt de tweede. Bovendien is het een ingewikkelde lijn met een heen- en terugtraject dat verschillend is, en het netplan is ook al van de site verdwenen.Die zou ons nochtans naar Tubize gebracht hebben, en niet naar Braine-le-Comte, zoals lijn 65. De bus van lijn 65 (ab6685, Irisbus Agora S, van stelplaats Nivelles) ziet er na 3 jaar dienst al wat afgeleefd uit; idem dito voor de norse chauffeur. Maar de rit verloopt gunstig (14:02 - 14:24) en alleen op het einde loopt het wat stroef, wat uiteindelijk 2 minuten vertraging oplevert. We hebben een goede overstap naar IR 3713 (14:32 - 14:43), vandaag bestaat die nog uit 4 ms 96 (wij kiezen voor ms 441), maar vanaf maandag zal deze trein met M6 gereden worden. We bereiken Halle ruimschoots op tijd, waar ik nog snel 2 spoorboekjes koop, een om te gebruiken en een om te bewaren.
Izegem is vandaag onze bestemming, en dat valt flink tegen. We volgen het 8 kilometer lange "Pekkerspad" dat ons nauwelijks uit de stadskern brengt, en dat is op zich de enige verdienste (?) van de ontwerpers: hoe je zo'n afstand puurt uit een aaneenrijging van nietszeggende straten en pleinen, onbereikbare kastelen en gesloten kerken is me een compleet raadsel. De TWQ bedraagt nog 10 %, maar die staan helemaal op de rekening van een weinig aantrekkelijk asfaltpad. Ironisch genoeg rijden we naar Izegem met een shoppingbiljet, want ook op dat vlak scheert dit stadje van schoenen en borstels geen hoge toppen. Gelukkig is er de treinreis: die valt van begin tot eind mee.
Nog één zondag en één zaterdag kunnen we tijdens het weekend gebruik maken van de IR's Binche - Brussel-Noord, maar ook vandaag zijn we ruimschoots op tijd om de IC naar Schaarbeek te nemen, die enkele minuten voor de IR rijdt: vanaf zondag wordt de dienstregeling aangepast: de stop van "den Binche" vervalt, en in de plaats zal de IR Leuven - Quiévrain stoppen. Een simpele ingreep die weekendreizen naar en uit Halle tijdens de weekends een stuk eenvoudiger en aangenamer zal maken. De IC 1907 dus: Halle 8:27 - Brussel-Zuid 8:39, met de 2155 achteraan en rijtuig 58060 vooraan. We zitten nu volop in de drukke decemberdagen en dat merk je ook in dit eersteklasserijtuig. We bereiken Brussel-Zuid stipt, en terwijl we op de IR naar De Panne staan te wachten, maakt de Kerstmarkttrein van de TSP zijn opwachting op het tegenoverliggende spoor. De K-rijtuigen zien er ijsbeerachtig koud uit, maar de 2 bolle neuzen vooraan produceren al volop stoom: dra zal een aangename warmte, onderstreept door het kenschetsende sissen van de stoom, zich van de coupés meester maken. Nooit komen er nog betere en aangenamere rijtuigen dan deze kranige 70'ers, waarvan de maximumsnelheid nu toch wel tot 80 km/u is teruggebracht. Mooi zo, des te langer kan de droomreis duren. Wij mogen anders ook niet klagen: de IR 3631 die ons van Brussel-Zuid (8:56) naar Lichtervekde (10:27) zal brengen bestaat uit 3 niet gemoderniseerde klassieke stellen. In stel 202 verspreidt het toilet dan wel een weinig frisse geur, maar daar is in het coupé gelukkig niets van te ruiken. We bereiken Lichtervelde net tegelijkertijd met de L 680 naar Kortrijk: dat is stel 185 en het brengt ons stipt naar Izegem (10:34 - 10:46).
Voor de terugreis kiezen we voor een reisweg langs Kortrijk: IC 813 Oostende - Kortrijk bestaat uit 2 ms 96; we zitten in ms 490. Izegem (14:02) - Kortrijk (14:12) loopt vlot tot net voor Kortrijk. Ik vermoed dat het onze volgende trein is die voor de hinder zorgt. Het zou pas een toppunt zijn als daardoor de aansluiting in het water viel, maar beide IC's staan aan hetzelfde perron. IC 2313 (Kortrijk 14:15 - Brussel-Zuid 15:25) vertrekt zelfs zo goed als op tijd. Vanuit ms 398 kunnen we genieten van een tocht door de Vlaamse Ardennen op een zonnige winterdag. Mooi! Nog mooier is dat de IC tussen Denderleeuw en Brussel-Zuid 4 minuten uitloopt op zijn dienstregeling. Daardoor wacht ons geen aansluiting van 52 minuten, want de L naar Braine-le-Comte biedt nu een schitterende aansluiting: het is de dag van de bordeaux stellen: ms 682 brengt ons stipt naar Halle (15:26 - 15:41) en zo zijn we 44 minuten vroeger thuis dan voorzien.
De wandeling mag dan wel tegengevallen zijn, de treinreizen vielen des te meer mee.
Elk jaar voorzie ik ook wel wat tussendoortjes, korte wandelingen die gebruikt kunnen worden op een druilerige dag, op drukke momenten en nog van die toestanden. Eentje daarvan was ongetwijfeld wandeling 5 in Malonne van de wandel- en fietskaart van de stad Namur. Volgens die kaart zou de met een gele ruit aangeduide wandeling 7 kilometer lang zijn, maar ik kom niet eens aan 5 kilometer. Met zulke korte wandelingen kan het twee kanten uit: ofwel komt ze nooit echt van de grond en heb je nooit de indruk dat je je van je vertrekpunt verwijderd hebt, ofwel krijg je een schitterende wandeling gepresenteerd die alleen maar kort is omdat men al het ballast zorgvuldig heeft verwijderd. De waarheid zit hier in de contradictie, want deze wandeling blijft ergens tussenin hangen. We kregen inderdaad enkele mooie bosstroken aangeboden, maar ook veel asfalt. Gelukkig waren er wat mooie huisjes te zien, al dan niet in staat van restauratie, en af en toe konden ook de in nevel gehulde landschappen charmeren. De TWQ bedraagt amper 14 %, maar doordat de wandeling langs toch wel
erg rustige wegen loopt, valt dat alles bij elkaar nog wel mee.En het moet gezegd: Malonne wordt vandaag niet onder de voet gelopen door pelgrims op weg naar de graftombe van Broeder Mutien-Marie, en dat maakt van dit dorpje, dat voor de helft uit scholen lijkt te bestaan, zowaar een te appreciëren plekje, zo dicht bij het grote Namur, dat de stadsdiensten van de TEC zelfs tot hier reiken.
Om te vermijden dat we 's middags tussen het jonge volkje terechtkomen, opteren we voor een aankomst in Malonne net voor de middag, zodat we na de woensdagmiddagspits opnieuw naar huis kunnen. Dat ziet er als volgt uit: - van Halle naar Brussel-Zuid met CR 3659 (9:31 - 9:49 - stipt - ms 998); onze coupé zit voor de helft vol, maar het is er aangenaam rustig; - Brussel-Zuid - Namur doen we in IC 2410 (10:03 - 11:09 - ms 302, met de zachte onderstellen); de twee stellen staan al een tijdje klaar om aan perron 13 te komen, maar dat is buiten een loc van de reeks 16 gerekend die spoor 13 heeft ingepalmd; na het vertrek van de IC naar Eupen wordt onze trein dan ook verspoord naar spoor 14; het is met een kleine vertraging dat de IC zijn reis aanvat; Namur bereiken we met 2 minuten vertraging, na een stipt vertrek in Gembloux: het is me al enkele keren opgevallen dat de 11 minuten tussen Gembloux en Namur net niet volstaan; - in Namur stappen we naar het busstation: zowel de weg ernaartoe als het station zelf blijven klantonvriendelijk; je moet al verdomd lang zoeken om te weten te komen op welk perron je bus zal vertrekken, maar gelukkig is de informatie juist en hebben we voldoende overstaptijd. Het is de gelede Jonckheere 4352 die ons naar Malonne zal brengen (11:20 - 11:36), op lijn 6b, met de b van barré. We vertrekken enkele minuten te laat, en die vertraging (2 minuten) hebben we ook nog aan de halte Fond Place. De bus is opvallend proper, zowel aan de buiten- als aan de binnenkant.
Voor de terugrit moeten we het stellen met een enkele standaardbus: ab4883, alweer een Jonckheere, die jaren ouder mag zijn dan onze gelede van de heenrit, maar ook erg goed onderhouden lijkt. Ook nu is de vertraging 2 minuten als we het Naamse station bereiken (13:53 - 14:08), maar de aansluiting blijft overeind. Onderweg help ik nog een gevallen reiziger overeind, die opvallende stabiliteitsproblemen heeft; - van Namur gaat het naar Brussel-Noord met IC 2135 (14:21 - 15:18). Loc 1359 trekt vijf M6'en, en wij zitten in het eerste: 61011. De twee minuten vertraging bij vertrek uit Namur wordt moeiteloos weggewerkt tussen Gembloux en Brussel-Luxemburg, dat we 4 minuten te vroeg bereiken. Totale stilstand: 7 minuten. Ook nu valt de meer dan behoorlijke bezetting op in eerste klasse, en dat zal ook zo zijn in de volgende trein: - IR 3286 (ms 435) die ons van Brussel-Noord (15:22) naar Halle (15:45) brengt. Onze internetbiljetten worden zowaar voor de vierde keer geknipt; in de 2410 hebben we zelfs onze identiteitskaart moeten bovenhalen. Als hofleverancier heb je nu eenmaal verplichtingen, zullen ze bij de NMBS denken, want dat is nu officieel: de leden van het Koningshuis gebruiken ook de trein!
Hacowa kan best van al beschouwd worden als een uit de hand gelopen en
persisterende jeugdzonde. Editie 94 stond voor vandaag gepland, en met
wat geluk komt versie 100 eraan in 2010, dertig jaar na de allereerste
uitstap van Blanmont naar Villers-la-Ville. Voor wie niet meteen inziet
hoe lang dat geleden is: van Villers-la-Ville spoorden we naar
Ottignies met een oeroud M1-TD-stel.
Onze herfstuitstap 2008 liep van Opbrakel naar Geraardsbergen, langs
Everbeek-Boven en Everbeek-Beneden, net geen 16 kilometer is dat. De
zelf ontworpen tocht scoort 55 % op de TWQ-schaal, en dat valt nog net
binnen mijn doelstellingen. Dit zacht golvend gebied waar de Vlaamse
Ardennen overgaan in de Denderstreek is bijna vanzelfsprekend een
aangenaam wandelgebied. Daar kan de stevige regen van de vorige nacht
weinig aan afdoen, al liggen bepaalde stroken veldweg er erg glad bij.
Toch zul je me niet horen klagen: van dinsdag al was het bang volgen
wat er zich op de weerkaarten afspeelde, en dat voorspelde aanvankelijk
weinig goeds. We konden gelukkig genieten van een adempauze tussen twee
slechte weerepisodes in, en de paraplu's bleven dicht...
Soms valt het nog wel eens mee met het openbaar vervoer tijdens de
weekends, maar vandaag wordt weer volop geïllustreerd hoe slecht een en
ander op zaterdag en zondag wel eens wil uitkomen. Rekening houdend met
middagpauzes en invallende duisternis, moeten we liefst na 10:00 en
voor 11:00 aan de wandeling beginnen. Aan De Lijn zal het deze keer
niet liggen: op lijn 21 van Zottegem naar Ronse wordt een uurdienst
gereden. Maar hoe raak je verdorie in Zottegem? In de week is dat geen
probleem, maar op zondag? We kunnen natuurlijk de IC nemen naar
Poperinge in Brussel-Zuid, maar een overstaptijd van meer dan 50
minuten is dat niet echt aangewezen. Het alternatief is nauwelijks
beter, maar dan wordt de wachttijd tenminste wat beter verdeeld, al
zijn mijn 32 medewandelaars echt niet zo naïef dat ze niet snel
doorhebben dat dit niet meteen het summum van openbaar vervoer is.
Het wordt dus IC 1929 van Halle (8:34) naar Ath (9:00) met loc 2140
vooraan en onze gereserveerde plaatsen in rijtuig 52305. Zonder ons
zitten er in deze trein nauwelijks 10 reizigers. Toch slaagt een dame
erin in ons gereserveerde coupeetje te zitten. Gelukkig is de bende
uitbundig, en ze houdt het na een paar minuten al voor bekeken. De loc
lijkt wat te sukkelen met herfsttoestanden, en dat resulteert in 2
minuten vertraging in Ath. We worden er keurig opgevangen door een
onderstationschef en de klevers nemen opnieuw een volledig coupé in van
ms 174 (4879 - 9:07 - 9:30). Deze trein rijdt wel op tijd, en we
bereiken Geraardsbergen zelfs iets te vroeg. Dat hoeft niet echt want
we hebben ook hier alweer 28 minuten aansluitingstijd op de L-trein
1880 naar Zottegem (Gent-Sint-Pieters).
Er zijn dit weekend geen werken op lijn 122 tussen Geraardsbergen en
Zottegem. Maar lange vertragingszones wijzen erop dat de
vernieuwingswerken, die nu al enkele weekends met verbussing gepaard
gaan, nog niet helemaal achter de rug zijn. Mw 4187 rijdt dan ook met 3
minuten vertraging Zottegem binnen. Dat brengt onze
trein-busaansluiting niet in gevaar.
We nemen zo goed als alle zitplaatsen in in ab220945 van firma Geenens,
een comfortabele Jonckheere Transit 2000. Tussen het station en de
markt worden we voorafgegaan door een lustig spelend muziekgezelschap,
wat ik eigenlijk liever gereserveerd had voor onze 100ste uitstap.
Stapvoets rijden dus, in deze winkelwandelstraat, maar toch bereiken we
Opbrakel (Sint-Maartensstraat) op tijd.
De terugrit is iets eenvoudiger, al maken we opnieuw de omweg via Ath.
L 4866 (ms 616 - ik had hetzelfde stel als vanmorgen verwacht, maar
mogelijk is dat gezien zijn hoge leeftijd schielijk overleden) brengt
ons stipt naar Ath: 16:30 - 16:53, waar we kunnen overstappen op IC
1916 (17:00 - 17:26). Onze gereserveerde plaatsen bevinden zich in het
laatste rijtuig (52405), en we rijden op het voorziene uur Halle binnen. Loc 2108 en haar bestuurder hebben zich goed van hun taak gekweten.