Trein en bus, wandelen en weer, en van die hobby's meer
12-08-2007
12 augustus 2007
Het toeval heeft gewild dat er voor deze zomervakantie een trits in en om La Roche op het programma staat. Vandaag de tweede aflevering. Meegenomen is dat de wandelingen elkaar deels overlappen, en vaak ook nog in omgekeerde richting. GR 57 (de GR van de Ourthe) is een van de oudste van België. Ze heeft de tand des tijds goed doorstaan, en dat zal ook vandaag weer blijken. Enkele dagen geleden werden we er nog eens aan herinnerd dat stappen in deze regio nooit echt gemakkelijk is, en dat zal vandaag niet anders zijn. We beginnen onze mars in Marcourt, en het gaat meteen stevig naar boven, naar de Chapelle Saint-Thibaut. Het kapelletje zelf is een juweeltje en de vergezichten op de Ourthevallei zijn adembenemend (de tocht naar boven ook, trouwens). Ook na de kapel blijft het pad nog een tijdje stijgen. Voorbij Warisy volgt dan een stevige afdaling met als dieptepunt (een hoogtepunt!) de Fond de Pouhou, die we vandaag in de andere richting verkennen - zie 5 augustus. Het smalle pad naar de vallei is er niet minder mooi om, maar de afdaling gaat toch een heel stuk vlotter dan de beklimming die deel uitmaakte van wandeling 10. Naar Beausaint is het nu echter stijgen, zij het minder abrupt dan aan de andere zijde. Het is een schitterend traject, net geen 13 kilometer lang, maar het biedt meer dan sommige wandelingen dubbel zo lang. De Ruisseau de Nachi heeft een schitterend bed gevonden in de Fond de Pouhou, en de paadjes en wegen zijn verraderlijk charmant. Voeg daar nog een voortdurend variërend panorama aan toe en je hebt de perfecte wandeling, als je conditioneel in orde bent, althans, want ik vrees dat dit anders een lange lijdensweg kan worden.
La Roche heeft voor Waalse normen vrij goede busverbindingen, zelfs op zondag, maar het verschil in aanpak met De Lijn is toch wel duidelijk. Het wordt dus toch altijd wat zoeken en afwegen. Dit werd het:
voor de heenreis deden we de verbinding van 5 augustus nog eens over, met dezelfde redenering in ons achterhoofd: Halle - Brussel-Zuid 1906 7:26 7:37 - stipt - loc 2106 duwt o.a. 51037 Brussel-Zuid - Liège-Guillemins 506 7:57 9:02 - stipt - loc 1340 duwt o.a. 11814 Liège-Guillemins - Melreux-Hotton 6949 (ms 668) 9:07 10:01, dat is de theorie, want werken in Méry noodzaken een gewijzigde dienstregeling - de trein vertrekt uit Liège om 10:24 en bereikt Melreux met 28 minuten vertraging - dat is 8 minuten slechter dan de vooropgestelde vertraging in de planner. Daardoor komt ook de L-trein uit Jemelle (enkelspoor weet je wel) met meer dan 10 minuten vertraging aan. De onderstationschef van Melreux heeft de buschauffeur verwittigd dat er overstappende reizigers zijn. Het is zowaar een groep die ook van het OV gebruik maakt, zoals onze Hacowa. De groep is kleiner dan voorzien (7) en dus moeten er Cartes Inter gekocht worden. Ik zou voor 10 het groepstarief betaald hebben; dat is nog net iets goedkoper. Uiteindelijk vertrekt de bus van lijn 13 (ab4.812) met een 6-tal minuten vertraging. Er zijn nog instappende reizigers onderweg, en we bereiken Marcourt (Carrefour) met 7 minuten vertraging.
's Avonds opteren we voor een terugreis via Melreux en Marloie. Bus 13 van 16:36 brengt ons naar Melreux (ak. 17.05) en dan volgt de volgende treinreis: Melreux-Hotton - Marloie 5566 17:19 17:29 - +6 (Méry & Marche-en-Famenne, waar een vrij lange vertragingszone van toepassing is) - ms 708; Marloie - Brussel-Noord 2139 17:45 19:15 - stipt - loc 1348 sleept 5 M6, wij zitten aan de staart in 61004; Brussel-Noord - Halle 19:20 19:48 - stipt - ms 658.
Vandaag beginnen we voor de derde keer aan GR571. Lang geleden was het een zelfstandige GR (ook GR A genoemd, met de A van Amblève), bij een latere uitgave van de topogids werd hij gekoppeld aan twee andere GR's (van de Salm en van de Lienne - 572 en 578), en nu is een nieuwe topogids beschikbaar onder de titel GR571 Vallées des Légendes). Het is alleszins een vereenvoudiging van een verwarde en verwarrende situatie. Deze GR571 vertrekt aan het vroegere stationnetje van Comblain-au-Pont, dat gesneuveld is omdat het zo dicht bij Rivage lag - eigenlijk moet je alleen de Ourthe oversteken - maar het zou ons vandaag zeker goede diensten bewezen hebben.
Het is een erg aangenaam en interessant pad dat ons van in de Ourthevallei meteen flink laat stijgen. Eenmaal boven ontplooien zich de mooiste vergezichten, en het zal tot Martinrive duren voor we ons tot het niveau van de Amblève verlagen. Het cafeetje dat er vele jaren geleden nog was, is spijtig genoeg dicht - hoe vaak maken we dit mee? - en het wordt picknicken aan een tafel ter hoogte van het ook al gesloten station van Martinrive. Van Martinrive tot Aywaille worden we nog eens getrakteerd op een flinke klim. We pikken even de kasteelruïnes van het oude slot van Emblève (zo staat het er) mee, en het is eigenlijk alleen het laatste deel op weg naar Aywaille dat enigszins tegenvalt, omdat we een tijdje asfalt en zelfs even de drukke N30 moeten volgen. Maar het is een schitterende wandeling geworden, die bovendien erg gemakkelijk met het openbaar vervoer te doen is. Zo deden wij het:
Halle - Brussel-Zuid 1906 7:26 7:37 - stipt - in rijtuig 51043, met duwloc 2156 Brussel-Zuid - Liège-Guillemins 506 7:57 9:02 - stipt - in rijtuig 11813, met de 1354 achteraan Liège-Guillemins - Rivage 113 9:18 9:39 - met 10 minuten vertraging door de werken aan de rotswand in Méry - rijtuig 11607 met loc 3020 van de CFL. De trein heeft twee eersteklasserijtuigen, maar van deklassering is geen sprake. Zonder jeugdgroepen zal dit ook wel niet nodig zijn.
De terugrit verloopt even vlot: Aywaille - Liège-Guillemins 114 15:13 15:42 - +8 - het is de 113 van vanmorgen die terugkeert, en we gaan opnieuw in 11607 zitten Liège-Guillemins - Brussel-Noord 538 15:58 16:54 - stipt - loc 1355 trekt o.a. 11833 Brussel-Noord - Halle 1938 17:13 17:34 - loc 2116 vooraan, 58046 helemaal achteraan.
De provincie Limburg is de laatste jaren ongetwijfeld de meest actieve op het vlak van het zacht(aardig)e toerisme, en dat heeft zich o.m. gemanifesteerd in een uitgebreid aanbod wandelingen. Ook de gemeente Zutendaal heeft niet stilgezeten en in het kader van het Regionaal Landschap Kempen en Maasland is er ook hier een wandelnetwerk uitgezet. Eigenaardig genoeg (maar stilaan verwacht je dat - zie vorige bijdragen) is ook hier het hele zootje nog maar eens herwerkt en gewijzigd. De wandelingen hebben nu ook allemaal een naam gekregen, en ze zijn degelijk bewegwijzerd, maar wij houden ons aan de naamloze combinatie die ik thuis heb uitgetekend. Grotendeels volgen we 2 wandelingen, een bewegwijzerd met een groene rechthoek, de andere met een blauwe ruit. Het werd een aangename, rustige wandeling, door een typisch Limburgs boslandschap, gemengd, maar toch duidelijk met de nadruk op naaldbos. De meeste wegen zijn (gelukkig!) onverhard gebleven en jeneverbes en bloeiende heide krikken het geheel boven de doorsnee boswandeling. Bovendien sta je verrassend snel buiten de bebouwing, en ook dat is altijd meegenomen. Voeg daar nog wat zon en een aangename temperatuur aan toe, en je hebt alles wat je nodig hebt.
Zutendaal is niet bepaald moeilijk te bereiken vanuit Halle. Genk heeft een goede treinverbinding met Brussel, en De Lijn zorgt voor een halfuurdienst naar Zutendaal. We deden het zo: Halle - Brussel-Zuid 3709 10:44 10:55 (ms 460, dat hier blijkbaar verdwaald is geraakt) - stipt; Brussel-Zuid - Genk 2210 11:07 12:46 (ms 341) - tot Leuven verloopt alles normaal, maar daar komt een defect aan het stel roet in het eten strooien - we vertrekken er met 15 minuten vertraging, waarvan er in Genk nog 8 overblijven - de treinbegeleider kwijt zich in Leuven goed van zijn taak: de communicatie over het defect en de te verwachten vertraging verloopt perfect (al had ik als treinliefhebber natuurlijk graag geweten wat er precies misgelopen was...). In Genk moeten we de bus van lijn 45 naar Maastricht nemen. De 4408-70 (een Jonckheere Transit 2000 van de firma Heidebloem) zit behoorlijk vol, al vindt iedereen nog net een zitplaats. Toch even uithalen naar De Lijn Limburg, in mijn ogen de zwakste component van de grote Lijnfamilie. Waar halen ze het daar in hun hoofd om in het "ritdetail" zowat tien halten over te slaan? Als je het ritdetail raadpleegt, lijkt het wel alsof de bus helemaal niet in Zutendaal komt! Weten ze bij De Lijn dan echt niet hoe belangrijk een lijstje van de bediende halten is voor iemand die de lijn niet kent? Gelukkig is er de NMBS-site waar je wel alle tussenliggende halten kunt oproepen. (Wat me eens te meer in mijn overtuiging sterkt dat de 3 sites - NMBS, Lijn, TEC - geen overbodige luxe zijn: als je lang genoeg zoekt, vind je altijd wat je zoekt, zij het zelden op één site, wat toch wel spijtig is.)
Voor de terugrit opteren we - na een frisse tripel in het café Het Dorp, een aanrader! - voor de G7. Dat is de Genkse stadslijn 7, en die heeft niet echt veel succes op dit moment van de dag. Bus 4568 deponeert ons keurig op tijd aan het Genkse station. Voor de terugrit permitteren we ons een fantasietje met een P-trein, als volgt:
Genk - Hasselt 8339 17:52 18:07 (+1) (ms 315), met nogal wat instappers in Bokrijk; Hasselt - Brussel-Noord 1540 18:14 19:21 (stipt) ms 564 Brussel-Noord - Halle 3940 19:32 19:51 (-1) (ms 840). Eigenlijk hadden we op de IR naar Geraardsbergen gerekend, maar die staat met 10 minuten vertraging aangekondigd, een cadeautje van de ICN, die hem voorafgaat - beide IR's (die naar Binche en die naar Geraardsbergen) rijden zo goed als gelijk door de NZV, maar het is toch "den Binche" die eerst vertrekt. In Halle rijdt die naar Geraardsbergen binnen op het ogenblik dat wij de trappen op lopen.
We hebben er weer een goede dag uitgepikt: zomerweer waar de actieve buitenmens van droomt: droog, niet te warm, en als je thuiskomt geen planten te gieten. Meer van dat, zou ik zeggen.
La Roche-en-Ardenne heet het stadje voluit. Het moet een van de bekendste bestemmingen zijn in de Ardennen, en er is dan ook een uitgebreid wandelnet uitgezet. Het NGI is ondertussen al aan de 2de versie toe van de wandelkaart die het met de S.I. heeft uitgegeven. Wie de slimmerd is die de wandelingen 9 en 10 tussen de 2 uitgaven in gewoon verhaspeld heeft, zal wel een goed bewaard geheim blijven binnen de S.I., maar de oorspronkelijke nummer 9 is nu 10 geworden, en omgekeerd. Kwestie van het de wandelaar niet te gemakkelijk te maken. Maar goed, we waren dus verwittigd, en gingen op zoek naar het startpunt van nummer 10. Wij, die dachten dat we 2 dagen eerder een moeilijke klus geklaard hadden, kregen vandaag een wandeling voor en in de voeten geschoven die nog net een tandje moeilijker was. Uit La Roche kom je sowieso al niet zonder een lange klim: in de richting Beausaint (langs de Vieille Route de Beausaint is dat niet anders. Eenmaal boven begint de lange afdaling naar de Fond de Pouhou en dan volgt de zwaarste klim tot nog toe: langs een slingerend, gelukkig droog pad, dat hier en daar nog versperd is door omgewaaide bomen ook. Wie het al eens meegemaakt heeft, zal de situatie herkennen. Vecpré zorgde even voor wat lichter werk, maar daar stootten we meteen op de zwakke plek van deze overigens erg mooie wandeling: meer dan een kilometer langs de N888 en N833 op een zonnige zomerzondag: het is uitkijken naar het aantal gesneuvelde motorrijders in de krant van morgen. Kluts daar nog wat auto's tussen, en je weet meteen dat er voor de kranige stapper niet veel plezier te beleven valt. "Gelukkig" kunnen we de N833 na een tijdje laten voor wat hij is, maar we betalen wel cash met een derde stevige en lange klim. Het besef dat La Roche weer helemaal beneden ligt, en de mooie uitzichten op de Ourthevallei doen de vermoeidheid echter snel verdwijnen.
La Roche mag dan wel een bekend Ardens stadje zijn, het bereiken met trein en bus is niet altijd eenvoudig. Vanuit Melreux gaat nog het snelst, maar op een zondag is zelfs dat niet eenvoudig. Het begint al in Halle, waar we 3 treinen dicht na elkaar hebben. De zes minuten aansluitingstijd tussen een ervan en de IC naar Luxemburg zijn niet echt een garantie op succes, en dus beslissen we maar wat vroeger te vertrekken: om 7:26 i.p.v. 8:12. En, volg dan de redenering: als we toch om 7:26 vertrekken (7:28 zou ook gekund hebben, maar deze 2 treinen komen op hetzelfde moment aan in Brussel-Zuid), dan kunnen we even goed langs Liège-Guillemins rijden en daar overstappen op de enige toeristische trein in de Ardennen: de 6949 van Liège naar Jemelle. Door werken tussen Angleur en Rivage rijdt die bovendien volgens een gewijzigde dienstregeling, en wordt de krappe aansluiting in Liège (5 minuten) plots een betrouwbare overstap van meer dan 20 minuten. Door deze reisweg vermijden we bovendien een gevaarlijke overstap in Melreux tussen de L-trein uit Jemelle en de bus van de lijn 13. Melreux-Hotton is nl. eigenaardig genoeg geen overstapstation en er is dus ook geen ARIbus, wat onbegrijpelijk, want er komen toch nogal wat bussen aan het station, waar men op dit ogenblik trouwens een nieuw busstation gebouwd wordt. Volg je nog? Dit is het dus geworden: Halle - Brussel-Zuid 1906 7:26 7:37 (stipt) (loc 2107, rijtuig 51043) Brussel-Zuid - Liège-Guillemins 506 (meer dan stipt) (loc 1353, rijtuig 11833) Liège-Guillemins - Melreux-Hotton 6949 9:07 10:01 (+24, maar dat valt dus bijna binnen de 15 à 20 minuten vertraging die Werfinfo voorspeld had). Melreux-Hotton - La Roche bus lijn 13 (die als 11 uit Marloie aankomt) met ab 4.810 - de trein uit Marloie heeft een 7-tal minuten vertraging door het enkelspoor en de vertraging van de 6949, maar de aansluiting komt toch tot stand. Volgens het ritdetail dat ik van www.infotec.be gehaald heb, rijdt deze bus langs de halte Quai de l'Ourthe maar dat blijkt niet het geval te zijn. De bus rijdt meteen naar de Quai du Gravier waar hij meteen zijn volgende dienst opneemt.
Voor de terugrit gaan we voor de zekerheid dan zelf maar naar de Quai du Gravier, maar deze bus rijdt wel langs de Quai de l'Ourthe: we nemen nu lijn 15 naar Marloie (ab4.167) die gelukkig vrij vlot door La Roche komt, zodat we nooit echt hoeven te vrezen voor onze treinaansluiting in Marloie. De terugreis is een klassieker uit ons repertoire: Marloie - Brussel-Noord 2137 15:45 17:15 (+2) (loc 3005 van de CFL, rijtuig 61011) Brussel-Noord - Halle 3688 17:20 17:48 (-) ms 652, waar het al behoorlijk warm in is, gezien de buitentemperatuur. Thuis zou ik de eerste hittedag van 2007 optekenen, met 31.1°.
Wij hebben niet zoveel last gehad van de hitte: de Ardennen boden nog voldoende verkoeling, en het klimwerk kon in de schaduw. Toch hopen we allebei dat het niet heet blijft, en de voorspellingen voeden onze hoop.
GR 5 is een van de oudste GR's in België, en ze spreekt nog altijd tot de verbeelding omdat ze de Lage Landen met de Middellandse Zee verbindt. Wij stappen het Waalse deel ondertussen al voor de tweede keer, en vandaag staat een kort traject (iets meer dan 10 km) tussen La Reid en Spa op het programma. Dat het zo kort is, heeft te maken met de aantrekkelijkheid van Spa als eindpunt (en later weer als beginpunt) en met de praktische kant van de zaak: Spa heeft een goede treinverbinding, en dat kan niet altijd gezegd worden van de dorpjes verderop. Het gedeelte dat we vandaag afstappen is vrij stevig: het begint al met een lange klim (voorbij Canada, echt!), en dat zal niet de laatste zijn. Ook Winamplanche (laag gelegen) trakteert ons op een stevige kuitenbijter, en met nog wat cols van 4de categorie erbovenop wordt dit een stevige test van de algemene conditie. Het traject mag er nog altijd zijn: La Reid, Winamplanche en Creppe zijn mooie, vrij gaaf gebleven dorpen, en tussendoor krijgen we denderende vergezichten te zien (het weer is on-Belgisch helder!) en enkele "ruisseaus" kruiden het geheel.
De verbindingen met het openbaar vervoer, dan. La Reid had tot 1984 een treinhalte op de lijn 44 Pepinster - Spa, maar die lag zo ver van het dorp dat de naamgeving in dit geval eerder symbolisch was. Zelfs mocht deze halte vandaag nog bediend geweest zijn, hadden we er geen gebruik van kunnen maken. Bus 388 bedient het dorp wel, al heb je niet veel keuze. Deze bus verbindt Verviers met Spa, maar La Reid wordt maar enkele keren per dag bediend door een variant van de basislijn. Gelukkig is er op de middag een verbinding uit Verviers, zij het met overstap in Theux.
Tot Verviers geraken is geen probleem: Halle - Brussel-Zuid 1559 9:25 - 9:37 (ms 616) - stipt Brussel-Zuid - Verviers-Central 508 9:52 11:25 (loc 1353, rijtuig 11830). In ons rijtuig zit iemand die ongetwijfeld het wereldrecord oorbeschadiging wil breken: zijn walkman is hoorbaar doorheen het hele rijtuig - verhuizen brengt geen soelaas. De treinbegeleider moet hem trouwens ook nog leren dat je niet met de voeten op de zetels mag. Het heerschap keek zowaar verbaasd (of was het verdoofd verdwaasd?). Deze verbinding lijkt op het eerste gezicht nogal evident, maar eigenlijk was een verbinding met 2 overstappen logischer geweest, nl. met de IC naar Maastricht tot Liège, en dan met de IR naar Aachen tot Verviers. Lijn 37 is bij momenten echter een grote bouwwerf, en dat is ook nu in deze augustusmaand niet anders. De IR naar Aachen is afgeschaft tussen Liège en Verviers, en gelukkig kun je dit terugvinden op de website van de NMBS, zij het niet rechtstreeks in de planner. Vandaar deze verlengde overstap.
In het stationsbuffet is het erg lawaaierig. Het zijn Franse hits uit de sixties, die uit de boxen schallen, maar de akoestiek is ronduit slecht, en de luidsprekers niet opgewassen tegen hun taak: dan wordt muziek lawaai. Maar de koffie is lekker.
Lijn 388 komt van Verviers-Palais en blijft aan de overzijde van de weg. In Verviers verwacht je dat de bussen op het pleintje voor het station vertrekken, maar dat is dus niet het geval. We moeten overstappen in Theux: een planner stelt voor om over te stappen in Theux aan de halte Place du Perron, de andere aan de halte Spixhe Route de Becco. Bus 7551-07 (van de firma Gohy & Cie, een schitterende Mercedes Citaro) brengt ons naar Theux. De chauffeur bevestigt dat we in Theux moeten overstappen, en onthoudt zelfs dat we mee zijn. Aan de halte Theux Rue du Maka geeft hij ons een seintje dat dit de overstaphalte is. Officieel komt de 2de bus niet eens langs deze halte, eens te meer een mooi bewijs, dat administratie en plaatselijk gebruik het niet altijd goed met elkaar kunnen vinden. Maar inderdaad, nauwelijks zijn we uitgestapt of de 2de bus komt er aangereden: ab7551-01, van dezelfde firma, een wat oudere Mercedes O405. Die voert ons uit de vallei van de Wayai naar La Reid, een behoorlijke klim - wat doet men hier bij sneeuw? (Nog even dit: als we tot Spixhe waren meegereden met de eerste bus, dan hadden we de aansluiting gemist: de 2de bus haalt immers al gauw de 1ste in, en komt als eerste door aan de overstaphalte!)
De terugrit is een fluitje van een cent: Spa-Géronstère - Verviers-Central 5466 16:54 17:21 (ms 672 - gemoderniseerd) - Spa-Géronstère is een ongelooflijke halte. Toen het gedeelte Spa - Trois-Ponts (langs Sart en Hockai) destijds sneuvelde, moet een verlichte geest gedacht hebben dat Géronstère eigenlijk veel gunstiger lag ten opzichte van het centrum dan het station Spa, en daarom besloot men door te gaan met de bediening van die 600 meter. Het is een stukje spoorlijn dat eindigt met een stootblok, bereden tegen 40 km/u, en sterk hellend. De treinen bollen als vanzelf van Géronstère naar Spa. De halte zelf is niet meer dan een perron en het eerder genoemde stootblok. Verviers-Central - Brussel-Noord 540 17:34 18:54 (loc 1341, rijtuig 11832); Brussel-Noord - Halle 3688 19:03 19:31 (ms 608).
De zomer van 2007 zorgde vandaag voor de rest: aangenaam warm, zonder overdrijven, en een schilderachtig licht bewolkte hemel. Meer moet dat niet zijn. Niet eens echt moe, maar des te meer tevreden bereikten we onze thuishonk.