Trein en bus, wandelen en weer, en van die hobby's meer
07-02-2008
7 februari 2008
Een van de eerste streek-GR's in ons land was de "Mol-Om". We stappen hem tegenwoordig al voor de 2de keer. Vandaag zijn we alweer aan Mol - Postel toe. Mol is een enorm uitgestrekte gemeente, en zoek ons beginpunt dus vooral niet in het centrum. On startpunt vandaag ligt ergens tussen Mol-Rauw en de Stevensvennen. Het wordt een tocht door een bij momenten heus stiltegebied, langs een eindeloze reeks boswegen. En daar ligt misschien precies de zwakte van dit tracé: de relatieve eentonigheid, die nog geaccentueerd wordt doordat veel van de boswegen ook nog geflankeerd worden door die smalle (of minder smalle) geasfalteerde of gebetonneerde fietspaden, waar Limburg een patent lijkt op te hebben. Misschien zou men maar eens moeten proberen om het hele staptracé te hertekenen, en de kleinere paadjes op te zoeken, al zal dat geen sinecure zijn, want heel wat bossen en wegen lijken hier privé. De eerste warme uitnodiging om wat kleinere paadjes op te zoeken kregen we zowaar van ons aller Albert II, die een deel van de wegen, beheerd door de Koninklijke Schenking, openstelt voor wandelaars. Met een TWQ van 76 % scoort deze wandeling erg hoog, al geeft dat een enigszins vals beeld van de kwaliteit ervan. Let wel, dit is nog altijd een traject dat best te doen is, en na 19 km heb je dan ook erg genoten; aan de Abdij van Postel vind je trouwens voldoende gelegenheid voor een waardig orgelpunt.
Op weekdagen is een reis naar de verre Kempen best doenbaar. Dat is te danken aan de rechtstreekse IC Brussel - Turnhout, die sinds december ook nog eens een goede aansluiting geeft in Herentals met de IR naar Mol en Neerpelt. Als je de wijziging aan de dienstregeling in de Kempen in december jongstleden nu eens niet door de enge oogkleppen van enkele Turnhoutse forensen bekijkt, dan kun je maar je tot een conclusie komen: de verschuiving met een half uur van de IC Brussel-Turnhout is een hele stap vooruit. We deden het als volgt:
Halle - Brussel-Zuid IR 3256 (ms 393, met nog 2 andere) 7:15 - 7:25. De trein vertrekt stipt op tijd in Halle, maar loopt tussen Lot en Ruisbroek zo'n 9 minuten vertraging op. Gelukkig gaat het voorbij Ruisbroek opnieuw vlot, zodat we de beoogde aansluiting toch nog halen. Bovendien is er een overstap op hetzelfde perron; Brussel-Zuid - Herentals IC 3407 (loc 2148 duwt een stel M5); wij zitten in 51502. Het is al een tijdje geleden dat we voor zo'n een lange rit nog eens in deze oude dubbeldekkers gezeten hebben, maar de bezetting is van die aard, dat het nog wel meevalt. We moeten zowaar onze halveprijskaarten tonen, maar mij zul je daar niet over horen zeuren; in Herentals wordt de IR 3208 naar Mol aangekondigd met een vertraging van 12 minuten, als gevolg van een wisselstoring in Lier. Mogelijk is dat ook de reden waarom wij een tijdje op tegenspoor reden tussen Lier en de vertakking Nazareth, maar erg zeker weet je dat nooit. Mw 4152 verkleint de vertraging tot 11 minuten in Mol. De aansluiting is ruim, zodat we niet in de problemen komen. Het is ab4412-25 (Bronckaers, ik bedenk Bronck Cars als frimanaam, heeft een Jonckheere Transit 2000 uitgestuurd) en die zet ons met 3 minuten vertraging af aan de halte Kiezelweg.
De terugweg is nog iets complexer. Omdat ik meestal een vrij nauwkeurige berekening maak van de staptijd, maar niet altijd correct de pauzemogelijkheden kan inschatten, heb ik nog geen belbus gereserveerd. Dat zal ervan afhangen of we een vroege koffie kunnen nemen aan/in De Blauwe Kei, en die blijkt inderdaad al vanaf 10:00 open te zijn. Het is vandaar dat ik de belbus reserveer voor 16:45.
Postel ligt in een van die belbusgebieden die nergens aansluiten op de trein. Belbusje 1007-02 van Kroon Reizen (een Mercedes Sprinter) zal ons dan ook naar Retie moeten brengen, waar we over kunnen stappen op een "reguliere" lijn naar Mol. Zoals gewoonlijk ontspint er zich een gesprekje met de vriendelijke bestuurster, die vraagt of we verder naar Turnhout of Mol moeten. In functie daarvan zet ze ons aan de juiste kant van de straat af. Het is dankzij deze belbus dat we de Mol-Om niet meer hoeven op te splitsen in deeltrajecten van soms wel 35 km, en de Limburgse chauffeur van deze Antwerpse belbus hoort me dat met veel plezier zeggen. In Retie hebben we onverwacht snel aansluiting met een bus van lijn 470 naar Mol(17:01 - 17:17). Het is ab3589 (een Van Hool A600 van stelplaats Mol). Even ziet het ernaar uit dat we zelfs nog de L-trein van 17:17 in Mol halen, maar de gesloten overweg beslist daar anders over. Het wordt dus de geplande terugrit: eerst IR3238 (mw 4143) van Mol naar Herentals (17:57 18:15): stipt, aangenaam warm en rustig; dan IC3439 (ms 373 - zie zondag) van Herentals naar Brussel-Noord (18:21 - 19:13) en nog onverwacht CR 1590 (ms 646) naar Halle (19:17 - 19:37). Eigenlijk zit de Vastenvakantie er voor ons al op. Met drie dagen stappen zonder neerslag mogen we niet klagen.
Alhoewel de Vastenvakantie voor ons een uitgelezen periode is om ook eens tijdens de week te stappen, verkiezen we deze keer op zaterdag én zondag te stappen, want de weersvooruitzichten zijn eerder somber voor de komende vakantieweek. Nummer 1201 wordt een tocht langs de GR Kempen, alweer een vervolg op een wandeling uit 2007, namelijk tussen Arendonk en Dessel. Ten westen van Arendonk bleek de vorige keer een gebied te liggen dat niet bepaald een schitterend wandelgebied genoemd kon worden, maar ten oosten ligt een aantrekkelijk watergebied, met de Wamp in de hoofdrol. Die loopt nog in een keurslijf door het gemeenteparkje, maar eenmaal in de vrije natuur is het een rustig riviertje, dat zijn overschotten deponeert in min of meer grote moerassen of vijvers. Die waren meteen een eerste markant punt op deze 17 km lange tocht. Later volgden we een tijdje het kanaal Dessel - Schoten, geprangd tussen fantastische bomenrijen, die in de winter nog extra fotogeniek worden. En ten slotte was er nog een rustig en aangenaam traject langs De Gracht, een artificieel afleidingskanaal, dat zich wondergoed heeft weten te vermommen als een natuurlijke waterloop. Alleen op het einde werden we even ontgoocheld door een trajectwijziging. Een ongetwijfeld interessante trage weg langs de Voorste Nete is afgesloten, en een rechtzaak brengt voorlopig geen soelaas. Toch scoort deze GR met een TWQ van 62 % niet echt slecht, als is elk bijkomend stukje (onverharde) trage weg meegenomen. Alles samen werd het een wandeling die best te doen was: zwakke punten zijn nu eenmaal zo goed als onvermijdelijk, maar als hij af en toe echt interessant stukjes gepresenteerd krijgt, is een mens al snel tevreden.
Het ontbreken van een rechtstreekse Brussel - Turnhout tijdens het weekend maakt de verplaatsing natuurlijk wel wat complexer. Maar voor een keer is de aansluiting in Brussel geen werk van lange adem door de zondagsdienst tussen Halle en Zuid. We nemen de IC 1906 (met loc 2139 vooraan - verrassend, want deze IC's reden tot in december allemaal met de loc achteraan naar Brussel - en rijtuig 51036 en nog een stuurstandrijtuig achteraan) en komen zo goed als op tijd (+1) in Brussel-Zuid aan. Tussen Brussel-Zuid en Antwerpen-Berchem willen we de 3258 (ms413) nemen, een semi-direct van vroeger pur sang, dachten wij, maar vanaf Mechelen begint hij plots ook als stoptrein te rijden, net als tussen Brussel en Mechelen. Papieren spoorboekje, aankondigingsbord in Brussel-Zuid en ARI waren nochtans unaniem: rechtstreeks van Nekkerspoel naar Berchem, met voorziene aankomst om 9:00. Blijkt dat deze trein o.a. vandaag als stoptrein rijdt. Gelukkig is er een bereidwillige treinbegeleider die Berchem van onze komst op de hoogte stelt, want de aansluiting met de IR naar Turnhout zou anders ongetwijfeld vertrokken zijn. Op spoor 9 (op hetzelfde perron dus) staat de IR 4929 (ms 373) mooi op ons te wachten. Tijd om beide treinbegeleiders en onderstationschef te danken voor deze service is er nauwelijks, maar we slagen er toch nog net in, en willen onze dank graag nog eens langs deze weg bevestigen. Vier minuten vertraging kost dit, maar vanaf Herentals is die vertraging geheel ingelopen. Achteraf bleek dat ik de werfinfo had moeten raadplegen: dan had ik geweten dat er werken waren op lijn 25 en dat de treinen tussen Mechelen en Antwerpen volgens een bijzondere dienstregeling reden. Binnenkort moet ik een dag vakantie nemen om uit te pluizen waar de dienstregelingen gewijzigd zijn, en waar de GR's verlegd zijn. Maar kom, dankzij de goede wil van het NMBS-personeel komen we op tijd in Turnhout aan, waar we de bus van lijn 480 naar Arendonk (Reusel) nemen. Het is een gelede Van Hool van stelplaats Turnhout (ab 4798) op dit vroege zondaguur in die richting wel erg ruim bemeten. Dat is ook de dienstregeling van deze lijn, blijkbaar, want we komen 6 minuten vroeger dan voorzien in Arendonk aan.
De terugkeer uit Dessel wordt wel getroffen door de gekke weekenddienstregeling tussen Brussel en Halle. Het begint nochtans goed (?) met een bus van lijn 470 die 3 minuten te vroeg in Dessel aankomt, en in Mol al 6 minuten voor zit op zijn schema. Het is een standaard Van Hool deze keer: ab3590 van stelplaats Mol. In Mol hebben we nu eindelijk de tijd om het nieuwe station te keuren. In vergelijking met dat van La Louvière de dag voordien lijkt dit luxueus. De rit naar Antwerpen-Berchem verloopt rustig met drie mw41: wij zitten in de middelste, de 4140. Het vierkant wiel krijgen we er gratis bij. (15:57 - 16:39; de trein rijdt probleemloos op tijd.) In Antwerpen-Berchem hebben we 5 minuten overstaptijd naar de IC naar Brussel-Zuid. Tot mijn verbazing, ontroering en blijdschap komen drie bordeaux stelletjes aangereden. Doorsnee reizigers zullen wel anders reageren wanneer ze dit zien, maar ik wil best nog wel eens tussen Antwerpen en Brussel sporen zoals vele jaren geleden. Ms 667 komt daar uitstekend voor in aanmerking. Ondanks 2 werven (Kontich en Vilvoorde) blijft de vertraging beperkt tot 3 minuten in Brussel-Noord.
Geen nood want we hebben er 51 minuten aansluitingstijd. De Hermes is op zondag gesloten, en de schaarse etablissementen in de middengang dito of sowieso te goor, dus wordt het wachten op een harde bank in de grote stationshal. Twee sudoku's en een interview met Stevaert later stappen we in stel 812 dat vandaag de IR naar Binche doet: 18:08 - 18:28. Een minuutje later dan 18:28 stappen we in Halle uit, heimelijk hopend dat we in de komende week nog eens op uitstap kunnen.
De laatste wandeling is echt wel al een tijdje geleden nu, maar vandaag trekken we voor de 1200ste keer onze wandelschoenen aan. Ik heb er eerlijk gezegd geen idee meer van hoeveel paren Meindl, Lowa en dies meer we al versleten hebben, sinds we in 1976 begonnen met stappen door het hele Belgenland. Nummer 1200 ligt in Wallonië op ons te wachten. Het is een deel van de GR 12 (Amsterdam - Parijs) tussen Seneffe en Mariemont. Dat is net geen 16 km. Op ons parcours worden we getrakteerd op een kasteel (Seneffe), een oud kanaal mét tunnel (een Kanaaltunnel, dus), een schitterend stuk langs de Ruisseau de Scailmont en een fraai kasteelpark annex museum in Mariemont. Dat het pad langs de Ruisseau de Scailmont ons verrast, heeft een dubbele reden: niet alleen is het van een onverwachte schoonheid, het komt ook niet voor in de topogids, want het is een wijziging na het verschijnen ervan. Eigenlijk zou je dat altijd eerst eens moeten nakijken, en de trajectwijziging in Godarville had ik wel gevonden op de website van de SGR, die in de buurt van La Hestre niet. Natuurlijk moet je in deze streek ook rekening houden met minder fraaie stukjes, maar de ontwerpers zijn er erg in geslaagd om die tot een minimum te beperken. Het TWQ bedraagt 70 %.
Eigenlijk ligt de bestemming bij de deur, maar met het openbaar vervoer wil dat niet altijd zeggen dat je er ook snel komt. Toch gaat het vandaag vlot: De planners suggereren een verbinding via Manage, met een overstap aldaar tussen 2 bussen, maar de verbinding met een treinoverstap meer, en maar één bus, duurt nauwelijks langer, en zo vermijden we ook nog een half uur overstap aan het station van Manage. Het wordt het volgende: - van Halle (8:16) naar Brussel-Zuid (8:34) nemen we de L naar Leuven (3657 - vandaag ms 978, een gemoderniseerd klassiek stel, dat nu pronkt in de GEN-kleuren); - in Brussel-Zuid (8:45) nemen we de IC naar Charleroi-Sud (2029) tot Nivelles (9:11) - vierledig stel 833 kwijt zich keurig van haar taak als manusje-van-alles - de treinbegeleider begint een babbeltje over wandelen langs oude spoorlijnen en over de oude lijn 141 die in Nivelles zwaar toegetakeld is in het kader van het GEN; het enige wat op dat vlak voor vandaag op het programma staat is een kort stukje langs de vroegere lijn 113 Manage - Piéton, waar ik destijds nog over tufte in L-rijtuigen, M1's en autorails van de reeksen 45 en 46. Ik zal pas vandaag ontdekken door welk schitterend strookje bos deze lijn liep tussen Manage en Bellecourt. Ik betrap er me zelf trouwens op dat ik al even moet nadenken over de haltes van deze lijn; het is dan ook weldra 25 jaar geleden; - in Nivelles nemen we de bus van de TEC-Brabant-Wallon van lijn 72 naar Manage. Het is ab 6683, een Irisbus Agora S, van stelplaats Nivelles, voor ons een eerste kennismaking met dit type bus. De bus zit aardig vol, want het is markt in Nivelles, en de lijn loopt in een wijde boog rond dit stadje, zodat eerste nogal wat reizigers kunnen opgepikt worden. Het gros stapt uit in de buurt van de markt, en ze worden natuurlijk afgelost door marktbezoekers op de terugweg. Ondanks de drukte slaagt de chauffeur erin ons stipt op tijd (9:52) aan de halte Seneffe Centre te deponeren.
De terugreis verloopt redelijk eenvoudig, al had het nog eenvoudiger gekund, mocht de treinhalte Mariemont nog bediend worden, maar die is net als lijn 113 gesneuveld onder het bewind van een baardige smurf die zichzelf expert in alles waant/waande. Nu wordt het dus de bus van lijn 82. We staan met drie te wachten, wij twee en een dame met een schattig accent dat met het mijne mag wedijveren. De bus komt eraan met nauwelijks 3 minuten vertraging en volgens onze medereizigster mogen we van geluk spreken, want deze bussen hebben vaak veel vertraging. Ik bedenk dat wat vertraging me eigenlijk niet echt kan schelen: de week voordien is er nog een bus van deze lijn gewapenderhand afgeleid naar Gosselies, wat uiteraard een staking tot gevolg had in de voorbije week. Het is ab3605 (een Van Hool A500, van stelplaats La Louvière) en deze keer is het staan geblazen, want we zijn niet de enigen die naar La Louvière willen. Morlanwelz (Saint-Arthur) 15:14 - La Louvière 15:32. Aan de halte Carrefour du Gazomètre (lekker verwarrend want vlakbij het station) is de vertraging al opgelopen tot 8 minuten, maar geen nood: onze trein vertrekt pas om 15:59; de IR 3915 (ms 825) brengt ons rechtstreeks naar Halle, waar we zoals voorzien om 16:31 aankomen. Het wordt een ritje zonder geschiedenis, maar met een vriendelijke treinbegeleidster.
Sneller dan voorzien binden we vandaag al opnieuw onze wandelschoenen aan. "Ze" voorspellen dan ook een mooie zondag, en zo aan het eind van een vakantie is er wel wat tijd op overschot. In De Wandelvogel van januari 1997 verscheen een taalgrenswandeling met de naam Rond d'Hoppe en Bos-te-Rijst. Ze is net geen 11 km lang, en brengt de wandelaar langs enkele pareltjes: het Bos-Terrijst (zo spelt het NGI het), het golvende landschap, de lange onverharde weg naar de Caplette met de imposante zandstenen in de holle weg. Eigenlijk zou daar ook nog een deel van Pottelbergbos moeten bij zitten. Maar het bos is sinds 2001 privé geworden, en bron van conflict tussen natuurbeschermers en de snode eigenaar die de uitgegraven zandgroeven liefst van al met afval vol zou willen storten. Van deze toestand zijn vooral de liefhebbers van prachtig beukenbos, de GR-wandelaars en een VRT-cameraman de dupe. De beschreven weg is langs beide zijden met poorten afgesloten. Met een TWQ van 48% scoort deze wandeling niet eens erg hoog op dit vlak, maar wees gerust: het is een pareltje, en het beton en asfalt worden ruimschoots goedgemaakt door de vele vergezichten op o.a. het Muziekbos en Ronse.
In Halle rijden de treinen tijdens het weekend nog altijd gegroepeerd over enkele minuten (3 treinen in een tiental minuten en toch bijna geen enkele goede aansluiting in Brussel) en dat ondervinden we vandaag ook weer aan den lijve. We vertrekken in Halle om 8:27 (8:32 was onze doeltrein, maar we waren ruim op tijd) met IC 1907. Dat zal nog wel gebeuren, want als je kunt kiezen, kies je natuurlijk voor de M4's van deze IC, liever dan de nochtans ook knusse vierledige stellen van de IR uit Binche. Loc 2128 duwt o.a. het stuurstandrijtuig 58038. Ik merk dat deze IC's nu via lijn 96A rijden, wat in het spoorwegjargon uit de streek de "ceintuur" heet, omdat deze lijn zich zo mooi rond de spoorweginstallaties van Vorst legt. Door deze trein te nemen is de overstaptijd in Brussel-Zuid nu al 57 minuten lang, in plaats van de voorziene 52. Het is toch wat van het goede te veel. Om 9:35 komt IC 2331 aangereden (ms 409). Die zal ons probleemloos op tijd afleveren in Zottegem, waar we 7 minuten overstaptijd hebben naar bus 21 Zottegem - Ronse. Het is (alweer) een Jonckheere Transit 2000 (ab2290-54), van de firma Geenens, die haar garage pal bij onze afstaphalte heeft liggen.
De terugreis zou analoog moeten verlopen, opnieuw met een reuzeoverstap in Brussel-Zuid. Dezelfde bus met dezelfde chauffeur brengt ons stipt naar Zottegem (15:13 - 15:40). Daar stappen we over op de even stipte IC 2314 (1 break, nl. de allereerste: 301). Tussen Denderleeuw en Brussel-Zuid zijn 4 minuten extratijd in de dienstregeling geïnjecteerd, want weldra moeten ook daar de werken voor het GEN beginnen. Zolang er geen hinder is, zijn die minuten eigenlijk overtollig, en dat blijkt ook: we komen om 16:21 aan in Brussel-Zuid i.p.v. om 16:25. Zo halen we zelfs nog de IC naar Moeskroen van 16:21, die nu aan de kant van de perrons met de lage nummers komt, op weg naar lijn 96 A. Met loc 2107 en rijtuig 51043 komen we 55 minuten vroeger dan voorzien in Halle aan. Ik geloof niet dat we ooit nog eens zo veel geluk hebben met deze verbinding.
Het is even wennen, dat 2008, maar kom... ons nieuwe wandelseizoen begint vandaag, in een soort adempauze tussen 2 neerslagzones. Frank belooft droog weer, al laat hij de deur op een kier: even zullen we dan ook wat gedruppel krijgen. Het wordt het vervolg op een tocht van vorig jaar langs GR 12, die ons vandaag van Onze-Lieve-Vrouw-Waver naar Mechelen zal voeren. Net geen 17 km, een ideale afstand om het eindejaar uit de spieren te weken, al is dat niet zo echt nodig. Het duurt een tijdje voor het echt aangenaam en interessant wordt. Je hebt - zeker in de eerste helft van de wandeling - het gevoel dat er wat fout gelopen is met de verhouding tussen GR en zondagse wandeling met het hondje na het middagmaal, maar gelukkig wordt het tegen het einde aan allemaal een stuk sterker, zeker met de doortocht van het Mechels Broek, waar we ook nog getrakteerd worden op het verweiden van de Gallowaystiertjes. Hoedje af voor die dappere mannen van Natuurreservaten die zich gewapend met wat hooi tussen de duchtig grazende dieren wagen. Voeg daar nog wat Peultenbos en wat Zellaar aan toe, en je hebt een traject dat met een TWQ van 48 % toch nog doenbaar is. Helemaal op het einde wordt de GR zelfs even een extraatje voor de treinliefhebber: je loopt immers vlak in de buurt van het vormingsstation van Muizen (al zie je alleen de immense lichtmasten), en met de Dijle loop je onder een reeks spoorwegbruggen (lijnen 27B, 25, 27) door. De markantste is die van lijn 25 Brussel-Noord - vertakking Luchtbal (zeg maar Antwerpen). Bij de modernisering van deze lijn in de jaren 1930 werd ze verhoogd aangelegd. Het probleem van de Dijlebrug werd opgelost door op de bestaande brug een nieuwe brug op te bouwen.
De verplaatsing gebeurde probleemloos: 's morgens kozen we voor een rechtstreekse Halle (9:15) - Mechelen (9:57), met trein 3258 (ms 397). We konden ons een krappe aansluiting van 5 minuten veroorloven, omdat de lijn toch voor een halfuurdienst zorgt naar Onze-Lieve-Vrouw-Waver met haar lijn 510. De bus was de 4015 (een Jonckheere van stelplaats Heist), die op het korte traject toch 3 minuten vertraging bij elkaar kon rijden.
Voor de terugrit uit Mechelen hadden we keuze zat, al beweren de gebruikers van lijn 25 het omgekeerde. Het werd uiteindelijk de Amsterdammer van 15:20 (loc 1188 - NS-rijtuig 50 84 1070 487), die 1 minuutje later dan voorzien (om 15:37 dus) Brussel-Noord binnenreed. Het is altijd leuk om eens in een rustige Beneluxtrein te zitten. P-trein 8510 (2 breaks - wij in de 371) bracht ons naar Halle, dat we om 16:14 - 4 minuten later dan voorzien - bereikten. Alles OK dus met het openbaar vervoer op deze vrijdag in de koopjesperiode, al vraag ik me af of de treinbegeleiders nu nog altijd staken: 75 minuten in de trein gezeten, en geen garde gezien, laat staan dat er een gecontroleerd zou hebben... Ik moet toegeven dat ik er af en toe wel eens een gehoord heb.
Ik gooi bijna nooit iets weg, en zo heb ik ook nog zo'n 30 jaargangen van het tijdschrift dat Vakantiegenoegens aan zijn leden toestuurt, in al die jaren onder wisselende namen. In september 1990 heette het nog gewoon Info-Vakantiegenoegens, en daarin vond ik een wandeling in Wechelderzande met de veelbelovende naam "Op stap in de gordel der smaragden". En inderdaad, deze iets meer dan 10 kilometer lange wandeling, voert je langs een gordel van onverharde boswegen (TWQ 72 %), die er vandaag door de aanvriezende mist bepaald betoverend uitzien. Alleen begin en einde lopen door de onvermijdelijke bewoning, en op het einde is er zelfs sprake van het syndroom van vakantiehuisjes en campings. Maar toch is het een aangename tocht geworden, in een aangenaam mistig en koud winterweer.
Dat laatste behoort niet bepaald tot de favorieten van de NMBS, en in Halle is er alvast iets te beleven: de IC 1929 staat met minstens 20 minuten vertraging op spoor 5 - blijkbaar is er een probleem op lijn 94 naar Doornik. Ik vermoed - maar verbeter me als ik fout ben - dat de trein op tegenspoor moet en dat zoiets vanaf spoor 5 onmogelijk is. Feit is dat de trein terugrijdt richting Brussel, en dat zoiets vermoedelijk als bedoeling heeft de trein het tegenspoor op te sturen. Gelukkig gaan wij de andere richting uit, richting Brussel dus, en alles lijkt niet eens zo slecht te verlopen. Toch worden we getrakteerd op een extra portie ochtendgymnastiek, want "onze" 3707, die normaal op spoor 4 binnenkomt, wordt aangekondigd op spoor 5 (nog altijd bezet door de 1929). Net als iedereen op perron 5 is gearriveerd (trapje-op, trapje-af) wordt hij opnieuw op zijn gewone spoor 4 aangekondigd. Nogmaals trapje-op, trapje-af, dus. De reacties variëren tussen gelaten en cynisch. De 3707 bestaat uit 2 ms 96, één minder dan normaal, en dat merk je. [De ms 96 die nu opnieuw massaal op de IC Knokke/Blankenberge - Tongeren ingezet worden, moeten érgens gevonden worden.] Het plaatsaanbod is op het randje af. We zitten in ms 551. De trein vertrekt met 6 minuten vertraging, en in Brussel-Zuid is die opgelopen tot 7 minuten, geen probleem, want we willen de Amsterdammer nemen van 9:15. In loc 1184, die deze trein zal slepen is er vermoedelijk een probleem met de verwarming, want als de trein aan het perron komt, stappen 2 depanneerders uit, en de bestuurder voelt nog even of er wel echt verwarmde lucht in de cabine komt. Het eerste rijtuig achter de loc is de 50 84 10 70 376 van de NS, en daar installeren we ons in een stiltecoupé. De trein rijdt op tijd tot net voor Berchem. Daar gaat het even wat stroever, zodat we Antwerpen-Centraal -2 bereiken met 3 minuten vertraging. Geen tijd meer om snelbus 416 aan het Rooseveltplein te nemen, maar aan perron 1 van het Astridplein geraken we nog ruimschoots op tijd. Een blik op het vertrekbord leert ons dat een bus van lijn 501 met 80 minuten vertraging rijdt! Dan is onze bus gelukkig stipter: ab 4801, een gelede Van Hool New AG300 van stelplaats Turnhout, zet ons na de vervelende maar snelle rit over de autoweg stipt op tijd af in Wechelderzande dat we zoals voorzien om 10:44 bereiken.
Voor de terugweg geven de planners een bijna onmogelijke verbinding met 7 minuten overstaptijd in Antwerpen. Al van bij het vertrek in Wechelderzande krijg ik gelijk: de bus (ab 3993 - een Jonckheere Transit G, opnieuw van stelplaats Turnhout) pikt ons op met 14 minuten vertraging - eigenaardig toch, zo pal in de namiddag - en alhoewel we aan de Turnhoutsepoort al 5 minuten vertraging hebben ingelopen, loopt de vertraging op de Turnhoutsebaan opnieuw op tot 12 minuten. Plan-B, dus: erg is dat niet. In plaats van de Amsterdammer nemen we de IC naar Brussel - Charleroi en die staat klaar op niveau -2. Loc 2739 sleept M6'en - wij zitten in 61008. We kopen een zakje truffels van de actie Fair Trains/Oxfam, onze goede daad van vandaag. De trein rijdt Brussel-Noord zelfs wat te vroeg binnen, en dan wordt het zoeken naar P8511 naar Doornik van 16:06. Eigenaardig genoeg staat deze trein niet geafficheerd op de tv-schermen of op de vertrekstaten in de grote hal van Brussel-Noord. Wel staat er een P-trein naar Doornik om 16:12, die dan weer niet op de gele affiches staat, want daar is er nog altijd een 8511 voorzien om 16:06. Aan de inlichtingen staan 4 mensen voor me: een meisje moet naar Etterbeek, de drie anderen willen uitleg over die P-trein naar Doornik. Blijkbaar is dit een wijziging die vandaag intreedt. Ik wil weten of deze trein die is van 16:06 en of hij nog altijd in Halle stopt. De dame is alert en duidelijk: geen probleem. Het is zowaar loc 2505 die onze P-trein sleept. We zitten in rijtuig 51004, een zalig warme M4, met een gezellige 3/4 bezetting. In Brussel-Centraal staat nog altijd het oude vertrekuur aangekondigd, in Noord en Zuid is het aangepast. In Kapellekerk wordt niet meer gestopt. De trein bereikt Halle om 16:32 - ik vermoed dat dit stipt op tijd is. Thuis probeer ik de nieuwe dienstregeling uit de planner te toveren, maar ARI geeft nog altijd de oude. Wij zijn er vandaag weer in geslaagd om OV en wandelen te combineren, en wat meer is: ongeveer zoals we het vooraf gepland hadden. (Trein)ervaring is van onschatbare waarde, als het allemaal wat stroever dan normaal verloopt, al viel het vandaag al bij al nog goed mee.
"Groot wandelboek Vlaanderen" is een van de klassiekers van Lannoo's "Dicht-bij-Huisgidsen" en vandaag staat er dan ook een wandeling uit de versie van 2004 op het programma, meer bepaald in Zoutleeuw. De wandeling heet "Cultuur en Natuur langs de Gete", en ja, vooral dat laatste wordt ons in overvloed aangeboden in deze iets meer dan 18 km lange wandeling. Cultuur is dan weer wat anders: Zoutleeuw mag dan een mooie markt hebben (met o.a. de Lakenhalle), maar het is mijn derde bezoek aan dit stadje en ik ben er nog nooit in geslaagd om de nochtans bekende kerk te bezoeken. Als al die mannelijke en vrouwelijke kwezels nu eens gewoon op zaterdag en zondag de beschikbare teksten in de Eucharistie zouden gebruiken, in plaats van zelf van die wollige, zelfs lullige teksten te schrijven, dan zouden ze in hun vrijgekomen tijd misschien kunnen fungeren als suppoost voor al die mooie kerken, waar je nu als gelovige maar al te vaak buiten moet blijven. Bos en Budingen bieden al evenzeer gesloten kerkgebouwen, trouwens... Gelukkig is er de natuur: die wordt voor een groot stuk ingevuld door de Kleine en de Grote Gete - in Budingen zie je zelfs samenvloeien, en ook de Vloedgracht en de 's-Hertogengracht zijn meer dan interessante waterlopen, die het geweld van de beide Getes moeten indijken. Neem daar nog Het Vinne bij, waar het water zijn eeuwenoude rechten weer heeft opgeëist, en je krijgt een zeer aangename, interessante en rustige wandeling, met een TWQ van 73 %. Alleen de confrontatie met een agressieve hond net voor Budingen, zal ons nog een tijdje heugen, al deed de Dazzer wonderbare diensten....
Als we om 7:55 de P-trein 7574 naar Brussel-Zuid nemen (die sinds 9 december doorrijdt als IR naar Essen), lijkt niets er op te wijzen dat de ochtendspits goed in het honderd aan het lopen is. In Halle komen de treinen van lijn 96 (uit Mons) vlot en zo goed als stipt door, op lijn 94 (uit Edingen) zijn er wat kleine vertragingen, maar erg lijkt het niet. Onze 7574 (loc 2147 - rijtuig 51014) heeft vijf minuten vertraging, en ondanks enige hapering is zijn vertraging in Brussel-Zuid nauwelijks toegenomen: 6 minuten. Er staan wat treinen in het rood, maar erg lijkt het niet: onze 1707 (de IC Quiévrain - Liège) heeft zo te zien zelfs helemaal geen vertraging. Toch is het verdacht dat "zijn" spoor 3 ingenomen wordt door een TGV. Tegen 8:25 aan is er maar een trein meer die niet in het rood staat: de 1707. Dat komt omdat die ondertussen aangekondigd is met een onbepaalde vertraging als gevolg van tractieproblemen. Bye bye, bus, in Tienen. We zien ons hele dagschema al met een vol uur opschuiven. Wat later wordt er toch een vertraging aangegeven voor de 1707: 1 uur en 15 minuten. We besluiten om dan maar de IC naar Genk van 9:09 te nemen, tijd voor een koffie. Als de spitsuren echt zo chaotisch verlopen als ik hier en daar opvang, dan moeten die etablissementen gouden zaken doen. De 2208 wordt gesleept door loc 2151, en helemaal achteraan hangt rijtuig 61044. Vijf M6''en, een typische samenstelling voor deze IC's buiten de spits. Op tijd rijden lukt niet: als we in Brussel-Zuid vertrekken, hebben we al 7 minuten vertraging, en tussen Diegem en Leuven, loopt het alles behalve vlot. Uiteindelijk bereiken we Tienen met 9 minuten vertraging, waar we nu wat meer tijd hebben om op de bus over te stappen. Enigszins tot mijn verbazing komt de 1708 (!) zelfs wat te vroeg in Tienen aan. Die heeft de 1707 dus gewoon achter zich gelaten.
De busrit naar Zoutleeuw verloopt gelukkig voorspoedig: nu nog veel vertraging oplopen, zou betekenen dat we waarschijnlijk niet "voor den donkeren thuis zouden zijn". En dat heeft soms wel zijn charmes, maar vandaag willen we toch voluit genieten van het heerlijke winterweer: helder, koud, niet te veel wind... Lijn 22 (ab 3306-57) brengt ons naar Budingen - ondanks een volle bus leerlingen, komen we met amper 3 minuten vertraging aan de halte Budingen Garage Van Mullem, waar lijn 23 (ab 3306-85) al klaar staat. De overstap vergt minder dan een halve minuut, schat ik - we komen dan ook stipt in Zoutleeuw aan om 10:53. Dat is wel een uur later dan voorzien, door de treinperikelen van vanmorgen. Het lijkt hier nog altijd al Van Mullem te zijn wat de klok slaat, op deze vroegere lijn 22a, vervangingsbus voor de spoorlijn 22 Tienen - Diest, die nu o.a. in het vandaag gevolgde wandelpad is opgenomen.
Voor de terugreis verkiezen we een ommetje langs Sint-Truiden. Ab 3010-61 (alweer Van Mullem) brengt ons om 15:53 naar Sint-Truiden, waar we aankomen om 16:04. En nu maar hopen dat het wat vlotter loopt dan vanmorgen.
Sint-Truiden - Landen verloopt vlekkeloos. P-trein 8336 (16:14 - 16:22) bestaat uit 2 ms 96, die later de IR naar De Panne zullen worden. Wij zitten in ms 553. In Landen willen we de 1738 van 16:40 nemen. Erg vroeg staat het sein al open, en alles verloopt naar wens. Deze IC naar Quiévrain bestaat uit 4 breaks: wij kiezen voor ms 323. Alles gaat vlot tot Schaarbeek. Dan begint het haperen, maar uiteindelijke bereiken we Brussel-Noord om 17:25, amper 2 minuten later dan voorzien. Onze aansluiting met de IR naar Binche komt op geen enkel ogenblik in gevaar, des te meer omdat deze trein met 15 minuten vertraging wordt aangekondigd. Ook in de avondspits lijkt zwart, geel en rood trouwens de favoriete kleurstelling op de tv-schermen. De NMBS, Belgisch bastion, en ik hoop dat dit nog lang zo kan blijven... We besluiten niet te wachten op den Binche, en er is een interessante P-trein naar Geraardsbergen om 17:41. Brussel-Noord binnenrijden kan nog enigszins op tijd (loc 2141 - rijtuig 51029) - het is een gezellige P-trein, zo tegen het einde van de spits aan. Ook nu is de doortocht van de NZV een catastrofe. We arriveren in Halle om 18:16, met 17 minuten vertraging, maar dus eigenlijk 25 minuten later dan voorzien. Wat een treindag. Ergens doet me dit terugdenken aan de jaren 1970. Ook toen verliepen ochtend- en avondspits steevast stroef tot chaotisch. De oplossing kwam er pas in 1984: plots ging alles vlot, maar de reiziger moest er wel een serieuze prijs voor betalen: een flink pak spitsuurtreinen werd weggesnoeid. Ik hoop dat men deze keer andere oplossingen probeert te bedenken.
Het is voor de werkende mens voorwaar geen sinecure om nog eens een wandeldag te vinden in een weekend waarin we allebei thuis zijn en waarin het weer wat meezit. Binnenkort willen de heren van OVS dan ook nog op zaterdag staken. Kortom, we waren blij toen Frank voor zaterdag 24 november goed weer voorspelde. En hij kreeg nog gelijk ook: een frisse, maar al vrij snel zonnige zaterdag, met genoeg wolken om het geheel ook esthetisch verantwoord te houden.
Op ons programma staat een stukje GR122, tussen Munkzwalm en Opbrakel. De ontwerpers hebben echt hun uiterste best gedaan om zoveel mogelijk paadjes en veldwegen aan elkaar te rijgen, maar de mens is nooit echt afwezig, al helemaal niet als twee idioten op quads een deel van het parcours zo goed als onbegaanbaar maken. Voor mij mag de prijs van de brandstof nog een flink stuk stijgen, tot de beurzen van deze gehelmde heerschappen helemaal leeg genepen zijn. Maar zolang de inhoud van de tanks van deze mechanische monsters hoger blijft dan de herseninhoud van hun bezitters zal waarschijnlijk wel naar meer repressieve maatregelen gezocht moeten worden.
Enfin, toch is dit een aangename tocht geworden, goed bewegwijzerd, zij het absoluut niet volgens de regels. De vrijwilliger die hier kwistig met rode en witte verf heeft omgesprongen moet dringend eens de flap van de topogids bekijken. Dan zal hij merken dat richtingsveranderingen al lang niet meer met pijltjes worden aangegeven.
De TWQ van dit stukje GR bedraagt 56 %, wat meevalt in deze streek van herenboeren als Decroo, die en passant dit weekend nog eens uitpakt met een studie - hij vindt wel vaker niet het juiste woord - om de spilzucht van de NMBS aan te kaarten. Ongetwijfeld is dit een poging om NMBS en treingebruiker voor te bereiden op een fikse besparingsronde... als er ooit een oranje regering komt.
Een van zijn argumenten is dat veel te weinig mensen de trein nemen om dergelijke subsidiëring te verantwoorden. Wij bewijzen het tegendeel als volgt:
om 9:12 vertrekken we uit Halle met L 3658 (ms 752) die om Brussel-Zuid om 9:30 aankomt. De eerste klasse zit voor drie vierde vol, wat eerder uitzonderlijk is op zo'n L-treintje, en ze hebben blijkbaar ook nog allemaal een eersteklasbiljet. Ook dat wordt iets uitzonderlijk. Vijf minuten later zitten we al op IC 2331 naar Poperinge (ms 439) en ook van deze trein is de eerste klasse aangenaam gevuld. Zouden meer mensen plots de rust en de ruimte appreciëren en ook nog bereid zijn om daar voor te betalen? Tijdens het weekend stopt deze IC ook in Munkzwalm, en daar komen we stipt om 10:18 aan.
Voor de terugreis moeten we ook een stukje bus nemen: lijn 21 naar Zottegem, aan de halte Opbrakel Sint-Martensstraat van 16:18. Het is ab2208-55 van de firma Geenens. In Absurdistan plaatst men bushokjes, waarop men dan briefjes kleeft met: "Opgelet. Om veiligheidsredenen is dit geen instaphalte. Reizigers moeten instappen ter hoogte van de haltepaal." Die staat gelukkig vlakbij. Voor wie de situatie niet kent is het rondje dat de bus rijdt in Nederbrakel, als gevolg van een omleiding, al even absurd. Maar kom, we komen in Zottegem aan met amper twee minuten vertraging, en onze aansluiting bus/trein verloopt dus vlekkeloos. Dat is de laatste jaren al lang niet meer evident.
De IC 2315 (Poperinge - Brussel - Lokeren) (ms 331) vertrekt weliswaar met 2 minuutjes vertraging in Zottegem, maar loopt stipt Brussel-Zuid binnen om 17:25. Met alweer vijf minuten aansluitingstijd is dat laatste belangrijk. Nog even de L 3688 naar Braine-le-Comte van 17:30 (ms 628) die ons probleemloos naar Halle brengt. Krappe aansluitingen vandaag. Gelukkig is het OV in de voorbije jaren in Vlaanderen zo geëvolueerd dat je bijna overal een uurdienst hebt. Een aansluiting missen is dus nooit echt een catastrofe, zeker niet in de vrije tijd.
Een van de eerste streek-GR's in ons land was de "Mol-Om". We stappen hem tegenwoordig al voor de 2de keer. Vandaag zijn we alweer aan Mol - Postel toe. Mol is een enorm uitgestrekte gemeente, en zoek ons beginpunt dus vooral niet in het centrum. On startpunt vandaag ligt ergens tussen Mol-Rauw en de Stevensvennen. Het wordt een tocht door een bij momenten heus stiltegebied, langs een eindeloze reeks boswegen. En daar ligt misschien precies de zwakte van dit tracé: de relatieve eentonigheid, die nog geaccentueerd wordt doordat veel van de boswegen ook nog geflankeerd worden door die smalle (of minder smalle) geasfalteerde of gebetonneerde fietspaden, waar Limburg een patent lijkt op te hebben. Misschien zou men maar eens moeten proberen om het hele staptracé te hertekenen, en de kleinere paadjes op te zoeken, al zal dat geen sinecure zijn, want heel wat bossen en wegen lijken hier privé. De eerste warme uitnodiging om wat kleinere paadjes op te zoeken kregen we zowaar van ons aller Albert II, die een deel van de wegen, beheerd door de Koninklijke Schenking, openstelt voor wandelaars.
Alhoewel de Vastenvakantie voor ons een uitgelezen periode is om ook eens tijdens de week te stappen, verkiezen we deze keer op zaterdag én zondag te stappen, want de weersvooruitzichten zijn eerder somber voor de komende vakantieweek. Nummer 1201 wordt een tocht langs de GR Kempen, alweer een vervolg op een wandeling uit 2007, namelijk tussen Arendonk en Dessel. Ten westen van Arendonk bleek de vorige keer een gebied te liggen dat niet bepaald een schitterend wandelgebied genoemd kon worden, maar ten oosten ligt een aantrekkelijk watergebied, met de Wamp in de hoofdrol. Die loopt nog in een keurslijf door het gemeenteparkje, maar eenmaal in de vrije natuur is het een rustig riviertje, dat zijn overschotten deponeert in min of meer grote moerassen of vijvers. Die waren meteen een eerste markant punt op deze 17 km lange tocht. Later volgden we een tijdje het kanaal Dessel - Schoten, geprangd tussen fantastische bomenrijen, die in de winter nog extra fotogeniek worden. En ten slotte was er nog een rustig en aangenaam traject langs De Gracht, een artificieel afleidingskanaal, dat zich wondergoed heeft weten te vermommen als een natuurlijke waterloop. Alleen op het einde werden we even ontgoocheld door een trajectwijziging. Een ongetwijfeld interessante trage weg langs de Voorste Nete is afgesloten, en een rechtzaak brengt voorlopig geen soelaas. Toch scoort deze GR met een TWQ van 62 % niet echt slecht, als is elk bijkomend stukje (onverharde) trage weg meegenomen. Alles samen werd het een wandeling die best te doen was: zwakke punten zijn nu eenmaal zo goed als onvermijdelijk, maar als hij af en toe echt interessant stukjes gepresenteerd krijgt, is een mens al snel tevreden.
De laatste wandeling is echt wel al een tijdje geleden nu, maar vandaag trekken we voor de 1200ste keer onze wandelschoenen aan. Ik heb er eerlijk gezegd geen idee meer van hoeveel paren Meindl, Lowa en dies meer we al versleten hebben, sinds we in 1976 begonnen met stappen door het hele Belgenland. Nummer 1200 ligt in Wallonië op ons te wachten. Het is een deel van de GR 12 (Amsterdam - Parijs) tussen Seneffe en Mariemont. Dat is net geen 16 km. Op ons parcours worden we getrakteerd op een kasteel (Seneffe), een oud kanaal mét tunnel (een Kanaaltunnel, dus), een schitterend stuk langs de Ruisseau de Scailmont en een fraai kasteelpark annex museum in Mariemont. Dat het pad langs de Ruisseau de Scailmont ons verrast, heeft een dubbele reden: niet alleen is het van een onverwachte schoonheid, het komt ook niet voor in de topogids, want het is een wijziging na het verschijnen ervan. Eigenlijk zou je dat altijd eerst eens moeten nakijken, en de trajectwijziging in Godarville had ik wel gevonden op de website van de SGR, die in de buurt van La Hestre niet. Natuurlijk moet je in deze streek ook rekening houden met minder fraaie stukjes, maar de ontwerpers zijn er erg in geslaagd om die tot een minimum te beperken. Het TWQ bedraagt 70 %. 
Sneller dan voorzien binden we vandaag al opnieuw onze wandelschoenen aan. "Ze" voorspellen dan ook een mooie zondag, en zo aan het eind van een vakantie is er wel wat tijd op overschot. In 
Het is even wennen, dat 2008, maar kom... ons nieuwe wandelseizoen begint vandaag, in een soort adempauze tussen 2 neerslagzones. Frank belooft droog weer, al laat hij de deur op een kier: even zullen we dan ook wat gedruppel krijgen. Het wordt het vervolg op een tocht van vorig jaar langs GR 12, die ons vandaag van Onze-Lieve-Vrouw-Waver naar Mechelen zal voeren. Net geen 17 km, een ideale afstand om het eindejaar uit de spieren te weken, al is dat niet zo echt nodig.
Ik gooi bijna nooit iets weg, en zo heb ik ook nog zo'n 30 jaargangen van het tijdschrift dat Vakantiegenoegens aan zijn leden toestuurt, in al die jaren onder wisselende namen. In september 1990 heette het nog gewoon Info-Vakantiegenoegens, en daarin vond ik een wandeling in Wechelderzande met de veelbelovende naam "
Het is voor de werkende mens voorwaar geen sinecure om nog eens een wandeldag te vinden in een weekend waarin we allebei thuis zijn en waarin het weer wat meezit. Binnenkort willen de heren van OVS dan ook nog op zaterdag staken. Kortom, we waren blij toen Frank voor zaterdag 24 november goed weer voorspelde. En hij kreeg nog gelijk ook: een frisse, maar al vrij snel zonnige zaterdag, met genoeg wolken om het geheel ook esthetisch verantwoord te houden.
