De wandeling.
Jan Heyvaert moet destijds gedacht hebben dat het kon: 19 themawandelingen uitstippelen onder de noemer Onvergetelijke natuurwandelingen in Vlaanderen en daar ook nog een boekje over schrijven. En ja hoor, afgaande op de wandeling die we vandaag maakten, kunnen we van een succes spreken. We stapten in Denderleeuw één van de vier Oost-Vlaamse wandelingen, in de Wellemeersen en het thema was… moeras. Dat was wel even zonder deze droge, warme tot hete zomer gerekend, want van moeras is hier op dit ogenblik niet veel te bekennen. De Dender ligt er als een lome vijver bij en de weiden, die hier een overstromingsgebied van de Dender heten te zijn, liggen er droog en ros bij. De vlonderpaden - niet over de hele lengte in goede staat - zijn voorlopig nutteloos en de watervogels mogen blij zijn dat resten van de natuurlijke Denderbedding nog niet helemaal zijn opgedroogd.
De wandeling is kort, want het reservaatje is maar een voorschoot groot: we stapten nog geen 7 km en daar moet je eigenlijk de twee keer 650 m van het station naar ons beginpunt, net voorbij de brug onder de nieuwe lijn (zoals die al sinds de jaren 1930 genoemd wordt), nog aftrekken. Als je die 1.3 km niet in rekening brengt, komen we uit op een TWQ van 94%! Zelfs met de aanlooproute kom je nog aan 76%. We quoteerden de wandeling met een mooie 17/20.
Nog even opmerken dat we de oorspronkelijke route één keer gedwongen en één keer vrijwillig hebben aangepast. Er loopt ook een bewegwijzerde wandelroute met de naam Wellemeersen door het door Natuurpunt beheerde gebied, maar die spoort niet helemaal met onze route. Het kaartje kan helpen.
De foto's.

De vlonderpaden liggen er niet altijd even goed bij, maar in deze droge zomer zijn ze overbodig.

De Dender lijkt meer op een lome plas dan op een rivier.

Het weer.
Op wat cirrus na wolkeloos, rustig en aangenaam warm, ook al omdat we meestal in de schaduw liepen.

De stafkaarten.
30/4N Ninove (1994) of op 1:25.000 30/3-4 Ninove (2019).

Hoe we er geraakten.
We speelden even met de idee om zonder overstap naar Denderleeuw te sporen met de S-trein 15xx Schaarbeek - Denderleeuw, maar dat bleek bijna dubbel zo lang te duren als een verbinding met overstap in Brussel-Zuid. Bovendien waren de mogelijkheden tussen Halle en Brussel-Zuid en Brussel-Zuid en Denderleeuw legio.

Een beetje geschiedenis.
Ik heb het al even over de nieuwe lijn gehad, waarover hier alle mogelijke info terug te vinden is, maar ik dacht dat het ook interessant kon zijn, om de huidige toestand te vergelijken met de toestand voor de bouw van lijn 50A. Inzoomen doet hier wonderen. Doordat Denderleeuw ook verbonden werd met de nieuwe lijn zijn hier nogal wat verbindingsbogen aangelegd.
Zo was er lange tijd een lijn 50A2 Y. Sint-Katharina-Lombeek - Denderleeuw, naast 50A3 Denderleeuw - Y.Welle. Beide vertakkingen waren punten waar lijn 50A verlaten (of bereikt) kon worden om Denderleeuw te bedienen. Lange tijd werd deze mogelijkheid gebruikt om de semi-directe treinen van en naar Knokke/Blankenberge toe te laten te stoppen in Denderleeuw. Met de invoering van het IC-IR-plan in 1984 verviel die mogelijkheid.
Recent is er een wijziging aangebracht die verband houdt met de aanleg van een derde en een vierde spoor tussen Brussel-Zuid en Y.Sint-Katharina-Lombeek; deze sporen liggen aan beide zijden van lijn 50A en worden lijn 50C Brussel-Zuid - Denderleeuw genoemd; daardoor werd de benaming 50A2 overbodig.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Ik zou van verrassingen kunnen spreken nu de lijn 96 tussen Halle en Braine-le-Comte voor werken onderbroken is, maar door de apps en de website van de NMBS zijn er natuurlijk niet zo veel surprises meer: de IC naar Turnhout vertrekt van spoor 5, dat in normale omstandigheden bijna uitsluitend gebruikt wordt voor de treinen naar Braine-le-Comte (en af en toe ook naar Edingen). De trein uit Turnhout is daar 40 minuten vroeger aangekomen en bezet het spoor de hele tijd. Wel een verrassing is dat deze trein bestaat uit twee desiro's, die blijkbaar een M6-rijtuigenstel vervangen. Sinds december reden deze stellen niet meer op de IC 34x Turnhout - Binche. De trein komt met 3 minuten vertraging in Brussel-Zuid aan, ondanks een rit of misschien wel daardoor over lijn 96N. Veel maakt het allemaal niet uit: we halen makkelijk de IC naar Kortrijk (die na Kortrijk doorrijdt naar Oostende). We krijgen ook controle en met een trein die van de Luchthaven komt, kun je dan wel zeker zijn dat er reizigers in eerste klas zullen zitten met een tweedeklasbiljet - meestal spreken ze Spaans…

Voor de terugrit nemen we de S naar Ottignies-Louvain-la-Neuve-Université: voor ons wordt dat de eerste stop ooit in Anderlecht. De IC naar Tournai heeft voldoende vertraging om voor een onvoorziene aansluiting te zorgen. Deze keer komt er geen controle, maar je kunt er donder op zeggen dat het bijzonder luidruchtige trio - inclusief een clochardachtig type van enige leeftijd - dat de acht plaatsen op het platform heeft ingenomen, ook verkeerd zit. Als we uitstappen (op het normale perron 3!) zien we dat minstens 3 rijtuigen aan de perronzijde van onder tot boven, inclusief de ramen op het bovendek, ondergeschilderd zijn, met mijn excuses aan de echte schilders. Quousque tandem abutere, NMBS, patientia nostra? Het is bijna onbegrijpelijk dat personeel, klanten, politie en politiek dit zonder reactie blijven tolereren.

De treinlectuur.
Carl ZUCKMAYER, Die Fastnachtsbeichte. Een man vlucht in een biechtstoel, maar sterft ter plekke: gedood met een stilettostoot. Alles gebeurt tegen de achtergrond van Vastenavond. Een moord en toch twee biechtelingen, die zich onrechtstreeks verantwoordelijk voelen voor de moord.
Paula HAWKINS, Het meisje in de trein.

Onze radio staat zoals die van de grootvader van Urbanus vastgeroest op BRT 1. Blijkbaar vinden ze dat ze daar nu om de haverklap (= enkele keren per dag) Kendrick Lamar moeten draaien. Welk publiek proberen ze daar nu eigenlijk mee te bereiken?

Uitgedrukt…
Eens eentje van mezelf: ik ben gehaast, ik moet gaan sterven. Oorspronkelijk gebruikte ik dat als weer eens een wegmisbruiker tegen een veel te hoge snelheid door de straten gierde of door het rood reed, maar ik ben het gaandeweg ook gaan gebruiken voor die lieve oudjes die hun beurt niet afwachten bij de slager, de bakker… en zo een paar minuten (levens)tijd proberen te winnen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

08-08-2022 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
In 1999 verscheen bij Lannoo Découverte pédestre des paysages typiques de Wallonie, van de hand van Daniel Vanderstichelen. Wij hebben voor vandaag de wandeling in Braives (Hesbaye ofte Haspengouw) gekozen en wel het volledige 18 à 19 km lange traject. Onze uitvalsbasis is Braives, maar meer dorpen: Latinne (zijdelings), Fallais, Ville-en-Hesbaye en Avennes, staan op het programma. De wandeling doet precies wat de auteur belooft: een ontdekkingstocht van een bepaalde regio (één van de 24!), met commentaar zoals bij de tumulus, de Tiersa (reservaatje), de motte in Ville-en-Hesbaye. Dat heeft zo zijn gevolgen. Haspengouw, dat is landbouw en als men die streek treft met een ruilverkaveling oude stijl houd je een vrij kaal, eentonig landschap over, met veelal gebetonneerde landbouwwegen. De TWQ loopt dan ook niet hoger op dan een povere 13%. Waar de weiden in een aantrekkelijke zomer voor veel groen zorgen, zijn ze in deze rotzomer gedegradeerd tot rosse vlakten, waar alleen de koeien nog enig spoor van leven laten bespeuren. En bomen lijkt men hier ook al te mijden als de pest: vaak vermoed je alleen wat groen aan het eind van de horizon. Het is wel een op en top rustige tocht en als verkenning van Haspengouw is ze ideaal. Iedereen moet zelf de na- en de voordelen afwegen; wij kwamen toch nog aan een quotering van 14/20. Kaartje en foto's.

Grote boerderijen kwamen we wel meer tegen op ons pad: Ferme du Tilleul.

Hier ligt de Mehaigne er wat lam bij, want er is een watermolen in de buurt.

Het weer.
Eerst betrokken, later enigszins opklarend; fris en soms winderig. We liepen een tijdje tussen twee buien in, maar meer dan wat gedruppel kregen we niet te verwerken.

De stafkaarten.
41/6N Braives (1998) of 41/5-6 Braives (2020).

Hoe we er geraakten.
Veruit het gemakkelijkst is een verbinding via Landen met bus 127 Landen - Huy. Normaal gesproken kunnen we dan profiteren van een overstapvrije verbinding tussen Halle en Landen maar grootscheepse werken tussen Braine-le-Comte en Halle brengen met zich mee dat we toch over moeten stappen in Brussel. De bus vertrekt nauwelijks 4 minuten na aankomst van de trein, maar gezien de uurdienst wagen we het er toch maar op.
Voor de terugkeer is de eerste aansluitende trein de IC naar de Luchthaven en Gent-Sint-Pieters. Uiteraard moeten we ook nu overstappen in Brussel.

Een beetje geschiedenis.
In september 2016 stapten we al in Fumal en langs deze weg kom je dan bij de kleine bijdrage over de geschiedenis van spoorlijn 127 en buslijn 127. Vandaag wil ik het accent even leggen op Braives, dat destijds ook een station had op lijn 127 Landen - Statte (telegrafische afkorting LBS). Ik grasduinde in het spoorboekje van 04.10.1959, op een moment dus dat de afschaffing van het reizigersverkeer nakend was. Het gros van de treinen werd toen al uitgevoerd met motorwagens, veelal TT, af en toe TA. Niets leek er op te wijzen dat de lijn over enkele jaren zou verdwijnen, maar dat was voor een heleboel lijnen die in de jaren 1950 en 1960 gesloten werden het geval. Je kon 15 keer per dag van Braives naar Landen (10 keer op zondag) en dat tussen 6:54 en 22:02. Eén trein (TT5813) kwam al van Huy-Sud, op lijn 126 Statte - Ciney. In de omgekeerde richting waren er wel meer eigenaardige verbindingen. Zo reed (de gesleepte) 2482 om 5:08 door naar Liège-Longdoz, via Huy, Flémalle-Haute, Seraing, Ougrée, Kinkempois en Liège-Vennes - ik sla er enkele over. Andere treinen reden van Statte door naar Huy-Sud en kwamen zo terecht in tabel 126. De meest opvallende eigenaardigheden waren TA 4930 (19:56) en TA 4934 (21:50) beide naar Ciney!
Toen de lijn verbust werd, ging dat zoals bijna overal gepaard met een uitbreiding van het aantal ritten: naar Landen reden er 19 (van maandag tot vrijdag), 17 op zaterdag en 15 op zondag, aangevuld met enkele ritten die beperkt waren tot Hannut. De eerste bus reed om 5:00, de laatste om 23:28 naar Landen.

Vergeleken met vandaag is dat een goed gestoffeerde dienstregeling. Opvallend, maar niet helemaal verrassend, is het verschil tussen school- en vakantiedagen, al beperken de verschillen zich tot de schoolmomenten: 17 ritten op schooldagen, 16 op vakantiedagen. Op zaterdag en vooral op zondag is de ravage groter, met resp. 7 en 4 ritten. Ook is het aantal varianten toegenomen: één bedient Ville-en-Hesbaye, Ciplet, Avin en Moxhe, een andere Poucet, Trognée en Cras-Avernas. Dat die varianten (soms in combinatie met elkaar) allemaal onder het nummer 127 rijden, maakt het er voor de reiziger niet makkelijker op. Tussen Huy en Braives zijn er geen varianten.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De hele maand augustus wordt er door Infrabel gewerkt op lijn 96 tussen Halle en Braine-le-Comte en vandaag zijn we daar voor het eerst het slachtoffer van: de rechtstreekse IC Quiévrain - Liège-Guillemins rijdt het grootste deel van de dag niet tussen Halle en Brussel-Zuid en dus hebben we ook geen rechtstreekse verbinding met Landen.
En zo wordt het dus de S-trein naar leuven, die ook al uit Halle vertrekt. Meestal is die al goed beklant als die in Halle aankomt, maar vandaag zijn er veel minder reizigers. De vervangbussen stoten blijkbaar toch wel een (belangrijk) deel van de clientèle af; zou men dat eigenlijk al eens onderzocht hebben? (Vermoedelijk wel: het aantal ingezette bussen biedt maar een fractie van de capaciteit van de vervangen treinen.) In de stations tussen Halle en Brussel-Zuid zijn de gewone klanten wel present.
Als gevolg van de werken zijn de samenstellingen grondig overhoop gegooid en soms leidt dat tot aangename verrassingen: IC 1708 is vandaag samengesteld uit een stel M7: 76009 - 72037 - 73036 - 73050 - 72053 - 75018. De 76009 is van Kinkempois (NK), de rest zou van Melle (FML) zijn, maar de kans is groot dat de litterae niet aangepast zijn en dat we dus met een homogeen stel van Kinkempois te maken hebben. Overigens moeten reizigers voor Ans instappen in de eerste zes rijtuigen… Tel maar na. Tussen Brussel-Centraal en Brussel-Noord krijgen we nog het bezoek van een bedelares - ze dringt niet aan. In Leuven worden aansluitingen aangekondigd die er geen zijn. Onze trein mag dan wel 3 minuten te vroeg aankomen, op 1 of 2 minuten geraak je niet bij de zogezegd aansluitende trein. Uiteindelijk komen we nog wat te vroeg in Landen aan, drie bussen van de TEC staan klaar.

Het is opvallend druk in deze bus, met meer dan normaal gezinnen met kinderen. Die zullen - zien we achteraf - uitstappen bij de halte Bertrée Gare, in de buurt van Plopsaqua. Meteen wordt het een stuk rustiger in de bus. Die draagt alleen maar Duitse opschriften: zone01 leert ons dat de bus een klein half jaar geleden is overgekomen van SADAR die hem van Schloemer overnam. Van 5 tot 8 augustus zijn er festiviteiten in Villers-le-Peuplier en op de site las ik dat dit een omleiding tot gevolg had: een 5-tal halten zouden niet worden bediend, maar blijkbaar denkt de chauffeuse daar anders over. Alleen de kerk wordt niet bediend.

De chauffeur van onze terugrit lijkt wel de omleiding correct toe te passen. We hebben zes minuten aansluitingstijd in Landen maar de omleiding lijkt de rittijd eerder te verkorten dan te verlengen.

De IC naar Brussel-Zuid is net vetrokken en dus wordt het de IC naar Brussels-Airport, Brussel en Gent. Die bestaat uit 2 Deense neuzen. Een dame die te veel foute boekjes leest, vraagt of we de indruk hebben dat zij ons gelukkig maakt. Eerlijk gezegd: ze maakt ons gelukkig noch ongelukkig. Dan wil ze nog weten hoe laat deze trein in Brussel aankomt, want ze heeft gemerkt dat die nogal wat tussenhalten heeft. Onderweg stappen luchtreizigers op weg naar Zaventem in en in Zaventem worden hun plaatsen ingenomen door terugkeerders. Ze vertonen allemaal dat typisch onhebbelijke toeristengedrag, alsof de hele wereld van hen is - ik geef de voorkeur aan een volle P-trein, daar is het tenminste rustig. Het is moeilijk schatten hoeveel er eigenlijk geen eersteklasbiljet hebben, maar ook dat is klassiek. Controle komt er trouwens niet.
In Brussel-Noord kunnen we gebruik maken van een ideale aansluiting met de S-trein naar Denderleeuw. We komen aan op spoor 4: de vele treinen die Halle als eindpunt hebben maken een normaal perrongebruik onmogelijk. Het is eens wat anders.

De treinlectuur.
Yves PETRY, De geesten.
Paula HAWKINS, Het meisje in de trein.

Als de Vlaamse intellectuelen aan dit tempo blijven sterven, zal het gemiddelde Vlaamse IQ nog verder blijven zakken…

Uitgedrukt…
Uitgeschoven is ook gedanst. (Of: afgeschoven is ook gedanst.) Kan bij uitstek gebruikt worden door matige snookerspelers, maar ook daarbuiten zijn de mogelijkheden legio, bijvoorbeeld op modderige wandelwegen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

05-08-2022 om 00:00 geschreven door overweg13