Romenu is een blog over gedichten, literatuur en kunst Maar Romenu is ook een professionele freelance vertaler Du-Ne en Ne-Du http://www.roumen-vertalingen.nl/
Georg Trakl werd op 3 februari 1887 in het conducteurshuis aan de Waagplatz 2 in Salzburg geboren. Zijn vader, Tobias Trakl, was een handelaar in ijzerwaren en zijn moeder, die ook psychische problemen had, was Maria Catharina Trakl, (meisjesnaam Halik). Voorts had hij nog drie broers en drie zussen. Margarethe (doorgaans Grethe genoemd) stond hem het naast, zelfs zodanig dat sommigen een incestueuze verhouding vermoeden. Zijn jeugd bracht hij door in Salzburg. Vervolgens bezocht hij van 1897 tot 1905 het humanistische gymnasium. Om toch een academische opleiding te kunnen volgen, werkte hij tot 1908 in de praktijk bij een apotheker. Sommigen vermoedden dat hij dit vooral deed om zichzelf opiaten te kunnen verschaffen. Bij het uitbreken van WO I werd Trakl als medicus naar het front in Galicië (heden ten dage in Oekraïne en Polen) gestuurd. Zijn gemoedsschommelingen leidden tot geregelde uitbraken van depressie, die verergerd werden door de afschuw die hij voelde voor de verzorging van de ernstig verwonde soldaten. De spanning en druk dreven hem ertoe een suïcidepoging te ondernemen, welke zijn kameraden nochtans verhinderden. Hij werd in een militair ziekenhuis opgenomen in Kraków, alwaar hij onder strikt toezicht geplaatst werd.Trakl verzonk daar in nog zwaardere depressies en schreef Ficker om advies. Ficker overtuigde hem ervan dat hij contact moest opnemen met Wittgenstein, die inderdaad op weg ging na Trakls bericht te hebben ontvangen. Op 4 november 1914, drie dagen voordat Wittgenstein aan zou komen, overleed hij echter aan een overdosis cocaïne
Paul Celan
Paul Celan werd onder de naam Paul Antschel op 23 november 1920 geboren in Czernowitz, toentertijd de hoofdstad van de Roemeense Boekovina, nu behorend bij de Oekraïne. Paul Celans ouders waren Duitssprekende joden die hun zoon joods opvoedden en hem naar Duitse christelijke scholen stuurden. In 1942 werden Celans ouders door de Duitse bezetter naar een werkkamp gedeporteerd en daar vermoord. Hijzelf wist aanvankelijk onder te duiken, maar moest vanaf juli 1942 in een werkkamp dwangarbeid verrichten. Celan overleefde de oorlog. Via Boekarest en Wenen vestigde Celan zich in 1948 in Parijs. Daar was hij werkzaam als dichter, vertaler en doceerde hij aan de prestigieuze Ecole Normale Supérieure. Vermoedelijk op 20 april 1970 beëindigde hij zijn leven zelf door in de Seine te springen.
Gerard Reve
Gerard Reve over: Medearbeiders ”God is in de mensen, de dieren, de planten en alle dingen - in de schepping, die verlost moet worden of waaruit God verlost moet worden, door onze arbeid, aangezien wij medearbeiders van God zijn.” Openbaring ”Tja, waar berust elk godsbegrip op, elke vorm van religie? Op een openbaring, dat wil zeggen op een psychische ervaring van zulk een dwingende en onverbiddelijke kracht, dat de betrokkene het gevoel heeft, niet dat hij een gedachte of een visioen heeft, maar dat een gedachte gedachte of visioen hem bezit en overweldigt.”
Simon Vestdijk
Simon Vestdijk (Harlingen, 17 oktober 1898 – Utrecht, 23 maart 1971) was een Nederlands romancier, dichter, essayist en vertaler. Zijn jeugd te Harlingen en Leeuwarden beschreef hij later in de Anton Wachter-cyclus. Van jongs af aan logeerde hij regelmatig bij zijn grootouders in Amsterdam, waar hij zich in 1917 aan de Universiteit van Amsterdam inschrijft als student in de medicijnen. Tijdens zijn studie die van 1917 tot 1927 duurde, leerde hij Jan Slauerhoff kennen.Tot 1932 is hij als arts in praktijken door heel Nederland werkzaam. In 1932 volgt zijn officiële schrijversdebuut met de uitgave van de bundel Verzen in De Vrije Bladen. Doorslaggevend voor Vestdijks uiteindelijke keuze voor de literatuur is zijn ontmoeting in 1932 met Eddy Du Perron en Menno ter Braak. Deze ontmoeting had tot resultaat dat hij redactielid werd van het tijdschrift Forum Kort daarop, in 1933, wordt zijn eerste novelle, De oubliette, uitgegeven. In hetzelfde jaar schrijft hij Kind tussen vier vrouwen, dat, eerst geweigerd door de uitgever, later de basis zal vormen voor de eerste drie delen van de Anton Wachter-romans. In 1951 ontvangt Vestdijk de P.C. Hooftprijs voor zijn in 1947 verschenen roman De vuuraanbidders. In 1957 wordt hij voor het eerst door het PEN-centrum voor Nederland voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Literatuur, die hij echter nooit zal krijgen. Op 20 maart 1971 wordt hem de Prijs der Nederlandse Letteren toegekend, maar voor hij deze kan ontvangen overlijdt hij op 23 maart te Utrecht op 72-jarige leeftijd. Vestdijk was auteur van ca. 200 boeken. Vanwege deze enorme productie noemde de dichter Adriaan Roland Holst hem 'de man die sneller schrijft dan God kan lezen'. Andere belangrijke boeken van Simon Vestdijk zijn: "Kind van stad en land" (1936), "Meneer Visser's hellevaart" (1936), "Ierse nachten" (1946), "De toekomst de religie" (1947), "Pastorale 1943" (1948), "De koperen tuin" (1950), "Ivoren wachters" (1951), "Essays in duodecimo" (1952) en "Het genadeschot" (1964).
K.P. Kavafis K.P. Kavafis werd als kind van Griekse ouders, afkomstig uit Konstantinopel, geboren in 1863 in Alexandrië (tot vandaag een Griekse enclave) waar hij ook het grootste deel van zijn leven woonde en werkte. Twee jaar na de dood van zijn vader verhuist het gezin in 1872 naar Engeland om na een verblijf van vijf jaar naar Alexandrië terug te keren. Vanwege ongeregeldheden in Egypte vlucht het gezin in 1882 naar Konstantinopel, om na drie jaar opnieuw naar Alexandrië terug te gaan. In de jaren die volgen maakt Kavafis reizen naar Parijs, Londen en in 1901 zijn eerste reis naar Griekenland, in latere jaren gevolgd door nog enkele bezoeken. Op de dag van zijn zeventigste verjaardag, in 1933 sterft Kavafis in Alexandrië. De roem kwam voor Kavafis pas na zijn dood, dus postuum. Deels is dat toe te schrijven aan zijn eigen handelswijze. Hij was uiterst terughoudend met de publicatie van zijn gedichten, liet af en toe een enkel gedicht afdrukken in een literair tijdschrift, gaf in eigen beheer enkele bundels met een stuk of twintig gedichten uit en het merendeel van zijn poëzie schonk hij op losse bladen aan zijn beste vrienden.
Thomas Mann
Thomas Mann, de jongere broer van Heinrich Mann, werd geboren op 6 juni 1875 in Lübeck. Hij was de tweede zoon van de graankoopman Thomas Johann Heinrich Mann welke later één van de senatoren van Lübreck werd. Zijn moeder Julia (geboren da Silva-Bruhns) was Duits-Braziliaans van Portugees Kreoolse afkomst. In 1894 debuteerde Thomas Mann met de novelle "Gefallen". Toen Thomas Mann met 21 jaar eindelijk volwassen was en hem dus geld van zijn vaders erfenis toestond - hij kreeg ongeveer 160 tot 180 goldmark per jaar - besloot hij dat hij genoeg had van al die scholen en instituties en werd onafhankelijk schrijver. Kenmerkend voor zijn stijl zijn de ironie, de fenomenale taalbeheersing en de minutieuze detailschildering. Manns reputatie in Duitsland was sterk wisselend. Met zijn eerste roman, Buddenbrooks (1901), had hij een enorm succes, maar door zijn sceptische houding tegenover Duitsland na de Eerste Wereldoorlog veranderde dit volledig. Stelde hij zich tot aan de jaren twintig apolitiek op (Betrachtungen eines Unpolitischen, 1918), meer en meer raakte hij bij het Politiek gebeuren betrokken. Zijn afkeer van het nationaal socialisme groeide, zijn waarschuwingen werden veelvuldiger en heftiger. In 1944 accepteerde hij het Amerikaanse staatsburgerschap. Tussen 1943 en 1947 schreef Mann Doktor Faustus (zie Faust), de roman van de 'Duitse ziel' in de gecamoufleerd geschilderde omstandigheden van de 20ste eeuw. In 1947 bezocht hij voor het eerst sinds de Oorlog Europa, twee jaar later pas Duitsland. In 1952 vertrok hij naar Zwitserland. Op 12 augustus 1955 stierf hij in Zürich. Twintig jaar na zijn dood, in aug. 1975, is zijn literaire nalatenschap geopend: dagboekaantekeningen van 15 maart 1933 tot 29 juli 1955, alsmede notities uit de jaren 1918 tot en met 1921.Belangrijke werken zijn: Der Zauberberg, Der Tod in Venedig, Dokter Faustus , Joseph und seine Brüder en Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull.
Rainer Maria Rilke
Rilke werd op 4 december 1875 geboren in Praag. Hij had al naam gemaakt als dichter met zijn bundels Das Stundenbuch en Das Buch der Bilder, toen hij de literaire wereld versteld deed staan en wereldfaam verwierf met de publicatie van zijn twee delen Neue Gedichte in 1907 en 1908. Hij verzamelde daarin het beste werk uit een van zijn vruchtbaarste periodes, die hij grotendeels doorbracht in Parijs. Rilke was daar diep onder de indruk gekomen van Rodin, bij wie hij een tijdlang in dienst was als particulier secretaris. Rodin, zei hij later, had hem leren kijken. Dit kijken kwam neer op intense concentratie, om het mysterie te kunnen zien ‘achter de schijnbare werkelijkheid'. Latere en rijpere werken als Duineser Elegien (1912-1923) en het ronduit schitterende Die Sonette an Orfeus (1924) illustreren Rilkes metafysische visie op het onzegbare, dat haar verwoording vindt in een hermetische muzikale taal. Op 29 december 1926 overlijdt Rilke in het sanatorium in Val-Mont aan de gevolgen van leukemie. Enkele dagen later wordt hij, overeenkomstig zijn wens, begraven op het kerkhof van Raron.
* * * * * * * * * * * * * * * *
Romenu
Over literatuur, gedichten, kunst en cultuur
28-04-2019
Doubting Thomas (Kathryn Maris)
Bij Beloken Pasen
Het ongeloof van Sint Thomas door Adriaen van der Werff, 1710
Doubting Thomas
Call me Infidel, or just call me Tom. Call me handsome, call me cold, call me bitter, call me cad
call me No-Better-Than-Judas-Iscariot call me bachelor, call me saint, call me numb.
I was abused, I was married, I took pills, I was left, I was in love, I was a liar, I was a drunk, I was in debt,
I wrote a book, I had some fame, then I was dead, ‘til I was saved, I slept around, I was too young, I was bereft.
You are good, you are beautiful, you are kind, you forgive, you are loving, you are smart, you’re adored and you are brave.
There’s no one else. It isn’t you. I’m circumspect. I’m full of doubt. It wouldn’t work. We’re not alike. I don’t know what I want.
Call me weak, call me ingrate, call me ‘once bitten, twice shy.’ Call me anything, but please don’t say I make you want to die.
Kathryn Maris (New York, 1971) Saint Agnes Church, Long Island, de geboorteplaats van Kathryn Maris
Wim Hazeu, Gerbrand Bakker, Roberto Bolaño, Gerhard Henschel, Harper Lee, Joop Waasdorp, Karl Kraus, Ğabdulla Tuqay
De Nederlands dichter, schrijver, journalist, radio- en televisieprogrammamaker, uitgever en biograaf Wim Hazeuwerd geboren in Delft op 28 april 1940. Zie ookalle tags voor Wim Hazeuop dit blog.
Imkers dood
uw bijenvader is dood hang het zwarte strikje om de korf zo los dat bij de minste wind ook dit teken vertrekt
jullie kunnen vrijuit gaan zonder het hinderlijk volgen van de man die meer beloofde dan hij ooit waar kon maken aan bloesem en aan was
Willem de Mérode
je had het over de waanzin van het recht maar gekker nog is mijn protest tegen jouw beul en letterknecht wat kan ik doen uit mijn gewest voor jouw verdriet, jouw ondersneeuwen je hoort me niet, je bent te ver mijn laatste reis naar jou duurt eeuwen
Achterberg
als ik aan achterberg denk, z'n leven en z'n poëzie, dan slaat een zwoele adem om m'n nek; ik peins dan: laat 'em in z'n tweede levensfase zonder beven voor vingerwijzen en snurkerig plezier geef hem de kans van ongeziene liefdes, hartstochten en kwatrijnen daar en ik met m'n gestumper hier
“Ik heb vader naar boven gedaan. Nadat ik hem in een stoelhad gezet, heb ik het bed uit elkaar gehaald. Hij bleef in die stoel zitten als een kalf van een paar minuten oud, nog voorhet schoongelikt is; met een ongestuurd wankelend hoofd en ogen die zich nergens aan hechten. Ik heb de dekens, lakens en de molton van het matras gerukt, het matras zelf en de beddenplanken tegen de wand gezet, en het hoofd- en voeteneinde losgeschroefd van de zijkanten. Ik probeerde zoveel mogelijk door mijn mond te ademen. De kamer boven – mijn kamer – had ik al leeggeruimd.‘Wat doe je?’ vroeg hij.‘ Je gaat verhuizen,’ zei ik.‘Ik wil hier blijven.’‘Nee.’Hij mocht zijn bed houden. Eén helft van het bed is al meer dan tien jaar koud, maar de onbeslapen plek wordt nog steeds bekroond met een kussen. In de kamer boven schroefde ik het bed weer in elkaar, het voeteneinde naar het raam toe. Onder de poten plaatste ik klossen. Ik maakte het bed op met schone lakens en twee schone kussenslopen. Daarna droeg ik vader de trap op. Vanaf het moment dat ik hem uit de stoel haalde, keek hij me aan en hij bleef dat doen tot ik hem in bed legde, en onze gezichten elkaar bijna raakten.‘Ik kan zelf lopen,’ zei hij, toen pas. ‘Nee, dat kan je niet,’ zei ik. Hij zag dingen door het raam die hij niet verwachtte tezien. ‘Ik lig hoog,’ zei hij.‘ Ja. Zo kun je naar buiten kijken zonder alleen maar lucht te zien.’Ondanks de nieuwe ruimte en de verschoonde lakens en slopen rook het bedompt, rook hij bedompt en schimmelig. Ik zette een van de twee ramen op het haakje. Buiten was het kraakfris en stil, alleen aan de bovenste takken van de kromme es in de voortuin zaten nog een paar verfrommelde bladeren. Heel in de verte zag ik drie fietsers over de dijk gaan. Als ik een stap opzij had gedaan, had hij de drie fietsers ook kunnen zien. Ik bleef staan waar ik stond. ‘Haal de dokter,’ zei vader.‘Nee,’ antwoordde ik. Ik draaide me om en liep de slaapkamer uit. Vlak voor de deur dichtviel, riep hij: ‘Schapen!’ In zijn voormalige slaapkamer lag een rechthoek stof op de grond, iets kleiner dan de maten van het bed. Ik haalde de slaapkamer leeg. De twee stoelen, de nachtkastjes en de kaptafel van moeder zette ik in de woonkamer. In een hoek van de kamer wurmde ik twee vingers onder de vloerbedekking. ‘Niet vastplakken,’ hoorde ik moeder zeggen, een eeuwigheid geleden, terwijl vader net door de knieën wilde gaan,met een pot lijm in zijn linker- en een lijmkwast in zijn rechterhand, en wij al haast bedwelmd raakten van de scherpe dampen. ‘Niet vastplakken, want over tien jaar wil ik nieuwe vloerbedekking.’ De achterkant van het tapijt verkruimelde onder mijn vingers. Ik rolde het op en droeg het door het melklokaal naar buiten, waar ik, midden op het erf, opeens niet wist wat ik ermee aan moest. Ik liet het uit mijn handen vallen, op de plek waar ik stond. Een paar kauwen schrokken van de onverwacht luide klap en vlogen op uit de bomen die langs het erf staan.”
Uit: Antwerpen (vertaald door Aline Glastra Van Loon)
“De meeste huizen waren onbewoond in dit jaargetijde. De man stopte in een smalle straat met huizen van één verdieping en identieke tuinen. Terwijl zij in de badkamer verdween, zette hij koffie. De keuken had bruine vloertegels met arabesken en zag eruit als een gymnastieklokaal. Ze schoof de gordijnen open, in geen van de huizen aan de overkant scheen licht. Ze trok haar satijnen jurk uit en de man stak weer een sigaret voor haar aan. Voordat ze haar slipje omlaag deed, zette de vent haar op handen en voeten op het zachte, witte tapijt. Ze hoorde dat hij iets zocht in de kast. Een rode, ingebouwde kast. Ze zag hem ondersteboven, tussen haar benen door. De man glimlachte tegen haar. Nu loopt er iemand door een straat waar alleen auto’s geparkeerd staan voor de respectieve huizen. Boven de boulevard bungelt, alseen gehangene, de lichtreclame van het beste restaurant in de buurt, sinds lang gesloten. De voetstappen sterven weg in de aflopende straat, in de verte zie je de koplampen van een paar auto’s. Zij zei nee. Luister. Er is iemand buiten. De man liep naar het raam, daarna kwam hij naakt terug naar het bed. Ze had sproeten en soms hield ze zich sla-pend. Hij keek naar haar vanuit de deuropening met een soort onpersoonlijke vertedering. Iemand creëert stiltes voor ons. Hij drukte zijn gezicht zo lang te-gen het hare dat het pijn deed en penetreerde haar met één stoot.Misschien schreeuwde ze een beetje. Vanaf de straat was echter niets te horen. Ze vie-len in slaap zonder elkaar los te laten. Iemand gaat weg. We zien zijn rug, zijn vuile broek en zijn laarzen met de afgesleten hakken. Hij gaat een bar binnen en zoekt een plaatsje aan de toog als iemand die jeuk heeft over zijn hele lijf. Zijn bewegingen bren-gen een vaag gevoel van verontrusting teweeg bij de rest van de stamgasten. Is dit Barcelona? vraagt hij. ’s Avonds lijken alle tuinen hetzelfde, overdag maken ze een andere indruk, alsof de verlangens wor-den gekanaliseerd via de bloemenen de perken en de slingerplanten. ‘Ze verzorgen hun auto’s en hun tuinen...’ ‘Iemand heeft een speciale stilte voor ons gecreëerd...’ ‘Eerst bewoog hij hem van binnen naar buiten en daarna werd de beweging circulair...’ ‘Haar billen zaten vol krabben...’ ‘De maan gaat schuil ach-ter het enige grote gebouw in de buurt...’ ‘Is dit Bar-celona...?’
Roberto Bolaño (28 april 1953 – 15 juli 2003) Cover
„Die Sonne bollerte ins Zimmer, und als ich mich auf die andere Seite drehte, knarrte das Bettgestell. Ich rieb mir die Augen und gähnte ein Stück Tapete an, das ich nie zuvor gesehen hatte. Ach du Schreck – jetzt war ich ja in Meppen! In unserem neuen Haus, das ich noch gar nicht kannte, weil ich den Umzug nicht miterlebt hatte und danach erst spätabends aus Jever abgeholt worden war. Nichts wie raus aus der Kiste! Hastig frühstücken und sich dann alles ansehen, von oben bis unten. Von meinem Zimmer konnte ich durchs Fenster auf den Balkon klettern. Volker wohnte links nebenan und verfügte über eine Balkontür, weil er drei Jahre älter war als ich und das bessere Zimmer gleich mit Beschlag belegt hatte. Seins war auch viel größer als meins. »Untersteh dich, hier durchs Fenster zu steigen!« rief Mama, als sie mit dem Staubsauger nach oben kam. »Schluß damit!« Das war das Ende meiner Karriere als Fassadenkletterer und zugleich der Beginn meiner Laufbahn als ruhmloser Einwohner einer emsländischen Kleinstadt. Den Auszug aus unserem Eigenheim auf dem Mallendarer Berg in Vallendar bei Koblenz hatte Mama uns damit schmackhaft zu machen versucht, daß wir es von Meppen aus nicht mehr so weit zu Oma und Opa Jever hätten. Das stimmte: Früher hatten wir regelmäßig sechs Stunden lang im vollgefurzten Pkw gehockt oder in überfüllten Zügen, und von hier aus würde die Fahrt bloß noch knapp zwei Stunden dauern. Das Haus hatten Mama und Papa vom Bund gemietet. Georg-Wesener-Straße 47. Im oberen Flur gab es außer dem Elternschlafzimmer und Renates, Volkers, Wiebkes und meinem Zimmer ein Bad mit Wanne und Waschbecken und ein Klo mit Waschbecken und Dusche. Zum Dachboden führte eine steile Holztreppe hoch, die man mit einem Hakenstiel nach unten klappen und dann ausfahren mußte, wenn man da raufwollte. Dabei mußte man aber aufpassen, daß einem die Leiter beim Herunterklappen nicht in die Fresse donnerte. Da oben hatten Mama und Papa nach dem Umzug allen Kraßel abgestellt, mit dem sie auch schon in unserem alten Haus nicht gewußt hatten wohin. Verboten war es, vom Balkon in den Garten zu hopsen oder auf die von Papa übertapezierten Klingeln in den Kinderzimmern zu drücken: Wenn man das tat, bimmelte es unten in der Küche. Damit hatten einstige Hausbewohner ihr Personal alarmiert. Im Erdgeschoß standen einem da und dort noch unausgepackte Umzugskartons im Weg. Hinter der Küche war eine kleine Vorratskammer versteckt.“
“She sternly repressed a tendency to boisterousness when she reflected that Sidney Lanier must have been somewhat like her long-departed cousin, Joshua Singleton St Clair, whose private literary preserves stretched from the Black Belt to Bayou La Batre. Jean Louise’s aunt often held up Cousin Joshua to her as a family example not lightly to be discountenanced: he was a splendid figure of a man, he was a poet, he was cut off in his prime, and Jean Louise would do well to remember that he was a credit to the family. His pictures did the family well – Cousin Joshua looked like a ratty Algernon Swinburne. Jean Louise smiled to herself when she remembered her father telling her the rest of it. Cousin Joshua was cut off, all right, not by the hand of God but by Caesar’s hosts. When at the University, Cousin Joshua studied too hard and thought too much; in fact, he read himself straight out of the nineteenth century. He affected an Inverness cape and wore jackboots he had a blacksmith make up from his own design. Cousin Joshua was frustrated by the authorities when he fired upon the president of the University, who in his opinion was little more than a sewage disposal expert. This was no doubt true, but an idle excuse for assault with a deadly weapon. After much passing around of money Cousin Joshua was moved across the tracks and placed in state accommodations for the irresponsible, where he remained for the rest of his days. They said he was reasonable in every respect until someone mentioned that president’s name, then his face would become distorted, he would assume a whooping crane attitude and hold it for eight hours or more, and nothing or nobody could make him lower his leg until he forgot about that man. On clear days Cousin Joshua read Greek, and he left a thin volume of verse printed privately by a firm in Tuscaloosa. The poetry was so ahead of its time no one has deciphered it yet, but Jean Louise’s aunt keeps it displayed casually and prominently on a table in the living-room.”
Harper Lee (Monroeville, 28 april 1926)
De Nederlandse schrijver en journalist Joop Waasdorp (pseudoniem: Frans Hals) werd geboren in Amsterdam op 28 april 1917. Zie ook alle tags voor Joop Waasdorpop dit blog.
Uit: Fritzi
“Fritzi ten Harmsen van der Beek, een hartelijke, geinige vrouw, heeft een interessant-knap gezicht, een zekere chique en is verder om de bliksem geen doetje. Ik heb haar eens een proleet van een vent woedend en afdoende horen afbekken. Bravo! Haar gedichten, maar ook haar verhaaltjes, bijvoorbeeld dat dingetje over Koekje met zijn tas met cadeautjes (uit Neerbraak) - wie die niet prachtig vindt moet zijn of haar bovenkamer laten nakijken. Ik ken Fritzi sinds de winter van 1968 toen zij op een late namiddag een nogal bekend bierhuis kwam binnenzoeven. Aanstonds bleek dat zij manieren heeft. Zo noemde ze mij bij die eerste ontmoeting ‘meneer’ en zei netjes U in plaats van direct te gaan jijjen en jouwen. Ook liet zij (wat later) in het bierhuis achter een mapje kiekjes zien van Chicago (Crime City), waarop een nieuwjaarswens, kort nadat we in gezelschap van haar escort (een geschikte jonge snuiter) capucijners gegeten hadden. Fritzi wil op een beschaafde wijze leven. Wat zij daaronder verstaat blijkt uit haar bizarre mondeling gedane verhalen. In een daarvan vertoefde zij dagenlang in een lauw-warm kuipbad in de badinrichting aan de Amsterdamse Heiligeweg, terwijl op gezette tijden heerlijke tartaartjes naar binnen werden geschoven door een besteller van de fijnste banketbakker van heel Amsterdam, namelijk de firma Pott uit de Van Baerlestraat (inmiddels verdwenen). En knaagt iets (Wat knaagt? is immers de titel van een van haar dichtbundels) en dat knagen zal wel een gemeen scherp kantje hebben. Desondanks staat die snuit van Fritzi vrijwel steeds naar lachen, wat ik bijzonder in haar waardeer. Zij had mij uitgenodigd voor een feestje op haar behuizing Jachtlust. Als de bulldozers het niet hebben vermalen staat het er nog maar jammer genoeg zonder Fritzi. Jachtlust lag er, al was het winter, tamelijk riant bij: een groot vóórgazon, enkele forse bomen, oprijpaden. Er was veel goede drank, waarvan ik weinig gebruikte omdat teveel drank mij ziek maakt. Veel volk was er ook, het merendeel van jeugdige leeftijd, van wie ik (behalve Fritzi's zoon Gill, aardige jongen) niemand kende. Maar op een feestje is dat eigenlijk ook nergens voor nodig. Dus liet ik mij neer in een oude settee, waar ik aangenaam warm en droog zat en die urenlang mijn basis is gebleven. Intussen werd er steeds opgebeld, wat kennelijk van Fritzi niet moest. Uiteindelijk besloot zij deze ‘waardeloze typen’ niet meer te woord te staan. Verder deelde ze de gasten mede dat iedereen die iets van haar wou ‘meteen moest opdonderen’. Fritzi kan zoiets doen en dan toch charmant blijven. Later, in de vestibule, stond zij met een enkelloops jachtgeweer in de handen. Ik vond dat ding naderhand in een paraplubak en ik heb toen gekeken of het soms geladen was maar dat was niet zo.”
Joop Waasdorp (28 april 1917 – 3 september 1988) Fritzi ten Harmsen van der Beek
De Joods-Oostenrijkse dichter, schrijver en journalist Karl Krauswerd geboren in Jičin, Bohemen, Oostenrijk-Hongarije (thans Tsjechië) op 28 april 1874. Zie ook alle tags voor Karl Kraus op dit blog.
Der sterbende Mensch
Der Mensch Nun ists genug. Es hat mich nicht gefreut, Und Neues wird es auch wohl nicht mehr geben.
Das Gewissen In einer Stunde endet sich dein Leben, Und du hast nichts gesühnt und nichts bereut.
Der Mensch Bereuen kann man nur, was man getan. Ich habe nichts erfüllt und nichts versprochen.
Die Erinnerung Ich war dein Zeitvertreib. So wurden Wochen Aus Jahren. Denkst du noch? Sieh mich nur an!
Der Mensch Ich sah stets hinter mich, und du warst da. Warst du nicht da, so schloß ich gern die Augen.
Die Welt Ich schien dir nicht in deine Welt zu taugen. Du sahst nur alles Ferne immer nah.
Der Mensch Und alles Nahe fern. Bleib mir vom Geist! Stell dich nicht vor, ich stell' dich besser vor.
Der Geist Wenn sie dich plagt, was leihst du ihr dein Ohr? Von mir hast du, von ihr nicht, was du weißt!
Der Mensch Was weiß ich, was ich weiß! Ich weiß es nicht. Ich glaube, zweifle, hoffe, fürchte, schwebe.
Der Zweifel Du fällst nicht, Freund, wenn ich dich höher hebe. Verlaß dich auf mein ehrliches Gesicht.
Der Mensch Ich kenne dich. Du hast durch manche Nacht Mir eingeheizt und manches Wort gespalten.
Der Glaube Ich aber, glaub mir, hab' es dir gehalten, Mit meinem Atem dir die Glut entfacht.
Der Mensch Zu viel, ich hab' die Seele mir verbrannt. Oft wars wie Hölle, oft wars wie der Blitz –
Der Witz Da bin ich schon. Im Ernst, ich bin der Witz. Ich bins im Ernst, und doch als Spaß verkannt.
Der Mensch Wer wäre, was er ist, wo Trug und Wesen Die Welt vertauscht in jämmerlicher Wahl!
Der Hund Ich bin ein Hund und kann nicht Zeitung lesen.
Der Bürger Ich bin der Herr und wähle liberal.
Die Hure Ich, weil ich Weib bin, von der Welt verachtet.
Der Bürger Weil ich kein Mann bin, von der Welt geehrt.
Der Mensch Nach ihrer Ehre hab' ich nicht geschmachtet. Und ihre Liebe hat mich nicht verzehrt.
Gott Im Dunkel gehend, wußtest du ums Licht. Nun bist du da und siehst mir ins Gesicht. Sahst hinter dich und suchtest meinen Garten. Du bliebst am Ursprung. Ursprung ist das Ziel. Du, unverloren an das Lebensspiel, Nun mußt, mein Mensch, du länger nicht mehr warten.
In those moments when my spirit is low, I hate myself, I feel nothing but sorrow. With pangs of remorse I look for a place, Where I could peace and comfort embrace. I’m in a total void, miserable and sad, Dark thoughts race spinning through my head. My eyes have barely dried of tears, A still darker image before me appears. In moments like these I turn to the Scripture What I find on its pages my mind can picture. And suddenly joy fills my poor exhausted soul, Chasing away dark thoughts and making troubles go. Every page I read, every line and every verse, Turn to shining stars, showing me the course. O, how meaningless become all these earthly concerns, My eyes are opened and the light returns. Now I’m forgiven, I am redeemed and safe, That’s what the Holy Book means for Allah’s slave. It brings back confidence, self esteem and trust, With hope I view the future, leaving behind the past.
Ğabdulla Tuqay (28 april 1886 – 15 april 1913) Standbeeld in Naberezjnye Tsjelny
Now doors and windows are unbarr'd, Each-where are cheerful voices heard, And round about 'Good-morrows' fly, As if Day taught Humanity. The chimnies now to smoke begin, And the old wife sits down to spin, Whilst Kate, taking her pail, does trip Mull's swoll'n and straddl'ing paps to strip. Vulcan now makes his anvil ring, Dick whistles loud, and Maud doth sing, And Silvio with his bugle horn Winds an Imprime unto the Morn. Now through the morning doors behold Phoebus array'd in burning gold, Lashing his fiery steeds, displays His warm and all-enlight'ning rays. Now each one to his work prepares, All that have hands are labourers, And manufactures of each trade By op'ning shops are open laid. Hob yokes his oxen to the team, The angler goes unto the stream, The woodman to the purlews hies, And lab'ring bees to load their thighs. Fair Amarillis drives her flocks, All night safe-folded from the fox, To flow'ry downs, where Colin stays, To court her with his roundelays.
Charles Cotton (28 april 1630 – 16 februari 1687) Charles Cotton's vissershuisje (gebouwd in 1674) aan de oevers van de rivier de Dove. Cotton woonde in het nabijgelegen Beresford Hall
He Makes The Eagles And Ocelots Dance With Him! (Fragment)
Thus the dead one was directed, when he died:
'Awaken, already the sky is rosy, already dawn has come, already sing the flame-coloured guans, the fire-coloured swallows, already the butterflies fly.'
Thus the old ones said that who has died has become a god, they said: 'He has been made a god there, meaning 'He has died.'
Even jade is shattered, Even gold is crushed, Even quetzal plume are torn . . . One does not live forever on this earth: We endure only for an instant!
Will flowers be carried to the Kingdom of Death: Is it true that we are going, we are going? Where are we going, ay, where are we going? Will we be dead there or will we live yet? Does one exist again?
Nezahualcóyotl (28 april 1402 – 4 juni 1472) Standbeeld in Ciudad Nezahualcóyotl (Neza)
Cher lecteur! Suis mes pas, entrons dans un ménage Où, sous la cheminée, on bâcle un mariage; Prenons place au foyer et voyons un instant Ce qu' on pense tout haut sur ce point important. La maison est bourgeoise ou noble, peu importe: Aujourd' hui qu' on n' a plus d' écussons à sa porte, Que la fortune a mis son niveau sur les rangs, Le langage et les moeurs ne sont point différents. -Mon ami, dit la femme au père de famille, Il est temps de songer à pourvoir notre fille. Le Père. Eh bien, soit. Tu connais Acaste, il a du bien, Trois frères sans enfants, un nom qui vaut le mien; Il ne prendra que peu... c' est vraiment notre affaire. La Mère. Mais il est, cher ami, presque sexagénaire. Le Père. Tant mieux, c' est un motif pour qu' il ne soit pas fou Et ne croque son bien jusques au dernier sou. La Mère. Monsieur Georges, ami, me plairait davantage; Il a trente ans au plus, barbe noire au visage; C' est un joli valseur et des plus complaisants À promener au bal les ennuis des mamans. Il pourrait devenir receveur ou notaire.
Auguste Barbier (28 april 1805 – 14 februari 1882) Cover
Uit: Bruno Apitz. Eine politische Biographie (door Lars Förster)
„Bruno Apitz erblickte um die Jahrhundertwende das Licht der Welt: am 28. April 1900. Sein nachfolgender Lebensweg, insbesondere seine Kindheit und Jugend. ist untrennbar mit Leipzig verbunden. Die Stadt war damals eine der größten mitteldeutschen Industriestädte und das Zentrum der sich institutionalisierenden Arbeiterbewegung. Hier bildete sich ein dichtes Netz an Organisationen und Arbeitervereinen. dessen Mittelpunkt die SPD war. Die Leipziger SPD genoss zu dieser Zeit den Ruf außerordentlicher Radikalität sowie marxistischer Revolutionsgläubigkeit und entwickelte sich zur Hochburg linker Strömungen innerhalb der deutschen Sozialdemokratie. Hier gab später Franz Mehring die damals auch weit über Sachsens Grenzen hinaus bekannte sozialdemokratische »Leipziger Volkszeitung« heraus, das wichtigste Sprachrohr des linken SPD-Flügels. Apitz wuchs anfangs im Osten Leipzigs auf, im Arbeitervorort Volkmarsdorf. heute wie damals ein Problemviertel. Sein Geburtshaus befand sich in der Elisabethstraße 15, direkt gegenüber der Lukaskirche. dem Zentrum dieses Vororts. Bruno war der ungewollte Nachzügler einer Arbeiterfamilie. Seine Mutter. Marie Friederike Apitz. geborene Anhalt, hatte bereits elf Kinder geboren, von denen nur fünf am Leben geblieben waren. Die anderen hatten nicht einmal ihre Windelzeit überlebt. »Kindersegen. bedeutete in vielen Arbeiterfamilien vor allem »Kinderlast.. Jedes Neugeborene war ein Esser mehr am Tisch, was die Nöte und die ohnehin schon starke Arbeitsbelastung der Mütter vergrößerte. Bruno Apitz wuchs somit gemeinsam mit fünf Geschwistern in nach heutigen Maßstäben zerrütteten Familienverhältnissen auf. Seine Mutter. Jahrgang 1863, stammte aus ländlich-proletarischen Verhältnissen, sie hielt sich mühsam mit Wäschewaschen über Wasser. Ungewöhnlich für diese Zeit ist wohl. dass Apitz' Mutter allen politischen Fragen mit großer Aufgeschlossenheit begegnete. Sie war Freidenkerin und hatte schon in jungen Jahren Zusammenstöße mit der Kirche erfahren. die einmal sogar zu einem Prozess wegen Gotteslästerung geführt hatten. Damals war sie bereits Mitglied der SPD und besuchte abends innerhalb der Leipziger Arbeiterbildungsvereine die Frauenzirkel von Clara Zetkin und Käte Dunelter, um sich ein gewisses Maß an Bildung anzueignen. Apitz' Mutter kann wohl als Urbild einer selbstbewussten. sächsischen Proletarierin am Anfang des 20. Jahrhunderts gelten, die man heute als emanzipiert bezeichnen würde. Der Vater. Friedrich Hermann Apitz - von der Familie nur der »Alte« genannt - war als Wachstuchdrucker zwar sehr arbeitsam, pflegte jedoch auch eine Kehrseite als grober Kerl und Alkoholiker. Einen Großteil seines Verdienstes vertrank er. Die Mutter und die sechs überlebenden Geschwister hatten unsäglich unter ihm zu leiden. »Nicht. daß er die Mutter geprügelt hätte.. erinnerte sich Apilz später...“aber er gröhllte und randalierte. daß die Nachbarn zusammenliefen.«
Bruno Apitz (28 april 1900 – 7 april 1979) Cover
Onafhankelijk van geboortedata
De Amerikaanse dichteres Kathryn Mariswerd geboren in New York in 1971. Zij woont sinds 1999 in Londen. Zij behaalde een BA in Engelse literatuur aan de Columbia University en een MA in creatief schrijven Boston University. Maris publiceerde o.a. de bundel “God Loves You” (2013) en “The Book of Jobs” (2006). Ze heeft een Pushcart Prize gewonnen, een Academy of American Poets Award en beurzen van Yaddo, het Fine Arts Work Centre in Provincetown en van Hawthornden Castle. Haar gedichten zijn verschenen in Poetry Review, Plowshares, Poetry London, Slate, Poetry, The Spectator en The Financial Times, evenals in vele bloemlezingen, waaronder Best British Poetry 2012, Dark Matter: Poems of Space en de Oxford Poets Anthology. Ze geeft online en face-to-face lessen voor de Poetry School.
School Run
I board the same bus I boarded this morning and see the same driver from the earlier journey. Our eyes meet; he remembers me too. When I exit, I feel abandoned by the driver
I know from many early-morning journeys to my daughter’s school in northwest London. Why do I feel the driver has abandoned me? Has an imagined intimacy developed?
At my daughter’s school in northwest London were the usual mums and dads I greet with an imagined sense of intimacy that has nothing to do with friendship.
Among the many mums and dads I greeted with politeness, or something like fondness having nothing at all to do with friendship, were business people and psychoanalysts.
Out of politeness or something like fondness, I do not ask the driver why he left me. He’s not in the business of psychoanalysis; it’s not his job to say I miss my daughter,
that it was a loss when my daughter left my body, when I met her eyes after the birth. It’s not his place to say I’m losing my daughter. I exit the same bus I boarded this morning.
“The greatest difference between us, however, the significance of which I did not begin to ascertain until two years after our first meeting, lay in our social classes. As I mentioned, my father was an academic at Oxford, and my mother, after seeing off her only child to university, had returned to practising as a psychotherapist, throwing herself into the retraining necessary to make up ground lost while raising me. My maternal grandfather had been Pakistan’s ambassador to the United States and had moved in that country’s elite internationalist circles; his closest friend had been Muhammad Asad, Pakistani ambassador to the UN shortly after 1947, a man who had begun life as Leopold Weiss, an Austro-Hungarian Jew born in what is now Ukraine. On the paternal side, my grandfather was an industrialist whose fortune, based on landholdings and tenancies, he augmented with the profits of shipping enterprises. More than once during term time, Zafar came with me to lunch at my parents’ home, a large double-fronted, three-storey Victorian house like many in that part of Oxford, though somewhat more capacious than the homes of most academics. To this day, whenever I return there, I feel an ease and lightness suffuse my being as I tread across the sweeping arc of the driveway, the gravel crunching underfoot, up to the stained glass of the wide front door. On his first visit, Zafar stood at the threshold, wiping his feet over and over, his eyes darting about the large hall, his mouth slightly open. Evidently, he was, as people often are, astonished by the books, which were everywhere: shelves hanging wherever a wall would allow, books overflowing onto the floors, even leaning accordion-like on the staircase along the wall. In the family room, old issues of science magazines and journals, my father’s subscriptions, sat in box files on shelves that scored the walls like lines on a writing pad. More recent issues lay about in small piles on a sideboard and on the floor. Zafar surveyed all this but his eyes settled on the far wall that was covered with my father’s collection of old maps, mounted and framed, of the Indian subcontinent under the British Raj, an area that today stretches from Pakistan across India to Bangladesh.”
De Koning (Jaap Fischer), The Old Men (Walter John de la Mare)
Bij Koningsdag
Koninginnedag door Jan Cremer, 1974
De Koning
Als een schoft om een praatje verlegen zit Vindt hij altijd wel op straat Een schoft die om een praatje verlegen zit Met wie hij dan praat Maar koning, met wie praat jij in zo'n geval Je zoekt je dood, je blijft alleen, ik zie het al Want een koning heeft alleen maar minderen En z'n kinderen en z'n vrouw
Zelfs als een hond wil gaan wandelen in de stad Vindt hij altijd wel een ander na een blok of wat D'r wordt gesnuffeld en okee bevonden En gaan ze samen verder, twee honden Maar koning, met wie ga jij in zo'n geval Je zoekt je dood, je vindt geen mens, ik zie het al Want een koning vindt alleen maar minderen En z'n kinderen en z'n vrouw
Zie, de koning zet z'n kroon af Gaat de stad in naar het goedkoopste café of het duurste hotel Zie, de koning bestelt een koffie of whisky Kruipt in een kring, kijkt of zich heen Dan merkt ie het wel Dat alle mensen vinden dat ie stoort Alsof een koning ergens anders hoort Alsof hij echt slechts hoort bij minderen En bij z'n kinderen en z’n vrouw
Jaap Fischer (Utrecht, 18 april 1938)
Dolce far niente
Two Old Men door Lisbeth Firmin, 2015
The Old Men
Old and alone, sit we, Caged, riddle-rid men; Lost to earth's 'Listen!' and 'See!' Thought's 'Wherefore?' and 'When?'
Only far memories stray Of a past once lovely, but now Wasted and faded away, Like green leaves from the bough.
Vast broods the silence of night, The ruinous moon Lifts on our faces her light, Whence all dreaming is gone.
We speak not; trembles each head; In their sockets our eyes are still; Desire as cold as the dead; Without wonder or will.
And One, with a lanthorn, draws near, At clash with the moon in our eyes: 'Where art thou?' he asks: 'I am here,' One by one we arise.
And none lifts a hand to withhold A friend from the touch of that foe: Heart cries unto heart, 'Thou art old!' Yet reluctant, we go.
Walter John de la Mare (25 april 1873 – 22 juni 1956) Charlton, London, de geboorteplaats van Walter John de la Mare rond 1900
Bernard Malamud, Vincente Alexandre, Carl-Christian Elze, Leo Stilma, Hannelies Taschau, Theun de Vries, Hertha Kräftner, Johann Uhland, Margreet van Hoorn
“Kessler, formerly an egg candler, lived alone on social security. Though past sixty-five, he might have found well-paying work with more than one butter and egg whole-saler, for he sorted and graded with speed and accuracy, but he was a quarrelsome type and considered a troublemaker, so the wholesalers did without him. Therefore, after a time he re-tired, living with few wants on his old-age pension. Kessler in-habited a small cheap flat on the top floor of a decrepit tenement on the East Side. Perhaps because he lived above so many stairs, no one bothered to visit him. He was much alone, as he had been most of his life. At one time he’d had a family, but unable to stand his wife or children, always in his way, he had after some years walked out on them. He never saw them thereafter because he never sought them, and they did not seek him. Thirty years had passed. He had no idea where they were, nor did he think much about it.In the tenement, although he had lived there ten years, he was more or less unknown. The tenants on both sides of his flat on the fifth floor, an Italian family of three middle-aged sons and their wizened mother, and a sullen, childless German couple named Hoffman, never said hello to him, nor did he greet any of them on the way up or down the narrow wooden stairs. Others of the house recognized Kessler when they passed him in the street, but they thought he lived elsewhere on the block. Ignace, the small, bent-back janitor, knew him best, for they had several times played two-handed pinochle; but Ignace, usually the loser because he lacked skill at cards, had stopped going up after a time. He complained to his wife that he couldn’t stand the stink there, that the filthy flat with its junky furniture made him sick. The janitor had spread the word about Kessler to the others on the floor, and they shunned him as a dirty old man. Kessler understood this but had contempt for them all.One day Ignace and Kessler began a quarrel over the way the egg candler piled oily bags overflowing with garbage into the dumbwaiter, instead of using a pail. One word shot off another, and they were soon calling each other savage names, when Kessler slammed the door in the janitor’s face. Ignace ran down five flights of stairs and loudly cursed out the old man to his impassive wife. It happened that Gruber, the land-lord, a fat man with a consistently worried face, who wore yards of baggy clothes, was in the building, making a check of plumbing repairs, and to him the enraged Ignace related the trouble he was having with Kessler. He described, holding his nose, the smell in Kessler’s flat, and called him the dirtiest person he ever saw. Gruber knew his janitor was exaggerating, but he felt burdened by financial worries which shot his blood pressure up to astonishing heights, so he settled it quickly by saying, “Give him notice.” None of the tenants in the house had held a written lease since the war, and Gruber felt confi-dent, in case somebody asked questions, that he could easily justify his dismissal of Kessler as an undesirable tenant. It had occurred to him that Ignace could then slap a cheap coat of paint on the walls, and the flat would be let to someone for five dollars more than the old man was paying.”
Bernard Malamud (26 april 1914 – 18 maart 1986) Cover luisterboek
Er ward geboren und ohne Erfahrung. Gab Antwort und sprach nicht. Die erstaunten Seelen schauen dich an, wenn du nicht vorübergehst. Nie hält der Wind sein Wort. Langsam und allein fallen deine Gedanken. Fallen wie die abgestorbenen Blätter und fallen erneut, wenn der Wind sie verstreut. Die nüchterne Erde indes erwartet sie, sich öffnend. Still das Herz, stumm die Augen, dein träger Gedanke löst sich auf in der Luft. Sanft bewegt. Ein Laut von letzten Zweigen, ein mißlungener Traum von lebendiger Raute breitet sich aus… Es fallen die Blätter.
Für wen schreibe ich
I Für wen schreibe ich? so fragte mich der Chronist, der Journalist oder ganz schlicht der Neugierige.
Ich schreibe nicht für den Herrn im vornehmen Jackett, nicht für seinen verärgerten Schnurrbart, nicht einmal für seinen erhobenen tadelnden Zeigefinger in den traurigen Wellen der Musik.
Auch nicht für die Reisekutsche noch für ihre verborgene Dame (hinter Scheiben, wie ein eisiger Strahl der Glanz des Lorgnons).
Ich schreibe für die vielleicht, die mich nicht lesen. Für jene Frau, die durch die Straße läuft, als wollte sie die Tore dem Frührot aufschlagen.
Oder jenen Alten, der auf der Bank des winzigen Platzes einnickt, während ihn die Abendsonne liebevoll berührt, ihn umfängt und sanft in ihrem Licht auflöst.
Für alle, die mich nicht lesen, die sich nicht um mich kümmern, sich aber vor mir in acht nehmen (obwohl sie mich nicht kennen).
Dieses Mädchen, das im Vorübereilen mich anschaut. Gefährtin meines Wagnisses, in dieser Welt zu leben.
Und diese Alte, die, vor ihrer Tür sitzend, Leben erfahren hat, fruchtbar von Vieler Leben, von müden Händen.
Ich schreibe für den zärtlich Verliebten; für ihn, der mit seiner Qual in den Augen vorüberging; für den, der ihn nicht anhörte; für den, der im Vorüber, nicht hinsah; für ihn, der schließlich umfiel, da er fragte und den man nicht hörte.
Für alle schreibe ich. Für die vor allem, die mich nicht lesen. Einen um den andern und die Menge. Und für die Brüste und für die Münder und für die Ohren, wo, ohne mich zu hören, mein Wort ist
Vertaald door Erich Arendt en Katja Hayek Arendt
Vicente Aleixandre (26 april 1898 – 14 december 1984)
zuerst die straße bis zum ende, die legende: er sah sich rohrverlegung an, von innen gesehen hat jedes rohrstück diesen dünnen gummiüberzug, der grünt, für gute strömung. es tut so gut, den grünen strömungsgummi zu berühren; das fühlt sich reicher an an allen fingerspitzen: glatt & frisch, weich wie fisch wie junge haut. es kann nicht besser werden sobald man um die ecke geht, doch wird es
besser! hier ist: kein rohr, hier ist ein aus- gesprochen frisches ohr! verlegt? liegt da als wär es da zuhaus? was täuscht. heb auf! auch wenn sich gar nichts reimt, reim zu- sammen: abgegangen von allein; jetzt steck es ein & halt es fest & lauf es ab mit allen fingerkuppen, im tiefen taschenohrversteck! es tut so gut, die knorpelkanten sanft entlang- zustreichen! es kann nicht besser werden sobald man in den park einbiegt, doch wird es
besser! hier liegt: kein ohr, hier liegt ein chor- gesang im ohr, wenn man die wiesen, auch die blumenbeete, überläuft, doch unsichtbar! schnall mal das eigne ohr aufs gras & lausch! klarer fall: unterwiesenschall! es tut so gut
die finger tief ins erdfach einzuwühlen, die ganze bohrhand, bis zum ellenbogen & dann fühlen: die blanken schädeldecken streng in reih & glied die blanken münder, wie die gehen: auf & zu die starke luft, die in die hand einströmt dabei bei jedem ton. ei, wie das tönt! echt lustgewinn
„Anne erinnert sich auch an den Tankstellenpächter. Er brauchte unendlich lange, er machte den Tank zu voll, im Wagen roch es nach Benzin, er zog den Stutzen Millimeter um Millimeter aus dem Tank, er kämpfte um jeden Groschen. Auch das Geldwechseln hatte Schwierigkeiten gemacht. Es war kalt, es war Nacht, Schrager sagte gereizt, ein Münztank müsse her. Und dann, sagte der Mann, kommen Leute wie Sie mit großen Scheinen und fahren zur Konkurrenz, weil hier keiner wechselt. Dann muß eben auch ein Münzwechsler her, sagte Schrager und fuhr grußlos davon. Den Münztank gibt es inzwischen, den Münzwechsler nicht. Unvorstellbar, in so einem Ort zu leben, hatte Schrager damals gesagt. Aber daran erinnert er sich jetzt nicht mehr. Laufen wir doch mal zum Bahnhof und zurück, sagt er ungeduldig, dann kriegen wir einen Eindruck, wir laufen ohnehin zu wenig. Anne trägt ihren gehäkelten knöchellangen Mantel über dem Arm, Schrager kann ihn nicht leiden. Er führt ihr den Ort vor: Sieh dich um, sagt er, sieh dir alles an, die gepflegten Straßen, diese vielen Kneipen, die Türen stehen schon morgens offen, die tiefhängenden Lampen, die den ganzen Tag brennen, der schöne Windschutz aus grünem oder rotem Filz vor den Türen; eine gesellige, sauffreudige Gesellschaft hier. Er bleibt vor einer Metzgerei stehen und schaut zu, wie von Blut und Kälte gerötete Finger mit kurzgeschnittenen Nägeln schöne, magere Fleischlappen auf die Waage werfen, absolut großstädtisch, Schrager ist zufrieden mit der Demonstration. Er ist unermüdlich, er strengt sich an, er bestimmt die Richtung, ist »überrascht«, »erfreut«, »angetan«. Insgesamt macht doch alles hier einen guten Eindruck, eine intakte Gemeinde, sagt er. Viele Handarbeitsgeschäfte, Kleintierhandlungen, auf einem Aquarium die Aufschrift: »Leisten Sie sich das vierte Programm.«
“De begrafenis van Tjalling was achter de rug; staande op de drempel van het kleine renteniershuis had Reinou Herres de leeddragers de hand gedrukt. Zij bleef niet geheel alleen achter; een dochter van haar broer Pier zou bij haar wonen. Ekke Wiarda was een van de laatsten, die afscheid namen, nadat hij een rij van mannen en vrouwen langs zijn tante had zien gaan, de mannen met de oudmodische hoge hoeden in zonderlinge kartonnen dozen, de vrouwen met dofbefloerste oorijzers. Ook Herre had zijn moeder de hand gedrukt; ze hadden elkaar aangekeken: Rudmer was niet op de begrafenis geweest; ze wisten niet, waar hij uithing, en Reinou had de nieuwsgierige vragers verteld, dat hij ziek was. - Ekke keek Herre na, die wegschreed naar het station - ook hij droeg het hoedenkoffertje met lijdzaam en onvermijdelijk gebaar - en haastte zich, om hem in te halen. Er hing een blauwig schaduwig lichtstof tussen de elzenstruiken van de weg; een koele herfstige geur van boomschors en galappels en vermoeide bladerdracht dreef van het bouwland aan, dat nog dik in de loverwallen lag. Ekke trok sneller aan de achterste voet; hij wilde zijn neef inhalen. Het was een zwaar, haast onverteerbaar brok, maar hij moest het toch slikken, terwille van At, terwille van het ongeborene... Hij liep in het boerse laken, dat hem in de vrije loop belemmerde; zijn hemd plakte onder zijn armen, aan zijn rug. Het was nodig, nu nog, voor Herre hem ontsnapte, de grote vraag te stellen, die hij zijn oom Tjalling had willen doen: het geld, de zekerheid van te leven. - Hij zag Herre voor zich; de halfnurkse, sterke schok, die rug en schouders doorveerde bij elke tred - een kracht en een afweer, die Ekke vreesde. Het beeld werd steeds duidelijker, en Ekke keek vertwijfeld naar den krachtigen man, daar voor hem, met de meesterlijke gang, het langwerpig forse achterhoofd, dat met een aanzet van een vetplooi in de boord verdween. Deze man was zijn neef, was een fabrieksbezitter! Maar hij betekende misschien ook de redding, nee, móest de redding zijn, nu Tjalling verscheiden was. - Herre!... Ekke schrok bijna, toen hij de naam had uitgesproken. Het was, of hij over een afstand riep, die groter was dan de meetbare, die nog tussen de twee mannen op de eenzame woudweg lag. Herre Wiarda keek om, zag hem; een halve tel had het er de schijn van, of hij wilde doorlopen. De onwilligheid van het onderdrukt gebaar remde Ekke's moed nog meer. Hij naderde, links, met een poging, een familietoon te vinden, die er tussen hem en den ander nooit was geweest."
Die Stirne Einsamkeit, beschattet durch den Fall der Haare, zuweilen im Gesenktsein von Verworrenheit bedeckt und leidend an der Ungestalt der frühen Jahre. Die Brauen aber schon in Klarheit, in ihrer Schwärze manchmal fremd den blassen Wangen, der Bogen oft mit Sehnsucht sehr behangen, und manchmal wie von Zärtlichkeit überschwemmt. Die Augen wie von Abenden verhüllt, der Blick bekannt mit ungeschauten Dingen, bisweilen aber blau erfüllt, wenn ihm die Tage nicht gelingen. Die ungenauen Lippen aber singen nicht alles, das die Welt an sie vergibt.
Gesicht des Widerspruchs von dicht und lose, verstreut an Augenblicke, die es liebt, und so, als ging es schmal ins Ausweglose, von dem es weiß, daß es besiegt.
Hertha Kräftner (26 april 1928 – 13 november 1951)
Ich bin vom Berg der Hirtenknab’, Seh’ auf die Schlösser all herab; Die Sonne strahlt am ersten hier Am längsten weilet sie bei mir; Ich bin der Knab’ vom Berge!
Hier ist des Stromes Mutterhaus; Ich trink ihn frisch vom Stein heraus; Er braust vom Fels in wildem Lauf, Ich fang ihn mit den Armen auf; Ich bin der Knab’ vom Berge!
Der Berg, der ist mein Eigentum, da ziehn die Stürme ringsherum; Und heulen sie von Nord und Süd, So überschallt sie doch mein Lied: Ich bin der Knab’ vom Berge!
Sind Blitz und Donner unter mir, So steh ich hoch im Blauen hier; Ich kenne sie und rufe zu: Laßt meines Vaters Haus in Ruh'! Ich bin der Knab’ vom Berge!
Und wann die Sturmglock einst erschallt Manch Feuer auf den Bergen wallt, Dann steig ich nieder, tret ins Glied Und schwing mein Schwert und sing mein Lied: Ich bin der Knab’ vom Berge!
Verborgenes Leid
Im Walde wohnt mein Leid, Ich darf es niemand klagen, Zum Walde muß ich’s tragen Zur tiefsten Einsamkeit.
Kommt je in künft’ger Zeit Ein Mensch zu jenen Gründen, Im Walde kann er finden Mein scheues Herzeleid.
Sieht er im Walde weit, Recht einsam und verschwiegen, die tiefsten Schatten liegen, Das ist mein finstres Leid.
Johann Uhland (26 april 1787 – 13 november 1862) Op een postzegel uit de DDR, 1987
En ja... weerom, weerom den toch, ik kin 't gienien meist zegge, weerom 'k 't anker van m'n skip 't liefst 'deer' zou legge, in 't durpie met de smalle sloôt en heêl die vere woide met mens en dier in fris vertier en vrolijkhoid zo bloide. Weerom? Omdat ik van 't durpie... hou met leige, vere luchte met rust en stilt' en stilt' en rust en koele klare vruchte. Omdat... ik weet, ik weet 't niet ik kin 't gienien meist zegge want nerges kin ik m'n hande zo tevreden samenlegge.
Margreet van Hoorn (26 april 1922 – 18 maart 2010) Hoofdtoren te Hoorn door Hendrik Elias Roodenburg, 1947
De Nederlandse dichteres Ilse Starkenburgwerd geboren in Dieren op 26 april 1963. Starkenburg studeerde Nederlandse taal-en letterkunde, (analytische) filosofie en (als bijvak) cultuurgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze debuteerde als dichteres in 1987, in het literaire tijdschrift Maatstaf. Voorpublicaties verschenen verder in o.a. Tirade, Hollands Maandblad, Krakatau, Ballustrada, Bunker Hill, Signum. Blätter für Literatur und Kritik, de Poëziekrant, de Gids, de Revisor en Revolver. Zij publiceerde vervolgens vijf dichtbundels en een verhalenboek. Haar werk werd ook opgenomen in talrijke bloemlezingen waaronder Nederlandse Poëzie van Gerrit Komrij en De Nederlandse poëzie van de twintigste en eenentwintigste eeuw in 1000 en enige gedichten van Ilja Leonard Pfeijffer. Starkenburg treedt verder op bij festivals als Poetry International, Dichter aan Huis, Lowlands, de Nacht van de Poëzie en ze verzorgt gastcolleges en workshops.
windstille vraag
de shuttle zweeft heen en weer alsof niet wij het zijn die hem richting geven
op zijn hoogtepunt en precies tussen ons in twijfelt hij een moment
alsof hij kiezen moet tussen ons, alsof wij zijn ouders zijn alsof hij plaats wil maken.
de kapster
‘je haar wil wel’ zegt ze
ze knipt het in laagjes krul, krul, kastanje- rood is mooi bij je groengrijze ogen
ben ik haar kunstwerk ik hoor bijna Brahms zoals in ‘the great dictator’ met Chaplin als kapper
met Chaplin als dictator ik zie er enkel oud uit in vergelijking met haar op het moment dat wij
samen in de spiegel zijn. ‘je haar wil wel’ zegt ze ‘en nu jij nog’
Goed als brood zit zij met het jong op schoot terwijl de groten om haar benen stoeien.
En zo vertrouwd is haar dit schuwe dat haar uit het bos toestroomt dat zij ze niet meer ziet,
eekhoorns en bomen. Mij en heel de roekeloos veranderlijk bestaande stad die mij omgeeft
brengt zij tot stand vanuit dat veel te hoge hoofd; hier fiets ik, onverklaarbaar volledig aanwezig,
op een brug in Amsterdam-Zuid - vreemde inval van een stenen meisje, dat even haar ogen sluit.
Eerlijke uren
Met mijn opgeruimdste gezichten een dag beginnen: probeer ik het eens, blijkt hij niet op te lichten. Niks geen schaarsgbebloemde voorbijgangerslach in mijn raam of dat kind op haar vuurrode fietsje dat me wolkenloos zwaaide en zag - eerlijke uren waren het vandaag. Dodelijke, onverkwikkelijke, hopeloos uitgekeken uren.
Ik ben al bijna bij je
Hoe nabij ik ook toesla, na een tijdje lijk ik weer verdwenen als altijd.
Maar hoe ver ik ook wegtrek uit je veilige heden, altijd ben ik naar je onderweg
en blijf ik in je aan het woord, net niet verstaan door je schichtige oren
die van geen stilte mij onderscheiden. En voor je het weet ga ik weer in je
tekeer en flakkert je denken als kaarslicht onder mijn maanloze vlagen. Hoor maar.
Kom ik als ziekte dan snoep ik al aan je. Kom ik als diepte, dan zul je mijn bodem
nooit raken. Kom ik als water dan lijken mijn oevers in niets op een kade.
Ik ben al bijna bij je. Als een zuigeling een wereldoorlog zul je mij smaken.
He was a big man, says the size of his shoes on a pile of broken dishes by the house; a tall man too, says the length of the bed in an upstairs room; and a good, God-fearing man, says the Bible with a broken back on the floor below the window, dusty with sun; but not a man for farming, say the fields cluttered with boulders and the leaky barn.
A woman lived with him, says the bedroom wall papered with lilacs and the kitchen shelves covered with oilcloth, and they had a child, says the sandbox made from a tractor tire. Money was scarce, say the jars of plum preserves and canned tomatoes sealed in the cellar hole. And the winters cold, say the rags in the window frames. It was lonely here, says the narrow country road.
Something went wrong, says the empty house in the weed-choked yard. Stones in the fields say he was not a farmer; the still-sealed jars in the cellar say she left in a nervous haste. And the child? Its toys are strewn in the yard like branches after a storm—a rubber cow, a rusty tractor with a broken plow, a doll in overalls. Something went wrong, they say.
Death of a Dog
The next morning I felt that our house had been lifted away from its foundation during the night, and was now adrift, though so heavy it drew a foot or more of whatever was buoying it up, not water but something cold and thin and clear, silence riffling its surface as the house began to turn on a strengthening current, leaving, taking my wife and me with it, and though it had never occurred to me until that moment, for fifteen years our dog had held down what we had by pressing his belly to the floors, his front paws, too, and with him gone the house had begun to float out onto emptiness, no solid ground in sight.
Ted Kooser (Ames, 25 april 1939)
De Engelse dichter, schrijver, criticus en letterkundige James Fentonwerd geboren op 25 april 1949 in Lincoln. Zie ook alle tags voor James Fenton op dit blog.
Uit: The need to complete (Over T.S. Eliot)
“With Eliot, the need is far greater: there is much, much more in the way of uncollected and unavailable prose: 700 uncollected items, all kinds of ephemeral pieces, many of them missing from the standard bibliography, which is itself due for complete revision. The new bibliography is under way, in the hands of Archie Henderson. The Complete Poems - two volumes of it - is also in hand. Christopher Ricks is the editor and publication is perhaps three years away. In this case, it is not that we expect another "Waste Land" to turn up. It is a matter of wanting to see the work whole - great poems, dreadful poems, trivia, whatever there is. When it comes to a poet like this, I'm a staunch completist. Then there is the stalled edition of the Collected Letters, which began so well with a first volume in 1988, edited by Valerie Eliot. That first volume is now due for revision and, together with a second volume, is due out in 2009, with Hugh Haughton at the helm. Thereafter things are expected to proceed at a modest pace. But it is the collected prose that really interests me: the essays and reviews, the lectures, everything from the most substantial pieces to the critical ephemera. Seven volumes are planned, with publication shared between Faber in London and Johns Hopkins University in the US. Here the editor is Ronald Schuchard, who has already, along with Ricks, spent years tracking things down. Once again, 2009 is the year in which we will begin to be able to see the results. A foretaste is provided by Schuchard in the current issue of the magazine Areté. As is well known, Eliot spent much of his adult life as a publisher at Faber, in whose archives there are 40 box-files to do with the Criterion, the magazine Eliot edited, and 120 box-files of correspondence as a publisher, representing, as Schuchard puts it, "43 years of daily engagement with a world-wide literary clientele".
Through the green twilight of a hedge I peered, with cheek on the cool leaves pressed, And spied a bird upon a nest: Two eyes she had beseeching me Meekly and brave, and her brown breast Throbb'd hot and quick above her heart; And then she oped her dagger bill, - 'Twas not a chirp, as sparrows pipe At break of day; 'twas not a trill, As falters through the quiet even; But one sharp solitary note, One desperate, fierce, and vivid cry Of valiant tears, and hopeless joy, One passionate note of victory: Off, like a fool afraid, I sneaked, Smiling the smile the fool smiles best, At the mother bird in the secret hedge Patient upon her lonely nest.
The Empty House
See this house, how dark it is Beneath its vast-boughed trees! Not one trembling leaflet cries To that Watcher in the skies— ‘Remove, remove thy searching gaze, Innocent of heaven’s ways, Brood not, Moon, so wildly bright, On secrets hidden from sight.’
‘Secrets,’ sighs the night-wind, ‘Vacancy is all I find; Every keyhole I have made Wails a summons, faint and sad, No voice ever answers me, Only vacancy.’ ‘Once, once … ’ the cricket shrills, And far and near the quiet fills With its tiny voice, and then Hush falls again.
Mute shadows creeping slow Mark how the hours go. Every stone is mouldering slow. And the least winds that blow Some minutest atom shake, Some fretting ruin make In roof and walls. How black it is Beneath these thick boughed trees!
Walter John de la Mare (25 april 1873 – 22 juni 1956)
In diesem Garten stehen Adam und Eva auf einem anderen Feigenblatt
Keine Frage mehr nach dem Stachel wenn das Paar vorzieht
zu verdunsten da begossen alles sich Bäumende für die Säge strotzt
Weißes Entsetzen
...Wollte ich mich eben noch auflösen so genügt mir jetzt dieser Flug aus Raum und Zeit mit dem einen Flügel meines länger und länger werdenden Schattens so genügt mir jetzt das einzigartige Panorama am Steuer dieses aus völliger Dunkelheit geschaffenen Fahrzeuges ohne jede Möglichkeit anzuhalten und ich bin außer mir während meine geschlossenen Füße immer noch den Steinfußboden eines städtischen Balkons berühren und die Armbanduhr an meinem schlaff herabhängenden Arm weitertickt und das Herz mitten im Hirn flattert dessen Käfigstäbe langsam zu blauem Rauch zergehen und in den Hochhausfenstern sich metallisch die Skalen des Rots einer mit jedem Atemzug langsam untergehenden Sonne spiegeln und ich die Kälte eines Meeres ohne Wasser spüre eine Art lautlose Unendlichkeit in der die Empfindungen langsam nachlassen und die Träume nicht mehr für Augenblicke erstarren und ich das Weiß ahne das keine Farbe mehr ist das schwarze Weiß das Grau in der Erinnerung zusammenstürzender Wogen wenn das Aufhören des Pulsschlags kein Erschrecken mehr auslöst dieses Namenlose diese unbekannte Oberfläche die nichts mehr verbirgt deren Zustand an keinen Augenblick mehr erinnert...
“It was raining steadily outside. The older woman’s tears and words fell in time, drip, drip. Cold, for the tall window at the room’s end would never quite shut close, bottom and top not nest into the frame simultaneously. Lalette in her soutane felt goose-pimples and tried to shut out the sound by thinking of a man with a green hat who would give her a handful of gold scudi and nothing asked, merely because it was spring and she put a small spell on him with a smile, but it was not quite spring, and the voice persisted: “. . . all my life—I have hoped—hoped and planned for you—even before you were born—even before you were born—daughter of my own—” (Yes, thought Lalette, I have heard that before, and it would move me more, but the night you drank the wine with Dame Carabobo, you told her how I was the product of a chance union in a carriage between Rushaca and Zenss) “—daughter—and after I saved and worked so hard—you miss the only chance—the only chance—don’t know what I’m going to do—and Count Cleudi’s not like most—” “You told him what he offered was frightful. I heard you.” (Sob) “It was. Oh, it was. Oh, Lalette, it isn’t right, you should be married with a gold coach and six horses—but what can we do?—oh, if your father had left us anything before the war—all I sacrificed for him—but that is what all of us must do, make sacrifices, we can’t have anything real without giving something away . . . Lalette!” “Madame.” “You will be able to employ the Art and have everything you want, you know most of the patterns already, he does not go to the Service often . . . and after all, it’s something that happens to every woman one way or another, and with the Art, even if he doesn’t marry you, he’ll find you a husband you won’t mind, it’s only men like Cleudi who want to be the first, a man who marries would really prefer a girl to have a little experience, I know . . . Lalette!” Lalette did not answer. “All the young ones come to the ball after the opera, Lalette. Count Cleudi will present you, and even if you don’t bring—”
Uit: Observations upon the United Provinces of the Netherland
“And I have had occasion to make experiment of the sands rising and sinking before a haven, by two fits of these contrary winds, above four feet. • This, I presume, is likewise the natural reason of so many deep and commodious havens found upon all the English side of the channel, and so few (or indeed none) upon the French and Dutch : an advantage seeming to be given us by nature, and never to be equalled by any art or expence of our neighbours. I remember no mention in ancient authors of that which is now called the Zudder sea; which makes me imagine that it may have been formed likewise by some great inundation, breaking in between the Tessel-islands, and others, that lie still in a line contiguous, and like the broken remainders of a continued coast. This seems more probable, from the great shallowness of that sea, and flatness of the sands, upon the whole extent of it ; from the vio-lent rage of the waters breaking in that way, which threaten the parts of North-Holland about Medenblick and Enchusen, and brave it over the highest and strongest digues of the Province, upon every high tide, and storm at North-West; as likewise from the names of East and West Friezland, which should have been one continent, till divided by this sea: for, in the time of Tacitus," no other distinction was known, but that of greater or lesser Frizons, and that only from the measure of their numbers, or forces; and, though they were said to have great lakes among them, yet that word seems to import they were of fresh water, which is made yet plainer by the word ambiunt, that shews those lakes to have been inhabited round by these nations ; from all this I should guess, that the more inland part of the Zudder sea was one of the lakes there mentioned, between which and the Tessel and Ulie islands there lay anciently a great tract of land.(where the sands are still so shallow, and so continued, as seems to make it evident) but since covered by some great irruptions of waters, that joined those of the sea and the lake together, thereby made that great bay, now called the Zudder sea, by favour whereof the town of Amsterdam has grown to be the most frequented haven of the world. Whatever it was, whether nature or accident, and upon what occasion soever it arrived, the soil of the whole Province of Holland is generally flat, like the sea in a calm, and looks as if after a long contention between land and water, which it should belong to, it had at length been divided between them : for to consider the great rivers, and the strange number of canals that are found in this Province, and do not only lead to every great town, but almost to every village, and every farmhouse in the country ; and the infinity of sails that are seen everywhere coursing up and down upon them; one would imagine the water to have shared with the land, and the people that live in boats to hold some proportion with those that live in houses.”
William Temple (25 april 1628 – 27 januari 1699) Enkhuizen door Anton Pieck
De Engelse dichter en predikantJohn Keblewerd geboren op geboren 25 april 1792 in Fairford, Gloucestershire. Zie ook alle tags voor John Kebleop dit blog.
St. Mark's Day
Oh! who shall dare in this frail scene On holiest happiest thoughts to lean, On Friendship, Kindred, or on Love? Since not Apostles' hands can clasp Each other in so firm a grasp But they shall change and variance prove.
Yet deem not, on such parting sad Shall dawn no welcome dear and glad: Divided in their earthly race, Together at the glorious goal, Each leading many a rescued soul, The faithful champions shall embrace.
For e'en as those mysterious Four, Who the bright whirling wheels upbore By Chebar in the fiery blast. So, on their tasks of love and praise This saints of God their several ways Right onward speed, yet join at last.
And sometimes e'en beneath the moon The Saviour gives a gracious boon, When reconciled Christians meet, And face to face, and heart to heart, High thoughts of holy love impart In silence meek, or converse sweet.
Companion of the Saints! 'twas thine To taste that drop of peace divine, When the great soldier of thy Lord Called thee to take his last farewell, Teaching the Church with joy to tell The story of your love restored.
O then the glory and the bliss, When all that pained or seemed amiss Shall melt with earth and sin away! When saints beneath their Saviour's eye, Filled with each other's company, Shall spend in love th' eternal day!
John Keble (25 april 1792 – 29 maart 1866) Sint Marcus door Il Pordenone, ca. 1635
„Bis zur zweiten Plattform, einer feingliedrigen Balustrade, stieg er wie eine wehrhafte Feste empor. Von dort setzte er sich in einer anmu-tigen, in Maßen und Proportionen unnachahmlichen Pyramide Fort. Wie ein Bündel von Muskeln und Nerven wanden sich die Steine, immer weiter zurücktretend, in die Höhe, balancierten wie Seilkünstler in der Lufi, und auf einer Kalksteinspitze saß, ein Wun-der an Jonglierkunst gleichsam, wie von einem Magneten gehal-ten, eine große, vergoldete Bronzekugel, darauf eine zweite, klei-nere und auf dieser ein Kreuz aus eisen, das in einen Blitzableiter auslief. Wenn das Kapitel zu den großen Kirchenfesten den Turm mit Lampions und bunten Laternen beleuchten ließ, bot diese gro-ße, schwarze Masse, wie sie so aus der Finsternis hervortrat, einen herrlichen Anblick Das Bauwerk aber verlor durch diesen Auf-putz die unvergleichliche Eleganz seiner Formen und nahm die Umrisse einer gewaltigen Champagnerflasche an. Man hatte mehr davon, den Turm in einer hellen Mondnacht zu betrachten, wenn er sich vom klaren Himmel abhob und die Sterne ihn wie eine Aureole krönten. Dann schmiegte er sich, ein riesiges Phantasiegebilde, in ein Gewand aus Licht und Schauen und wachte über der kleinen, schwärzlichen Stadt, die zu seinen Füßen schlief. Bismarck, ein in Vetusta stadtbekannter Taugenichts, der aus unbekannten Gründen unter seinesgleichen mit diesem Spitznamen gerufen wurde, faßte das abgegriffene Seil am gewaltigen Schwen-gel der Wamba, der großen Glocke, die die ehrwürdigen Dom-herren in den Chor rief. Sie gehörten einem Domkapitel von her-vorragender Bedeutung an, das weitreichende Privilegien genoß. Bismarck war von Beruf Vorreiter der Postkutsche. Er war Peit-schenknaller, wie man in Vetusta die Leute seines Standes nannte. Aber er stieg gern auf die Glockentürme, und im Auftrag Celedo-nios, eines Kirchenmanns und Akoluthen in der ebenfalls nicht amtlichen Funktion eines Glöckners, wurde dem diplomatischen Peitschenknaller an manchen *lägen die Ehre zuteil, das hochehr-würdige Kapitel aus seinem beseligenden Mittagsschlummer zu reißen und es zu seiner eigentlichen Obliegenheit, den Gebeten und Gesängen, zusammenzurufen. Der Vorreiter, im allgemeinen ein fröhlicher, übermütiger, zu Späßen aufgelegter Bursche, handhabte den Klöppel der Wamba mit dem Ernst eines von seinem Glauben durchdrungenen Ha-ruspex. Wenn cr zur Stunde des Chores zog, wie man es nannte, spürte Bismarck in sich etwas von der Würde und Verantwortung einer Uhr. Celedonio saß in der schwarzen, schmutzigen und zerrissenen Soutane rittlings auf einer Fensterbrüstung und spuckte gering-schätzig durch die Zähne auf den kleinen Platz hinunter.“
Leopoldo Alas (25 april 1852 – 13 juni 1901) Cover
“In zijn kamertje, grijsdruilend van wintermorgenschemering, lag hij al lange tijd wakker op het ijzerknarsend ledikant, zich telkens omwendend in de bedwarmte, liggend een poos met gesloten ogen, dan weer starend op het groezele vlak van 't neergelaten gordijn. Zijn hoofd voelde zwaar-moe, zwak van zorggedachten, die hij niet meester worden kon. Het verleden was daar telkens in hem met brokken visie, met gehoorde woorden van vroeger, vermoeiend druk en duidelijk. Dan ineens, als een brede benauwing, kwam het besef van de dag en het noodzakelijk doen dat aanstaande was, zijn bewustheid bezetten, zodat zijn hart hoorbaar bonzen ging en weeë angstgolven borrelden door zijn lijf. Het moest nu wel... het móést... De even-aansluipende verlokking tot nog-uitstellen werd zelve tot walging onder het onverzettelijk besef der noodzakelijkheid. Wat gaf het vandaag niet te doen, als 't morgen toch moest of overmorgen?... En hij zag het in, wreed zichzelve pijnend, met bewust willen. Hij zou opstaan, eten in die kille kamer naast-aan en dan, in de grauwe, natte novemberochtend, begon zijn tocht, de zware solliciteergang. Vaag en vluchtig openden zich even de gezichten van zijn sjokkend lopen op straat: een kaal-fatsoenlijk heer met bleek gezicht tussen de onverschillige mensenstoeten. Zijn zenuwig wachten na het aanbellen aan een breed herenhuis, of het lange, pijnlijke wachten in een stommelig hokje tegenover een paar matglazen loketten, sufgrauw-ogend. Een hokje, waar kantoorlopers zwaar binnenstampen en de stroefverende deur moeilijk-piepend openzwaait. En dan herhaalde hij in zich koortsig de woorden, die hij zeggen moest, hoe te doen om zijn optreden zelfbewuster, zekerder te maken... Maar nu bijna halfluid sprekend, klonk zijn eigen stem leeg-onnozel in de stilte van het kamertje... Hij werd weer zich zelf bewust en zonk vermoeid in het kussen terug, een ogenblik matsoezend zonder gedachten, daar zijn hoofd te vol was om ze afzonderlijk gewaar te worden. Maar allengs klaarde de doezel op, en begon hij weer één gedachte tegelijk uit te spinnen. Het was een weevragende onrust waar Carolien nu wel zou zijn, hoe ze 't hebben zou daarginds, en of ze nog met die vent zou wezen. Hij was wel helemaal los van haar... Zij had hem schandalig behandeld... maar een mens kan toch maar niet net zo makkelijk vergeten, als hij ander goed aandoet... Je had toch je momenten van zwakheid... Hij hield nog van d'r... hij voelde het in 't flauw-zoete verlangen dat nu zijn gedachten tot haar dreef... Hij werd ineens benauwd-ongerust om haar, zoals hij pas nog ongerust om zich zelf was...”
“I brought up my own mother's premature death and we discussed that for a while until I sensed that tears were imminent and I changed the subject. After endless all-night sessions with various ex-girlfriends and lovers, I am no longer available as therapist to fucked-up beauties. I want my perquisites with no strings attached. The awards dinner was a fading memory as we flirted. It was fait ac-compli, wasn't it? We were striking a deal. She would permit me to caress those mysterious thighs, nuzzle those breasts and enter her. In return I would grant her access to the inner sanctum of a great man's life. She would be allowed to entertain the illusion that she had melded with a great mind. (A mind not unlike hers, of course.) This entitlement would nourish her grandiosity, which she mistook for authentic talent. My venerable cum was still cooling (or warming?) in her somewhere when I began to get restless. (No, no condom. I'm fixed. Furthermore I always make a pretense of being a person who rarely gets laid, ergo, the logic is, I carry no STDs. Girls like my new friend are usually clean and so am I. I hope.) At two A.M, I let her know I had an early morning appointment and invited her to depart. She seemed surprised by this. As she redressed, I killed time scanning the latest issue of The New York Review of Books, then escorted her down to my driver, who had been waiting patiently under the awning of the building. Something simultaneously chivalrous and vulgar about that. I handed her an autographed copy of A Gentle Death, slammed the door of the car, blew a kiss, turned on my heels and marched smartly back into the mild glow of the lobby, where my stoic doorman kept vigil. His face betrayed nothing. In the elevator I discovered myself in a mirror. I am in my mid-fifties, almost handsome, gray-haired, bespectacled. I have the bearing of what? A successful man of the city. Or just one more putz?”
Uit: Selected Letters of Robert Penn Warren:Triumph and Transition, 1943-1952
“TO LAMBERT DAVIS January 28, 1943 Dear Lambert: I mentioned in my last note that Samuel Goldwyn wants a reading on At Heaven's Gate. Recently, I have had two other requests: Richard Mealand, of Paramount, and Irving Deakin, of Warner Brothers. I realize, of course, that these requests area matter of routine, but I have referred them to you, since I don't have a decent copy of the novel. In fact, your copy is the only complete one of the final version. By the way, Paramount got fairly warm on Night Rider.' But I suppose that At Heaven's Gate would offer too many difficulties—unless they simply took some of the material and drastically reworked it. There's another little matter. Recently, in worrying over the novel coming up (which will probably be called All the King's Men) and the text book, I got the idea of appealing to the Rosenwald people' for a grant to enable me to get South for the summer and work the newspaper files and do a little prying around, gossip and interview, etc. to heat myself up for the final business on the political novel. It's just a damned shame I didn't get farther into this novel before I had to leave the neighborhood of Louisiana and Mississippi. The Rosenwald people reply that there are sev-eral objections to my application — too much publishing behind me, not living in the South now, only four months involved in project instead of six, etc. But they admit that there's a chance and send me blanks. I've given you as a reference. So you'll know what it's all about when you hear from them. If you hear. The trouble is that that damned house of mine in Louisiana is still around my neck, and so the Harcourt $750 simply has to go for the annual extra payment on that. Which means that its teaching for me next summer unless I can scare up the money from Rosenwald. I don't dare hope for anything from At Heaven's Gate. And certainly I can't do any planning on it. By the way, tell the text book people that I haven't forgotten them. I've been fiddling with the project'—inspecting books, doing a few trial outlines, etc. And I taught a section of freshmen last term. I shall teach another in the spring term and try out what few ideas I have come to by that time. I have also written Cleanth about the matter. If it should work out that I could get South next summer, I could kill two birds with one stone — or at least knock off a few tail feathers. As for the date of All the King's Men. I hope to get down to the final grind of writing next fall. I have begun tinkering with it, and have settled on an approach. It seems to me that my way in is through a single narra-tor who will carry the ball all the way—first-person treatment. I think I've got my man picked. The problem was to get a narrator who would have enough opportunity to know the story and would have enough intelli-gence to interpret and would have a style of his own. I believe that I have the boy, all right. He's a first cousin of Duckfoot (Blake, in At Heaven's Gate], I should say., Coming back to the date. I should hope to have the thing ready for you in the early fall of next year. I don't see it as a very long book— rather a shortish and strongly unified one., Well, goodbye, and best luck. We are still wrestling with colds and flu. My head feels like a feather bed the baby wet in. As ever, Red”
Robert Penn Warren (24 april 1905 – 15 september 1989) Cover
De Amerikaanse dichter George Oppen(eig. George Oppenheimer) werd geboren op 24 april 1908 in New Rochelle, New York. Zie ook alle tags voor George Oppenop dit blog.
Five Poems about Poetry
1 THE GESTURE
The question is: how does one hold an apple Who likes apples
And how does one handle Filth? The question is
How does one hold something In the mind which he intends
To grasp and how does the salesman Hold a bauble he intends
To sell? The question is When will there not be a hundred
Poets who mistake that gesture For a style.
2 THE LITTLE HOLE
The little hole in the eye Williams called it, the little hole
Has exposed us naked To the world
And will not close.
Blankly the world Looks in
And we compose Colors
And the sense
Of home And there are those
In it so violent And so alone
They cannot rest.
George Oppen (24 april 1908 – 7 juli 1984) Mary en George Oppen op hun boot in California, ca. 1930
De Amerikaanse schrijfster Sue Graftonwerd geboren in Louisville (Kentucky) op 24 april 1940 als dochter van schrijver C.W. Grafton en Vivian Harnsberger. Zie ook alle tags voor Sue Graftonop dit blog.
Uit: X
“Santa Teresa, California, Monday, March 6, 1989. The state at large and the town of Santa Teresa in particular were nearing the midpoint of a drought that had slithered into view in 1986 and wouldn’t slither off again until March of 1991, when the “miracle rains” arrived. Not that we dared anticipate relief at the time. From our perspective, the pitiless conditions were upon us with no end in sight. Local reservoirs had shrunk, leaving a wide swath of dried mud as cracked as an alligator’s hide. My professional life was in the same state—always worrisome when you are your sole financial support. Self-employment is a mixed bag. The upside is freedom. Go to work when you like, come home when you like, and wear anything you please. While you still have bills to pay, you can accept a new job or decline. It’s all up to you. The downside is uncertainty, the feast-or-famine mentality not everyone can tolerate. My name is Kinsey Millhone. I’m a private detective by trade, doing business as Millhone Investigations. I’m female, thirty-eight years old, twice divorced, and childless, a status I maintain with rigorous attention to my birth control pills. Despite the shortage of new clients, I had a shitload of money in the bank, so I could afford to sit tight. My savings account had been plumped by an unexpected sum that dropped into my lap some six months before. I’d invested the major chunk of it in mutual funds. The remaining cash I kept in a money market account that I designated “untouchable.” Friends, on hearing about my windfall, viewed me as certifiable. “Forget about work. Why not travel and enjoy life?” I didn’t give the question credence. At my age, retirement is out of the question, and even temporary idleness would have driven me insane. True, I could have covered my expenses for months to come with enough in reserve for a lavish trip abroad, except for the following impediments:
1. I’m miserly and cheap. 2. I don’t have a passport because I’ve never needed one. I had traveled to Mexico some years before, but all that was required in crossing the border then was proof of U.S. citizenship.”
„Kein empörenderes Schauspiel, als sehen zu müssen, wie unsere leidige Allerweltsschulmeisterei es fertig gebracht hat, die süßesten Früchte mittels pädagogischer Bakterien ungenießbar zu machen und Geschenke, die dazu ersehen waren, uns zu beglücken, in Buß und Strafe umzusetzen. Die Kunst ist großherzig und menschenfreundlich wie die Schönheit, welcher sie entspringt. Sie ist ein Trost der Menschen auf Erden und erhebt keinen andern Anspruch, als innig zu erfreuen und zu beseligen. Sie verlangt weder Studien noch Vorbildung, da sie sich unmittelbar durch die Sinne an das Gemüt und die Phantasie wendet, so daß zu allen Zeiten die einfache jugendliche Empfänglichkeit sich im Gebiete der Kunsturteilsfähiger erwiesen hat, als die eingehendste Gelehrsamkeit. So wenig man Blumen und Sonnenschein verstehen lernen muß, so wenig es Vorstudien braucht, um den Rigi herrlich, ein Fräulein schön zu finden, so wenig ist es nötig, die Kunst zu studieren. Gewiß, die Empfänglichkeit ist beschränkt, die Begabungen sind ungleich zugeteilt, die Sinne, welche die Kunsteindrücke vermitteln, beobachten schärfer oder stumpfer. Indessen habe ich noch keinen Menschen von Gemüt und Phantasie (denn Gemüt und Phantasie sind die Vorbedingungen, aber auch die einzigen Vorbedingungen des Kunstgenusses) gekannt, welcher nicht an irgendeinem Teil der Kunst unmittelbare Freude empfunden hätte. Und darauf kommt es allein an. Jeder suche sich an dem himmlischen Fest diejenige Speise aus, die seine Seele entzückt, und weide sich daran nach Herzenslust, so oft und so viel er mag, im stillen oder, wenn ihm das Herz überläuft, mit gleichgesinnten Freunden. Das ist Kunstgenuß. Das ist aber auch Kunstverständnis. Wer sich aufrichtig und bescheiden an einem Kunstwerke erfreut, der versteht es ebensowohl und wahrscheinlich noch besser, als wer gelehrte Vorträge darüber hält; wie denn auch ewig die Künstler selbst sich unmittelbar an das einfache Publikum wenden und alle Vormundschaft und gelehrte Zwischenträgerei zwischen Kunstwerk und Publikum verabscheuen.“
Carl Spitteler (24 april 1845 – 29 december 1924) Cover
“Ferdinand Lopez, who in other respects had much in his circumstances on which to congratulate himself, suffered trouble in his mind respecting his ancestors such as I have endeavoured to describe. He did not know very much himself, but what little he did know he kept altogether to himself. He had no father or mother, no uncle, aunt, brother or sister, no cousin even whom he could mention in a cursory way to his dearest friend. He suffered no doubt; — but with Spartan consistency he so hid his trouble from the world that no one knew that he suffered. Those with whom he lived, and who speculated often and wondered much as to who he was never dreamed that the silent man’s reticence was a burden to himself. At no special conjuncture of his life, at no period which could be marked with the finger of the observer, did he glaringly abstain from any statement which at the moment might be natural. He never hesitated, blushed, or palpably laboured at concealment; but the fact remained that though a great many men and not a few women knew Ferdinand Lopez very well, none of them knew whence he had come, or what was his family. He was a man, however, naturally reticent, who never alluded to his own affairs unless in pursuit of some object the way to which was clear before his eyes. Silence therefore on a matter which is common in the mouths of most men was less difficult to him than to another, and the result less embarrassing. Dear old Jones, who tells his friends at the club of every pound that he loses or wins at the races, who boasts of Mary’s favours and mourns over Lucy’s coldness almost in public, who issues bulletins on the state of his purse, his stomach, his stable, and his debts, could not with any amount of care keep from us the fact that his father was an attorney’s clerk, and made his first money by discounting small bills. Everybody knows it, and Jones, who like popularity, grieves at the unfortunate publicity. But Jones is relieved from a burden which would have broken his poor shoulders, and which even Ferdinand Lopez, who is a strong man, often finds it hard to bear without wincing. It was admitted on all sides that Ferdinand Lopez was a ‘gentleman’. Johnson says that any other derivation of this difficult word than that which causes it to signify ‘a man of ancestry’ is whimsical. There are many who, in defining the term for their own use, still adhere to Johnson’s dictum; — but they adhere to it with certain unexpressed allowances for possible exceptions. “
Anthony Trollope (24 april 1815 – 6 december 1882) Cover
„Als sie dann den Buckingham-Palace aus der Entfernung sahen, wurden die Gespräche über das schöne Schloss und die Queen laut. Immer neue Wunder durften Tom und Steve bewundern. Als sie dann in eine kleinere Seitengasse im Stadtzentrum einbogen und vor dem Jugendhotel zum Stehen kamen, war keiner mehr zu halten. Sie quetschten sich heraus, so als würden sie innerhalb von Minuten alles verpassen. Die Begeisterung fand ihren ersten Höhepunkt als sie in das weitläufige Foyer des Hotels schritten mit seinen hohen Räumen und den Bemalungen an Wand und Decke. Der Boden war sorgsam gebohnert, die kleinen Sitzecken geschickt mit bepflanzten Raumteilem getrennt. In der Mitte der Halle neben der bauchigen Rezeption der Wegweiser zu den Speisesälen, der Waschstube, den Tagungsräumen, dem Freizeitkeller mit Tischtennis, Kicker und Billard. Dem Partykeller mit Discoanlage und Lichtorgeln. Auch eine Bar war ausgeschildert. Tom war hellauf begeistert, wie Licht und Schatten geschickt ausgenutzt wurden, um eine warme, heimische Atmosphäre zu schaffen. Die große Halle wurde optimal genutzt und gab den Betrachtern nicht das Gefühl, eingeengt zu sein. Als die Zimmer verteilt wurden, hatten Tom und Steve das große Los gezogen, als einzige ein Zweibettzimmer zu bekommen, während die anderen in 6-Bett-Zimmern untergebracht wurden. Steve war das relativ egal, schlafen würde er dann ohnehin nur, wenn es unbedingt sein muss. Zuviel gibt es in London zu entdecken. Die Tagesplanung der Lehrer war genau richtig, um die nähere Umgebung zu erkunden. Man durfte ohne Lehrer durch die Stadt ziehen, musste nur am Abend um 19 Uhr wieder im Haus sein, weil es da Abendessen gab. Auch die Zimmer waren eher zweckmäßig als schick eingerichtet, dafür waren sie aber sauber und gepflegt. Tom und Steve warfen einfach ihr Zeug ins Zimmer, bezogen schnell die Betten und waren als eine der ersten bereits schon wieder unten und aus dem Hotel raus. Steve, bewaffnet mit Stadtführer und Stadtplan, und Tom mit einer Fotokamera anno Domini 1980. Tom wünschte sich zwar schon immer eine Digitalkamera als so ein klobiges Ding, allerdings hatten seine Eltern das bisher mangels finanzieller Möglichkeiten abgelehnt. Als sie die ersten Schritte in der Traummetropole wagten, begannen auch die Probleme. Zuerst verirrten sie sich in der alten Metro mit ihren Tausenden kleinen Durchgängen und Gleisen. Dann stiegen sie auch noch in die falsche Bahn und fuhren bis fast zum Stadtrand, wo es wenig Tolles zu sehen gab. Außerdem war die allgemeine Hektik in der Stadt unter der Stadt völlig unbekannt für die beiden. Die lauten Stimmen und die schiebenden, quetschenden und durchaus mal Ellenbogen nutzenden Massen, waren den beiden Landeiem sehr bald schon zuwider. Auch diese teilweise völlig obskuren Gestalten mit hoch stehenden gefärbten Haaren, zerrissenen Hosen und Ketten an den Schuhen und Jacken.“
Michael Schaefer (Bielefeld, 24 april 1976) Buckingham Palace from St James’s Park door Daisy Sims-Hilditch, z.j.
“A deeper melancholy seemed to fall on the always melancholy township. Coppinger's cronies took their "tots" in silence, steaming the while, and Coppinger himself would come gloomily to the door, speculating upon evil unless the leaden curtain lifted. But it did not lift, and rumour of evil came. Up the country, by Parsham and Merrydale, and Black Adder’s Gully, there were whole tracts of grass-land under water. The neighbouring station of Hall’s, in the mountains, was a swamp. The roads were bogged for miles. Tim Doolan was compelled to leave his dray and bullocks Tom and Jerry’s, and ride for his life before the advancing waters. The dams were brimming, at Quartzborough, St. Rey reservoir was running over. It was reported by little McCleod, the sheep-dealer, that the old bridge at the Little Glimmera had been carried away. It was reported that Old Man Horn, whose residence overlooked the river, had fastened a bigger hook to a larger pole (there was a legend to the effect that Old Man Horn had once hooked a body from the greedy river, and after emptying its pockets, had softly started it down stream again), and was waiting behind his rickety door, rubbing his withered hands gleefully. Young Bartram rode over to Quartzborough to get McCompass, the shire engineer, to look at his new dam. Then the coach stopped running, and then Flash Harry, galloping through the township at night, like the ghost-rider the ghost-rider in Bürger's ghastly ballad, brought the terrible news: THE FLOODS WERE UP, AND THE GLIMMERA BANK AND BANK AT THE OLD CROSSING-PLACE. “It will be here in less than an hour,” he shouted, under Coppinger’s red lamps; “make for the high ground if you love your lives;” and so wet, wild-eyed, and white, splashed off into the darkness, if haply he might warn the poor folk down the river of the rushing death that was coming upon them. Those who were there have told of the horrors of that night. How the muddy street, scarce reclaimed from the river-bed, was suddenly, full of startled half-dressed folk. How Coppinger’ss was crowded to the garret. How the schoolmaster dashed off, stumbling through the rain, to warn them at Seven Creeks. How bullies grew pale with fear, and men hitherto mild of speech and modest of mien, waxed fiery-hot with wrath at incapacity, and fiercely self-assertive in relegating fools to their place in the bewildered social economy of that general overturn. How the roaring flood came down, bearing huge trees, fragments of houses, grotesquely terrible waifs and strays of house-hold furniture upon its yellow and turbid bosom, timid women grew brave, and brave men hid their faces for a while.”
Marcus Clarke (24 april 1846 – 2 augustus 1881) Cover
Tags:Frans Coenen, Eric Bogosian, Robert Penn Warren, George Oppen, Sue Grafton, Carl Spitteler, Anthony Trollope, Michael Schaefer, Marcus Clarke, Romenu
