De bosmarmot (Marmota monax) is een algemene marmottensoort uit de bossen en graslanden van Noord-Amerika.

De bosmarmot komt algemeen voor in open plekken in bossen, recentelijk ontboste gebieden, weiden en grasvelden van Oostcentraal-Alaska en Brits-Columbia, Canada zuidwaarts langs de Rocky Mountains tot Noord-Idaho, en oostwaarts via Zuid-Canada tot het oosten van de Verenigde Staten, waar hij de zuidgrens van zijn verspreidingsgebied vindt in Oost-Kansas, Noord-Alabama en Virginia.
Ondanks dat hij voornamelijk op de bodem leeft, kan hij goed klimmen en zwemmen.

De bosmarmot is een fors bodembewonend knaagdier.
Hij heeft vrij korte poten, kleine oren en een bossige staart.
De vacht is over het algemeen grijzig bruin van kleur, maar kan variëren van gelig tot roodbruin en zwart.
De dekharen op de rug hebben witte punten.
Het neusveld is wit. De snijtanden zijn wit van kleur.
Aan iedere poot zitten vier tenen. Het vrouwtje heeft vier melkklieren.

De bosmarmot wordt 32 tot 52 centimeter lang en 2 tot 6,4 kilogram zwaar.
Hij heeft een staartlengte van 7,5 tot 15,5 centimeter en een achtervoetlengte van 7,5 tot 10 centimeter.

De bosmarmot is overdag actief, voornamelijk in de vroege ochtend en de namiddag.
Hij voedt zich voornamelijk met groene planten als gras, klaver, luzerne en weegbree, aangevuld met zaden, vruchten, ongewervelde dieren als sprinkhanen en slakken en de eieren en kuikens van grondbroedende vogels.
Ook eet hij landbouwgewassen als maïs. Hij kan dan grote schade aanrichten aan akkers.

De bosmarmot leeft, in tegenstelling tot de andere marmotten, voornamelijk solitair.
Hij kan zelfs vrij agressief zijn. Vooral mannetjes gedragen zich in de paartijd zeer agressief tegen andere mannetjes.
Het territorium is ongeveer 0,3 tot 4 hectare groot.
Het territorium van het mannetje overlapt vaak met die van een of meer vrouwtjes.

's Nachts slaapt de marmot alleen in een groot ondergronds hol, tot anderhalve meter diep en negen meter lang, met minstens één hoofdgang en vaak enkele zijgangen, die uitlopen in één grote slaapkamer, bekleed met een nest van gras.
In een andere kamer, gelegen nabij de slaapkamer, laat de marmot zijn uitwerpselen achter.
De zijgangen dienen voornamelijk om te ontsnappen aan roofdieren.
Bij de hoofdingang liggen vaak meerdere heuvels uitgegraven grond, die ontbreken bij de ontsnappingsuitgangen.
Een verlaten hol van een bosmarmot wordt vaak gebruikt door andere dieren, als katoenstaartkonijnen, opossums, wasberen, stinkdieren en vossen.

De bosmarmot ontwikkelt aan het eind van de zomer of het begin van de herfst een dikke vetlaag voor de winterslaap.
In de herfst graaft hij een diep winterhol met een slaapkamer.
Hier brengt hij de gehele winter door, opgerold op een bedje van gras.
Tijdens de winterslaap daalt zijn lichaamstemperatuur tot 4°C, de ademhalingsfrequentie tot één keer in de zes minuten en de hartslag van honderd naar vier hartslagen per minuut.
Hij ontwaakt weer in het vroege voorjaar, in het noorden van zijn verspreidingsgebied later dan in het zuiden.

Direct na de winterslaap breekt de paartijd aan.
Het mannetje gaat op zoek naar een vrouwtje.
Als hij een ontvankelijk vrouwtje heeft gevonden, zal hij enkele dagen met haar in hetzelfde hol slapen, de enige keer dat dit voornamelijk solitaire dier zijn hol deelt met een ander volwassen dier.
De bosmarmot heeft één worp per jaar.
Na een draagtijd van 28 dagen worden in april of begin mei vier of vijf jongen geboren.
De jongen zijn bij de geboorte kaal en blind.
Enkel het vrouwtje zorgt voor de jongen.
Na een maand openen ze hun ogen en kruipen ze al rond. Na twee maanden zijn ze zelfstandig.
De bosmarmot is de enige marmottensoort waarvan de jongen binnen een jaar al volgroeid zijn en zich kunnen voortplanten.

De belangrijkste vijanden van de bosmarmot zijn de vos en de mens.
Ook worden veel dieren gedood door andere roofdieren en door auto's.
Regelmatig zit de bosmarmot rechtop om de omgeving in de gaten te houden.
Bij gevaar stoot de bosmarmot een hard, scherp, fluitend geluid uit, gevolgd door enkele zachtere tonen.
Hij zal dan rennen naar zijn hol, vanwaar hij naar buiten gluurt.
Mocht hij niet in de buurt van zijn hol zijn, zoekt hij een andere schuilplaats op, zoals een boom.
Als hij niet naar zijn hol of een andere schuilplek kan rennen, verdedigt hij zich fel.
Hij kromt dan zijn rug, springt, zwiept met een stijfrechte staart en klappert met ontblote tanden.
Ook kan hij blazen, grommen en gillen.

In de Verenigde Staten en Canada wordt ieder jaar op 2 februari Groundhog Day gevierd.
Op deze dag zou de bosmarmot (Engels: groundhog) ontwaken uit zijn winterslaap en zich buiten zijn hol wagen, waarna men aan het feit of hij wel of niet terugkeert in zijn hol kan zien of de winter nog voort zal duren of niet.

De boslemming (Myopus schisticolor) is een soort lemming uit de naaldbossen in het noorden van Europa en Azië.
Het is de enige soort uit het geslacht Myopus.

Hij komt voor in naaldbossen in Oost-Scandinavië, Noord-Rusland, Noord-China en Mongolië.
Hij heeft een voorkeur voor vochtige naaldwouden, die een rijke moslaag hebben.

De boslemming heeft een donker leigrijze vacht.
Volwassen dieren hebben een roestbruine vlek op de achterzijde, die ontbreekt bij jongere dieren.
's Winters is de vacht lichter van kleur. De staart is vrij kort.

De boslemming is kleiner dan de bekendere berglemming.
Hij wordt 80 tot 115 millimeter lang en 20 tot 45 gram zwaar. De staart is 10 tot 20 millimeter lang.

De boslemming is 's nachts actief.
Hij graaft gangen en legt vluchtroutes aan in het mos.
Mos vormt ook zijn belangrijkste voedselbron.
's Winters graaft hij gangen onder de sneeuw. Hier legt hij ook zijn nesten aan.
Bij dooi komen deze gangen en nesten bloot te liggen.

De voortplantingstijd valt in Oost-Finland van mei tot augustus.
In Zuid-Noorwegen plant hij zich ook 's winters nog voort.
Een vrouwtje krijgt één tot zes jongen per worp. De jongen zijn na een maand geslachtsrijp.
Tussen worpen zit gemiddeld zo'n vijfentwintig dagen.

De boslemming kent een populatiecyclus van zo'n vier jaar.
Anders dan de berglemming groeit het aantal dieren in een succesvol jaar nooit tot zulke proporties dat over een plaag kan worden gesproken.

Opvallend genoeg is de geslachtsverhouding zeer scheef, slechts 25% van alle dieren is mannelijk.
Sommige vrouwtjes krijgen enkel vrouwelijke nakomelingen door een mutatie in de geslachtschromosomen.

De boshond (Speothos venaticus) is een Centraal- en Zuid-Amerikaanse hondachtige.
Het is een stevige hondachtige met korte poten, die in troepen op de bosbodem jagen.
Alhoewel ze een groot verspreidingsgebied hebben, worden ze zelden waargenomen, en over hun gedrag in het wild is weinig bekend.
Hun nauwste nog levende verwant is waarschijnlijk de manenwolf.

Er zijn drie ondersoorten:
•  Speothos venaticus panamensis (Panama)
•  Speothos venaticus venaticus (Ecuador en Colombia (ten westen van de Andes), Noord-Venezuela, Suriname, Guyana, Noord- & Centraal-Brazilië en aangrenzend Peru, Bolivia, Paraguay en Argentinië)
•  Speothos venaticus wingei (Zuidoost-Brazilië)

Boshonden komen voornamelijk voor in bossen nabij riviertjes en andere wateren.
Ook wagen ze zich op grasland, bijvoorbeeld pampa's en cerrado's.

De boshond heeft een donkerbruine vacht, die langzaam overgaat in de lichter gekleurde kop en nek.
De onderzijde is ook donker. Sommige dieren hebben een witte keelvlek.
Boshonden hebben een brede kop met een korte snuit en kleine, afgeronde oren.
De poten en de staart zijn kort.

Ze worden ongeveer 66 centimeter lang en 26 centimeter hoog. De staart wordt 13 centimeter lang.
Boshonden wegen 5 tot 7 kilogram.

De boshond is waarschijnlijk de meest sociale hondachtige van Zuid-Amerika, en de meest sociale soort van zijn grootte.
Boshonden worden regelmatig waargenomen in troepen van drie tot tien dieren.

In deze troepen jagen ze voornamelijk op paca's, maar ook op andere knaagdieren, als agoeti's en ratten, negenbandgordeldier, opossums, Braziliaans konijn, vogels, tejuhagedissen en slangen.
Ze kunnen echter ook dieren aan die groter zijn dan zijzelf, waaronder capibara's, nandoes en spiesherten.
Ze achtervolgen hun prooi tot in het water en kunnen goed zwemmen.
Ze jagen meestal overdag.

Boshonden zijn waarschijnlijk monogaam.
Mannetjes brengen voedsel naar zogende partners en de welpen.
De wijfjes krijgen gemiddeld zo'n 4 jongen per worp (varieert tussen de één en de zes).

Je zou denken van niet, maar toch bestaat er een hond met zwemvliezen : de boshond!
Deze wel erg speciale hond kan goed zwemmen en hij kan zelfs onderwater duiken.

Boshonden wonen graag in een holletje.
De boshond is niet zo'n beste graver, vaak gebruiken ze er gewoon één dat door een ander dier verlaten is, dikwijls een verlaten hol van een gordeldier.

De bosgeitantilopen (Nemorhaedini) is een tribus van gemsachtige hoefdieren uit de onderfamilie der bokken, die weer behoort tot de familie der holhoornigen.
De tribus bestaat uit twee geslachten en tien soorten: vier gorals en zes bosgemzen.

Gorals komen voor op rotsachtige hellingen in de hooggebergten van Azië.

Ze wegen 25-40 kg en worden 80-130 cm lang. Ze hebben korte, achterwaarts gerichte hoorns en hun vachtkleur varieert van licht grijs tot donker bruinrood, met vaak lichtere onderdelen en een donkere streep over de rug. Ze bezitten een wollige ondervacht, bedekt door grove, langere haren, die een uitstekende bescherming vormen tegen het koude klimaat.

De vrouwtjes bezitten vier functionele tepels in tegenstelling tot geiten en schapen die er slechts twee bezitten.

Bosgemzen komen net als hun kleinere verwanten, de gorals, ook voor op rotshellingen, zij het op lagere hoogten. In tegenstelling tot de gorals bezitten bosgemzen pre-orbitale klieren, die gebruikt worden om hun territorium te markeren. Beide geslachten bezitten een sik en achterwaarts gerichte kleine hoorns.

Fossiele bosgemsachtige dieren zijn bekend uit het late Plioceen (2 tot 7 miljoen jaar geleden). Deze vroege vormen worden vaak aanzien als de voorvaderen van de andere geslachten van de Caprinae.

De Bosduivel (Ateles paniscus), ook wel kwatta of zwarte slingeraap genoemd, is één van de vier soorten slingerapen die alle vier in een eigen gebied in Zuid-Amerika thuishoren.
Zijn gevarieerde voedsel haalt hij bijna uitsluitend van de exotische planten die in de boomkronen van de wouden groeien.

De zwarte slingeraap heeft uitgesproken lange, slanke ledematen en een nog langere grijpstaart.
Zodoende heeft hij een grote behendigheid bij het klimmen in de bomen, deze behendigheid wordt onder de primaten enkel door de gibbon overtroffen.

Als het enigszins mogelijk is, gebruikt de slingeraap bij het lopen door het kronendak alle vier zijn poten.
Op plaatsen waar de bomen verder uit elkaar staan, springt en slingert hij zich van boom tot boom.
Hij kan zich zo, hangend aan zijn armen, behendig van de ene naar de andere boom slingeren omdat hij uitermate beweegelijk is in zijn schoudergewrichten.
Men ziet de bosduivel maar zelden op de bosbodem.
Als hij zich op de grond ophoudt, dan loopt hij rechtop op twee benen en houdt zijn staart achter zijn rug recht omhoog.

De zwarte slingeraap leeft in losse, sociale groepen waarvan de grootte afhankelijk is van de levensomstandigheden ter plaatse.
Gemiddeld leven er in de wouden ongeveer twaalf zwarte slingerapen per vierkante kilometer.
Als er voedsel in overvloed is, kan het aantal oplopen tot honderd apen.

Binnen iedere groep leven volwassen mannetjes volgens een bepaalde rangorde vredig naast elkaar.

De bosduivel schijnt een speciale manier te hebben om zich voort te planten de vrouwtjes kunnen in ieder jaargetijde drachtig worden.
Het duurt relatief lang voordat de bosduivel geslachtsrijp is: vijf jaar bij het mannetje, vier jaar bij het vrouwtje.

Meestal paren ze niet voor ze de leeftijd van 6 à 11jaar bereikt hebben.
Volwassen mannetjes paren met meer dan één vrouwtje uit hun groep, er vormen zich onder de zwarte slingerapen geen paartjes voor het leven.

De apenbaby komt 30 weken na de paring ter wereld.
Hij weegt bij zijn geboorte ongeveer 600 gram.
De eerste vier maanden van zijn leven maakt hij de strooptochten naar voedsel die zijn moeder onderneemt mee, terwijl hij zich vastgeklemd houdt aan haar buik.
Zodra hij wat groter is, rijdt hij liever op haar rug mee, waarbij hij voor de zekerheid zijn staart om het lichaam van zijn moeder geslingerd houdt.

De langdurige verzorging en bescherming van het ouderdier, maakt dat de meeste jonge bosduivels overleven en volwassen worden.

De bosduivel bereikt gemiddeld een leeftijd van 30jaar.

De bosbok (Tragelaphus scriptus) is een middelgrote antilope die voorkomt in bossen en struikgebieden in centraal en zuidelijk Afrika.
De bosbok is nauw verwant aan de sitatoenga en de bongo.
Het is een algemene soort, die zich vrij goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden.

De bosbok komt voor in lichte tot dichte vegetatie, variërend van struikgewas tot open bos en van dichte wouden tot rietvelden.
De bosbok weet zelfs te overleven in landbouwgebieden.
Hij heeft een voorkeur voor bosranden en gebieden met dicht struweel, het liefst in de buurt van water, maar hij kan overleven op dauw.

De bosbok leeft in bijna geheel Afrika ten zuiden van de Sahara.
Hij ontbreekt enkel in de al te droge streken in het zuidwesten en het noordoosten.
De bosbok kan tot 3000 m hoogte in Oost-Afrikaanse bergen gevonden worden.

De bosbok eet een grote variatie aan plantaardig voedsel, hoofdzakelijk gras, kruiden uit de vlinderbloemenfamilie, bladeren en scheuten, maar hij vult zijn dieet aan met ander materiaal als plantenwortels, knollen, landbouwgewassen en vruchten.
Hij volgt ook bavianen en andere apen, zodat hij kan eten van de vruchten die deze dieren laten vallen.
De bosbok is zowel 's nachts als overdag actief, maar in de buurt van door mensen bewoonde gebieden is hij overwegend 's nachts actief.
Hij rust in dichte vegetatie.

De bosbok leeft solitair of in paren. Soms leeft hij in kleine familiegroepjes.
Het woongebied van een bosbok kan een oppervlakte van soms wel 50.000 vierkante meter beslaan.
De woongebieden overlappen vaak met die van soortgenoten.
Een bosbok is niet territoriaal.
Tussen mannetjes bestaat een hiërarchie, bepaald door leeftijd (af te lezen aan de kleurpatronen) en door testosteron-opwellingen.

De vachtkleur varieert van lichtbruin via roodbruin tot donkerbruin.
Vrouwtjes en kalfjes hebben over het algemeen een lichtere vachtkleur, vaak rood, mannetjes zijn meestal donkerder.
Naarmate mannetjes ouder worden, worden ze donkerder.
Op het lichaam, voornamelijk op de rug en de achterzijde, lopen witte verticale strepen (maximaal zeven) en witte stippen.
De kop is vaak lichter van kleur. Over de snuit loopt een zwarte streep, en op de wang en de oren zit een witte vlek.
De bosbok heeft een brede pluimstaart. Deze is aan de onderzijde wit en aan de punt zwart.
Een korte, dunne, bleke maan van langer haar loopt over het algemeen over de rug, van de schouders tot de staart.
Bij het mannetje is de buik donker van kleur. Boven de zwarte hoeven zitten witte strepen.
Enkel de mannetjes hebben hoorns. Deze hebben een lengte van 25 tot 57 cm en zijn bijna recht, met een enkele draai (soms twee).

De bosbok heeft een kop-romplengte van 105 tot 150 cm, een schouderhoogte van 61 tot 100 cm en een lichaamsgewicht tussen de 24 de 80 kg (afhankelijk van geslacht en ondersoort).
Mannetjes zijn groter dan vrouwtjes.
Mannetjes wegen tussen de 30 en 80 kg, vrouwtjes tussen de 24 en 60 kg.

Één jong wordt geboren na een draagtijd van ongeveer zes maanden.
Het kalf blijft de eerste vier maanden verborgen in het struikgewas.
Na een jaar is het zelfstandig en volgroeid.
De hoorns van een mannetje zijn echter pas na drie jaar volgroeid.
Een bosbok kan maximaal twaalf jaar oud worden.

De bosbok is verdeeld in drie groepen, de decula-groep, de scriptus-groep en de sylvaticus-groep.
Deze groepen hebben nog enkele ondersoorten.

De borstelstaartkangoeroerat (Bettongia penicillata), ook wel borstelstaartratkangoeroe, kwaststaartkangoeroerat of pluimstaartbettong of woylie genoemd, is een klein soort buideldier uit de familie der kangoeroeratten (Potoroidae).

Er zijn twee ondersoorten.
B. p. penicillata, uit het zuidoosten van Australië, is sinds 1923 uitgestorven, waarschijnlijk doordat zijn leefgebied plaats moest maken voor landbouwgrond.
Rond 1900 was deze ondersoort nog enorm algemeen in delen van Zuid-Australië.

B. p. ogilbyi, de ondersoort uit het zuidwesten van Australië, komt nog voor in West-Australië, met enkele kleinere populaties in Zuid-Australië en Nieuw-Zuid-Wales.
Deze ondersoort heeft behalve van habitatvernietiging te lijden onder verwilderde exoten als vossen en katten, die wel eens een kangoeroerat grijpen, en konijnen en varkens, die om hetzelfde voedsel concurreren.

De borstelstaartkangoeroerat leeft voornamelijk in open eucalyptuswouden en mallee scrub, met een ondergroei van lage struiken, in Australië.
In het verleden leefde de soort ook in spinifexgraslanden.

Eucalyptusbossen hebben te maken met periodieke bosbranden.
De borstelstaartkangoeroerat blijkt vrij goed te zijn in het ontwijken van de vlammen, en blijven vaak nog actief in hun woongebied tijdens een brand.

De borstelstaartkangoeroerat was van oorsprong wijdverspreid over de droge habitats van zuidelijk en noordwestelijk Australië.
Het natuurlijke verspreidingsgebied van de omvatte twee delen.
Het zuidelijke deel liep vanaf het zuidwesten van West-Australië via de Nullarborvlakte naar het zuiden van Zuid-Australië, het noordwesten van Victoria en het Groot Australisch Scheidingsgebergte in het midden van Nieuw-Zuid-Wales.
Het noordelijke deel liep van de Pilbara in West-Australië via de Grote Zandwoestijn en de Gibsonwoestijn tot in Grote Victoriawoestijn in het noorden van Zuid-Australië en de Tanamiwoestijn in het Noordelijk Territorium.

Ten gevolge van de toenemende Europese kolonisatie en de verspreiding van geïntroduceerde diersoorten, verdween de borstelstaartkangoeroerat uit een groot deel van zijn verspreidingsgebied.
Tegenwoordig komt de soort alleen voor in West- en Zuid-Australië.

De borstelstaartkangoeroerat is een solitaire soort, die voornamelijk 's nachts actief is.
Overdag rust het dier in een groot, bolvormig nest, gemaakt van bladeren, gras en schors.

Deze soort leeft voornamelijk van paddenstoelen als truffels, die het moet opgraven uit de bosbodem.
De borstelstaartkangoeroerat draagt zo bij aan het verspreiden van de sporen van deze schimmels, die in staat zijn onbeschadigd het spijsverteringsstelsel van de kangoeroeratten te doorstaan.
Bacteriën in het maagdarmkanaal spelen een voorname rol bij de vertering van de paddenstoelen.
Ook ander ondergronds voedsel, als wortelen, bollen, knollen en wormen, staan op het menu.

De borstelstaartkangoeroerat beweegt zich over het algemeen langzaam voort, maar bij gevaar springt het dier op hoge snelheid weg op de achterpoten in een zigzagpatroon, met de kop laag, het lichaam gebogen en de staart gestrekt.
De paartijd is niet aan een bepaalde periode verbonden en kan dan ook gedurende het jaar plaatsvinden.
De draagtijd bedraagt 18 tot 21 dagen, waarna één jong wordt geboren dat na de geboorte nog ongeveer 98 dagen in de buidel blijft.
Borstelstaartkangoeroeratten zijn na gemiddeld 180 dagen geslachtsrijp en deze dieren hebben een levensverwachting van vier tot zes jaar.

De Borneose orang-oetan (Pongo pygmaeus) is een mensaap uit het geslacht der orang-oetans (Pongo).
De andere soort is de Sumatraanse orang-oetan (Pongo abelii).
Lang werden de twee soorten als ondersoorten van dezelfde soort, de orang-oetan, beschouwd, maar genetisch onderzoek heeft aangetoond dat de twee aparte soorten zijn.
Zoals de naam al aangeeft, komt deze soort enkel voor op het eiland Borneo.

De Borneose orang-oetan komt voor in primaire en secundaire laaglandregenwouden op het Zuidoost-Aziatische eiland Borneo, in zowel Sabah en Sarawak, het Maleisische gedeelte, als Kalimantan, het Indonesische gedeelte.
De populatie in het zuidwesten van het eiland wordt vaak als een aparte ondersoort, P.p. wurmbii, beschouwd.

De Borneose orang-oetan heeft een donkere oranjerode vacht.
Hij heeft zeer lange armen en sterke grijphanden en -voeten, een aanpassing aan het leven in bomen.
De Borneose orang-oetan wordt 110 tot 140 centimeter lang en 40 tot 90 kilogram zwaar.

Mannetjes worden veel groter dan vrouwtjes.
Een mannetje had zelfs een lengte van 180 centimeter.
Ook hebben mannetjes opvallende grote wangkwabben, een keelzak en een korte, oranje tot rode baard, die bij de vrouwtjes ontbreken.
De kwabben zijn kaal en bol, in tegenstelling tot die van de Sumatraanse soort, waarbij de kwabben behaard zijn en langs het gezicht lopen.

De orang-oetan brengt het grootste deel van zijn leven door in bomen.
Volwassen mannetjes komen regelmatig (zo'n vijf procent van zijn leven) op de grond, waarschijnlijk omdat er op Borneo geen tijgers en panters, de belangrijkste vijanden voor orang-oetans, voorkomen.
's Nachts slaapt de orang-oetan in een nest, hoog in de bomen, die hij zelf heeft gemaakt door takken te vlechten.

Overdag besteedt de orang-oetan het grootste deel van de tijd aan het zoeken naar vlezige vruchten als vijgen, nangka en doerians.
Omdat de planten verspreid over het bos staan en ieder hun eigen bloeitijd hebben, en daardoor slechts enkele weken per jaar voedzame producten leveren, moet de orang-oetan een goed geheugen hebben om te weten wanneer en waar voedsel te vinden is.

Behalve vruchten eet de orang-oetan ook ander plantaardige kost als boomschors, bladeren (bijvoorbeeld van Pandanus), scheuten, lianen en het merg in takken en stengels.
Een enkele keer eet hij ook ander materiaal, als eieren, honing, termieten en andere insecten en kleine gewervelde dieren, waaronder hagedissen, jonge vogeltjes en zelfs plompe lori's, kleine halfaapjes.
Daarnaast staat ook vis op zijn menu.
Ze eten aangespoelde vissen of jagen de vissen op met stokken zodat die uit het water springen en gevangen kunnen worden.

De orang-oetan kan niet zwemmen.
Over het algemeen mijdt hij water, maar sommige groepen waden toch actief door het water.

De Borneose orang-oetan is een solitaire bosbewoner.
Toch onderhouden individuen onderling contact.
Soms kunnen meerdere orang-oetans in dezelfde boom worden aangetroffen, vooral als deze boom rijk aan vruchten is.
Volwassen vrouwtjes leven in kleine, overlappende woongebieden van zo'n honderd hectare, en onvolwassen vrouwtjes trekken soms enkele dagen met elkaar op.

Volwassen mannetjes leven echter geheel solitair, alhoewel zijn woongebied overlapt met de woongebieden van meerdere vrouwtjes.
In sommige gebieden overlappen ook de woongebieden van twee mannetjes, in andere gebieden zijn deze gescheiden.
Mannetjes mijden elkaar echter meestal, en houden elkaar op een afstand met luide brullen, waarmee ze hun positie aan andere mannetjes doorgeven.
De Borneose orang-oetan is echter minder sociaal dan de Sumatraanse soort, voornamelijk omdat Borneo armer aan vruchtdragende bomen is dan Sumatra.

Een paarwillig vrouwtje zoekt het dominante mannetje op, die andere mannetjes bij haar weghoudt.
De twee dieren trekken enkele dagen met elkaar op.
Vrouwtjes die niet door een dominant mannetje begeleid worden, worden vaak door lagergeplaatste mannetjes tot paring gedwongen.
Het jong wordt geboren in het boomnest. Vlak na de geboorte klampt het zich vast aan de moeder.
Na acht jaar is het jong onafhankelijk.

Bij Borneose orang-oetans worden zo'n 13 verschillende geluiden onderscheiden.
In kleine sociale groepen communiceren ze door met de lippen te smakken.
Als ze bang zijn, maken ze een schreeuwend geluid met de lippen getuit, mannetjes kunnen ook brullen of met opgeblazen strottenhoofdzakken een dreunend geluid maken.
Bij schrik of woede knarsen de orang-oetans met de tanden.
De mannetjes maken ook grommende geluiden die tot op meer dan een kilometer afstand kunnen gehoord worden door mensen.
Mogelijk wordt dit gebruikt om de mannetjes uiteen te houden.

Naast vocale communicatie wordt er ook gevlooid als communicatie.
Verder gebruikt de orang-oetan ook gezichtsuitdrukkingen, gebaren en lichaamshoudingen als communicatiemiddel.
Gebaren worden vaak impulsief gebruikt, maar kunnen ook sporadisch doelgericht gebruikt worden.
De orang-oetans beelden dan uit wat ze willen.

Op Borneo bestaan enkele legenden over de orang-oetan.
Door zijn menselijke uiterlijk wordt de orang-oetan door plaatselijke bewoners als een primitieve mensensoort beschouwd.
De Dajaks, een volk dat in de bossen van Borneo leeft, beschouwen de orang-oetans als hun voorvaderen.
Ook wordt op Borneo beweerd dat de orang-oetan eigenlijk kan praten, maar zwijgt omdat hij anders zou moeten werken.

De grootste bedreiging voor de Borneose orang-oetan is habitatvernietiging door bosbranden en boskap voor houtwinning en het creëren voor landbouwgebieden.
Ook worden jonge dieren gevangen om verhandeld te worden als huisdier.
In beslag genomen dieren en weesjes komen terecht in rehabilitatiecentra, waar ze weer worden gewend aan het leven in het wild.
Er zijn nu nog zo'n twaalf- tot vijftienduizend dieren in Borneo.

De Borneose nevelpanter (Neofelis diardi) is een katachtige die leeft in de bossen van Indonesië.
Het is samen met de nevelpanter (Neofelis nebulosa) de enige soort van het geslacht Neofelis.
Soms wordt hij in het geslacht Panthera geplaatst.

Deze bijzondere panter staat geheel op zichzelf en is te vinden in Borneo en Sumatra.
Hoewel, te vinden: deze katachtige is zeer schuw en laat zich zelden zien.
Mede daarom was de Borneose nevelpanter tot 2007 nog een betrekkelijk onbekend soort.
De grote kat is spectaculair om te zien, zijn vacht heeft een patroon dat sterk lijkt op het patroon van een slangenhuid.

Hij heeft grotere donkere vlekken op zijn vacht dan de gewone nevelpanter.
Dit dier kan tot één meter groot worden evenals zijn dikke staart.
Ze wegen ongeveer rond de dertig kilogram en kunnen zeer goed in bomen klimmen.
Ze hebben de grootste hoektanden van alle katachtigen en zijn op één na de lenigste.
De poten zijn naar verhouding kort en dik.
Een Borneose nevelpanter krijgt per worp één tot vijf jongen.

De Borneoase nevelpanter is ontdekt in de regenwouden van Borneo, door het ontginnen van de wouden.
Naar schatting leven er ongeveer 10.000 nevelpanters.

De soort zou zich ruim één miljoen jaar geleden afgesplitst hebben van de 'gewone' nevelpanter.
De wetenschappers vonden 40 verschillen tussen de nevelpanter en de Borneose nevelpanter.
Dit betekent dat de Borneose nevelpanter echt een andere katachtige is dan de Neofelis Nebulosa (de 'gewone' nevelpanter).
Tussen de leeuw en het luipaard zijn er 56 verschillen, en deze twee katachtigen verschillen aanzienlijk van elkaar.

Binnen de Borneose nevelpanter kunnen twee ondersoorten onderscheiden worden op basis van DNA en morfologie:
een vorm op Borneo (N. d. borneensis) en een vorm op Sumatra en de Batueilanden (N. d. diardi).
De scheiding zou zijn oorsprong hebben tussen 400.000 en 120.000 jaar geleden, in het pleistoceen, toen de soort vanuit Borneo over landbruggen naar Sumatra en de Batueilanden trok.
Toen de zeespiegel steeg, werden de soorten fysiek van elkaar gescheiden en groeiden ze uiteen.

Nevelpanters zijn echte nietsontziende roofdieren.
Van alle katachtigen hebben ze de grootste en scherpste hoektanden.

Voor de nevelpanter is het geen probleem om apen te vangen in de bomen en varkens, geiten en herten te verslinden.

Vanuit de boom laat hij zich razendsnel bovenop zijn prooi vallen.
Hij doodt zijn prooidier door één beet in de nek waarbij de ruggengraat breekt.

De nevelpanter pakt vaker prooien dan de tijger of het luipaard, vandaar dat hij het grootste roofdier van Borneo is.

De Borneodwergolifant (Elephas maximus borneensis) is een ondersoort van de Aziatische olifant die op Borneo voorkomt en die in september 2003 is onderscheiden dankzij DNA-technieken.
Hoewel ze al eerder bekend waren, dacht men eerder dat ze geïntroduceerd waren.

De dieren raakten splitsen zich volgens DNA-analyses circa 300.000 jaar geleden af van de vorm op het vasteland.
Zo'n 18.000 jaar geleden zouden ze geïsoleerd geraakt zijn toen de landbruggen tussen Borneo en het vasteland verdwenen.
Een andere hypothese stelt dat de ondersoort afstamt van een populatie olifanten die oorspronkelijk elders leefde.
Dit wordt gestaafd door archeologisch-geschiedkundig onderzoek.

De oude hypothese stelde dat de Oost-Indische Compagnie in 1750 olifanten schonk aan de sultan van Sulu, al was de oorsprong van die olifanten onzeker.
Maleisië, India en Sumatra waren kandidaten, wat zou betekenen dat de Borneose olifant recent afstamt van een andere soort, wat wordt tegengesproken door het genetisch onderzoek.

Het archeologisch-geschiedkundig onderzoek stelt dan weer dat een sultan van het eiland Java enkele olifanten van dit eiland aan de sultan Sulu zou hebben geschonken.
Het zou dan gaan om de nu uitgestorven Javaanse ondersoort Elephas maximus sondaicus.
Om nog onduidelijke redenen werden olifanten van Sulu naar Borneo overgebracht.
Toen de olifanten op Java in de 18de eeuw uitstierven toen het eiland gekoloniseerd werd, bleef deze unieke ondersoort dankzij de populatie op Borneo bestaan.
Meer onderzoek is echter nodig om deze hypothese te staven.

Door hun isolatie van de andere ondersoorten konden ze kenmerken ontwikkelen die andere Aziatische olifanten niet hebben.
Zo zijn ze kleiner, hebben ze grotere oren, een langere staart en rechtere slagtanden.
Ook zou hun karakter milder zijn dan dat van de olifanten van het vasteland.

De ondersoort wordt bedreigd door het verlies van zijn habitat, voornamelijk om plaats te ruimen voor palmolieplantages en de biobrandstofindustrie.

De boommarter of edelmarter (Martes martes) is een Europese marter.
Hij is vooral in bosrijk terrein te vinden, waar hij in de bomen op eekhoorns en andere boomdieren jaagt.
De boommarter is makkelijk te verwarren met de steenmarter.

Boommarters leven voornamelijk in Europa, en komen over het gehele continent voor, evenals op Corsica, Sicilië, Sardinië en de Balearen, de Britse Eilanden, en in de Kaukasus en Klein-Azië.
Ze ontbreken alleen op IJsland.
Op het Iberisch Schiereiland zijn ze alleen in Noord-Spanje te vinden, en in Scandinavië ontbreken ze alleen in het uiterste noorden.

De boommarter heeft een chocoladebruine vacht met een roomgele keelvlek.
Hij heeft een lange volle staart.
De soort verschilt van de steenmarter door de langere, bredere oren en de keelvlek, die bij de steenmarter wit van kleur is.
Hij wordt 36 tot 56 centimeter lang, 15 centimeter hoog en 500 tot 2200 gram zwaar.
De staart is 17 tot 28 centimeter lang.
Mannetjes zijn over het algemeen groter dan vrouwtjes.
De afmetingen verschillen per regio.

De boommarter is een carnivoor.
Hij jaagt voornamelijk in bomen op rode eekhoorns en op de grond op kleine zoogdieren als aardmuis, spitsmuizen, rosse woelmuis en bosmuis, en op konijnen.
In de lente en de zomer jaagt hij ook op zangvogeltjes (voornamelijk winterkoninkjes), sneeuwhoen, duiven, watervogels en spechten, en op kikkers.
Aan het einde van de zomer vormen ook honing, loop- en mestkevers, bessen en paddenstoelen een belangrijk onderdeel van zijn voedsel.
's Winters is ook aas belangrijk.
In Scandinavië jaagt de boommarter voornamelijk op woelmuizen en lemmingen, en als deze algemeen zijn, vormen ze zelfs het gehele dieet.
In sommige delen van Europa, als Ierland en Zwitserland, leeft de boommarter een half jaar lang voornamelijk van vruchten, aangevuld met mieren en regenwormen.
Een boommarter eet dagelijks twintig procent van zijn lichaamsgewicht aan voedsel.

De boommarter is voornamelijk in de schemering of 's nachts actief.
In de zomer laten ze zich ook overdag zien.
Meestal zijn dit een moeder met haar jongen.
Ze zijn zeer behendig en klimmen lenig in bomen.
Ze kunnen van boom naar boom tot vier meter ver springen.

De boommarter leeft solitair, maar is nauwelijks territoriaal.
Mannetjes en vrouwtjes leven in aangrenzende territoria, en de woongebieden overlappen meestal gedeeltelijk met die van andere boommarters.
Ze bakenen hun territorium af met geurstoffen uit de anaalklier en met op opvallende plaatsen geplaatste uitwerpselen.

Boommarters hebben in hun woongebied meerdere holen.
Ze gebruiken als hol meestal een holle boom of een verlaten hol als het nest van een eekhoorn of zelfs een duivennest.
Ook maken ze gebruik van grote nestkasten en rotsspleten, en een enkele keer verblijven ze zelfs op zolders en in dassenburchten.
In het extreme noorden van zijn leefgebied, waar het 's winters vrij koud kan worden, graaft hij een hol onder de sneeuw.
Hij is in die gebieden 's winters vooral overdag actief.

De paartijd valt in juli en augustus.
In de paartijd paart het vrouwtje meestal met meerdere mannetjes.
Meestal miauwen marters in de paartijd als een kat.
Voor de paring achtervolgen de dieren elkaar speels en grommen ze.
Een paring duurt 15 tot 75 minuten.
Zij kent een verlengde draagtijd (Een verlengde draagtijd houdt in dat de bevruchte eicel zich een paar keer deelt en dan voor een paar maanden ophoudt met groeien.) van 165 tot 210 dagen.
De eigenlijke draagtijd duurt eigenlijk 28 tot 30 dagen.

In april en mei vinden de geboorten plaats.
Meestal worden drie jongen geboren, die bij de geboorte blind zijn en bedekt met een grijzige vacht.
Ze wegen dan 30 gram. De worpgrootte kan verschillen van één tot zes jongen per worp.
Na drie weken hebben ze een grijsbruine vacht.
Na acht weken laten de jongen zich voor het eerst buiten het nest zien en rond deze tijd worden ze ook gespeend.
Na een half jaar zijn ze onafhankelijk van hun moeder.

Het vrouwtje is na vijftien maanden geslachtsrijp, het mannetje na 27 maanden.
De boommarter wordt maximaal 17 à 18 jaar oud in gevangenschap.
In Schotland is de gemiddelde levensduur 3 à 4 jaar, en de maximale levensduur 11 jaar.

Natuurlijke vijanden zijn oehoe, arenden en waarschijnlijk ook veelvraat.

Boommarters hebben een voorkeur voor volwassen gemengde en naaldwouden.
Ook laat hij zich wel eens zien in loofbossen en op rotswanden.
De boommarter waagt zich overdag niet buiten het bos, en mijdt dan open plekken in het woud.
Meestal komen ze niet boven de boomgrens voor, maar ze kunnen in de Alpen tot 2000 meter hoogte worden aangetroffen.

Dit dier is in Nederland in het verleden genadeloos vervolgd. Ook is het areaal waarin de boommarter in Nederland leeft versnipperd geraakt.

Dankzij de ontwikkeling van ecologische verbindingszones en natuurontwikkeling kan de boommarter weer in aantal toenemen.
Zo zijn er steeds meer verkeersslachtoffers in Flevoland, terwijl er vroeger geen waren, aangezien de boommarter hier vroeger niet voorkwam.

Over de verspreiding van de boommarter in Vlaanderen is weinig bekend.
In de Antwerpse Kempen is hij al tientallen jaren niet meer gezien.
Het was dan ook een verrassing toen er in mei 2007 een gewonde boommarter werd aangetroffen in het centrum van Kalmthout.
Vermoedelijk is het dier afkomstig van de Kalmthoutse Heide.

De boomkangoeroes (Dendrolagus) zijn een geslacht van voornamelijk in bomen levende kangoeroes.

Boomkangoeroes leven voornamelijk in de tropische regenwouden van Nieuw-Guinea, Noord-Queensland (Australië) en nabijgelegen eilanden.

Boomkangoeroes worden tussen de 50 en 80 centimeter lang en 6,5 tot 10 kilogram zwaar.
De staart is 40 tot 95 centimeter lang.

Aan de lange, sterke voorpoten zitten grote, sterke klauwen.
De voeten aan de achterpoten zijn in vergelijking met andere kangoeroesoorten kort en breed, en de voor- en achterpoten zijn ongeveer even lang.
Ze hebben geen grijpstaart. De vacht is in de nek vrij lang.
Bij regenbuien duikt een boomkangoeroe ineen, zodat zijn schouders het hoogste punt zijn, en het water langs het gehele lichaam wegstroomt.

Er leven zo'n twaalf soorten boomkangoeroes.
De meeste soorten leven enkel in Nieuw-Guinea of op nabijgelegen eilanden.
De afgelopen jaren zijn verscheidene soorten ontdekt, zoals de "tenkile", Dendrolagus scottae, (1990), de goudmantelboomkangoeroe (1993) en de "dingiso", Dendrolagus mbaiso (1995).
Nieuwe soorten worden vooral ontdekt in afgelegen berggebieden in Nieuw-Guinea.

Boomkangoeroes brengen het grootste deel van hun leven door in bomen.
Ze klimmen in een boom door zich vast te grijpen aan de stam met de sterke klauwen aan de voorpoten, en zich daarna af te zetten met de achterpoten.
De boomkangoeroes kunnen tot tien meter ver springen van boom naar boom.
Over het algemeen bewegen de achterpoten synchroon, zoals bij andere kangoeroesoorten.
Ze kunnen echter ook onafhankelijk van elkaar worden bewogen, bijvoorbeeld tijdens het zwemmen.
Ze dalen af met de staart naar beneden.
Op de grond bewegen ze zich met sprongen voort.
Hierbij lopen ze voorovergebogen, met de staart boven het lichaam.

Boomkangoeroes leven voornamelijk van bladeren en vruchten.
Deze verzamelen ze zowel op de grond als in bomen.

Mannetjes hebben geurklieren in de huid van de keel en de borst, waarmee ze hun territorium aangeven.
Een territorium bestaat uit enkele bomen, waarin een mannetje en een of meer vrouwtjes leven.
Het mannetje vergezelt deze vrouwtjes overdag regelmatig.
Vrouwtjes leven in los groepsverband

De bontebok (Damaliscus pygargus, soms Damaliscus dorcas) is een antilope uit Zuid-Afrika en omringende landen.
Hij is nauw verwant aan de lierantilope.

Er zijn twee ondersoorten, de gewone bontebok (Damaliscus pygargus pygargus) en de blesbok (Damaliscus pygargus philipsi).

De bontebok is een stevige antilope met een korte nek.
Hij heeft een schofthoogte van 84 tot 160 centimeter, een kop-romplengte van 120 tot 210 centimeter en een lichaamsgewicht van 55 tot 155 kilogram.
Volwassen mannetjes wegen meestal 65 tot 80 kilogram, vrouwtjes 55 tot 70 kilogram.
De staart is 10 tot 60 centimeter lang.

De bontebok heeft een rossig of paarsig kastanjebruine vacht, die het donkerst van kleur is op de zijkanten van de kop, de nek en het achterste deel van het lichaam.
De buik en de achterzijde zijn vaal of helder wit, evenals een gedeelte van de poten.
De hoorns zijn liervormig en geringd.
Ze worden 35 tot 70 centimeter lang.
De staart is kort met een zwart kuifje aan de punt.

De bontebok heeft een lange snuit waar een opvallend witte bles overheen loopt, die loopt van de snuit tot de aanzet van de hoorns.
Bij de blesbok is deze bles nauwer tussen de ogen, en wordt deze bij veel dieren onderbroken door een lijn bruin haar.
Bij de gewone bontebok is er geen vernauwing tussen de ogen.
Ook is de bontebok gemiddeld acht kilogram lichter dan de blesbok.

Bontebokken leven voornamelijk van grassen en kruiden, waar ze in de ochtend en de avond op grazen.
's Avonds trekken de dieren naar de drenkplaatsen, om daar te drinken.

Bontebokken leven in los kuddeverband.
Ze leven in groepjes van zes tot dertig dieren, bestaande uit één dominant mannetje, minstens vijf volwassen vrouwtjes en hun jongen.
Mannetjes (bokken) gebruiken hun hoorns voor schijnaanvallen en echte gevechten met andere mannetjes.
Ze verwonden elkaar zelden.
Met deze gevechten vestigen ze een territorium, en daarmee een kudde vrouwtjes.

Vrouwtjes kalven ieder jaar op dezelfde plaats.
Na een draagtijd van acht maanden wordt een kalf geboren.
Anders dan bij andere koeantilopen bevalt het vrouwtje in de groep.
Het jong kan tussen de vijf minuten en twee uur lopen en volgt vrij snel daarna zijn moeder.
De zoogtijd duurt een half jaar en na twee jaar zijn ze volgroeid.
Ze kunnen 17 jaar oud worden.

De bontebok leeft op de open steppen en savannen van zuidelijk Afrika.
De gewone bontebok leeft enkel op de westelijke Kaap in het fynbos, de blesbok op de hoogvlakte van Zuid-Afrika, Swaziland en Lesotho.
In de laatste twee landen stierf de soort uit in de 19e eeuw, maar daar zijn ze weer uitgezet, evenals in landen waar ze vroeger niet voorkwamen: Namibië, Botswana en Zimbabwe.

Beide ondersoorten zijn in de negentiende eeuw zwaar vervolgd, waardoor ze zeer zeldzaam raakten.
Vooral de gewone bontebok had het zwaar te verduren;
in 1931 leefden er nog zo'n twintig van deze dieren in het dat jaar opgerichte Nationaal park Bontebok.

De Bonobo (Pan paniscus) is een mensaap, en daarmee één van de primaten.
De bonobo staat samen met haar naaste verwant de chimpansee (Pan troglodytes) van alle levende diersoorten het dichtst bij de mens.
De bonobo stond vroeger ook bekend als dwergchimpansee.

Bonobo's leven uitsluitend in het woud ten zuiden van de Kongostroom in Congo.
Door hun beperkt leefgebied, de onstabiele situatie in het land, legale en illegale houtkap en stroperij zijn ze de meest bedreigde mensapensoort.

Dat de bonobo een afzonderlijke soort vormt, werd pas in het begin van de twintigste eeuw vermoed.
De Nederlandse etholoog Frits Portielje was het opgevallen dat de destijds bij het publiek van dierentuin Artis populaire 'chimpansee' Mafuca veel kleiner was dan de andere chimpansees van Artis.
Hij vermoedde dat het dier tot een tot dan onbekende primatensoort behoorde, die hij 'dwergchimpansee' noemde.
Andere wetenschappers hadden vergelijkbare ideeën.
In 1929 werd de bonobo als afzonderlijke soort erkend.
Hij werd toen beschreven door de Duitse anatoom Ernst Schwarz.
Een meer uitgebreide beschrijving volgde in 1933 door de Amerikaan Harold Coolidge.

Bonobo's en chimpansees verschillen enorm in gedrag, een duidelijk verschil is dat bonobo's minder geneigd zijn tot geweld dan chimpansees.

Geweld onder bonobo's komt voor, maar het is veel minder gebruikelijk en vrijwel altijd ook minder serieus.
Daarentegen is seks bij bonobo's een veel voorkomend verschijnsel met een grote sociale functie.

Het heeft tot de jaren zeventig geduurd voor het gedrag van bonobo's in de natuur werd bestudeerd.
Na de onafhankelijkheid van België was Congo politiek erg onrustig, wat het tot een weinig geliefd onderzoeksgebied maakte.
Bovendien realiseerde men zich pas dat het gedrag van bonobo's en chimpansees sterk verschilde toen de eerste onderzoeksresultaten binnenkwamen.
Tegenwoordig worden bonobo's op een aantal plaatsen in Congo langdurig geobserveerd.

Bonobo's leven in het woud. Ze zoeken in vaak dagelijks wisselende groepjes naar voedsel.
Net als bij chimpansees bestaan er grotere 'gemeenschappen', waarbij groepjes altijd uit leden van een gemeenschap bestaan.
De groepjes zijn groter dan bij chimpansees.
Het is echter niet duidelijk of dit een reëel verschil tussen de soorten aangeeft of dat het ecologische achtergronden heeft.
De gemeenschappen zijn bij beide soorten van vergelijkbare grootte, van 25 tot ruim 100 dieren.
Mannetjes blijven hun gehele leven bij de gemeenschap; vrouwtjes trekken weg als ze de vruchtbare leeftijd bereiken.
's Nachts maken bonobo's hun nesten in groepen die wat groter zijn dan overdag.

De grootste bijzonderheid van de sociale structuur van bonobo's is dat de vrouwtjes meestal het hoogst in de rangorde staan.
Oorzaak hiervoor is dat bij een strijd tussen een vrouwtje en een mannetje de andere vrouwtjes vaak te hulp schieten.
Bij bonobo's is de rangorde van een mannetje dan ook vaak afhankelijk van de rangorde van zijn moeder, meer dan van het hebben van de juiste vrienden onder de andere mannetjes zoals bij chimpansees.
De rangorde onder vrouwtjes is vaak onduidelijk en lijkt vooral afhankelijk van leeftijd.

Het belangrijkste voedsel van bonobo's bestaat uit fruit.
Daarnaast eten ze ook een bepaalde soort van bodemplanten, bij onderzoekers bekend als THV (terrestrial herbaceous vegetation).
Dierlijk voedsel wordt gegeten maar niet in grote hoeveelheden, ongeveer 1% van het totaal.

Na een draagtijd van 8 maanden zoogt de moeder haar jong nog tot 3 jaar.
Zelfs daarna blijven moeder en jong vaak nog wel een jaar of twee bij elkaar.
Tussen 2 geboorten verstrijken ook ongeveer 5 jaar.

Volgens onderzoek uit 2010 kunnen bonobo's door met het hoofd horizontaal te schudden duidelijk maken dat ze het gedrag van een soortgenoot afkeuren.
Mogelijk is dit schuddend gedrag gelinkt aan het schudden om nee te zeggen bij mensen, een quasi universeel gedrag.

Bongo (Kameroen, c. 1972 - Apeldoorn, 14 augustus 2005) was een gorilla die in Apenheul, een gespecialiseerde dierentuin in de Nederlandse stad Apeldoorn, lange tijd de groepsleider van de gorilla's was.
Bongo was het boegbeeld van Apenheul, en als zodanig - met name in kringen van dierenbeschermers - behoorlijk beroemd.

Op 14 augustus 2005 overleed Bongo volkomen onverwacht op 33-jarige leeftijd aan een bacteriële infectie, na een ziekte van nog geen twee dagen.
Op het moment van zijn overlijden had hij 20 kleinkinderen en 3 achterkleinkinderen.

Bongo werd in 1974 op ongeveer tweejarige leeftijd vanuit het Afrikaanse land Kameroen naar Apenheul overgebracht.
In de loop der jaren ontwikkelde hij zich tot de onbetwiste leider van de groep.
Hij verwekte 27 jongen (de eerste toen hij pas 6 jaar oud was), waarvan er velen verhuisden naar andere dierentuinen binnen en buiten Europa.

Na het overlijden van Bongo kwam de 19-koppige gorillagroep zonder leider te zitten.
Een vervanger voor Bongo was moeilijk te vinden; omdat Bongo zoveel nakomelingen in veel dierentuinen had, waren veel jonge mannetjes die potentiële leiders van de groep zouden kunnen zijn ongeschikt, aangezien zij verwantschap met Bongo hadden en daardoor voor inteelt binnen de groep zouden zorgen.
Uiteindelijk werd in november 2006 het toen 13-jarige mannetje Jambo uit de dierentuin van het Duitse Krefeld aan de groep toegevoegd.
Jambo was nog erg jong - feitelijk nog een puber - om een groep te leiden, maar na een aanvankelijk stroeve start heeft hij inmiddels het leiderschap weten te verwerven.
De eerste nakomeling van Jambo is in 2007 geboren.

Het gorilla-eiland in Apenheul, Bongo Bonde, is vernoemd naar Bongo.
Het betekent letterlijk de vallei van Bongo.
Bongo zelf heeft van dat eiland niet lang kunnen genieten, hij overleed korte tijd na de opening van het eiland.

Meer dan tien miljoen Nederlanders hebben Bongo als kracht en rust uitstralende leider van zijn groep bewonderd tijdens de voederpresentaties die een paar keer per dag in Apenheul worden gegeven.

Bongo was niet de oudste (mens)aap in Apenheul, maar was wel het dier dat tot nu toe, samen met enkele andere gorilla's en een slingeraap, het langst in Apenheul leefde.

De bongo (Tragelaphus eurycerus) is een Afrikaanse antilope uit de familie der holhoornigen (Bovidae).
Het is de enige soort uit het ondergeslacht Boocerus, wat soms als een apart geslacht wordt beschouwd.

Er zijn twee ondersoorten.
De laaglandbongo (Tragelaphus eurycerus eurycerus) leeft in de laaglandregenwouden van West- en Centraal-Afrika.
Hij is kleiner en lichter dan de andere ondersoort, de bergbongo (Tragelaphus eurycerus isaaci) uit de Keniaanse hooglanden.

De bongo heeft een dieprode vachtkleur.
Over beide zijden lopen tien tot zestien witte strepen en op de wangen heeft hij witte vlekken.
De buik is zwartgekleurd.
Bij het mannetje loopt er een kleine maan over de rug en zijn de poten bont gekleurd met een tekening van zwarte en witte vlekken.
Beide geslachten hebben spiraalvormige hoorns.
Oudere dieren zijn zwaarder en donkerder dan jongere dieren.
De bongo heeft opvallend grote oren.

De bongo wordt 170 tot 250 centimeter lang en 110 tot 130 centimeter hoog.
De staart is 24 tot 65 centimeter lang.
Mannetjes zijn zwaarder dan vrouwtjes.
Een mannetje wordt 240 tot 405 kilogram zwaar, een vrouwtje 210 tot 253 kilogram zwaar.

De bongo is een echte bosbewoner.
Hij komt enkel voor in de bosmozaïeken van de Afrikaanse regenwoudgordel.
Hij komt onregelmatig voor in de laaglanden van West-Afrika en het Kongogebied en de hooglanden van Kenia, waaronder Mount Kenya.
In de bergen leven ze tot op 4000 meter in het droge seizoen en tot 3000 meter in het regenseizoen.

Bongo's leven vooral van groene planten, die groeien op open plekken in het bos.
Bongo's zijn dan ook afhankelijk van een constante verstoring van het regenwoud, waardoor bomen omvallen en open plekken ontstaan.
Dit kan door de mens worden veroorzaakt (bijvoorbeeld boskap), maar ook overbegrazing door olifanten en natuurrampen als bosbranden en landverschuivingen zijn een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van open plekken.

De bongo rust meestal overdag in dichte begroeiing. 's Nachts wordt hij actief.
Ze begeven zich nooit ver van de begroeiing, waar ze bij gevaar invluchten.
De bongo eet bladeren van struiken en jonge bomen, kruiden, vers gras, bamboe en springzaad.
Klimplanten worden uit bomen getrokken.

De bongo leeft alleen in een groot woongebied, dat veelal overlapt met dat van andere bongo's.
De dieren zijn niet territoriaal.
Vrouwtjes met zogende kalveren leven echter wel in grote groepen.
Mannetjes vormen geen harems.

Er is in Kenia een geboortepiek tussen juli en september, maar de bongo plant zich het gehele jaar door voort.
Na een draagtijd van 284 dagen wordt een kalf geboren.
Dit kalf blijft verstopt tussen de dichte begroeiing tot het zich samen met zijn moeder aansluit bij een groep met andere moeders met kalveren.
In Kenia hebben alle moeders met zogende kalveren zich drie maanden na de geboortepiek aangesloten bij een kudde.

De bongo is na twee jaar geslachtsrijp.
Mannetjes zullen zich waarschijnlijk pas na een jaar of vier voor het eerst voortplanten.
De bongo wordt ongeveer 20 jaar oud.

De bongo heeft veel natuurlijke vijanden en zal zich dan ook nooit ver van dichte begroeiing begeven.
Natuurlijke vijanden zijn onder andere luipaarden, gevlekte hyena's, leeuwen en de mens.
Kalveren vallen ook soms ten prooi aan pythons.

De bongo wordt over het algemeen niet bedreigd en is zelfs algemeen in Centraal-Afrika, maar enkele populaties in West-Afrika en Kenia dreigen uit te sterven door overbejaging en overmatige boskap.

De bohorrietbok (Redunca redunca) is een middelgrote antilope uit het geslacht der rietbokken (Redunca).

De bohorrietbok komt voor van Senegal tot Ethiopië, zuidwaarts tot het Tanganyikameer en de vallei van de Ruvuma-rivier.

Hij leeft voornamelijk op vochtige, open vlakten.
Hij heeft een voorkeur voor drassige grasvlakten, als uiterwaarden rond meren (bijvoorbeeld Victoriameer, Tsjaadmeer) en rivieren (bijvoorbeeld de Nijl en de Niger).
Deze grasvlakten kunnen in het regenseizoen overstromen en in de droge tijd te geteisterd worden door droogte en branden.

De bohorrietbok heeft een rossige zandkleurige vacht.
De onderzijde is grijzig wit van kleur, evenals de wangen, lippen, kin, keel, de binnenzijde van de oren en een kring rond de ogen.
De neus en het midden van de lip zijn zwart.
De korte staart is wit aan de onderzijde.
Mannetjes zijn steviger gebouwd dan vrouwtjes.
Enkel het mannetje heeft hoorns.
Deze zijn liervormig en zeer geringd, voornamelijk rond de basis.

De bohorrietbok heeft een kop-romplengte van 100 tot 135 centimeter en een schouderhoogte van 65 tot 89 centimeter.
De staart is 18 tot 20 centimeter lang.
Mannetjes wegen 43 tot 65 kilogram, vrouwtjes 35 tot 45 kilogram.

De bohorrietbok eet voornamelijk gras.
De soort is meestal de gehele dag door actief, maar graast voornamelijk 's nachts.
Tijdens het nachtelijke foerageren kan een rietbok tot acht kilometer van hun woongebied afdwalen.
In de droge tijd, als de kwaliteit van het voedsel minder wordt, grazen sommige rietbokken ook overdag.
Op het heetst van de dag zoekt hij de schaduw op in hoog gras of in struikgewas.

De bohorrietbok leeft meestal in paren of in kleine familiegroepen van drie tot zes dieren.
De dieren communiceren met elkaar door middel van een hard fluitend geluid.
Dit is voornamelijk 's nachts te horen in de droge tijd, waarbij hele fluitkoortjes te horen zijn.
Bij gevaar wordt de staart omhoog gehouden, waardoor de witte onderzijde goed zichtbaar is.
In de regentijd leven de meeste dieren in aparte woongebieden, die meestal overlappen.
Ook mannetjes tolereren andere mannetjes in hun woongebied.
In de droge tijd leven de dieren meer groepsgewijs.
Mannetjes vormen dan kleine, tijdelijke territoria.

Tijdens de paartijd, aan het einde van de droge tijd, vechten de mannetjes regelmatig om te mogen paren met één of meerdere vrouwtjes.
Tijdens de balts loopt het mannetje om het vrouwtje heen, waarbij hij een blatend geluid maakt.
Na een draagtijd van zeven maanden wordt één jong geboren.
De meeste jongen worden in de regentijd geboren.
Het jong houdt zich de eerste twee maanden verborgen.
Hij verandert dagelijks van schuilplaats.
Vrouwtjes zijn na een jaar geslachtsrijp, mannetjes pas na vier jaar.
Voor die tijd vormen mannetjes soms vrijgezellengroepjes.
De bohorrietbok wordt ongeveer tien jaar oud.

De Boergeit is een geitenras dat begin 1900 ontstaan is in Zuid-Afrika door Nubische geiten te kruisen met Europese en Indische geiten.
Dit vleesras is genoemd naar de Nederlandse boeren die Zuid-Afrika hebben gekoloniseerd.

Door natuurlijke selectie ontstond een geitenras dat onder de moeilijke omstandigheden in Zuid-Afrika kon overleven.
De witte vacht reflecteert het zonlicht, terwijl de roodbruine aftekening de kwetsbare plekken rond de ogen, neus, oren en onder de staart tegen het zonlicht beschermt.
Door de bespiering en de sterke benen kunnen boergeiten op heuvelige en dichtbegroeide plaatsen grazen.

Het Zuid-Afrikaanse stamboek werd in 1959 opgericht.
Boergeiten werden naar andere landen geëxporteerd, zoals Australië en de Verenigde Staten, om door kruising de kwaliteit van de daar aanwezige geiten te verbeteren.
In 1977 werden de eerste boergeiten naar Duitsland gehaald en van daaruit verspreid over andere Europese landen.

In 2003 werd de rasstandaard voor de boergeit in Nederland opgesteld.
Hierbij lag de nadruk op de voor de Zuid-Afrikanen belangrijke kenmerken.

Dit ras is sinds 2008 ook in België officieel erkend.

De boergeit is een snelgroeiende, goed geproportioneerde geit van gemiddelde afmeting, met een goede productie-eigenschap van eersteklas vlees.
Er moet op alle leeftijden een goede verhouding zijn tussen de lengte van de benen en de diepte van de romp, waarbij lammeren en jonge geiten in verhouding iets hoogbeniger zullen zijn.
Ze zijn overwegend wit met een roodbruine kop en een witte bles.
De kop is krachtig, het neusprofiel is gebogen, de hangoren zijn breed en middenlang.
De hoorns zijn donkergekleurd en hebben een gemiddelde lengte.
Een volwassen boerbok weegt tussen 110 en 140 kilo.
Een volwassen boergeit weegt tussen 90 en 100 kg.

De boergeit heeft een grote vruchtbaarheid en een hoge groeisnelheid.
De lammeren komen tijdens de eerste drie maanden 200 tot 250 gram per dag aan.
Als ze 3 maanden oud zijn, wegen ze ongeveer 24 kg.

De boerbokken verspreiden de penetrante bokkengeur minder dan andere rassen.

Door de geringe melkproductie worden boergeiten niet gemolken, maar worden gehouden voor landschapsbeheer en vleesproductie.
De boergeit kan zich goed aanpassen aan verschillende klimaten en terreinen.
Ze worden, naast schapen, ingezet bij de begrazing van natuurgebieden.

De organisatie die in Nederland het stamboek van het ras beheert is de Nederlandse Organisatie voor de Geitenfokkerij.

In Belgie de Kleine herkauwers vlaanderen.