| B b B b 12 a (47) |
| Blauwe hardsteen |
Blauwe hardsteen, hardsteen, arduin, kolenkalksteen of petit granit is een kalksteen met een min of meer uitgesproken blauwgrijze kleur die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van zeer veel resten crinoïden.
Crinoïden zijn kleine skeletjes van zeelelies.
Zeelelies zijn diertjes die op de bodem van ondiepe zeeën leven.
Bij het afsterven bleef hun kalkskelet op de bodem achter en samen met de calcietafzetting die het geheel aan elkaar smeedde, vormde zich in de loop van honderden jaren de blauwe hardsteenlaag.
De steen is dus een aaneenkitting van crinoïden door microkristallijn calciet.
De kleur wordt bepaald door zeer fijn verspreid koolstof.
Engels : Belgian Blue Stone, Belgian Fossil
Duits : Blaustein
Frans : Pierre bleue, Hardouin, Pierre de taille |
ruwe blauwe hardsteen |
De Belgische hardsteen, van Laat-Devonische tot Vroeg-Carboon-ouderdom, komt met name voor in de Ardennen.
De kalksteen is daar ontstaan in een ondiep marien afzettingsmilieu waar veel leven te vinden was.
Doordat het afzettingsmilieu veelal een reducerend milieu kende, zijn zwavelhoudende mineralen ontstaan en bevat de kalksteen een hoog percentage organisch materiaal.
Hierom wordt het ook wel "kolenkalk" genoemd.
Het H2S (waterstofsulfide) dat vrijkomt als er op het gesteente geslagen wordt, heeft de naam "stinkkalk" opgeleverd.
Omdat het gesteente zo hard en dicht is wordt het in de volksmond ook petit granit genoemd.
Graniet is echter een stollingsgesteente en de blauwe hardsteen een afzettingsgesteente. |
terras in blauwe hardsteen |
In België zijn er vier streken waar blauwe hardsteen wordt ontgonnen.
- Écaussinnes, Neufvilles, Zinnik
- Condroz: Anthisnes, Barvaux, Clavier, Comblain-au-Pont, Modave, Ouffet, Sprimont
- Vallei van de Bocq: Yvoir
- Vallei van de Molignée: Anhée. Met tegenwoordig twee grote productieregio's:
- Henegouwen (80%)
- Ardennen; Bekkens van de Ourthe Amblève, van de Bocq en van Molignée. Het soortelijk gewicht van blauwe hardsteen is 2,8kg/dm3. |
verzagen van de ruwe blokken
auteur : Tim Bekaert |
Ierse hardsteen
Dezelfde bank waaruit Belgische hardsteen wordt gewonnen, komt na honderden kilometers ondergronds in Ierland weer boven.
Hier wordt een andere variëteit gewonnen: de Ierse hardsteen, in groeven in o.a Kilkenny en Carlow.
De steen is iets fijner van structuur en de crinoïden zijn kleiner en gelijkmatiger verdeeld.
Verder wordt ook in andere landen vergelijkbare steen gewonnen, bijvoorbeeld in Spanje en China. |
detail van een doopvont in blauwe hardsteen CC 3.0 |
Traditioneel werd blauwsteen vooral toegepast voor dorpels, deuromlijstingen en dekstenen.
Arduin is sedert enkele jaren bijzonder populair voor zowel terrasbevloering als zwembadafboording.
Blauwsteen is een natuursteen met een eenvoudige, eerlijke en natuurlijke charme.
Arduin is hard, slijtvast en weinig poreus en daardoor uitstekend geschikt voor buitentoepassingen.
Arduin is, ook voor kunstenaars, een zeer dankbare steen.
Blauwe hardsteen heeft de eigenschap hard te zijn, maar is toch zacht bewerkbaar.
Naargelang de afwerking gaan de tinten van blauw naar bijna zwart. |
Vlekken in blauwe hardsteen
Het gebeurt regelmatig dat er in blauwe hardsteen (arduin) vlekken komen.
Denk maar aan siliconenresten, een barbeque die wat uit de hand is gelopen, bloedvlekken...
In veel gevallen verdwijnen de vlekken vanzelf, door invloed van regen en zon, mochten ze toch nog zichtbaar blijven, kan je volgende tips proberen.
1 - Roestvlekken, bruine vlekken :
Schuur zacht in rondjes met fijn glaspapier en water. Als de afwerking gepolijst of verzoet is, ga er dan over met een oplossing van 50 % terpentijn en 50 % lijnolie.
2 - Vlekken van siliconen :
Siliconen - kit in tube : verwijder de restjes met een breekmesje en ga nadien te werk zoals in 1
Vloeibare of vochtwerende siliconen : verwijder meteen de vlekken met een oplosmiddel, en indien nodig, ga verder met 1
3 - Vetvlekken of vlekken van minerale of plantaardige olie :
Aceton, ammoniak of K2R spray
Voorbeeld : Na een barbecue op een terras in Blauwe Steen, volstaat het om een emmer water met 2 lepeltjes ammoniak over het oppervlak te gieten.
4 - Vlekken van exotisch hout :
Buitenshuis verdwijnen de vlekken vanzelf, binnenshuis moeten we Javelwater (bleekwater) gebruiken (als de vlekken hardnekkig zijn, meng dan plaaster met Javelwater, breng dit aan en laat drogen).
5 - Plekken van koffie, wijn, limonades, bloedvlekken :
gebruik water met zeep en wrijf er lichtjes met een spons over (type afwas-spons)
6 - Inktvlekken :
Javelwater (bleekwater)
7 - Vlekken van verf :
thinner voor de verf (als deze nog nat is), of anders een afbijtmiddel als de verf al ingetrokken is.
8 - Vlekken van koperoxidatie, zwarte vlekken en "het vergroenen" :
Breng een dikke brij aan die bestaat uit een anderhalf deel ammoniak, een deel ammoniumchloor en 4 delen absorberend poeder (plaaster).
9 - Vlekken van urine :
Ga tewerk zoals in 5, indien nodig ga verder zoals in 1 |
Bron : - Wikipedia CC 3.0
- Beurms Dirk |
|
