De berkenzwam (Piptoporus betulinus) is een schimmel uit de familie Fomitopsidaceae.
Deze gaatjeszwam is een typische zwakteparasiet gebonden aan één enkele houtsoort namelijk de berk. Wegens haar specialisatie op verzwakte of gekwetste berkenbomen wordt zij in de volksmond ook wel eens berkendoder genoemd.
Berken die in moerassen of op een beschaduwde plaats staan lopen het meeste gevaar om door de schimmel te worden aangestast.
Engels : birch polypore, birch bracket, of razor strop Duits : Birkenporling Frans : Polypore du bouleau
De nog levende zwam heeft een roestbruine kleur, de dode zwam is bedekt met een korzelig, wit vlies.
De buisjes van de zwam staan altijd horizontaal, hoe de tak ook aan de boom zit of op de grond ligt. De sporen kunnen zich hierdoor altijd verspreiden.
Bomen die besmet zijn met de berkenzwam, leggen vroeg of laat het loodje. In berkenbestanden kan deze parasiet grote schade aanrichten. De bomen sterven na infectie versneld af, waarna de zwam als saprofiet met de afbraak in staande of liggende stammen verder gaat. Opvallend is de bestendigheid van berkenschors tegen aantastingen, in vergelijking met het snel verterende hout. De schors bevat betuline die naast zwammen ook dierlijke organismen weerhoudt van vraat.
Gedroogd zijn ze heel lang te bewaren. De droge zwam open snijden lukt nauwelijks. Het verdroogde mycelium is taai. Het vlees wordt verkocht onder de naam polyporus en wordt door entomologen gebruikt om gedroogde insecten op te prikken voor verzamelingen. In de natuur worden de droge zwammen opgevreten door larven van de zwamkever. Alleen het witte vlies is ook voor deze kevers onverteerbaar.
Van de berkenzwam is bekend dat het stoffen bevat voor medicinale toepassingen.
De 5300 jaar oude ijsmummie Ötzi had gedroogde berkenzwam bij zich, vermoedelijk om medicinale redenen. In de meer recente geschiedenis werd de berkenzwam aangewend als vloeikussen en om scheermessen te slijpen.
die zwammen en schimmels dat is een echte plaag !vind ik persoonlijk ,knufffff.
06-06-2010 om 21:22
geschreven door georgette
Fijn Weekend
06-06-2010 om 18:16
geschreven door FSDesign
Zeer intresant dat wist ik niet prachtig
Lieve groeten en een...
06-06-2010 om 14:25
geschreven door alfons
goede middag Saagje
prachtige uitleg over de berken zwam vroeger lieten wij die drogen en kleefde er plakten wij daar strooien bloempjes aan dat heeft zo eens een tijd in de mode geweest Ik wens jullie een gezellige zondag Liefs en knuffeltjes Frieda
06-06-2010 om 11:42
geschreven door Frieda
fijne zondaggroet......nog 6 !!!!!!
Laat je karakter kneedbaar zijn als was,
maar niet week als boter.
06-06-2010 om 10:54
geschreven door wollie
Lieve zondagse groetjes uit Terneuzen,
06-06-2010 om 09:18
geschreven door paolo
Lieve zondaggroetjes van aan het zeetje.....
Groetjes van je blog maatje Brigitta. Dikke warme knuffel.