Jon López en Diego Ugarte In Belgische gevangenschap
De advocaten van Jon López en Diego Ugarte, Baskische politieke gevangenen in Doornik en Bergen, klaagden op 21 mei 2005 de Belgische autoriteiten aan wegens de condities waarin hun cliënten hun dagen (en nachten) moeten slijten. De klacht werd zowel tegen de Belgische staat als tegen de minister van Justitie, Laurette Onkelinckx, ingediend. Beiden zitten sinds maart 2004 vast in ons land. Ze zitten volledig afgezonderd van de overige gevangenen en worden, telkens als ze de cel verlaten of die weer betreden, lichamelijk afgetast. De sanitaire en hygiënische omstandigheden zijn erbarmelijk. Het "luchten" verloopt eveneens in afzondering. Bovendien wordt hun correspondentie gelimiteerd en doorzocht.
Jon López, die in Doornik zit, vertelde in een brief dat de patio waarin hij gelucht wordt dezelfde grootte heeft als zijn cel en het plafond uit één wand van ijzeren staven bestaat. Tijdens het luchten werd hij steeds gevolgd door drie cipiers. Toen hij op een dag zei op die manier niet meer buiten te willen, kwamen ze hem ook niet meer halen. Het celraam is dubbel getralied! De celdeur is steeds gesloten en er is geen "zuurstof", tenzij er wat tocht is! Er is enkel een toiletemmer en die wordt één keer per dag leeggemaakt. De cipiers lachen hem dan ook telkens uit omdat zijn cel stinkt. Douchen mag twee keer per week, tussen 10:00 en 21:00u met koud water. De overige gevangenen zijn dan al in hun cel. Dag en nacht wordt door de cipiers elke 15 of 20 minuten door het luikje naar binnen gekeken. s Nachts wordt daarbij telkens het licht ontstoken! Sterk, fluorescerend licht! Behalve het geluid van het luikje wordt er in de gang op alle andere mogelijke manier lawaai gemaakt. Dag en nacht! Hierdoor kan López slechts gedurende korte periodes slapen. Als hij hierover klaagt bij de directeur zegt die "enkel te doen wat hij moet doen en daarover zelf niet mag beslissen". De inkomende en uitgaande post moet steeds via de Onderzoekrechter passeren. Dezelfde onderzoeksrechter heeft beslist dat enkel de ouders en de broer van López op bezoek mogen komen. Gezien de afstand ontvangt López gemiddeld slechts één keer per maand bezoek. Geen verdere familieleden noch vrienden. Als er bezoek is, mogen er geen andere gevangenen in de gang zijn en moeten alle cellen gesloten zijn. Er mogen maximum 3 personen per keer op bezoek komen. (Vader, moeder en één broer of zus.) Bellen mag hij enkel met zijn ouderlijk huis, na 20 uur en gedurende een periode die afhankelijk is van de luim van de cipier van dienst. Binnen enkele dagen ontmoeten de ouders van López de Belgische consul in Bilbao, Sylvie Lagneaux.
De omstandigheden waarin Ugarte in de gevangenis van Bergen verblijft zijn gelijkaardig.
De Baskische amnestiebeweging zegt dat, behalve Spanje en Frankrijk, België de enige Europese Staat is die Baskische, politieke gevangenen gaat oordelen. Spanje vraagt de uitlevering van beiden en bij zijn laatste bezoek aan Spanje beloofde ons knapste stuk, Premier Verhofstadt, daar snel werk van te maken.
Mogelijk uitlevering van twee in België opgepakte ETA-leden
Vrijdag 14 mei 2004 | Bron: Belga
BERGEN - De kamer van inbeschuldigingstelling (KI) in Bergen heeft gisteravond beslist gevolg te geven aan het Europese aanhoudingsmandaat tegen de vermeende ETA-leden Jon Lopez Gomez en Diego Ugarte Lopez de Arkaute. De twee werden in Boussu (Henegouwen) opgepakt in de nacht van 30 op 31 maart 2004. De beslissing betekent dat ze mogelijk kunnen worden uitgeleverd aan Spanje. Het parket meldt echter dat ze eerst in België zullen worden berecht.
Twee Spanjaarden die in eigen land gezocht worden omdat zij banden zouden hebben met de ETA mogen aan Spanje uitgeleverd worden nadat zij in België zijn berecht en hun eventuele straf hebben uitgezeten. Dat heeft het Belgische openbare ministerie maandag gezegd. Jon Lopez Gomez en Diego Ugarte Lopez de Arkaute werden op 31 maart aangehouden toen bij een routinecontrole valse nummerplaten werden aangetroffen. Ze zijn aangeklaagd wegens vervalsing. Een eerdere uitspraak die de uitlevering verbood, werd vrijdagavond in beroep ongedaan gemaakt. Beide zullen op 6 juli 2005 uitgeleverd worden aan de folterstaat Spanje. Spanje en België ruziën al jaren over de uitlevering van verdachten. Zo stelde het hooggerechtshof in België onlangs opnieuw een uitspraak uit in de zaak rond het Spaanse verzoek om uitlevering van een Baskisch echtpaar (Luis Moreno en Rakel García) dat al meer dan tien jaar in België verblijft.
Dr. Isidro Gomá y Tomás Aartsbisschop van Toledo, Primaat van España El cardenal de la guerra De oorlogskardinaal 20 mei 1939
Nadat de 2de Republiek was uitgeroeid door de troepen van Franco, met een sinistere balans van meer dan 500.000 doden en tienduizenden in de cel of verbannen, kreeg kardinaal Isidro Gomá y Tomás op 20 mei 1939 uit de handen van Franco het slagzwaard van de dictator zelf ten geschenke (voor bewezen diensten) en mocht hij zij aan zij met de Caudillo onder een baldakijn de Santa Bárbara-kerk van Madrid verlaten. Zij werden door verscheidene bisschoppen met de fascistengroep uitgeleide gedaan.
Isidro Gomá y Tomás werd te La Riba (Tarragona) geboren op 19 augustus 1869 en overleed te Toledo op 22 augustus 1940). Hij was primaat van Spanje tijdens de burgeroorlog en speelde een hoofdrol.
Hij was de redacteur van het Herderlijke Schrijven waarin de kerk de volledige steun toezegde aan de staatsgreep tegen het wettelijke gezag. Om geen twijfel over die steun te laten bestaan, legde Franco een maand later de eed af, in de handen van de primaat, als nieuw staatshoofd tijdens een plechtigheid van de Consejo Nacional de Falange Española, Nationale Raad van de (fascistische) Falange in het klooster Las Huelgas te Burgos.
Na zijn overlijden (1940) kreeg aartsbisschop Isidro Gomá y Tomás een staatsbegrafenis. Hij werd begraven met alle eer die een kapitein-generaal te beurt valt: Voor de relevante diensten die hij aan het vaderland verleende, vooral tijdens de recente Cruzada (kruistocht).
Een paar uitspraken van de aartsbisschop
Geen enkele pacificatie is mogelijk, als het geen pacificatie van de wapens is. Consciëntieus en zonder aarzelen, moeten allen die anders denken dan wij, geëlimineerd worden (juli 1936).
Dit is een oorlog van Spanje tegen anti-Spanje, van religie tegen atheïsme, van beschaving tegen barbarij (juli 1936).
Is de oorlog in Spanje een burgeroorlog? Neen, het is een strijd van hen zonder God (una lucha de los sin Dios) tegen het werkelijke Spanje, tegen de katholieke religie (1936).
Niemand kan ontkennen dat de Deus ex machina van deze oorlog God zelf is, Zijn religie, Zijn wetten, Zijn bestaan en Zijn invloed op onze geschiedenis (juni 1937).
Om 00:50u vannacht, 19 mei 2008, heeft ETA een bomauto tot ontploffing gebracht in Getxo (Bizkaia). De bomauto bevond zich ter hoogte van de Maritieme Club, waar op het ogenblik van de ontploffing een matroos en een bewaker aanwezig waren. Als gevolg van het feit dat ETA voorafgaandelijk telefonisch verwittigde, kom de omgeving ontruimd worden en vielen er geen slachtoffers.
Josu Retolaza Loidi werd in Eibar geboren in 1952. Op 13-jarige leeftijd deed hij zijn intrede in het Seminario de Asensio te Logroño om later, op 17-jarige leeftijd naar het seminarie van Irún over te stappen. Twee jaar later zag hij het voor bekeken en zonder een reden op te geven, keerde hij terug naar de burgerlijke staat. Wel belangrijk om weten is dat zijn uitstap samenviel met het Proces van Burgos, toen heel wat Baskische priesters zich mobiliseerden om te protesteren, om ETA-vrijwilligers onderduikadressen te bezorgen of om hen te helpen vluchten naar Iparralde. Na zijn legerdienst bij de División Acorazada Brunete in Madrid ging hij alleen wonen. Iedereen was stomverbaasd te horen dat hij toegetreden was als vrijwilliger voor ETA. Hij werd gearresteerd, in het bezit van wapens, en tot 20 jaar cel veroordeeld. In de gevangenis werd een eigenaardige vlek op zijn rug ontdekt, men dacht dat het een puist was of een wrat. Er werd hem een product toegediend, maar de wrat werd groter en veranderde van kleur. Veel te laat en als gevolg van nonchalance werd huidkanker vastgesteld. Hij werd in 1986 overgebracht naar een sanatorium in Donostia waar hij terminaal werd verklaard. Toen hij in vrijheid gesteld werd, verhuisde hij naar Deba. Hij genoot er nog een tijdje van de zee. Hij overleed in Deba op 19 mei 1987. Hij was 35 jaar geworden.
Onder het motto Ya basta. Euskal Herria necesita libertad (Nu is het genoeg. Euskal Herria moet vrij zijn), hebben op 17 mei 2008 duizenden manifestanten betoogd in de straten van Bilbao ten gunste van de 27 beklaagden in het proces Gestoras Pro Amnistía.
De folterpraktijken en de uitzonderingsrechtbanken (Audiencia Nacional) werden aangeklaagd en er werd opgeroepen om de strijd voor onafhankelijkheid verder te zetten.
Erkenning van het politieke karakter voor alle slachtoffers van het Francoregime
Op 18 mei 2006 vraagt de organisatie Ahaztuak 1936-1977 (Ahaztuak = de vergetenen") aan het Baskische parlement alle aspecten aangaande slachtoffers van het Francoregime onder te brengen in het Departement Mensenrechten en niet, zoals tot op heden, onder Sociale Zaken. Volgens Ahaztuak 1936-1977 zijn alle slachtoffers van de Staatsgreep en van de daaropvolgende repressie slachtoffers van het politieke conflict waar Euskal Herria onder te lijden heeft.
Familieleden van de poëet Esteban Urkiaga, "Lauaxeta" en van Jon Paredes Manot, "Txiki", respectievelijk gefusilleerd in 1937 en in 1975 kwamen in Bilbao samen met familieleden van personen die tijdens de dictatuur in massagraven terechtkwamen om hun voorstel te formuleren en kracht bij te zetten. Verder willen ze alle Franquistische symbolen uit het straatbeeld laten verdwijnen. Tevens eisten ze opgenomen te worden in de Commissie Mensenrechten omdat ze, nét zoals de slachtoffers van ETA, ook slachtoffers van een politiek conflict zijn.
Op 16 mei 2008 werd in het Baskische Parlement een resolutie besproken, ingediend door Aralar, en bij meerderheid (PNV, EA, EB, Aralar en EHAK) goedgekeurd.
Ziehier, de tekst die voor heel wat opschudding zorgde:
Het Baskische Parlement verwerpt de houding die de Spaanse regering systematisch aanneemt ten aanzien van de klachten van mishandeling en foltering, terwijl zij zonder uitzondering de hand boven het hoofd van de politionele krachten houdt. Het Baskische Parlement verwerpt uitdrukkelijk de totale bescherming van minister van Binnenlandse Zaken, Alfredo Pérez Rubalcaba, voor de 8 Guardia Civiles, in de klacht tegen de foltering van Igor Portu y Mattin Sarasola.
"El Parlamento vasco reprueba la postura que el Gobierno español adopta sistemáticamente ante las denuncias de malos tratos o torturas, amparando sin excepción a las fuerzas policiales. Y reprueba especialmente el total amparo manifestado por el ministro del Interior, Alfredo Pérez Rubalcaba, a los ocho guardias civiles ante las denuncias de torturas de Igor Portu y Mattin Sarasola"
Op 17 mei 2003 weigert de rechtbank van Pau, Frankrijk, de uitlevering van de Baskische politieke gevangenen Xabier Irastorza en Markox Sagarzazu aan de Spaanse staat. Volgens de rechtbank bestaat er voor beiden een groot gevaar op marteling, net zoals Iratxe Sorzabalis overkomen (één van de arrestanten in Hernani op 30 maart 2001, opgenomen in een ziekenhuis in Madrid met 2 verschoven nekwervels, een onderhuidse bloeduitstorting van 10 cm op haar rug en verschillende builen op haar hoofd. Ze kreeg tijdens haar verblijf bij de politie ook een plastic zak over haar hoofd waardoor ze bijna stikte). De beschuldigingen tegen Irastorza en Sagarzazu zijn gebaseerd op een verklaring van Sorzabal, die overduidelijk gemarteld is geweest. Ondanks dat de Spaanse justitie verklaarde dat Sorzabals klacht over foltering wegens gebrek aan bewijs niet in behandeling werd genomen door de Audiencia Nacional, werden de 2 vrijgelaten. Dit is de eerste keer sinds lange tijd dat een Franse rechtbank weer eens erkend dat er in de Spaanse staat systematisch gemarteld wordt.
De eerste groep, die te vinden is bij PP, PSOE, de Franse rechterzijde en de PSF, doet niet eens moeite om het huidige status-quo te behouden. Ze verdubbelen hun krachten om de huidige situatie van de onderdrukking te behouden.
De tweede groep, PNV, EA, Aralar en AB zijn "zelfbenoemde nationalisten".
De derde groep, omvat de linkse nationalisten die achter de akkoorden van Lizarra-Garazi blijven staan en die blijven werken voor de nationale constructie van Euskal Herria (aan beide zijden van de staatsgrens).
Het linkse nationalisme heeft het moeilijk om zich te situeren binnen het nieuwe politieke speelveld dat ze door hun strijd zelf mee hebben gecreëerd. Alles moet eens rustig worden overdacht om dan de "instrumenten van de strijd" te verbeteren. De organisatie wil aan de gewapende strijd politieke initiatieven toevoegen. Maar "initiatief" is niet synoniem met "wapenstilstand".
Tot slot konden er enkele vragen gesteld worden.
Over de ophanden zijnde verkiezingen zegt ETA dat de stemmen voor de PNV de verdrukking van het Baskische volk zullen versterken.
ETA zal de wil van het Baskische Volk steeds respecteren. Op dit ogenblik ligt het zg. "Plan Ibarretxe" voor. Op zich moet met elk project dat gebaseerd is op een volksraadpleging rekening gehouden worden. Maar het Plan Ibarretxe is onvolledig, is gesloten en sluit mensen uit.
Het uitblijven van aanslagen heeft geruchten doen ontstaan over het bestaan van een staakt het vuren, maar er is geen voorstel tot wapenstilstand uitgegaan van ETA.
Tijdens één van de ettelijke staten van beleg of uitzonderingstoestanden in de Baskische provincies, werd door de brutale repressie van de Guardia Civil een, aan de waanzin grenzende, interventie met het zoveelste bloed genoteerd. Na de woelige demonstraties van 1 mei 1969, werd op 15 mei 1969 het dorpje Urabain (Alava) door de Benemérita (de verdienstelijken of de Guardia Civil) bezet. Tijdens de bezetting werd de klokkenluider van het dorpje met 7 kogels afgemaakt. De paranoia van de Guardias was zo waanzinnig, dat zij dachten dat de klokkenluider met zijn klokkensignalen gaf aan ETA. Zonder commentaar.
Een bestelwagen is deze morgen omstreeks 03:00u ontploft voor de kazerne van de Guardia Civil te Legutio. Als gevolg hiervan is de Guardia, Juan Manuel Piñuel, overleden en werden 4 andere Guardias gewond. De gewonden, 2 mannen en 2 vrouwen tussen de 35 en de 41 jaar, werden naar de hospitalen van de centra Txagorritxu en Santiago te Vitoria-Gasteiz overgebracht.
Bijzonder merkwaardig is dat er geen voorafgaande waarschuwing gegeven werd. Iedereen wijst in de richting van ETA (die altijd waarschuwen). Het zou best kunnen, al blijft het uitblijven van een waarschuwing heel eigenaardig.
Een paar weken terug triomfeerde binnenlandminister, Rubalcaba, nog met de stellige zekerheid dat ETA totaal verzwakt was en op sterven na dood was.
Als de daders van ETA zijn, is hun strategie dan gewijzigd? Niet meer waarschuwen en blindelings en willekeurig toeslaan, als reactie op de blinde en willekeurige repressie. Ik weet het niet. Wat ik wel weet, is dat dit zo niet verder kan. Iedereen schreeuwt om dialoog, maar de socialistische regering Zapatero heeft er geen oren naar. Zij blijven volharden in de confrontatie: staatsterrorisme versus terrorisme van ETA.
In Donostia loopt het vooronderzoek in de Zaak PASAIA", het dorpje waar op 22 maart 1984 vier Baskische militanten van de Commandos Autónomos Anticapitalistas in een vuurgevecht met de Spaanse Politie om het leven kwamen. Volgens de lijkschouwer, Francisco Etxebarria, die op 14 mei 2001 kwam getuigen waren de kogelgaten in de lichamen zó groot dat ze zeker werden afgeschoten vanaf "een tweetal meter", en zeker niet vanaf 10 meter. Dit feit komt overeen met het getuigenis van Joseba Merino, die sprak van een fusillade. Joseba Merino was de enige die het treffen overleefde (dat had de Guardia Civil niet ingecalculeerd!). Ook verklaarde hij dat het aantal kogelinslagen opvallend hoog waren, in sommige gevallen ging het om 36 gaten! Twee politiemannen kwamen getuigen onder hun beroepsnummer, niet onder naam. Er werd maar weinig munitie gerecupereerd, maar in het lichaam van Rafael Delas werd één kogel gevonden en zes hagelkorrels uit een jachtgeweer! De inslagen werden vooral geconcentreerd in de borststreek maar bij Dionisio Aizpuru ook in de nek.
Op 20 februari 2001 kondigt Ibarretxe verkiezingen aan voor het Baskische Parlement te houden op 13 mei 2001, en eist van de PP-Partido Popular en de PSE-Partido Socialista de Euskadi dat ze hun alternatieven aanbieden.
De vorige verkiezingen werden op 25 oktober 1998 gehouden, nadat het akkoord van Lizarra getekend was en gedurende het staakt het vuren van ETA. Nu zullen ze anderhalf jaar eerder komen dan de in de wet voorziene 4 jaar.
Op 12 mei 2005 arresteerde de Spaanse politie in Bilbao Iñaki Herrán toen hij zijn identiteitskaart wilde afhalen. Op 20 april 2005 werd Herrán door de Franse autoriteiten aan de grenspost in Port Bou uitgeleverd aan Spanje nadat hij zes jaar in Franse cellen had doorgebracht wegens "lidmaatschap ETA". Omdat er tegen hem in Spanje nog een procedure loopt voor een gelijkaardig feit wordt er "onderzocht" of de Franse celstraf al of niet voldoende was en of hij opnieuw veroordeeld kon worden. Tegen alle verwachtingen in liet magistraat Grande-Marlaska hem de volgende dag vrij op basis van Non bisinidem (niet twee keer hetzelfde).
Op 22 augustus 1993 werd Txapas door de Ertzaintza gearresteerd wegens ordeverstoring tijdens de Semana Grande, de feestweek in Donostia, maar werd naderhand vrijgelaten.
Later werd achterhaald dat Txapas toegetreden was tot het Commando Vizcaya, en toen dit commando in december 1994 ontmanteld werd, vluchtte Txapas naar Iparralde.
Later werd hij, tijdens een gezamenlijke Frans-Spaanse operatie, op 9 maart 1999 gearresteerd te Parijs en werd hij tot 6 jaar cel veroordeeld. Op 20 april 2005 werd hij dan aan Spanje uitgeleverd.
Sebastián Etxaniz Alkorta Vrijspraak op 11 mei 2004 maar niet vrij
Eind 2002 werd de Bask Sebas Etxaniz gearresteerd in Venezuela en in 2003 uitgeleverd aan Spanje. In 1993 werd Etxaniz al uitgeleverd door Nicaragua en gearresteerd in Spanje. In 1993 werd hij al beschuldigd van deelname aan een aanslag met granaten op de kazerne van de Spaanse politie in Barakaldo in 1982! De zaak werd toen geklasseerd, maar in 1995 opnieuw geopend. Een procedurefout was er de oorzaak van dat hij voorwaardelijk werd vrijgelaten en dat benutte hij om naar Venezuela te vluchten op 13 juni 1995. Hij onderhield nauwe contacten met de Brigade Askapena, een internationalistische organisatie die de herverkiezing van Hugo Chávez steunde.
Onder zware druk van Spanje werd Sebas Etxaniz opnieuw, nu door Venezuela, uitgeleverd aan Spanje op 16 juni 2003, na te zijn gearresteerd op 16 juli 2002. Hij werkte toen als kelner in het restaurant Txalupa te Tucacas.
Op 11 mei 2004 werd Etxaniz door het Hooggerechtshof vrijgesproken van deze aanslag op de kazerne van Barakaldo wegens verjaring. Maar Etxaniz kwam niet vrij. Hij blijft zitten "voor een andere zaak"!
Op 5 december 2006 wil de Spaanse regering opheldering van president Chávez over berichten dat Venezuela aan vier vermeende leden van ETA de Venezolaanse nationaliteit heeft verleend. Venezuela zou de vermeende ETA-leden tegemoet zijn gekomen om de uitlevering van de vier aan Spanje te helpen voorkomen. Daarnaast zou Venezuela een schadevergoeding van ruim 325.000 euro hebben betaald aan twee andere ETA-leden, Sebastián Etxaniz Alkorta en Juan Víctor Galarza Mendiola. Justitie in het Zuid-Amerikaanse land werkte in 2002 mee aan de uitlevering van de twee aan Spanje. Galarza Mendiola heeft drie jaar in een Spaanse gevangenis gezeten. Hij is intussen weer vrij. Etxaniz Alkorta zit nog altijd vast in Spanje voor zijn betrokkenheid bij drie aanslagen. Het Spaanse ministerie van Buitenlandse Zaken liet dinsdag weten dat de berichten over de steun van Venezuela aan de ETA-leden waarschijnlijk correct zijn. Madrid gaat het regime in Caracas om opheldering vragen. De Spaanse premier Zapatero belde op maandag 4 december 2006 nog met Chávez om de Venezolaan te feliciteren met zijn herverkiezing op zondag 3 december 2006 in de presidentsverkiezingen. Hij was toen nog niet op de hoogte van de vermoedelijke steun van Caracas aan de ETA.
Toen Chávez op 10 november 2007 bij herhaling José María Aznar, oud-premier van Spanje, een fascist had genoemd tijdens een topontmoeting van Spaanse, Portugese en Latijns-Amerikaanse leiders in Chili, reageerde koning Juan Carlos van Spanje (weinig diplomatisch) daarop dat hij nu zijn mond eens moest houden.
Izquierda Abertzale beschouwt het voorstel van Ibarretxeals "tufo electoral", vieze electorale lucht, en waarschuwt dat dit het zoveelste scenario is van valse confrontatie tussen PNV en PSOE, met als enig objectief het spijzen van de electorale beurs, om vervolgens een nieuw autonomiepact af te sluiten op maat gesneden van het Spaanse imperialisme. Er wordt hardop gelogen als de PNV beweert dat dit het enige alternatief is, verwijzende naar de verklaring van Anaitasuna:
VERKLARING VAN ANAITASUNA - 03.03.2007
Autonomía Política van 07.02.2007 aan de bevolking voorgesteld
Twee jaar en half na de verklaring Anoeta(Orain Herria-Orain Bakea, 14 november 2004) die de weg uitstippelde naar het actuele vredesproces, werd op 3 maart 2007 in de polyvalente sportzaal Anaitasuna te Iruñea-Pamplona, voor een enthousiast publiek van meer dan 3000 nationalisten, het minimumprogramma (Euskal Herria Berria, een nieuw Euskal Herria) voorgesteld om tot de oplossing van het conflict te komen.
Zoals de verklaring van Anoeta meer de nadruk legde op de methode, zo legt de verklaring van Anaitasuna meer de nadruk op de inhoud.
Twee belangrijke initiatieven komen aan bod:
1. Een formule voor de twee staten (la voluntad ciudadana)
Araba, Bizkaia, Gipuzkoa en Nafarroa (Spaans Baskenland) worden een autonome gemeenschap met het recht om zelf te beslissen. Hier wordt Navarra toegevoegd aan het huidige Euskadi, aan de huidige Baskische Autonome Gemeenschap.
Voor Lapurdi, Nafarroa Beherea en Zuberoa (Frans Baskenland) wordt het zelfde voorzien. Dit omvat eigenlijk de jarenlange eis van een eigen departement.
Het Baskische volk moet de mogelijkheid krijgen om te kiezen tussen alle opties, ook de zelfbeschikking. Dat is echte democratie, la voluntad ciudadana, de wil van de burger.
2. De territorialiteit (autonomía a cuatro)
De plaats van het gebeuren, de hoofdstad van Navarra, is natuurlijk symbolisch. Navarra is de bakermat van de Basken. Nu bestaat Euskadi uit de drie provincies Araba, Bizkaia, Gipuzkoa en Navarra is een eigen Autonome Gemeenschap geworden. Dat is uiteraard niet logisch: historisch en taalkundig behoort Navarra tot Euskadi. De filosofie is dus een globale politieke structuur maken, gelijklopend met de werkelijkheid. Een autonomía a cuatro,een autonomie met vier!
Als we spreken over een minimumprogramma, is er ook een maximumprogramma. Dat is de eigen staat Euskal Herria, de zeven provincies of de twee nieuwe autonome structuren in één staat. Maar zover zijn we nog lang niet. Eerst het minimumprogramma er door krijgen.
De la Vega reageert
De vicepresidente van de Spaanse regering, María Teresa Fernández de la Vega, onderstreept dat het alleen mogelijk is een autonomiestuut te veranderen als dit met het meest consciëntieuze respect voor de Grondwet gebeurt. Als Ibarretxe zijn plan op 20 mei 2008 voorlegt, zal het antwoord ronduit neen zijn.
Zapatero komt aandraven met een ander voorstel
De president van de Spaanse regering, José Luis Rodríguez Zapatero, zal geen komma bediscussiëren van het plan, en zal een tegenplan voorleggen. Eerst moeten de politieke partijen van de Baskische Autonome Gemeenschap een akkoord bereiken dat met absolute meerderheid moet goedgekeurd worden in het Baskische parlement. Daarna moet de tekst binnen een tijdspanne van 6 maanden bediscussieerd worden tussen de Baskische instituten en de Spaanse regering, en ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Cortes. Pas dan kan een referendum, door de Baskische regering uitgeschreven, het akkoord ratificeren.
Het herdenkingspark van Sartaguda wordt plechtig geopend
Sartaguda Dorp van de Weduwen
10 mei 2008
Vandaag, 10 mei 2008, wordt eindelijk eer gebracht aan de 3.200 inwoners van Navarra die tijdens en na de verschrikkelijke Burgeroorlog gefusilleerd werden: het herdenkingspark van Sartaguda wordt plechtig geopend. Vooral Sartaguda kreeg het erg te verduren. Zó erg dat de gemeente de bijnaam El Pueblo de las Viudas, (Het dorp van de Weduwen) kreeg! Sartaguda, aan de oevers van de Ebro, waar de vruchtbare grond rood kleurde in 1936. Op grote panelen van ijzer of staal, gevrijwaard tegen regen en wind, op een veld waar zelfs geen veldslag geleverd werd of waar er geen opstand te merken was, staan de namen van 3300 gefusilleerde gegrift, die zonder vorm van proces terechtgesteld werden. Zonder mededogen, cynisch. Het doet denken aan de vele lijsten van Joden, o.a. in Praag, die omkwamen in de Holocaust.
In Sartaguda zelf werden er 84 neergeknald (8 %). Vaak niet eens tegen een muur!
Op een voorbereidende vergadering sprak Julio Sesma Martínez (71 jaar). Hij was amper 4 maanden oud toen Franco-aanhangers zijn vader, een journalist van 30 jaar, neerschoten. Dit was trouwens de gemiddelde leeftijd van de gefusilleerden! Het zouden er in totaal 3.200 worden. Alleen al in Navarra! Jaren lang bleef het stil. Tijdens de dictatuur die volgde op de Burgeroorlog duurde de repressie voort. Wie zijn mond durfde open doen, verloor zijn eigendom, zijn werk of werd als militair verplicht ingelijfd bij de vijand!
In Sartaguda en elders, zijn de geesten enigszins verlicht. Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen werd José Ramón Martínez als burgemeester gekozen. Omdat hij een coalitie moest aangaan, koos hij voor een nationalist. De bedreiging vanuit zijn eigen partij, de superdemocratische Socialisten van Navarra en van Spaans regeringspresident Zapatero werden genegeerd en Martínez werd uit de partij gezet. Er kwam toen steun opdagen van andere socialisten waaronder Odón Elorza, de burgemeester van Donosti (er wappert nog steeds geen Spanse vlag aan zijn stadhuis, enkel de stadsvlag.) Een gedeelte van de inwoners van Sartaguda zorgde ervoor (samen met de vereniging Familieleden van Gefusilleerden van Navarra) dat het dorp van de weduwen een dorp van herinnering en van hoop wordt.
Op de persconferentie was ook de voorzitster van Familieleden aanwezig: Mirentxu Agirre was de dochter van de toenmalige burgemeester van Lizarra-Estella, Fortunato Agirre (PNV) Hij werd vermoord omwille van zijn nationalistische ideologie.
De burgemeester bedankte iedereen die zijn steentje bijdroeg. Op een oppervlakte van 6.000 m² staan kunstwerken van José Ulibarrena, José Ramón Anda en Néstor Basterretxea. Er zijn teksten van Pablo Antoñana, Josu Muñoz, Jimeno Jurio, Montxo Armendariz en Bernardo Atxaga. Op een muur staan de namen van de 3.200 gefusilleerde personen.
