Littekens op een stierenhuid Net zoals de Vlamingen streven de Basken naar onafhankelijkheid. Hier is een deel van hun verhaal.
05-03-2008
Dit is geen sprookje van Fabiola
Justitie
Made in Spain
TWEE JAAR ONSCHULDIG IN DE CEL, EN TOCH GEFOLTERD
Na negen dagen in handen van de Guardia Civil te hebben doorgebracht werd gisteren, 5 maart 2002, het isolement (incomunicado) opgeheven van de arrestanten Mikel Soto en Ainara Gorostiaga. Aan hun advocaat maakten ze melding van slechte behandeling: plastic zak en elektroden op verschillende plaatsten van het lichaam (testikels, oren en benen). Soto had ook nog een blauw oog. Ze waren verschrikkelijk geslagen terwijl ze in dekens waren gewikkeld. Zij kwamen vrij op 29 maart 2004.
Meermaals heb ik er al op gewezen dat de toestand in Euskal Herria een uitzonderingstoestand is, Euskal Herria is in staat van beleg. Alle mogelijke rechten worden er verkracht, en de repressie is niet meer te harden.
Maak ik u fabeltjes wijs?
Helemaal niet. Het moet toch bijzonder erg gesteld zijn als er al Europese waarnemers gestuurd worden naar Euskal Herria om na te of daar alles wel volgens de regels van de democratie verloopt.
Irati Aranburu, Jon Bollar en Aitor Idoiagabeitia, allemaal van de politieke partij ANV die niet aan de verkiezingen mag deelnemen, hebben de voorbije week Europa doorkruist om de uitzonderingstoestand aan te klagen. Zij bezochten o.a. Finland, Vlaanderen, Duitsland, Zweden, Noorwegen, Italië...
Ondanks de nietigverklaring werden zij, in die landen in officiële instituten ontvangen, net alsof die landen bijzonder ernstige twijfels hebben over het democratische gehalte van Spanje.
Het gevolg is dat een groep van Europese waarnemers vanaf 5 maart 2008 (4 dagen voor de verkiezingen) naar Euskal Herria komt om van dichtbij na te gaan hoe het gesteld is met het democratische karakter van de Spaanse staat en waarom er steevast een uitzonderingstoestand heerst.
Spanje staat voor de zoveelste keer in zijn hemd, met de broek op de enkels. Alsof dat nog niet erg genoeg is, hebben Izquierda Unida (IU), Convergència y Unió (CiU) en de Partido Nacionalista Vasco (PNV) een proces aangespannen bij het Hooggerechtshof, omdat de TVE, de Spaanse televisie alleen publieke debatten uitzendt tussen de twee kemphanen Zapatero (PSOE) en Rajoy (PP). Ze voeren aan dat dit het respect voor de pluraliteit aantast. Welke machtspartij trekt er aan de politieke TVtouwtjes?
Gisteren, 3 maart 2008, heeft het Hooggerechtshof de klacht verworpen. Welke machtspartij trekt er aan de politieke gerechtstouwtjes?
Euskal Herria Berria Voor een nieuw Euskal Herria Anaitasuna
Op 4 maart 2007 staan de kranten bol van het nieuwe initiatief van de politieke partij Batasuna. Begrijp me niet verkeerd! Ze staan niet bol van de inhoud, maar van de negatieve reacties: zonder de inhoud te bespreken, is de algemene teneur: Eerst het geweld van ETA veroordelen, en, dan zullen we zien wat we zullen zien.
Twee jaar en half na de verklaring Anoeta (Orain Herria-Orain Bakea, 14 november 2004) die de weg uitstippelde naar het actuele vredesproces, werd op 3 maart 2007 in de polyvalente sportzaal Anaitasuna (Broederschap) te Iruñea-Pamplona, voor een enthousiast publiek van meer dan 3000 nationalisten, het minimumprogramma (Euskal Herria Berria) voorgesteld om tot de oplossing van het conflict te komen. De plaats van het gebeuren, de hoofdstad van Navarra, is natuurlijk symbolisch. Navarra is de bakermat van de Basken.
De verklaring van Anaitasuna Zoals de verklaring van Anoeta meer de nadruk legde op de methode, zo legt de verklaring van Anaitasuna meer de nadruk op de inhoud.
Twee belangrijke initiatieven komen aan bod:
Een formule voor de twee staten (la voluntad ciudadana)
Araba, Bizkaia, Gipuzkoa en Nafarroa (Spaans Baskenland) worden een autonome gemeenschap met het recht om zelf te beslissen. Hier wordt Navarra toegevoegd aan het huidige Euskadi, aan de huidige Baskische Autonome Gemeenschap.
Voor Lapurdi, Nafarroa Beherea en Zuberoa (Frans Baskenland) wordt het zelfde voorzien. Dit omvat eigenlijk de jarenlange eis van een eigen departement.
Het Baskische volk moet de mogelijkheid krijgen om te kiezen tussen alle opties, ook de zelfbeschikking. Dat is echte democratie, la voluntad ciudadana, de wil van de burger.
De territorialiteit (autonomía a cuatro)
De plaats van het gebeuren, de hoofdstad van Navarra, is natuurlijk symbolisch. Navarra is de bakermat van de Basken. Nu bestaat Euskadi uit de drie provincies Araba, Bizkaia, Gipuzkoa en Navarra is een eigen Autonome Gemeenschap geworden. Dat is uiteraard niet logisch: historisch en taalkundig behoort Navarra tot Euskadi. De filosofie is dus een globale politieke structuur maken, gelijklopend met de werkelijkheid. Een autonomía a cuatro,een autonomie met vier!
Als we spreken over een minimumprogramma, is er ook een maximumprogramma. Dat is de eigen staat Euskal Herria, de zeven provincies of de twee nieuwe autonome structuren in één staat. Maar zover zijn we nog lang niet. Eerst het minimumprogramma er door krijgen.
Even de huidige stand van zaken nog eens uit de doeken doen:
Het historische koninkrijk Reino de Navarra, nu Euskal Herria genoemd, is verdeeld over drie gemeenschappen, en over twee staten: De imperialistische Franse staat en de imperialistische Spaanse staat.
1) Binnen de Spaanse Staat ligt de autonome regio Nafarroa-Navarra (met hoofdstad Iruñea-Pamplona)
2) Binnen de Spaanse Staat ligt ook nog de autonome regio Euskadi, onder de Baskische Regering, die zetelt in de stad Vitoria-Gasteiz (tevens hoofdstad van de provincie Araba-Alava). Verder zijn er nog de provincies Gipuzkoa (Donostia-San Sebastián) en Bizkaia (Bilbao).
3) Binnen de Franse Staat liggen de provincies Lapurdi (hoofdstad Baiona), Nafarroa Beherea-Basse Navarre (hoofdstad Donibane Garazi-St.Jean Pied de Port) en tot slot de provincie Zuberoa-Soule met als hoofdstad Maule-Mauleon.
De eis in het nieuwe programma, dat wel snel de naam Anaitasuna gaat krijgen, bestaat grosso modo uit twee delen: In het Zuiden worden Araba, Bizkaia, Gipuzkoa en Nafarroa (Spaans Baskenland) één autonome gemeenschap met het recht om zelf te beslissen. Hier wordt Navarra toegevoegd aan het huidige Euskadi, aan de huidige Baskische Autonome Gemeenschap.
Voor Lapurdi, Nafarroa Beherea en Zuberoa (Frans Baskenland) wordt het zelfde voorzien. Dit iseigenlijk al de jarenlange eis van een eigen departement.
De filosofie voor het Zuiden is dus een globale politieke structuur maken, gelijklopend met de werkelijkheid. Een "autonomía a cuatro", een autonomie met vier, de vier regios, Navarra en de 3 provincies onder de Baskische Regering! Het Baskische volk moet de mogelijkheid krijgen om te kiezen tussen alle opties, ook de zelfbeschikking. Dat is echte democratie, "la voluntad ciudadana", de wil van de burger.
Na het bereiken van dit "minimumprogramma" moet uiteindelijk het maximumprogramma bereikt worden: de territorialidad, de twee nieuwe autonome structuren in één groot Euskalherria aan beide zijden van de Bidasoa (de grensrivier tussen de Spanje en Frankrijk.)
De eerste reacties verschillen niet van de vorige reacties: De partijen hebben zelfs de moeite niet gedaan om de inhoud van de verklaring te lezen! "Batasuna moet eerst het geweld van ETA veroordelen" (en daarna zullen ze wel iets anders uitvinden!)
Ziehier een peiling voor de algemene verkiezingen van zondag, 9 maart 2008, alleen voor Euskadi (PAÍS VASCO).
Belangrijker zal het % de onthoudingen (ABSTENTZIOA) zijn waartoe ANV, LAB, ELA, Batasuna, ETA en nog andere nationalistische groeperingen hebben opgeroepen. Een stem uitbrengen, is kiezen voor de verderzetting van de uitzonderingstoestand in Euskal Herria.
Er verandert dus niets volgens die peilingen, tenzij die ene zetel minder voor de PP, als gevolg van daling bevolkingscijfer in Bizkaia.
Wanneer krijgen wij de werkelijke machtverhoudingen te zien? Dat kan alleen als ook de politieke partijen van Ezker Abertzale (ANV en Batasuna) mogen deelnemen. Maar dat is waarschijnlijk van het democratische goede teveel voor de Spaanse democratuur!
Peiling 2008
Resultaat 2004
PAÍS VASCO
PSOE
7
7
PP
3
4
PNV
7
7
EA
1
1
(*) Bizkaia verliest 1 zetel wegens daling bevolking Prognose is dat die zetel verloren gaat bij PP
Araba
PSOE
2
2
PP
1
1
PNV
1
1
Gipuzkoa
PSOE
2
2
PP
1
1
PNV
2
2
EA
1
1
Bizkaia
PSOE
3
3
PP
1
2
PNV
4
4
(*) Bizkaia verliest 1 zetel wegens daling bevolking Prognose is dat die zetel verloren gaat bij PP
In Vitoria-Gasteiz, de hoofdstad van Baskenland, in de wijk Zaramaga, vond op 3 maart 1976 een drama plaats waarbij, in een periode van syndicale onrust, de politie 3 arbeiders doodschoot. Meer dan 100 personen raakten gewond en daarvan stierven er enkele dagen later nog eens twee. De totale dramatische tol was dus 5 doden. Franco was het jaar voordien overleden, maar met zijn dienaren verliep die overgang helemaal niet zo vlot. De arbeidsverhoudingen werden wel meteen aangepakt, maar om uit 19de eeuwse toestanden weg te raken was veel strijd, moed en staking nodig. Hét probleem was dat de arbeiders geen rechten hadden, niet móchten staken terwijl het recht op samenkomst of betoging zelfs helemaal niet bestond. Hun eis was niet meer dan:
"¡Queremos negociar!" "Wij willen onderhandelen!"
Op 23 februari 2007 heeft het Baskische parlement heeft opdracht gegeven aan een speciale commissie om de gebeurtenissen te evalueren en de verantwoordelijken aan te duiden. Eén van die hoofdverantwoordelijken is de toenmalige minister Manuel Fraga Iribarne, die de politie onder zijn bevoegdheid had. De woordvoerder van de Asociación de Víctimas del 3 de Marzo verklaarde voor Radio Euskadi dat het niet de bedoeling is iemand van 90 jaar achter slot en grendel te plaatsen (de bloedhonden van AVT zouden geen seconde geaarzeld hebben om dit wel te doen). Het pleit alvast voor de waardigheid van de Asociación de Víctimas del 3 de Marzo.
Roberto Sainz Olmos, "Baru", overleed in de gevangenis van Aranjuez, als gevolg van een hartaanval.
Sainz was afkomstig uit Portugalete, was 38 jaar oud en afgevaardigde van LAB in Osakidetza. Hij werd, samen met zijn levensgezellin, opgepakt door de Ertzaintza op 11 september 2003, verdacht van huisvesting van een ETA-militant. Hij heeft een aanklacht ingediend wegens foltering gedurende de 5 dagen die hij incomunicado verbleef in de kazerne van de Ertzaintza te Arkaute. Hij bevond zich nog altijd in voorhechtenis in afwachting van zijn proces. Hij klaagde al geruime tijd over pijn in de borststreek, werd op 12 februari 2006 onderzocht op de cardiologische dienst van het Hospital Gregorio Marañón, waar hij een elektrocardiogram kreeg en goed bevonden werd voor verdere gevangenisdienst
De ultras van de Spaanse Falange hebben deze middag een verkiezingsact gehouden in Donostia-San Sebastián, om de democratie aan te klagen en de españolidad, het Spaans zijn, van Euskadi te bevestigen
Tijdens de verkiezingsmeeting beledigden zij de Lehendakari, Juan José Ibarretxe, en ze ontvouwden een grote Spaanse vlag omdat de Basken weigeren dit symbool uit te hangen.
Zij hebben één pluspunt: zij komen uit voor de ware aard van de Spaanse democratuur.
Moet de vraag nog gesteld worden op wie de Ertzaintza inklopte en wie berschermd werd?
Op 1 maart 1984 werd de spoorwegarbeider, Jean Pierre Leiba, met één schot in het hart vermoord te Hendaye (Iparralde). In het proces dat daar op volgde waren de verklaringen van de twee kroongetuigen, de politieagenten Eduardo Luengo en Angel Sánchez Molina, doorslaggevend voor het groene spoor, een spoor dat leidde naar de Guardia Civil met de groene uniformen. In 1985 had de Audiencia Nacional weliswaar Daniel Fernández Aceña en Mariano Moraleda veroordeeld tot 30 jaar cel, maar de aanstichters, de opdrachtgevers bleven buiten schot.
Commissaris Eduardo Luengo verklaarde o.a. dat zijn ex-chef, commissaris Manuel Céspedes (ex-afgevaardigde van de regering in Melilla en ex-chef van de Veiligheid van Felipe González), hem tijdens een maaltijd opbiechtte dat de president van de regering en andere leden van de PSOE een strategie aan het uitwerken waren om ETA te lijf te gaan (lees uit te schakelen), gebruik makend van alle materiële en menselijke bronnen, van de Guardia Civil, van de politie, van de veiligheidsdienst CESID, van huurlingen, van neofascisten, van maffiosi Voordien was al uitgelekt dat Hernández Rubio en Navascués (Guardia Civil) wapens hadden geleverd aan het doodseskader dat verantwoordelijk was voor de dood van Jean Pierre Leiba, en de opdrachtgever was hier andermaal de generaal van de Guardia Civil, Enrique Rodriguez Galindo.
Commissaris Eduardo Luengo kreeg na zijn getuigenis, in de Madrileense club Abascal, een anoniem telefoontje waarin met klem werd aangedrongen om zijn getuigenis t.o.v. Felipe González te herzien, of dat zijn leven, en dat van zijn familie, in gevaar zou zijn.
Iedere dode is een tragische en traumatische gebeurtenis, maar het feit dat Jean Pierre Leiba een gewone huisvader was, werkzaam bij de spoorwegen en hoegenaamd niets met ETA te maken had, maakt die tragiek nog indrukwekkender.
Binnen het uur zal een bom ontploffen aan de zetel van de PSE 29 februari 2008
Vanmorgen om 01:00u is een bom tot ontploffing gebracht aan de zetel van de PSE (Baskische socialisten), gelegen in de Calle Gernikako Arbola n° 10, te Derio
Om 00.10u werd in naam van ETA het urgentienummer 112 (SOS-Deiak) gewaarschuwd dat er een bom tot ontploffing zou gebracht worden. Het feit van de verwittiging en de alerte houding van de Ertzaintza (vroeger was het anders) heeft voorkomen dat er gewonden gevallen zijn.
Filipe Bidart, gevangen sinds februari 1988 werd pas 4 jaar later, in november 1992, veroordeeld tot 20 jaar cel. Dat betekent dat hij na ¾ van zijn straf te hebben uitgezeten in aanmerking kwam om van af februari 2003 voorwaardelijk vrij te komen.
Op 29 februari 2004 vraagt Bidart de toepassing van voorlopige invrijheidstelling. Hij heeft een plek gevonden om te wonen en te werken in Montpellier.
Het Tribunaal van Reims dat de invrijheidstelling moet goedkeuren, wijst op 6 juli 2004 het verzoek af op grond van het feit dat Bidart zijn ideeën nog niet heeft verloochend. Het Hof voegt er nog aan toe dat een nieuwe aanvraag pas een jaar later in overweging kan genomen worden. Zijn advocaat spreekt van een politiek besluit.
Militant van Iparretarrak
Filipe Bidart is een militant van Iparretarrak (IK) en werd tot 20 jaar celstraf veroordeeld. Hij was één van de meest gezochte militanten in Frankrijk in de jaren 80. Hij ontpopte zich tot één van symbolen bij uitstek van het Baskische verzet in Iparralde door zijn niet aflatende verdediging van de Baskische identiteit. Hij werd, bij een politieoperatie op 20 februari 1988, gearresteerd in Bokale in de omgeving van Bayonne, waarbij zijn kompaan Totte Etxebeste zwaar werd gewond.
Filipe Bidart werd geboren op 10 april 1953 te Baigorri. Zijn eerste studies deed hij aan het seminarie van Ustaritze, gaf zijn opleiding op om zich volledig te wijden aan de abertzale cultuur. Hij maakte deel uit van de oprichters van Iparretarrak (IK) in 1973. Hij was toen net 20 jaar. Toen in december 1977 de politie de eerste militant van IK arresteerde, verdween Filipe in de clandestiniteit. Tien jaar al zat de politie op zijn hielen, en regelmatig kon hij op spectaculaire wijze ontkomen. Na zijn arrestatie greep hij, samen met zijn kompaan Henry Pérez, naar het wapen van een langdurige hongerstaking om zijn rechten als politieke gevangene krachtbij te zetten. In november 1992 werd hij tot 20 jaar veroordeeld, na een proces dat bol stond van beledigingen voor zijn persoon en aanvallen tegen alles wat euskaldun (Baskisch) was. Het deed terugdenken aan het Proces van Burgos in 1970. Tijdens het proces zong Filipe, samen met zijn medeverdachten, het "Eusko Gudariak", waarna hij met geweld uit de rechtszaal werd gesleurd.
Op vrijdagnacht 28.02.2003, stierven de moeder, Argi Iturralde Ormaextea (73 jaar), en de broer, Inaki Balerdi Iturralde (43), van de Baskische politieke gevangene Juan Karlos Balerdi, tijdens een verkeersongeluk in Zuid-Spanje. De vader, Joxe Balerdi Mintegi (74) raakte zwaargewond. Met zijn drieën reden ze de 1032 kilometer naar de gevangenis in Almería voor een bezoek van slechts 20 minuten aan hun zoon en broer. Op zaterdag demonstreerden duizenden mensen in hun woonplaats Lasarte-Oria tegen de verspreidingspolitiek van de Spaanse staat betreffende de Baskische gevangenen.
Deze wraakexpeditie en dubbele straf hebben sinds 1982 al verscheidene doden onder familie en vrienden van gevangenen tot gevolg gehad.
Igor Miguel Angulo Iturrate werd op 29 november 1996 om 4 uur s nachts in Iruñea-Pamplona van het bed gelicht door de Guardia Civil en daarbij werd hij meteen bewusteloos geslagen met een geweerkolf. De hoofdwonde werd met vijf hechtingen gedicht. De slagen, bedreigingen (o.a. met het aanbrengen van elektroden) bleven twee dagen duren! Igor Miguel Angulo Iturrate werd opgesloten in de gevangenis op 1 december 1996 en verbleef in de gevangenis van Cuenca vanaf maart 2001. Hij werd tot 34 jaar veroordeeld op beschuldiging vanlidmaatschap van het ETA-comando Nafarroa (Navarra), hoewel hem geen enkele aanslag in de schoenen werd geschoven.
In de gevangenis van Cuenca, op 600 km afstand van zijn stadje, Santurtzi, in Baskenland, werd op 27.02.2006, om 8.00 uur, de 32-jarige politieke gevangene, Igor Miguel Angulo Iturrate, dood aangetroffen, verhangen aan het celraam met een lederen koord, afkomstig van een lederen wijnzak (bota). Eigenaardig is dat de handen op zijn rug met lederen veters vastgebonden waren, maar volgens de gevangenisdirectie heeft hij dat zelf gedaan om de daad niet te kunnen onderbreken. Angulo had de handen op de rug gebonden en een eind naast hem (?) stond een stoel. In 2001 was hij naar Cuenca overgebracht nadat hij al vastzat in Carabanchel, Cuenca, Soto del Real, Curtis, Aranjuez en ten slotte opnieuw in Cuenca. Als bijkomende straf, behalve de grote afstand tot zijn woonplaats, was het feit dat Angulo er als enige Baskverbleef en dit al vier jaren lang. Er zou geen afscheidsbrief gevonden zijn en er was, volgens "bepaalde" bronnen binnen de gevangenis, absoluut geen sprake van psychologische problemen.
De familie van Igor Angulo zet vraagtekens bij het overlijden van hun zoon hoewel ze maar weinig gegevens hebben. Zo zou hij volgens de eerste gegevens verhangen gevonden zijn aan het celraam. Toen de lijkschouwers ter plaatse kwamen, lag hij op zijn brits. De gegevens werden dan maar veranderd verhangen aan het opklapbed. Verder werd niemand gewaarschuwd van de autopsie die in de gevangenis plaatsvond, en die duurde van 9.30 u tot 15.30 u, terwijl dit doorgaans slechts twee uren in beslag neemt. Zijn vriendin, die de avond voordien met Angelu belde, verklaart dat zijn gemoedstoestand niet wees op een naderende zelfmoord. Met andere vrienden, die hem enkele dagen eerder hadden bezocht, had hij zijn toekomstplannen besproken. Vreemd is ook dat een eerstegraads gevangene leren veters (voor het vervaardigen van armbandjes) tot zijn beschikking had om zijn polsen samen te binden en om zich op te hangen. Een eerstegraads gevangene krijgt helemaal niets! Eerst hadden ze hem verboden zijn Graduaat af te maken en nadien mocht hij zelfs geen armbandjes vervaardigen! Waar komen die lederen veters dan vandaan?
Bij aanvang van de zitting in het macroproces 18/98, waarin een vijftigtal Basken terechtstaan, kwam het tot een incident toen de beschuldigden en de burgerlijke partij elkaar op de trappen van het gebouw tegen het lijf liepen. Daniel Portero, voorzitter van de Vereniging Slachtoffers Justitie en Waardigheid meende in het bijzijn van de beschuldigde Basken een fles cider te moeten open trekken om de dood van Igor Angulo te vieren. Van waardigheid gesproken! Eén van de beschuldigden, de radicale Baskische advocaat, Txema Matanzas, trok de fles uit de handen van Portero en goot ze leeg, vóór de tv-cameras. De beschuldigden haalden daarop, ten teken van rouw, een Baskische Ikurriña-vlag met een zwart rouwlint te voorschijn waarop Portero en de zijnen sweaters met een Spaanse vlag aantrokken. Er deden zich verder geen incidenten voor. De eerlijkheid gebiedt hier te melden dat de vader van Daniel Portero, Luis Portero, in het jaar 2000, in zijn functie van Openbaar Aanklager van het Hooggerechtshof van Andalusië, door ETA werd terechtgesteld.
De politieke activiteit in Euskal Herria wordt momenteel beheerst door een Spaanse repressieve tsunami. In de laatste 8 maanden (sinds het mislukken van de vredesonderhandelingen) werden 200 gevallen vanincomunicado-opsluiting genoteerd, wat het gevangenenaantal op 730 brengt. De socialist Zapatero is er in geslaagd de vorige president, Aznar, van de troon te stoten. Van die 730 (verspreid over heel Spanje en Frankrijk) zijn er 169 die al ¾ van hun straf hebben uitgezeten (en moesten dus volgens de eigen Spaanse wetgeving al vrijgekomen zijn), en 55 zitten er in totale afzondering.
Achter die cijfers gaan nog andere dramas schuil: terminale en ongeneeslijk zieke Baskische politieke gevangenen blijven opgesloten, het Hooggerechtshof is zo creatief geweest dat veel straffen uiteindelijk neerkomen op levenslange opsluiting, de gevangenen worden verspreid over het gehele land en liefst zo ver mogelijk van huis (tot meer dan 1.000 km), de ontoereikendheid of zelfs weigering van medische bijstand (gecamoufleerd door valse diagnosen), soms jarenlange afzondering, de verruwing van de behandeling en de familie die nog eens extra gestraft wordt door de afstand (bij 20 doden voor een gevangenenbezoek van 20 minuten).
Spreiding en afzondering
Eén van de functies van een gevangenis is de afzondering van een veroordeelde uit de maatschappij, voor een bepaalde periode. Voor Baskische gevangenen komt daar nog de spreiding bovenop, ver weg van huis (wat in tegenspraak is met internationale rechtregels). Een maatregel die niet alleen de veroordeelde treft, maar ook familie en vrienden. Maar hier houdt het niet op, naast de afzondering uit de maatschappij, wordt ook nog eens de afzondering in de eigen cel toegepast. Om dit duidelijker te maken, halen wij het voorbeeld aan van 55 gevangenen, die maanden en jaren aan één stuk, 24u op 24u hun cel niet mogen verlaten, geen enkele contact mogen hebben met medegevangenen, hun eten toegeworpen krijgen in hun cel (40 in Spanje, 13 in Frankrijk en 2 in Canada). Wij herinneren er aan dat in dit laatste land de gevangene Bittor Tejedor op 9 februari 2008 alle woede van de cipiers over zich heen kreeg, toen in de aanpalende cellen een opstand was uitgebroken.
Zwaar zieke gevangenen en medische wanpraktijken
Askatasuna heeft al meermaals alarm geslagen over de toestand waarin zwaar en ongeneeslijk zieke gevangenen zich bevinden. Askatasuna klaagt aan de er automatisch en systematisch een negatief resultaat wordt gegeven bij mogelijke vrijlating, en dit onder een regering van de PSOE, die zegt progressief te zijn. Het gebrek aan medisch toezicht en soms de weigering ervan, is één van de oorzaken van die ziektes. Levenslange opsluiting is, sinds de tussenkomst van het Hooggerechtshof (onder politieke druk) één van de slagzinnen van de socialistische partij geworden, de partij die zichzelf aanmatigend de partij van de rechtvaardigheid noemt. Momenteel voeren 9 politieke gevangenen de lijst met ongeneeslijke ziektes de lijst aan: Jon Agirre Agiriano, Bautista Barandalla, Angel Figeroa, José Ramón Foruria, Mikel Gil Cervera, Marilo Gorostiaga, Gotzone López de Luzuriaga, Juan José Rego Vidal Josu Uribetxebarria Bolinaga. Voeg daarbij nog 3 gevangenen die psychologische ziekteverschijnselen vertonen. Uit respect voor hun privacy worden geen namen genoemd. Dat deze gevangenen een bijzondere soort beproeving moeten doorstaan, bewijst het aantal dat uit het leven stapte: 8 in totaal. Ten minste, als we de officiële versie van zelfmoord mogen geloven, wat in sommige gevallen door feitenmateriaal wordt tegengesproken (Igor Miguel Angulo Iturrate). Askatasuna vraagt zich af: Wat is toch de oorzaak dat een evenwichtig persoon zich genoodzaakt ziet om zo maar uit het leven te stappen? Askatasuna geeft zelf het antwoord: De gevangenis, de uitermate lange periode van opsluiting en een concrete penitentiaire politiek!
Een ander heikel punt is het gebrek aan medische verzorging. Het gaat hier niet om de verzorging van een kleine snijwonde. Door gebrek aan medische verzorging zijn al 6 Baskische politieke gevangenen overleden: Juan José Crespo Galende, Joseba Asensio, Juan Karlos Alberdi, Mikel Zalakain, Pello Mariñelarena en Roberto Saiz Olmos (*).
(*) Roberto Saiz Olmos, "Baru", overleed in de gevangenis van Aranjuez, als gevolg van een hartaanval. Hij klaagde al geruime tijd over pijn in de borststreek, werd op 12 februari 2006 onderzocht op de cardiologische dienst van het Hospital Gregorio Marañón, waar hij een elektrocardiogram kreeg en goed bevonden werd voor verdere gevangenisdienst.
En dan zijn er nog diegenen die het geluk van de vrijlating mochten proeven, maar die een paar dagen later (hooguit een week), als gevolg van het gebrek aan medische verzorging, overleden: Josu Retolaza, Jabi Gorostiza, Santi Díez Uriarte, Esteban Esteban Nieto, Kepa Miner, Jean Louis Maitia en Juan José Etxabe.
Houding van de politie bij verplaatsingen
Los van het feit dat verplaatsingen heen en terug naar het hospitaal (afhankelijk van het feit of er voldoende politie voorhanden is, anders blijven ze waar ze zijn) de ziekte nog verergeren, is het schrijnend te moeten vaststellen dat die ongeneeslijk zieke gevangenen allemaal met de handen op de rug geboeid het traject moeten afleggen. Een typisch voorbeeld hiervan overkwam de Catalaanse gevangene Laura Riera. Zes maanden zwanger, en een risicovolle zwangerschap volgens de artsen van het hospitaal. De artsen drongen er steeds op aan dat ze met een ambulance zou vervoerd worden (wegens het risico), maar ze stopten haar in een politiecombi met de handen op de rug geboeid. Bovendien werd ze nog van de gevangenis van Valencia versleept naar die van Tarrasa, en nu verblijft ze in Soto del Real, zwaar ziek en constant misselijk.
Deze denigrerende houding van de Guardia Civil is nog meer uitgesproken bij vrouwelijke gevangenen, en in het bijzonder bij de consulten op de Gynaecologie. Drie gevangen vrouwen van de Parijse gevangenis Fleury-Merogis, namelijk Mertxe Chivite, Marilo Gorostiaga en Aitziber Sagarminaga moesten de aanwezigheid van de politie tijdens het gynaecologische onderzoek dulden, beledigingen en beschimpingen inbegrepen. De Baskische politieke gevangene Idoia Martínez, op haar beurt, moest in een Madrileens ziekenhuis bevallen (maart 2007) terwijl de deuren van de verloskamer open moesten staan en de Guardia Civiles, onder de kenmerkende commentaar, de hele geboorte stonden gade te slaan.
De doctrine van het Spaanse Hooggerechtshof
De stapel van vernederingen en pesterijen is voor de rechtvaardige socialisten nog niet hoog genoeg. Willekeurig worden wetten aangepast, vooral als er verkiezingen op komst zijn. De maximum straf van 30 jaar werd in 2006 opgetrokken naar 40 jaar. De straffen moeten volledig uitgezeten worden (geen strafvermindering meer), en als de betrokkene voor verschillende feiten veroordeeld werd, worden deze niet meer als één geheel beschouwd, maar als afzonderlijk. In sommige gevallen gaat men zelfs zo ver om na een eerste veroordeling er een tweede aan toe te voegen (30 jaar volgens het oude regime + 40 jaar in het nieuwe regime voor een tweede feit + 40 jaar ), levenslang dus! Tweeëntwintig politieke gevangenen (waarvan er nu al 18 volledig hun straf hebben uitgezeten, maar niet vrijgelaten worden) komen onder dit huiveringwekkende zwaar van Damocles terecht: José Ignacio Gaztañaga, Txomin Troitiño, Joseba Artola, Jesús Bollada, Patxi Gómez, Antxon López, Txerra Martínez, Koldo Hermosa, Peio Etxeberria, Kandido Zubikarai, Jon Agirre Agiriano, Andoni Alza, Kepa Rezabal, Fernando de Luis, Jon Ander Urkizu, Luis Mari Azkargorta, Juan Mari Gabirondo, Pakito Lujanbio, Jose Mari Beristain, Unai Parot, Jabier Zabaleta en Santi Arrospide. Intussen zijn de nodige stappen gezet om nummer 23, José Félix Zabarte, dezelfde smerige loer te draaien.
(Bron: Gari MUJIKA, vrij vertaald en bewerkt naar artikel in Gara)
Op 26 februari 2003 worden de installaties van "Bahía de Bizkaia" (industrieterrein voor gas en elektriciteit), te Bilbao ingehuldigd. De inauguratie valt ten beurt aan de Spaanse koning Don Juan Carlos. Ter gelegenheid van dit evenement verklaarde Arnaldo Otegi op een persconferentie dat: "De koning is, als hoofd van de strijdkrachten, verantwoordelijk voor de folteringen". Hij formuleerde het als volgt: Het lijkt mij betreurenswaardig en een gebrek aan politieke waardigheid dat de chef van de folteraars, samen met onze beroemde Lehendakari (Juan José Ibarretxe) deze installaties komt inhuldigen. Hij alludeerde hiermee op de hachelijke toestand (zware folteringen) van de toenmalige opgesloten directeur van de krant Egunkaria, Martxelo Otamendi.
Otegi werd aangeklaagd voor een delito de injurias, (delict van belediging), maar het Baskische Hooggerechtshof sprak Otegi vrij op basis van het recht op vrije meningsuiting. Daarop schakelde de Openbare Aanklager dan maar het Spaanse Hooggerechtshof in. Volgens juridische bronnen is de voorziene straf hiervoor maximum 2 jaar cel (voor zware feiten) en minimum een boete (voor lichte feiten).
Batasuna gaf naderhand volgend communiqué: Wat Otegi gezegd heeft, is geen politieke appreciatie, maar nog min nog meer een vaststelling van een objectief gegeven. In de Spaanse staat wordt systematisch gefolterd. Dat was al zo ten tijde van Franco, dat was zo ten tijde van La Transición (de zogenoemde overgang naar de zogezegde democratie) en dat is de dag van vandaag nog altijd zo, in een totale willekeur. De maximale en uiteindelijke verantwoordelijke voor wat hier straffeloos gebeurt, is de Spaanse koning. Deze uitspraak kan in geen enkele democratische staat voorwerp zijn van aanklacht, maar wel van een diepgaand onderzoek door de juridische instanties naar de beulen. Maar de belachelijke aanklacht van het Openbaar Ministerie sterkt ons geloof om komaf te maken met deze fascistische staat en onze eigen, vrije democratische normen op te eisen.
Eugenio Gutiérrrez Salazar, Tigre +25 februari 1984
Geboren in Leioa op 14 januari 1955, is Tigre in 1983 verplicht naar Iparralde te vluchten. Hij woonde er in Ziburu-Ciboure en Donibane Lohizune-Saint Jean de Luz. Tigre, die zijn bijnaam kreeg omwille van een tatoeage, trok naar het dorpje Mendi om een intense cursus Euskara te volgen. De eerste dagen van februari 1984 was het de assistenten van de cursus opgevallen dat er verdachte bewegingen van wagens op te merken viel. En op 25 februari 1984 toen Tigre de cursuslokalen verliet, werd hij neergeschoten door een staatsterrorist van GAL die, van op afstand met een geweer voorzien van een telescopisch vizier, het genadeschot afvuurde.
Eén van de nieuwe repressiewetten was de "Ley de la Defensa de la Constitucion" (Wet ter verdediging van de grondwet), die een regelrechte aanfluiting van de vrije meningsuiting inhield. Het volstond om in een persorgaan op te komen voor de onafhankelijkheid van Baskenland om van onconstitutionele "apologie van het terrorisme" beschuldigd te kunnen worden. De wet werd nota bene mee door de socialistische oppositie goedgekeurd. Vooral de radicale pers, het dagblad "EGIN" en het weekblad "Punto y Hora" werden geviseerd en vanaf dan werden inbeslagnames, intimidatie van journalisten en persprocessen legio.
Een ander gevolg van de staatsgreep was de aanvaarding van de organieke "Loapa"-wetgeving (Ley Orgánica de Armonización del Proceso Autonómico). Die kwam neer op een ver doorgedreven ontkrachting en uitholling van de minimale autonomie die in het "Statuut van Guernica" besloten lag. Alle beslissingen van het regionale bestuur moesten voortaan goedgekeurd worden door een grondwettelijk tribunaal te Madrid. De dotaties werden drastisch teruggeschroefd. De PNV, die het Statuut van Guernica altijd te vuur en te zwaard had verdedigd, voelde zich na de devaluatie ervan zwaar beledigd en protesteerde met een voor haar ongewone felheid tegen dit misbruik van vertrouwen. De Baskische autonomie werd gekortwiekt, de wetgevende bevoegdheid van de Raad herleid tot een interpretatie en de uitwerking van de centrale wetgeving. Begin juli 1981 gaf Xavier Arzallus, PNV-woordvoerder, in het partijblad "Euskadi" onomwonden toe dat het zo niet verder kon.
Omstreeks het middaguur is een bom ontploft aan een ontvangstmast van de TV, gelegen op de Monte de Arnotegi, in Bizkaia. Zo verklaarde de Ertzaintza.
In naam van ETA werd om 08.50u een telefonische waarschuwing gegeven. Er zijn geen gewonden omdat de politie, in tegenstelling tot vroeger, tijdig de omgeving kon afbakenen.
8 Guardia Civiles voor de rechter 22 februari 2008
Torturatzaileak alde hemendik! Aski da!
Folteraars, weg van hier! Het is nu genoeg!
Acht Guardia Civiles moesten gisteren, 22 februari 2008, voor de rechter verschijnen. Zij waren betrokken bij de arrestatie, het overbrengen naar de ondervragingskelder en het bewaken van Igor Portu en Mattin Sarasola, afkomstig uit Lesaka en gearresteerd op 6 januari 2008 in Arrasate-Mondragón. De acht staan terecht voor foltering.
De rechter is in het bezit van fotos afkomstig van de gerechtsdokter (trucage is dus uitgesloten) en van de registratie van de verklaringen van Portu aan de onderzoeksrechter (trucage is dus uitgesloten).
Die verklaringen gaan op een choquerende manier lijnrecht in tegen de officiële versie van zowel de Guardia Civil s, als van binnenlandminister Rubalcaba. De onderzoekrechter kon ook vergelijken met de verklaringen van Mattin Sarasola, die vrijwel gelijklopend waren.
Rond de middag werden manifestanten die kwamen betogen tegen de folteringen, onder het motto: Torturatzaileak alde hemendik! Aski da! (Folteraars, weg van hier! Het is nu genoeg!), door de Ertzaintza uiteengedreven (ziefoto's).
De acht ontkenden natuurlijk elke vorm van foltering, en verscholen zich achter de valse uitspraken van binnenlandminister Rubalcaba.
De zitting werd beëindigd zonder dat de rechter verdere stappen aankondigde of dat er voor de acht bewarende maatregelen werden opgelegd. Basken worden in dergelijke gevallen preventief opgesloten in afwachting van het proces te gronde. Hier kan men zich afvragen of er nog een proces komt.
Tijdens de lange nacht van 22 op 23 februari 1981 zag het er naar uit dat over het Spaanse liberaliseringproces voorgoed een kruis kon worden gemaakt. Een groep opstandige generaals en officieren, o.l.v. de "teniente-coronel" van de Guardia Civil Antonio Molina Tejero, bestormde het parlement en gijzelde de voltallige Cortes. De poging tot staatsgreep werd gesteund door de generaals Armada en Millans del Bosch. Alleen het opportunisme van andere topofficieren en een optreden van koning Juan Carlos (?) kon de staatsgreep in de kiem smoren.
(?) Het vraagteken naast koning Juan Carlos wijst op het volgende:
Op de weblog van Iñaki Anasagasti is er een artikel te lezen over de staatsgreep van 23-F en dit naar aanleiding van een boek dat verschenen is in februari 2006, op de 25ste verjaardag van de staatsgreep. Artilleriekolonel Juan Ignacio San Martín, chef-staf van de División Acorazada, was naast o.a. "teniente-coronel" Tejero ook één van de hoofdrolspelers. Hij publiceerde het boek: Apuntes de un condenado por el 23-F. In dat boek staat letterlijk te lezen: "Tarradellas dijo: Yo creo que el Rey tenía información suficiente de lo que los militares pretendían. Y sabía que, si hacían algo, a la Monarquía no la tocarían. Soy zorro viejo y pienso que el Rey sabía muy bien por donde podrían ir los tiros... Por eso pudo evitarlo aquella noche tremenda." (Página 367).
Kort samengevat: Tarradellas zei: "Ik ben er van overtuigd dat de koning voldoende informatie had over wat de militairen van plan waren. En hij wist dat, als ze iets zouden ondernemen, er niet aan de monarch zou geraakt worden. Ik ben een oude vos en ik denk dat de koning heel goed wist waarvoor de kogels bestemd waren
In deze krampachtige atmosfeer kwamen nieuwe bijzonder repressieve uitzonderingswetten tot stand, in eerste instantie gericht tegen het radicale Baskische nationalisme, dat algemeen werd voorgesteld als de rechtstreekse aanleiding tot de staatsgreep van Tejero. Een gevolg van de februariputsch was de verhoging van de repressiemacht: 2000 extra soldaten werden naar de drie provincies gestuurd, en nog eens 1.500 naar Navarra, waar Herri Batasuna de grootste nationalistische partij was. Door de staatsgreep werd het flauwe Baskische autonomiestatuut helemaal uitgehold en daarna werd van het geen overbleef ongeveer niets toegepast...
Oproep van Egunero massaal beantwoord 22 februari 2003
Zaterdag, 22 februari 2003. Achter de slagzin "Vooruit Egunkaria. Ja aan de Baskische Taal" werd verzamelen geblazen in Donostia. Vanuit de wijk El Antiguo start een massa zoals San Sebastián die mogelijk nooit eerder zag. Méér dan een uur na de start was nog niet iedereen kunnen vertrekken. Vlug zou blijken dat er te weinig plaats zou zijn in de Calle San Martín. De massa moest zich noodgedwongen opsplitsen en door parallelle straten richting Boulevard lopen. Eerder op de dag was er trouwens al filevorming aan de betaalpost in Zarautz en op de andere invalswegen naar de stad Een grote dag voor Baskenland. Er gingen 100.000 exemplaren van de nieuwe krant "EGUNERO" van de hand!
Behalve de mensen die er "verwacht" werden stapten ook Gemma Zabaleta, de toppolitica van de PSE, Ramón Sudupe, PNV-député van Gipuzkoa, Ramón Etxezarreta, PSE-schepen van Donostia, en vertegenwoordigers van alle Baskische vakbonden. Maar ook kopstukken van de PNV, zoals Joseba Egibar en Jose Juan González de Txabarri en de Baskische ministers van Justitie (Joseba Azkarraga) Onderwijs (Anjeles Iztueta) en Cultuur (Miren Azkarate). Verder Patxi Zabaleta van Aralar, de schrijver Bernardo Atxaga, de stenentiller en de soapster uit Goencalle, Iñaki Perurena, de "singersongwriter" Mikel Laboa, de ex-president van voetbalclub Atlétic Bilbao, José Mari Arrate, de woordvoerster van de Regering van Navarra, Koruko Aizarna en vele anderen.
Na afloop werd de uitspraak van minister Acebes op de korrel genomen. Hij verklaarde dat de sluiting van Egunkaria er gekomen was om ervoor te zorgen dat de Baskische taal zich in vrede kon ontwikkelen. "Acebes, wij hebben je hulp niet nodig!", werd onthaald op applaus en op de leuze "Zuek faxistak, zarete terroristak" "Jullie fascisten, zijn de terroristen".
Overgang naar democratie?
