Littekens op een stierenhuid Net zoals de Vlamingen streven de Basken naar onafhankelijkheid. Hier is een deel van hun verhaal.
13-03-2009
Angel Berrueta
13 maart 2004
Op 13 maart 2004 wordt Angel Berrueta neergestoken en neergeschoten.Meteen na de moordende aanslag door Moslimterroristen in Madrid op 11 maart 2004, schoof de regerende PP de leugenachtige schuld in de schoenen van ETA, en bleef daar tegen beter weten in, op alle mogelijke manieren, op doordrammen. Aanhangers kregen als het ware een vrijgeleide. In Pamplona eist, op 13 maart, een vrouw, Pilar Rubio, in een bakkerswinkel dat de uitbaterbuurman,een affiche "ETA NO" ophangt. Als hij dat weigert, gaat ze naar huis en komt even later met haar echtgenoot (de Guardia Civil, Valeriano de la Peña) en haar zoon (Juan, Manuel) terug en beiden vallen de man aan. De zoon van 19, met een mes. De echtgenoot schiet de winkelier met 4 kogels dood en hij krijgt een messteek van de zoon.
In het Macroproces 18/98 tegen het Baskische Volk kwamen vandaag de eindpleidooien over de zaak Ekin, en de zaak "Stichting Joxemi Zumalabe" aan bod. De verdediger, José María Elosua, verwoordde het als volgt: "Gedurende het gehele proces kon er geen enkele maal een belastend bewijs aangevoerd worden. Ik klaag dan ook de strategie van hetachterhouden en het verdraaien van feiten aan, zoals door de Openbare Aanklager, Enrique Molina, naar voren werd gebracht. Ik herinner er aan dat zelfs de UCI (Geheime Dienst van Spaanse politie) de thesis van onze verdediging heeft bevestigd, in zoverre dat zij zich zelfs verplicht zagen de inhoud van hun documenten te wijzigen. De aanklacht is een mengelmoes van tegenspraken, van halve waarheden en van discriminatie". Diezelfde elementen kunnen ook aangevoerd worden voor de zaak "Piztu Euskal Herria", waarvoor Mikel Zuluaga terecht staat. Het betreffende document is een open tekst, een reflectie over de wereld vandaag, met als enige bedoeling te zoeken naar een humane en sociale verandering. Wat de aanklacht er verder achter zoekt, is nog maar eens "verdraaiing van de feiten".
In Vitoria-Gasteiz overleed de historische ETA-leider Iñaki Pérez Beotegi Wilson, 23 jaar nadat dictator Franco had besloten hem te fusilleren. Wilson had een rijkgevulde carrière achter de rug binnen de organisatie ETA waarbij hij in het begin van de jaren 60 aansloot en waar hij, voor die tijd, erg lang bij bleef. Gemiddeld was een ETA-lid in die tijd na een viertal jaren ofwel gevangen genomen, ofwel naar Noord-Baskenland moeten vluchten, ofwel dood. Wilson werd in 1975 opgepakt in Barcelona.
Hij werd ervan beschuldigd meegewerkt te hebben aan de geplande ontvoering van de Spaanse president, en opvolger van Franco, admiraal Luis Carrero Blanco. ETA wilde hem inruilen voor een groot aantal gevangenen. Omdat een ontvoering onmogelijk leek te zijn werd maar naar de grote middelen gegerepen en kort daarna (1973) vloog Carrero Blanco in zijn geblindeerde auto door de Madrileense lucht.
Na de scheuring binnen de organisatie koos Wilson voor de polimilis (ETA politico-militar) waarbij hij de verantwoordelijkheid voor de Bereziak op zich nam, de meest actieve groep binnen ETA, die in september 1977 aansloot bij ETA militar. Wilson heeft op deze manier alle historische figuren binnen de organisatie persoonlijk gekend. Het was normaal dat ook hij werd gevat door het verraad van de verklikker, Mikel Lejarza Eguia, El Lobo, de enige informant die het tot in de leiding schopte! Bij zijn arrestatie (zomer 1975) was hij, in gezelschap van Jon Paredes Manot, Txiki, bezig aan fundraising voor de gewapende organisatie: op weg naar een bankoverval in Barcelona. Voor Txiki was dit het einde want hij werd op 27 september 1975 gefusillieerd. Wilson kwam in 1977 vrij dankzij een amnestiemaatregel waarbij hij naar Noorwegen en anderen naar ons land gedeporteerd werden!
In de 2de Afdeling van het Provinciaal Gerecht van Araba begint vandaag het proces tegen de spionnen-afluisteraars van de partijzetel van Herri Batasuna in Vitoria-Gasteiz. In maart 1998 werd in de zetel geavanceerde afluisterapparatuur gevonden die er mogelijk al 10 jaar aanwezig was. De aangeklaagde is machtig: de Spaanse Staat en wel op zijn meest gevoelige plek: de Geheime Dienst, Cesid en de beklaagden hebben faam. De ex-directeurs van "Het Huis", Emilio Alonso Manglano (in de periode 1985-1995) en Javier Calderón (1996 2001), alsook Juan Alberto Perote zitten op de beklaagdenbank.
De spionage gebeurde onder de PSOE-regering van Felipe González, maar ook nog onder het regime-Aznar en toen de feiten bekend werden verklaarden beiden dat tegen Herri Batasuna alles toegelaten was.
Nu beroepen ze zich op de zwijgplicht. Telkens de advocaat van Manglano getuigen hoort meent hij hen te moeten wijzen op hun rechten en daarbij te herhalen dat "ze mogen zwijgen". Manglano en Perote werden eerder al veroordeeld, dus kon hen misschien beter eens op hun PLICHTEN gewezen worden.
De historische nationalistische politicus, Telesforo Monzón, de laatste levende minister van de autonome Baskische Regering Aguirre tijdens de Burgeroorlog, overlijdt in zijn voormalig ballingsoord, Donibane Lohizune (Noord-Baskenland). Bij het overbrengen van zijn stoffelijk overschot voor de begrafenis in Bergara (Zuid-Baskenland) wordt aan de Muga de lijkwagen met de kist door lichte tanks van de Spaanse politie geconfisqueerd en begeleid naar Bergara. Of was het een escorte als laatste eerbewijs?
De bisschop van Pamplona, Fernando Sebastián verzet zich tegen de publicatie van de tekst waarin de Kerk betrokken wordt bij de executies door het Franco-regime. Alle politieke partijen van Navarra, behalve de UPN (PP) hadden de tekst goedgekeurd. Volgens de tekst gebeurden de terechtstellingen "niet enkel met de toestemming van de kerkelijke hiërarchie maar in bepaalde gevallen met de directe medewerking ervan."
In Getxo (Bilbao) werd de echtgenote van een raadslid van de Partido Popular gearresteerd door de gemeentepolitie. Zij wordt ervan beschuldigd verscheidene vuilnisbakken in brand gestoken te hebben en daarbij werd ze op heterdaad betrapt. De branden vonden allen plaats in de "dure" wijk Neguri, en werden door de politie beschouwd als acties van Kale Borroka. Voor dit "straatgeweld" vliegen zogenaamde "ETA-jongeren" voor meerdere jaren achter de tralies.
De PP-madame echter, werd na verhoor meteen vrijgelaten. Er wordt gesproken over psychologische problemen. Zou het toch waar zijn dat de PP-Partido Popular psychologische problemen heeft?
Een commissie in de Kamer van Volksvertegenwoordigers van de Staat Idaho heeft gisteren een document goedgekeurd waarin steun verleend wordt aan een Zelfbestuur voor de Basken en waarin eveneens wordt aangedrongen tot het openen van een vredesproces dat moet leiden tot een oplossing van het conflict, "nadat het geweld in Baskenland en omgeving" gestopt is. Hieraan dienen de Franse en de Spaanse staat deel te nemen.
De tekst, die uitging van de democratische volksvertegenwoordiger David Bieter en mede werd ondersteund door de republikein, Pete Cenarrusa, moet nu nog goedgekeurd worden door het Huis en door de Senaat.
Bieter en Cenarrusa begonnen aan dit voorstel nadat de Spaanse Gouverneur, Javier Rupérez, bij een bezoek aan Boise, de hoofdstad van Idaho, de Basken vergeleek met Bin Laden.
Document aangaande het Baskische Vaderland:
In overweging genomen dat tijdens de eerste helft van de 20ste eeuw een golf van Baskische emigranten de kust van de Golf van Bizkaia achterlieten en zich in de Staat Idaho gingen vestigen waar ze eerst als herders werkten;
In overweging genomen dat Idaho al lang het centrum is van de Baskische gemeenschap in Noord-Amerika en velen onder hen nog nauwe banden hebben met hun verwanten;
In overweging genomen dat de Kamer en de Senaat van Idaho in 1972 de Francodictatuur veroordeelde en een algehele amnestie vroegen voor de uitgewekenen en voor de Baskische en Spaanse gevangenen;
In overweging genomen dat het Baskische Volk het autochtoon oudste van West-Europa is en een lange traditie heeft van inspanningen voor vrijwaren van zijn nationaal patrimonium;
In overweging genomen dat ondanks de tegenstellingen (en de verdeling over twee Staten) het Baskische Volk in staat was zijn cultuur, zijn oude Taal en zijn zelfbestuur te bewaren;
In overweging genomen dat de relatie Baskenland enerzijds en de Spaanse en Franse Staat conflictueus is, verzetten alle Basken, op een kleine groep na, zich tegen het geweld;
. De Staat Idaho doet een oproep tot onmiddellijke stopzetting van alle geweld in Baskenland en omgeving en vraagt dat er onmiddellijk een vredesprotest gestart wordt waaraan de Spaanse en Franse regeringen deelnemen, alsook de autonome Baskische regering en andere groepen die vrede zoeken.
De Staat Idaho steunt het recht van zelfbestuur van de Basken.
De Baskische Regering vraagt het (Spaanse) Parket op te treden tegen een artikel in het internetmedium Libertaddigital.com waarin de Baskische Regering ervan beschuldigd wordt "openbare fondsen" door te sluizen aan ETA onder het mom van promotie van de Baskische Taal binnen en buiten de grenzen. Dit zou gebeuren via culturele kringen zoals de krant Egunkaria, de Baskische scholen Ikastolas, Taalacademies, AEK, (lees Alfabetisering), de communicatiewereld (regeringsmededelingen in Gara), de Baskische Huizen ("Euskal Etxea") in het buitenland, de Sociale wereld (Joxemi Zumalabe) etc. Volgens het organigram dat het digitale medium erbij publiceert, komt alles uiteindelijk terecht in "el entorno Proetarra", het pro-ETA milieu.
Rafael Vera, ex-staatssecretaris voor Veiligheid tijdens het Socialistisch bewind van Felipe González, was "mogelijk" de grote roerganger in de Vuile Oorlog tegen het Baskische Volk van de staatsterroristen GAL ("Antiterroristische Bevrijdingsgroepen"). "Mogelijk", want Vera werd later enkel veroordeeld wegens het misbruik van Geheime Fondsen ten voordele van zijn vrienden.
Hij moet binnenkort enkel nog twee nachten per week in de gevangenis gaan slapen en voor de rest vrij rondlopen (maar met een hondenriempje om).
Dit lichtere gevangenisregime wordt toegekend omdat er een risico op zelfmoord is.
Toevallig valt dit samen met de zelfmoord van een Baskisch activist die de eenzaamheid in een Spaanse gevangenis op vele honderden kilometers van huis niet meer aankon! Hij kreeg de voorkeursbehandeling van Vera niet, of twee maten en twee gewichten!
Behalve een risico op zelfmoord is er bij Vera veel meer een risico op "de mond voorbij praten", waarbij dan de onschuld van Felipe González wel eens een groot risico zou lopen.
In Vitoria-Gasteiz, de hoofdstad van Baskenland, in de wijk Zaramaga, vond op 3 maart 1976 een drama plaats waarbij, in een periode van syndicale onrust, de politie 3 arbeiders doodschoot. Meer dan 100 personen raakten gewond en daarvan stierven er enkele dagen later nog eens twee. Franco was het jaar voordien overleden, maar met zijn dienaren verliep die overgang helemaal niet zo vlot. De arbeidsverhoudingen werden wel meteen aangepakt maar om uit 19de eeuwse toestanden weg te raken, was veel strijd, moed en staking nodig. Hét probleem was dat de arbeiders geen rechten hadden, niet móchten staken terwijl het recht op samenkomst of betoging zelfs helemaal niet bestond. Hun eis was soms niet meer dan:
"Queremos negociar!"
"Wij willen onderhandelen!"
Erg "oorlogszuchtig" was het niet. Revolutionair evenmin.
In bepaalde wijken van het burgerlijke Vitoria (Zaramaga, Adurtza of Arana) openden de kerken hun poorten om de arbeiders de gelegenheid te geven te debatteren! Het voetvolk van "die van hierboven" stond in deze periode vaak aan de goede kant. Ze hadden dan ook heel wat schade in te halen
Deze 3de maart van 1976 lag Vitoria plat. Fabrieken, scholen, banken en bars bleven leeg. In de bussen zat vrijwel niemand. Door de hele stad trokken groepen arbeiders op weg naar meetings in kerken. Maar ook de politieaanwezigheid begon zichtbaar te worden. Vijftien jaar later zou HB-volksvertegenwoordiger Josu Muguruza* zeggen:
"Als zij hun kogelvrije vesten aantrekken kunnen wij onze begrafenissen voorbereiden."
Zo was het ook op die 3de maart. Later bleek dat om 11 uur 80% van de actieve bevolking in staking was. Eerst vlogen er traangasbommen rond, gevolgd door rubberkogels en toen de arbeiders hun enig wapen bovenhaalden (stenen, barricades en dwarsgezette autos) begon de politie te schieten en vielen de eerste gewonden. Toevallig gebeurde dit op de "Avenida del Generalissimo Franco", nu "Avenida de Gasteiz" genoemd. In het nieuws van 15 uur leek Vitoria echter niet te bestaan
Kort vóór 5 uur waren 4.000 mensen erin gelukt de San Francisco-kerk binnen te raken. Allen hadden ze een droom en allen hoopten ze op een betere toekomst. De lente hing in de lucht! Maar toen trad Rafael Landín in actie. Hij was de "burgerlijke gouverneur" (een functionaris die tussen Madrid en de provincie stond, maar véél dichter bij Madrid "aanleunde" dan bij de bevolking ) Van hem kreeg de oproerpolitie het bevel tot ontruiming. De politie begon daarop de kerkramen stuk te schieten en door de gaten traangasgranaten naar binnen te gooien. De deuren werden door de politie versperd. Niemand kon erin noch eruit. De kogels floten in het rond. Hellevuur! De mensen die niet binnengeraakt waren, probeerden nog even de deuren te ontzetten of vrij te vechten, maar de politie schoot op alles wat bewoog.
Francisco Aznar, 17 jaar jong, stierf met een kogel in het achterhoofd! Voor hem was de lente wel erg vroeg voorbij.
In de daaropvolgende dagen leek Vitoria een bezette stad. Meer dan 100 mensen werden gewoon van de straat gepikt en enkele dagen vastgehouden.
Voor de begrafenisplechtigheid, die plaatsvond in de Nieuwe Kathedraal, maakten de strijdkrachten opnieuw hun opwachting. Gelukkig bleven hun provocaties uit. Of waren ze op hun hoede? Meer dan 100.000 mensen overwonnen hun schrik en onthaalden de kisten van de overledenen op een klaterend applaus, zoals dat in het Zuiden de gewoonte is. De bisschop van Vitoria werd uitgejouwd en uitgescholden voor "moordenaar". De homilie, uitgesproken door de parochiepriester, werd regelmatig door applaus onderbroken. Aan de tekst hadden 80 priesters meegewerkt!
Op het ogenblik van de feiten waren Minister van Buitenlandse Zaken, Areilza en de Minister, verantwoordelijk voor de "ordehandhaving", Manuel Fraga Iribarne, op bezoek in Bonn waar ze "Europa" de democratische wending in Spanje probeerden wijs te maken. Over zijn verantwoordelijkheid bij de gebeurtenissen van 03.03.76 werd nooit gesproken. Het onderzoek was een farce. De slachtoffers, die zich in 1999 (!) samen verenigden, vragen enkel "justicia". Spanje durft wel de uitlevering van Pinochet eisen, maar méér dan 25 jaar na de feiten durven ze hun eigen schandalen nog niet onder ogen zien.
*Josu Muguruza stierf op 20.11.89 bij een aanslag in Hotel Alcalá in Madrid, de dag vóór hij met de medeverkozenen van Herri Batasuna zijn opwachting zou maken in de Cortés.
Cijfers en een aantal getuigenissen werden gehaald uit het recent verschenen boek "Gasteiz, 3 marzo 1976. Un recuerdo 25 años después", van Amparo Lasheras die het als jonge lerares van dichtbij meemaakte. Nu levert zij regelmatig bijdragen aan de Baskische krant GARA.
Dit artikel werd overgenomen uit "Meervoud" nr. 73 van januari 2002.
Er werden bij deze incidenten méér dan 1.000 schoten gelost.
Eén van de slachtoffers was Andoni Txasko. Hij is nu lid van de organisatie Slachtoffers van 3 maart in Gasteiz. Hun vraag is: Hoe kan een einde gemaakt worden aan de rechteloosheid van 32 jaar geleden? Hoe komen we eindelijk de waarheid te weten van deze criminele daad van de Spaanse Politie? Wanneer worden we eindelijk erkend als slachtoffers (van terrorisme)?
Bij de herdenking ter gelegenheid van de 30ste verjaardag in 2006, sloeg de politie in op de actievoerders en werden anderen gearresteerd. Eén van de actievoerders die in het ziekenhuis terecht kwam was Andoni Txasko! Dezelfde van 30 jaar eerder! Degenen die sloegen, waren niet meer dezelfden. Het was niet meer dezelfde, zo gevreesde Spaanse Politie, maar de Baskische Ertzaintza! De beschuldiging van verheerlijking van het terrorisme werd later geklasseerd. De beschuldiging van ordeverstoring, het toebrengen van letsel en aanslag op de autoriteiten blijft gehandhaafd!
Noch de rechtse Spaanse partijen, de opvolgers van de toenmalige dictatuur, met rechtstreekse verantwoordelijken als Manuel Fraga, noch de linksebestuurders waren in staat de politieke verantwoordelijken te berechten. Evenmin werden mensen erkend of geëerd die in een moeilijke periode hun leven riskeerden en soms hun leven verloren bij de verdediging van hun democratische idealen. De grootste ontgoocheling kwam er toen bleek dat het met de Wet van Herinnering niet mogelijk werd zaken op te klaren en verantwoordelijken te berechten uit de periode na de dictatuur!
De resultaten zijn bekend en wat onmiddellijk opvalt, zijn de resultaten van de verboden partij D3M met 100.9124 stemmen of 5,38% van de uitgebrachte stemmen en wat neerkomt op 7 zetels als zij niet verboden waren geweest. Ondanks het feit dat de meeste mensen niet geneigd zijn ongeldig te stemmen, is dat aantal toch wel bijzonder significant. Voegen we daarbij nog de onthoudingen, die 34,12% bedragen, dan krijgen wij een realistischer beeld van de krachtsverhoudingen. Samen is dat 40% van de bevolking dat niet moet weten van de Spaanse partijen of van de "mossel noch vis" nationalisten van de PNV.
EAJ-PNV
30
(in 2005: 29 samen met EA)
+1
PSE-EE/PSOE
24
(in 2005: 18)
+6
PP
13
(in 2005: 15)
-2
ARALAR
4
(in 2005: 1)
+3
EA
2
(in 2005: samen met PNV)
+2
EB-B
1
(in 2005: 3)
-2
UPD
1
(in 2005: niet opgekomen)
+1
EHAK
0
(in 2005: 9, nadien verboden)
-9
De PNV is de overwinnaar, maar PSE/PP/UPD halen samen net de volstrekte meerderheid of 38 zetels.
Roberto Sainz Olmos, "Baru", overleed op 2 maart 2006 in de gevangenis van Aranjuez, als gevolg van eenhartaanval.
Sainz was afkomstig uit Portugalete, was 38 jaar oud en afgevaardigde van LAB in Osakidetza. Hij werd, samen met zijn levensgezellin, opgepakt door de Ertzaintza op 11 september 2003, verdacht van huisvesting van een ETA-militant. Hij heeft een aanklacht ingediend wegens foltering gedurende de 5 dagen die hij incomunicado verbleef in de kazerne van de Ertzaintza te Arkaute. Hij bevond zich nog altijd in voorhechtenis in afwachting van zijn proces. Hij klaagde al geruime tijd over pijn in de borststreek, werd op 12 februari 2006 onderzocht op de cardiologische dienst van het Hospital Gregorio Marañón, waar hij een elektrocardiogram kreeg engoed bevonden werdvoor verdere gevangenisdienst.
Geen enkele krant heeft er melding van gemaakt, ook de bevriende pers niet: La Razón, Cope, El Confidential of Libertad Digital. Er waren dan ook maar 60 halfgaren van Falange opgedaagd. Als we hen het voordeel van de twijfel gunnen, geraken we met moeite aan 100. Een indrukwekkende politiemacht was wel aanwezig, wellicht het drievoud van het aantal halfgaren.
Aangezien de inwoners de raad van Ahaztuak (die wel melding heeft gemaakt van het debacle) hadden opgevolgd, en het zootje ongeregelde, onder de leiding van Ricardo Sáenz de Ynestrillas, de rug hadden toegekeerd, waren er geen incidenten (geen nieuwswaarde?).
Opvallend waren de talrijke Ikurriñas en de Republikeinse vlaggen, die in schril contrast stonden met een handvol Spaanse vlaggen.
Op 1 maart 1984 werd de spoorwegarbeider, Jean Pierre Leiba, met één schot in het hart vermoord te Hendaye (Iparralde). In het proces dat daar op volgde, waren de verklaringen van de twee kroongetuigen, de politieagenten Eduardo Luengo en Angel Sánchez Molina, doorslaggevend voor het groene spoor, een spoor dat leidde naar de Guardia Civil met de groene uniformen. In 1985 had de Audiencia Nacional weliswaar Daniel Fernández Aceña en Mariano Moraleda veroordeeld tot 30 jaar cel, maar de aanstichters, de opdrachtgevers bleven buiten schot.
Commissaris Eduardo Luengo verklaarde o.a. dat zijn ex-chef, commissaris Manuel Céspedes (ex-afgevaardigde van de regering in Melilla en ex-chef van de Veiligheid vanFelipe González), hem tijdens een maaltijd opbiechtte dat de president van de regering en andere leden van de PSOE eenstrategieaan het uitwerken waren om ETA te lijf te gaan (lees uit te schakelen), gebruik makend van alle materiële en menselijke bronnen, van de Guardia Civil, van de politie, van de veiligheidsdienst CESID, van huurlingen, van neofascisten, van maffiosi Voordien was al uitgelekt dat Hernández Rubio en Navascués (Guardia Civil) wapens hadden geleverd aan het doodseskader dat verantwoordelijk was voor de dood van Jean Pierre Leiba, en de opdrachtgever was hier andermaal degeneraal van de Guardia Civil,Enrique Rodriguez Galindo.
Na zijn getuigenis kreeg commissaris Eduardo Luengo naderhand, een anoniem telefoontje in de Madrileense club Abascal, waarin met klem aangedrongen werd zijn getuigenis t.o.v. Felipe González te herzien, of dat zijn leven, en dat van zijn familie, in gevaar zou zijn.
Iedere dode is een tragische en traumatische gebeurtenis, maar het feit dat Jean Pierre Leiba een gewone huisvader was, werkzaam bij de spoorwegen en hoegenaamd niets met ETA te maken had, maakt die tragiek nog indrukwekkender.
Volledigheidshalve: Jean Pierre Leiba had wel een werkmakker, Pedro Mari Isart Badiola, "Pelitxo", die lid was van de"CCAA" (Comandos Autónomos Anticapitalistas).
Vandaag gaan de Baskennaar de stembus om een nieuwe regering te kiezen voor Lakua (de naam van het district te Vitoria-Gasteiz, waar de regeringszetel gevestigd is). De huidige regering is een coalitie van drie partijen: PNV / EA / EB-B, Partido Nacionalista Vasco, Eusko Alkartasuna en Ezker Batua-Berdeak, en staat onder de leiding van Lehendakari Juan José Ibarretxe (PNV).
Falange Española heeft voor vandaag, 28 februari 2009, een politieke manifestatie bijeengeroepen in Trebiñu, in het hart van Araba-Alava, onder het motto: Treviño es Castilla. Castilla Salva España (Treviño is Castillië. Castillië redt Spanje).
Ahaztuak 1936-1977, collectief dat ijvert voor de Memoria Histórica Democrática y Antifascista de Euskal Herria, de historische, democratische en antifascistische herinnering van Euskal Herria, en dat slachtoffers en familieleden van de Franquistische repressie groepeert, laat weten dat die bijeenkomst meer is dan een provocatie. Het is het zoveelste voorbeeld van de heersende straffeloosheid in de Spaanse Modelstaat. Het is een belediging ten aanzien van de herinnering van de vermoordde slachtoffers door de doodseskaders van de Falange in Trebiñu, en in de rest van het grondgebeid van Araba.
Ahaztuak kan en wil niet stilzwijgend toekijken op die manifestatie, uitgeroepen door een formatie met een overduidelijk fascistische ideologie en fascistisch karakter. Het zijn de erfgenamen en de opvolgers van de mentoren, de drijvende krachten en de scherprechters van het Franquistische terrorisme. De Falangisten speelden een sleutelrol in de geplande en systematische repressie, in gang gezet bij de staatsgreep van 1936. Zij zijn verantwoordelijk voor een ideologische zuivering zonder voorgaande, waarbij van streek tot streek gekozen mandatarissen, politieke militanten, syndicalisten, leraren, studenten, arbeiders, landbouwers en nationalisten werden uitgeroeid omdat zij onverschillig waren voor het nationaalkatholicisme, omdat ze republikein, communist, socialist, nationalist of separatist waren.
De wreedheid en de hardvochtigheid van de stoottroepen van Falangisten, Requetés en paramilitaire elementen breidde zich zelfs uit naar plaatsen waar er geen frontlinie was, waar er geen wapens waren, waar er geen explosieven waren. Trebiñu was zon plaats. Net op die plaats willen de blauwhemden van Falange hun sinistere gedachtegoed opdringen en aan de wereld hun verderfelijk juk en pijlen tonen.
Ahaztuak 1936-1977 wil speciaal laten onderstrepen dat in de enclave van Trebiñu 32 moorden werden gepleegd door Franquisten en Falangisten, beter bekend onder naam la octava cuadrilla de Araba, de 8ste knokploeg van Araba. (Cuadrilla kan ook vertaald worden als helpers van de stierenvechter. De stierenvechter, dat moet dan Franco zijn.)
Oproep van Ahaztuak
Ahaztuak heeft opgeroepen om republikeinse vlaggen aan de huizen te hangen en om de straten leeg te laten. Daarmee willen ze aantonen dat de bevolking hen de rug toekeert en elk visueel contact wil vermijden. Dat de bevolking hun leugens niet horen en hun stinkende geur van blauwe dood niet wil ruiken.
Als antwoord op de provocatie wordt gevraagd om samen te komen in de zaal Euskal Jaia in de deelgemeente Argantzon. Er wordt een infostand georganiseerd om de eisen van de Memoria Histórica Democrática y Antifascista de Trebiñu, kracht bij te zetten. Er zal een dossier uitgedeeld worden met gegevens over de repressie van 1936, en later, in de enclave.
De Spaanse cloacakrant "ABC" (te situeren in de rechtse hoek van de rechterzijde, of, zoals in het Spaans gezegd wordt: "la derechona-derechona") heeft een veroordeling aan zijn broek omdat de krant een minderjarige jongere uit Elgoibar een "terrorist" blijft noemen, hoewel hij was vrijgesproken voor de beschuldiging van deelname aan incidenten in maart 1997. Het beroep tegen de uitspraak werd verworpen.
Een mirakel? Op 2 plaatsen gelijktijdig verschijnen!
26 februari 2005
Lezersbrief in Gara van Luis Beroiz, licentiaat Economische Wetenschappen en Rechten.
In de nieuwjaarsnacht op 1 januari 2000 rond 1.45 u. werd in Galadakao (Bizkaia) de Guardia Civil-kazerne aangevallen door een groep radicale jongeren. Ze waren met 12 en het aantal molotovcocktails dat gegooid werd was 54. (Daarvoor zullen ze wel een afgestudeerde Guardia Civil in dienst hebben om tot dat exacte cijfer te komen.)
Drie jongeren werden gevat en na ondervraging noemden die de overige deelnemers. Gelukkig maar want de daders "hadden zich onherkenbaar gemaakt met bivakmutsen" en "om geen sporen na te laten hadden ze latexhandschoenen aan." Onder de beschuldigden was Andoni Beroiz Zubizarreta. Op 3 maart 2003 werd hij hiervan in kennis gesteld. Er wordt 22 jaar celstraf geëist tegen elk van de jongeren.
Maar een mens moet geluk hebben in het leven. Toevallig gebeurde er diezelfde nacht, 1 januari 2000, in Zuia op de weg Vitoria-Bilbao een verkeersongeval. In het politieverslag van de Ertzaintza kwam als één der inzittenden van de auto een zekere Beroiz Zubizarreta Andoni voor "die zonder kwetsuren de auto had kunnen verlaten". Het ongeval gebeurde om 1.45 u. Maar was Andoni Beroiz Zubizarreta op dat ogenblik dan niet met een bivakmuts over het hoofd om niet herkend te worden en met latexhandschoenen aan, om geen sporen na te laten, molotovcocktails naar de kazerne van "de Verdienstelijken" aan het gooien?
En hoe komt het dat drie jongeren, geïsoleerd van elkaar, in de kelders van de Guardia Civil, alle drie dezelfde namen van "mededaders" noemen? Kan het zijn dat de Spaanse bezetter jongeren verplichten verklaringen te ondertekenen die ze er hardhandig uitgeslagen hebben? Zou het kunnen dat het feit dat de moeders van het drietal, toen die indertijd vanuit de kelders naar de rechter werden geleid, hun kinderen eerst niet herkenden? Zou het waar zijn dat Baskische jongeren zich op deze manier soms zélf van moord beschuldigden om van de foltering af te zijn?
Eugenio Irastorza, uit Ordizia, krijgt de weinig benijdenswaardige eer de Baskische politieke gevangene te zijn die in 2002 de meeste "dienstjaren" op zijn naam heeft. Hij zit op 25 februari, 22 jaar in de cel en dit ondanks het feit dat hij in 1995 al ¾ van de straf achter de rug had en daarom, volgens artikel 90 van het Strafwetboek, in voorlopige vrijheid diende gesteld.
In zijn omgeving wordt dan ook gezegd dat hij op dit ogenblik "gegijzeld" is. Spanje past zijn eigen wetten niet toe waar het Basken aanbelangt, "want Baskische strijders betuigen geen spijt voor hun daden", en soms wordt zelfs beweerd dat de ETA-leiding hen dat zou verbieden. Maar hoe valt het te verklaren dat de "strijdmakker" van Irastorza, Augustín Cortés, uit hetzelfde ETA-commando, dan wél al vier jaar op vrije voeten is?
Irastorza zit op dit ogenblik in Almería (Andaluzië). Na zijn arrestatie, op 27.02.80, bleef hij zes dagen "incomunicado" in handen van de psychopaten van de Guardia Civil. Daarna zat hij in Soria, Carabanchel, Puerto de Santa María, Sevilla, Herrera de la Mancha, Alcala, Jaén. Vooral de vijf jaar in deze laatste gevangenis (1990-1995) waren bijzonder hard. Gedurende de hele periode bleef hij volledig geïsoleerd, zonder enig contact met een andere gevangen. Hij werd er zelfs twee keer aangevallen door gevangenisbewakers
